Linie napowietrzne(2).pdf

(276 KB) Pobierz
Linie napowietrzne
Linie napowietrzne
http://bezel.com.pl/index.php/sieci-elektroenergetyczne/linie-napowietr...
STRONA GÝÌWNA ELEKTRYKA PRZEPISY KONTAKT
Tematyka serwisu
Linie napowietrzne
Wpisany przez Administrator
Czwartek, 01 Październik 2009 11:55
Linie napowietrzne
Wymagania dotyczące projektowania i budowy elektroenergetycznych zasilających linii napowietrznych prądu przemiennego,
o napięciach znamionowych do 400 kV włącznie z przewodami roboczymi gołymi, określa norma PNE051001:1998
Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projektowanie i budowa.
Norma dotyczy również przewodów telekomunikacyjnych zawieszonych na konstrukcjach wsporczych tych linii. Norma
zawiera wykaz norm związanych, dotyczących zagadnień szczegółowych lub elementów składowych linii oraz zastosowanie
aktów prawnych mających wpływ na projektowanie i budowę linii napowietrznych.
Strona informacyjna
Instalacje elektryczne
Ochrona
przeciwporażeniowa
Pomiary elektryczne
Urządzenia
różnicowoprądowe
Światło i oświetlenie
Bezpieczeństwo pracy
Ratownictwo
Podstawowe elementy linii napowietrznych i ich charakterystyka
Podstawowymi elementami linii napowietrznych są:
przewody,
izolatory,
osprzęt,
konstrukcje wsporcze i posadowienia,
inne elementy wynikające ze sposobu prowadzenia linii.
Budowa i eksploatacja
Maszyny
Urządzenia prądotwórcze
Sieci elektroenergetyczne
Sieci
elektroenergetyczne
1. Przewody
Przewody są podstawowymi elementami linii napowietrznej służącymi do przesyłu energii. W elektroenergetycznych liniach
napowietrznych zaleca się stosować przewody o budowie i właściwościach według PNIEC 11089:1994, PNE90081:1974
(PN74/E_90081). Współczynniki wydłużenia cieplnego α i sprężystego β dla przewodów stosowanych w w liniach względnie
materiałów z których jest wykonany przewód, powinien dostarczyć wytwórca dostawca przewodu. W tablicy 5
PNE051001:1998, podane są współczynniki wydłużenia cieplnego α i β materiałów na druty przewodów, dopuszczane do
stosowania w obliczeniach w przypadku braku danych od wytwórcy.
Linie napowietrzne
Linie kablowe
Urządzenia
energoelektroniczne
Ochrona
przeciwprzepięciowa
Automatyka i sterowanie
Urządzenia techniczne
Zabrania się stosowania przewodów jednodrutowych w elektroenergetycznych liniach o napięciu znamionowym wyższym niż
1 kV. W elektroenergetycznych liniach napowietrznych o napięciu znamionowym do 1 kV dopuszcza się stosowanie
przewodów jednodrutowych gołych z miedzi o przekrojach od 10 do 16 mm 2 .
W normie PNE051001:1998 podane są w tablicach:
1) Najmniejsze przekroje przewodów dopuszczalne ze względu na wytrzymałość mechaniczną w zależności od stopnia
obostrzenia,
2) Najmniejsze dopuszczalne naciągi zrywające przewodów elektroenergetycznych oraz przewodów telekomunikacyjnych w
zależności od obostrzenia,
3) Dopuszczalne naprężenia normalne i katastrofalne przewodów. (W przypadku gdy przewód jest zawieszony na lince
nośnej, dane dotyczą linki nośnej).
Przydatne linki
Wymiarowanie przewodów na obciążenia prądowe
Wymagania dotyczące warunków przyjmowanych do obliczenia nagrzania przewodów z uwagi na graniczną roboczą
temperaturę przewodu roboczego linii należy przyjmować jak dla określenia dopuszczalnej, najwyższej temperatury
przewodu. Dla przewodu odgromowego z wbudowanym światłowodem, warunki obciążenia prądem zwarcia określa
wytwórca.
Temperatura graniczna przewodów:
dla linii o napięciu niższym niż 110 kV: + 40 o C
dla linii o napięciu 110 kV i wyższym przy uwzględnieniu dopuszczalnej długotrwałej obciążalności długotrwałej przewodów,
nagrzania przewodów przez płynący nimi prąd oraz wpływu warunków otoczenia na ich chłodzenie, odpowiednio: + 40 o C, +
60 o C lub + 80 o C, stosownie do potrzeb.
Dla przewodów stalowoaluminiowych linii o napięciu 110 kV i wyższym zaleca się przyjmowanie granicznej roboczej
temperatury przewodów roboczych + 60 o C. Wybór wartości temperatury granicznej roboczej przewodów dla linii o napięciu
110 kV i wyższym jest pozostawiony właścicielowi linii.
W liniach napowietrznych niskiego napięcia stosowane są najczęściej gołe linki aluminiowe (o symbolach AL) i przekrojach
16, 25, 35, 50 i 70 mm 2 . W latach dziewięćdziesiątych rozpoczęto produkcję i stosowanie izolowanych przewodów
samonośnych niskiego napięcia w systemie czteroprzewodowym lub z ewentualnym dodatkowym przewodem
oświetleniowym.
Stosowanie przewodów izolowanych wraz z odpowiednim osprzętem pozwala na uproszczenie budowy linii, zmniejszenie
liczby zakłóceń oraz zwiększenie bezpieczeństwa i pewności pracy linii. Przewody te są produkowane i stosowane w
zakresie 25÷120 mm 2 . W liniach napowietrznych o napięciu powyżej 1 kV stosuje się jako przewody robocze linkę stalowo
aluminiową (o symbolu AFL) o stosunku przekroju aluminium do przekroju rdzenia stalowego wynoszącym zwykle 6:1 lub 8:1.
2. Izolatory
Izolatory stosowane w elektroenergetycznych liniach napowietrznych służą do zamocowania lub podwieszenia przewodów i
do izolowania ich od słupa.
Izolatory elektroenergetyczne linii napowietrznych o napięciu znamionowym do 1 kV powinny spełniać wymagania
1 of 8
2010-04-25 11:07
285958472.016.png 285958472.017.png 285958472.018.png 285958472.019.png 285958472.001.png 285958472.002.png 285958472.003.png 285958472.004.png 285958472.005.png 285958472.006.png 285958472.007.png
Linie napowietrzne
http://bezel.com.pl/index.php/sieci-elektroenergetyczne/linie-napowietr...
PNE91030:1996 oraz wymagania odpowiednich norm wyrobów.
Izolatory elektroenergetyczne i poprzeczniki izolacyjne linii napowietrznych o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV
powinny spełniać wymagania PNE06308:1990 (PN90/E06308).
Izolatory przeznaczone do zawieszania przewodów linii telekomunikacyjnych na słupach linii elektroenergetycznych powinny
być dobrane zgodnie z wymaganiami dotyczącymi linii telekomunikacyjnych.
Najczęściej stosowane są izolatory porcelanowe lub szklane w całym zakresie napięć. Eksperymentalnie rozpoczęto
stosowanie izolatorów kompozytowych w liniach o napięciu wyższym niż 1 kV (wg PNIEC 61109:1999).
Norma PNE051001:1998 nie zawiera wymagań dotyczących poziomów wytrzymałości elektrycznej izolacji linii. Wymagana
wytrzymałość elektryczną izolatorów ceramicznych linii o napięciu znamionowym do 1 kV określa norma PNE91030:1996.
Dla linii napowietrznych o napięciu powyżej 1 kV należy kierować się postanowieniami normy PNEN 600711 dotyczącej
koordynacji izolacji, która określa znamionowe poziomy izolacji urządzeń przeznaczonych do pracy w sieci poszczególnych
napięć.
Valid XHTML and CSS.
© 2009 BEZPIECZEŃSTWO ELEKTRYCZNE,
wykonanie Projektowanie stron Szczecin
Wytrzymałość mechaniczna i elektromechaniczna izolatorów
Izolatory linii napowietrznej o napięciu do 1 kV powinny mieć znamionową wytrzymałość mechaniczną nie mniejszą niż
dwukrotne obciążenie wynikające z działających na nie sił (np. obciążenie sadzią normalną, parcia wiatru na przewód itp.).
Znamionowa wytrzymałość mechaniczna i elektromechaniczna izolatorów powinna być zgodna z wymaganiami norm: PN
E/06308:1990 (PN90/E06308).
Izolatory liniowe mogą być izolatorami:
— stojącymi,
— wiszącymi (kołpakowymi lub pniowymi)
O doborze izolatora decyduje:
— napięcie znamionowe linii,
— obciążenia mechaniczne,
— warunki zabrudzeniowe,
3. Osprzęt
Osprzęt przeznaczony do budowy elektroenergetycznych linii napowietrznych powinien spełniać wymagania wg
PNE06400:1991 (PN91/E06400).
Minimalne obciążenie niszczące elementów osprzętu izolatorowego w łańcuchach izolatorowych i zawiesiach przewodów
powinno być nie mniejsze niż 2,5krotna wielkość siły działającej na element w warunkach normalnych, przy obciążeniu
przewodu sadzią normalną i przy naciągu podstawowym przewodu, jeżeli w normie PNE06400:1991 nie podano inaczej.
Konstrukcje wsporcze i posadowienia
Konstrukcje wsporcze należy projektować według odpowiednich norm budowlanych z uwzględnieniem specyficznych
warunków pracy tych konstrukcji oraz zgodnie z normami dotyczącymi elektroenergetycznych konstrukcji wsporczych:
stalowych PNB03205:1996, żelbetowych i sprężonych PNB03265:1987 oraz drewnianych PNB 03154:1983.
Konstrukcje wsporcze należy obliczać w zależności od warunków pracy:
a) normalnych,
b) wyjątkowych.
Do obciążeń w warunkach wyjątkowych zalicza się obciążenia zakłóceniowe oraz obciążenia montażowe występujące przy
montażu słupa.
Konstrukcje wsporcze (słupy) są elementami służącymi do powieszenia izolatorów, osadzonymi w gruncie bezpośrednio lub
pośrednio za pomocą fundamentów. W zależności od funkcji spełnianej w linii rozróżniamy słupy:
— przelotowe P – słupy przeznaczone do podtrzymania przewodów bez przejmowania naciągu,
ustawione na szlaku prostym lub na załomie linii nie przekraczającym 2 w przypadku linii powyżej
1 kV i 5 w przypadku linii do 1 kV,
— narożne N – słupy przeznaczone do podtrzymania przewodów i przejmowania wypadkowej naciągu
wynikającej z kąta załomu,
— mocne M – słupy przeznaczone do przejmowania naciągu przewodów,
— odporowe O – słupy mocne przeznaczone do przejmowania naciągu ustawione na szlaku prostym
lub na załomie nie przekraczającym 5 i stanowiący punkt oporowy dla umiejscowienia zakłóceń
mechanicznych,
— krańcowe K – słupy mocne przeznaczone do przejmowania jednostronnego naciągu przewodów
i ustawione na zakończenie linii,
— rozgałęźne R – słupy ustawione w punkcie rozgałęzienia linii i w zależności od spełnianej funkcji
łączące w sobie cechy różnych słupów,
— odporowonarożne ON – słupy mocne przeznaczone do przejmowania naciągu i spełniające funkcję
słupa odporowego oraz narożnego,
— przelotowoskrzyżowaniowe PS – słupy obliczone z uwzględnieniem zwiększonego
bezpieczeństwa dla przypadków skrzyżowań linii z różnymi obiektami, a z uwagi na swą funkcję
odpowiadające słupowi przelotowemu,
— narożnoskrzyżowaniowe NS – słupy obliczone z uwzględnieniem zwiększonego bezpieczeństwa
dla przypadków skrzyżowań linii z różnymi obiektami, a z uwagi na swą funkcję odpowiadające
słupowi narożnemu.
4. Słupy
W zależności od materiału, z którego słup jest wykonany rozróżniamy słupy:
— drewniane,
— betonowe (żerdzie żelbetowe ŻN i ŻW i strunowobetonowe BSW i E),
— stalowe.
W obecnie budowanych liniach stosuje się słupy betonowe (dla linii niskiego i średniego napięcia) oraz słupy stalowe głównie
kratowe w liniach o napięciu od 110 kV wzwyż.
Budowa słupów jest stypizowana, przy projektowaniu korzysta się z odpowiednich katalogów.
2 of 8
2010-04-25 11:07
285958472.008.png 285958472.009.png
Linie napowietrzne
http://bezel.com.pl/index.php/sieci-elektroenergetyczne/linie-napowietr...
Rys. 2. Sylwetki słupów linii średniego i wysokiego napięcia.
Oznaczenia: a) słup przelotowy SN, żerdź ŻN12, b) słup przelotowy SN, żerdź BSW12,
c) słup narożny SN, d) słup linii 400 kV serii Y52.
Osprzęt liniowy obejmuje:
osprzęt do mocowania izolatorów liniowych,
osprzęt ochronny (osprzęt łukochronny),
osprzęt do łączenia przewodów (zaciski i złączki).
Posadowienia należy projektować wg odpowiednich norm budowlanych według odpowiednich norm budowlanych, z
uwzględnieniem ich specyficznych warunków pracy. W szczególności projektowanie to powinno być zgodne z normami
fundamentów elektroenergetycznych konstrukcji wsporczych PN80/B03322.
Fundamenty słupów ustawionych na skarpach lub terenach zalewanych wodą powinny być zabezpieczone przed skutkami
spływającej lub zalewającej wody, mogącymi zagrozić stateczności słupów.
Słupy znajdujące się w dolinie rzek, na obszarach zagrożonych możliwością pochodu lodów powinny być odpowiednio
zabezpieczone, np. izbicami ochronnymi.
5. Wymagania norm odnośnie montażu linii napowietrznych.
5.1 Przewody
Przewody stosowane jako robocze lub odgromowe muszą odpowiadać wymaganiom Polskich Norm potwierdzonych atestem
fabrycznym w zakresie budowy i struktury.
Naprężenia w przewodach nie powinno przekraczać:
— dopuszczalnego naprężenia normalnego dla przęseł bez obostrzeń oraz z obostrzeniami 1 lub 2
stopnia,
— dopuszczalnego naprężenia zmniejszonego dla przęseł z obostrzeniem 3 stopnia.
Zabezpieczenie przewodu od drgań mechanicznych zaleca się wykonać przez stosowanie dostatecznie małego naprężenia
lub urządzeń tłumiących.
Tablica 1. Najmniejsze dopuszczalne odległości pionowe przewodów elektroenergetycznych linii napowietrznych od
poziomu ziemi:
gdzie:
U – napięcie znamionowe linii, w kilowoltach
1) W warunkach normalnych pod przewodami linii mogą przemieszczać się maszyny rolnicze
i budowlane o wysokości do 4,2 m z osłona dla obsługi, uniemożliwiająca wysunięcie się człowieka
poza jej obrys. Maszyny takie nie mogą mieć anten czy innych elementów wysuniętych ponad
określony powyżej obrys.
2) W przypadku linii 400 kV, odległość przewodów od ziemi należy ponadto tak ustalić, aby przy
największym zwisie normalnym natężenie pola elektrycznego pod przewodami na wysokości 1,8 m
nad ziemią nie przekraczało 10 kV/m.
Tablica 2. Najmniejsze przekroje przewodów dopuszczalne
ze względu na wytrzymałość mechaniczną
3 of 8
2010-04-25 11:07
285958472.010.png 285958472.011.png 285958472.012.png
Linie napowietrzne
http://bezel.com.pl/index.php/sieci-elektroenergetyczne/linie-napowietr...
1) Dla przewodu o stosunku stali do aluminium większym od 0,35 dopuszcza sie najmniejszy przekrój 16 mm 2 .
5.2 Obostrzenia
W zależności od ważności obiektu, z którym linia elektroenergetyczna krzyżuje się lub zbliża, w odcinkach linii na
skrzyżowaniach i zbliżeniach należy stosować odpowiednie obostrzenia. Dodatkowe wymagania w tym zakresie dotyczą
przewodów, izolatorów, słupów, zawieszenia przewodów i ich mocowania.
Znaki kwalifikacyjne:
0 obostrzenia nie stosuje się,
1 obostrzenie pierwszego stopnia,
2 obostrzenie drugiego stopnia,
3 obostrzenie trzeciego stopnia.
Przykładowe wymagania odnośnie stopnia obostrzenia elektroenergetycznych linii o napięciu wyższym niż 1 kV w
skrzyżowaniach z:
— autostradą, drogą szybkiego ruchu, drogą ekspresową 3 stopień,
— drogą krajową i miejską 2 stopień,
— drogą wojewódzką, gminną i lokalną 1 stopień,
— drogą wodną żeglowną 3 stopień,
— szlakiem żeglarskim turystycznym 2 stopień ,
— linią kolejową magistralną i pierwszorzędną 3 stopień,
— linią kolejową znaczenia ogólnego drugorzędne i kolej miejska 2 stopień,
— linią elektroenergetyczną napowietrzną na napięcie wyższe niż 1 kV lecz niższe niż 60 kV
1 stopień,
— linią elektroenergetyczną napowietrzną na napięcie znamionowe nie niższe niż 60 kV 1 stopień,
— liniową koleją napowietrzną osobową 3 stopień.
5.3 Skrzyżowania i zbliżenia linii elektroenergetycznych między sobą oraz z przewodami trakcji elektrycznej
Postanowienia ogólne
Przewody linii o wyższym napięciu znamionowym powinny być prowadzone nad przewodami linii o niższym napięciu a
przewody linii elektroenergetycznej nad przewodami linii telekomunikacyjnej. Dopuszczalne jest odstępstwo od tego
wymagania, jeżeli jego spełnienie wiąże się ze znacznymi trudnościami lub kosztami (np. przebudowa istniejącej linii), albo
jeżeli miejscowe warunki umożliwiają inne wykonanie (np. prowadzenie linii telekomunikacyjnej na stojakach dachowych).
Zabrania się umieszczania linii telekomunikacyjnej nad linią elektroenergetyczną o napięciu wyższym niż 1 kV.
Zaleca się:
a) kat między poziomymi rzutami krzyżujących się linii zawierał w granicach 30 o 90 o ,
b) jeden słup przęsła krzyżującego linii z przewodami wyżej zawieszonymi znajdował się w pobliżu linii z przewodami niżej
zawieszonymi. Oprawy oświetleniowe na słupach linii należy traktować jako trudno dostępne części budynku.
Tablica 3. Odległości pionowe między przewodami krzyżujących się linii
4 of 8
2010-04-25 11:07
285958472.013.png 285958472.014.png
Linie napowietrzne
http://bezel.com.pl/index.php/sieci-elektroenergetyczne/linie-napowietr...
gdzie:
U napięcie znamionowe tej linii, której napięcie jest wyższe, w kilowoltach.
1) Przy największym zwisie normalnym lub w temperaturze 25 o C i przy bezwietrznej pogodzie.
2) Przy podskoku najwyżej położonego przewodu linii zawieszonej niżej, spowodowanym nagłym opadnięciem sadzi
katastrofalnej, przy obciążonym nadal sadzią katastrofalną najniżej położonym przewodzie linii zawieszonej wyżej.
3) Przy zerwaniu się w przęśle sąsiadującym z przęsłem rozpatrywanym, najniżej położonego przewodu linii górnej, przy
sadzi katastrofalnej w temperaturze 5 o C i założeniu, że podczas zerwania przewodu sadź spadła z przewodów w przęśle
rozważanym i w przęsłach sąsiednich (przypadek ten należy uwzględnić tylko wtedy, gdy przewody są zawieszone na
izolatorach wiszących z naprężeniem większym niż dopuszczalne naprężenie zmniejszone: nie dotyczy przęseł skrzyżowania
wykonanych z obostrzeniem pierwszego stopnia).
Zabrania się krzyżować budynki mieszkalne, szkoły, budynki użyteczności publicznej, w których stale mogą przebywać ludzie,
liniami o napięciu znamionowym 400 kV i nowobudowanymi liniami 220 kV. Dopuszcza się krzyżowanie określonych wyżej
budynków liniami 110 kV i modernizowanymi liniami 220 kV.
Minimalna odległość pozioma od budynków przewodu nieuziemionego linii o napięciu wyższym niż 1 kV powinna wynosić:
1 + b/2 + U/150 – od trudno dostępnej części budynku oraz od krawędzi dachu,
2 + b/2 + U/150 – od każdej łatwo dostępnej części budynku.
Odległość przewodów linii elektroenergetycznej o napięciu powyżej 1 kV od rurociągu naziemnego i konstrukcji wsporczych
rurociągu powinna wynosić co najmniej:
— odległość pionowa: 5 + U /150
— odległość pozioma: 2 + b/2 + U /150
W powyższych wzorach:
U – napięcie znamionowe linii [kV],
b – odległość między przewodami linii [m].
Odległość przewodu nieuziemionego linii o napięciu do 1 kV przy największym zwisie normalnym albo w temperaturze 25 o C
i przy bezwietrznej pogodzie powinna wynosić co najmniej:
5 of 8
2010-04-25 11:07
285958472.015.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin