10.pdf

10. O rzeczownikach, zaimkach,

przymiotnikach dzierżawczych i kilku innych przydatnych wyrazach

W tym rozdziale powiemy o rzeczownikach rodzaju męskiego, żeńskiego i nijakiego i o

zastępowaniu ich zaimkami (pronouns).

Będziemy także mówić o przynależności – o tym do kogo lub czego obiekt należy .

Powiemy też o zaimkach zwrotnych , czyli słowach takich, jak: się, sobie, samodzielnie,

osobiście.

Ułożymy również zdania, które dotyczą wszystkich , nikogo czy niektórych oraz zdania z

rzeczownikami wieloczłonowymi .

10.1 Rzeczowniki i zaimki

Rodzaj męski, żeński i nijaki

Rzeczownik może nazywać zarówno istoty żywe , jak rzeczy i może być rodzaju męskiego ,

żeńskiego i nijakiego .

Rozróżnianie angielskich rzeczowników pod tym względem jest łatwe, ponieważ, z małymi

wyjątkami :

rzeczownik jest rodzaju męskiego , jeśli nazywa żywą istotę rodzaju męskiego

rzeczownik jest rodzaju żeńskiego , jeśli nazywa żywą istotę rodzaju żeńskiego

wszystkie pozostałe rzeczowniki są rodzaju nijakiego .

Rzeczowników jest niezliczona ilość, a my lubimy rzeczy upraszczać. Gdy już określiliśmy,

o kim lub o czym mówimy, zamiast powtarzać czasem długie wyrazy, zastępujemy je

zaimkami .

Gdy mówimy o jednej osobie lub rzeczy mamy do wyboru:

I – ja, you – ty , he – on, she – ona , it – to, ono

Są też inne przydatne wyrazy, jak:

One – ktoś lub coś jednego, you – traktowany bezosobowo, jako ktoś ,

each – każdy (z jakiejś grupy), every – każdy , either – jeden z dwóch ,

neither – żaden z dwóch , none – żaden (z większej ilości) no one , nobody - nikt

Gdy mówimy o większej ilości kogoś lub czegoś , możemy użyć:

We – my , you – wy , they – oni , one

Są też inne przydatne wyrazy, jak:

Ones – ci, te , all – wszyscy, wszystkie , these – ci, te , those – tamci, tamte

Zacznijmy od kilku par polskich zdań:

1. Piotr jest aktorem. Pracuje w teatrze.

2. Barbara jest stewardesą. Podróżuje po całym świecie.

3. Platyna jest rzadkim metalem. Dlatego jest bardzo droga.

W pierwszej parze mówimy o Piotrze aktorze, to rzeczowniki rodzaju męskiego . Po

angielsku, w drugim zdaniu użyjemy zaimka he – on :

1. Peter is an actor. He works in a theatre. Piotr jest aktorem. Pracuje w teatrze.

W drugiej parze mówimy o Barbarze stewardesie, to rzeczowniki rodzaju żeńskiego . Po

angielsku, w drugim zdaniu użyjemy zaimka she - ona :

2. Barbara is a flight attendant. She travels all over the world. Barbara jest

stewardesą. Podróżuje po całym świecie.

W trzeciej parze mówimy o platynie , metalu, to rzeczowniki rodzaju nijakiego . W drugim

zdaniu użyjemy zaimka it – to, ono :

3. Platinum is a rare metal. That’s why it is very expensive. Platyna jest rzadkim

metalem. Dlatego jest bardzo droga.

A teraz kolejne pary polskich zdań:

1. Aktorki mają dobrą pamięć. Czasami zapamiętują bardzo długie teksty.

2. Stewardzi znają co najmniej dwa obce języki. Zwykle są przystojni.

3. Metale mogą mieć różne właściwości. Są używane do różnych celów.

W pierwszej parze mówimy o aktorkach , to rzeczownik rodzaju żeńskiego . Jest w liczbie

mnogiej, po angielsku, w drugim zdaniu użyjemy zaimka they – one :

1. Actresses have good memory. They sometimes memorize very long texts. Aktorki

mają dobrą pamięć. Czasami zapamiętują bardzo długie teksty.

W drugiej parze mówimy o stewardach , to rzeczownik rodzaju męskiego . Jest w liczbie

mnogiej, po angielsku, w drugim zdaniu użyjemy także zaimka they – oni :

2. Stewards know at least two foreign languages. They are usually good-looking.

Stewardzi znają co najmniej dwa obce języki. Zwykle są przystojni.

W trzeciej parze mówimy o metalach , to rzeczownik rodzaju nijakiego . Jest w liczbie

mnogiej, po angielsku, w drugim zdaniu użyjemy również zaimka they – one :

3. Metals may have different characteristics. They are used for various purposes.

Metale mogą mieć różne właściwości. Są używane do różnych celów .

Actor – aktor , actress – aktorka , steward – steward , stewardess – stewardesa – to przykłady

rzeczowników, które zawierają w sobie informacje zarówno o płci , jak i zawodzie , jaki

osoba wykonuje. Takiej informacji nie ma jednak w większości rzeczowników. Nie ma jej na

przykład w rzeczowniku doctor – lekarz :

1. My aunt is a doctor . Moja ciocia jest lekarzem.

2. My brother is also a doctor . Mój brat też jest lekarzem.

10.1.1 Rzeczowniki rodzaju żeńskiego i męskiego

W lewej kolumnie tabelki 24 umieściliśmy wybrane rzeczowniki rodzaju żeńskiego . W

prawej umieściliśmy odpowiadające im rzeczowniki rodzaju męskiego :

rzeczowniki rodzaju żeńskiego

rzeczowniki rodzaju męskiego

female – osoba, zwierzę, roślina rodzaju

żeńskiego

male – osoba, zwierzę, roślina rodzaju

męskiego

girl – dziewczyna, dziewczynka

boy – chłopiec, chłopczyk

lass – młoda dziewczyna

lad – młody chłopak

spinster – kobieta, która nie wyszła za

mąż

bachelor - kawaler

maid – młoda dziewczyna, służąca

manservant - służący

bride – panna młoda

bridegroom – pan młody

woman - kobieta

man - mężczyzna

fiancee - narzeczona

fiance - narzeczony

wife - żona

husband - mąż

mother – matka , mum , mummy -

mamusia

father – ojciec , dad , daddy , pa - tatuś

daughter - córka

son - syn

sister - siostra

brother - brat

niece – siostrzenica, bratanica

nephew – siostrzeniec, bratanek

aunt , aunty (auntie) - ciocia

uncle - wujek

grandmother , grandma - babcia

grandfather , grandpa - dziadek

mother-in-law - teściowa

father-in-law - teść

sister-in-law – bratowa, szwagierka

brother-in-law - szwagier

godmother – matka chrzestna

godfather – ojciec chrzestny

lady – pani, kobieta

gentleman – pan, lord - lord

madam , ma’am – pani (oficjalnie)

Sir – pan (oficjalnie)

Miss – panna, Ms – pani (oficjalnie)

Mr - pan (oficjalnie)

hostess – gospodyni, pani domu

host – gospodarz, pan domu

landlady – właścicielka

wynajmowanego domu mieszkania

landlord – właściciel wynajmowanego

domu, mieszkania

heroine - bohaterka

hero - bohater

heiress - dziedziczka

heir - dziedzic

widow - wdowa

widower - wdowiec

princess - księżniczka

prince - książę

queen - królowa

king - król

actress - aktorka

actor - aktor

waitress - kelnerka

waiter - kelner

manageress – kobieta menadżer

manager - menadżer

saleswoman ( salesperson ) -

sprzedawczyni

salesman ( salesperson ) - sprzedawca

policewoman ( police officer ) -

policjantka

policeman ( police officer ) - policjant

postwoman ( postal worker ) -

listonoszka

postman ( postal worker ) - listonosz

bitch - suczka

dog - pies

mare - klacz

stallion - ogier

hen - kura cock - kogut

cow - krowa bull - byk

ewe - owca ram - baran

doe - sarna stag - jeleń

goose - gęś gander - gąsior

lioness - lwica lion - lew

tigress - tygrysica tiger - tygrys

tab 24

Nie zawsze znamy płeć istoty, o której mówimy. Nie zawsze jest to ważne. W takiej sytuacji

możemy rzeczownik nazywający tę istotę zaliczyć do rodzaju nijakiego . Używamy wtedy

zaimka it :

The baby is so sweet. It never cries. To dziecko jest takie słodkie. Ono nigdy nie

płacze.

The lamb bleated. It was looking for its mother. Owieczka beczała. Szukała swojej

mamy.

A goat has horns. It also has a hairy coat. Koza ma rogi. Ma także włochate futro.

Nazwy okrętów lub łodzi , kraju rodzinnego lub samochodu to rzeczowniki rodzaju

nijakiego. Jeśli jednak traktujemy je w sposób szczególny , emocjonalny , nadajemy im

formę osobową . Stają się wtedy rzeczownikami rodzaju żeńskiego :

Look at my new boat. Isn’t she beautiful? Popatrz na moją nową łódź . Czyż ona

nie jest piękna?

Frank was a real patriot. He loved his country and was ready to die for her . Franek

był prawdziwym patriotą. Kochał swój kraj i był gotowy umrzeć dla niego .

That vintage car has become his obsession. She is polished every day. Ten

zabytkowy samochód stał się jego obsesją. Jest polerowany każdego dnia.

Czasami nasze wypowiedzi mają charakter bezosobowy , jak w polskich zdaniach:

1. Nie powinno się szeptać, gdy jest się w towarzystwie.

2. Nie trzeba być geniuszem, żeby to zrozumieć.

3. Jeśli jesteś w obcym kraju, szybko uczysz się języka, którym tam mówią.

W angielskich zdaniach możemy użyć you – w znaczeniu ktoś ( jakaś dowolna osoba ) lub,

gdy chcemy zabrzmieć formalnie one – ktoś :

1a. You shouldn’t whisper when you are in company.

1b. One shouldn’t whisper when one is in company. Nie powinno się szeptać, gdy

jest się w towarzystwie.

2a. You don’t have to be a genius to understand it.

2b. One doesn’t have to be a genius to understand it. Nie trzeba być geniuszem,

żeby to zrozumieć.

3a. If you are in a foreign country, you quickly learn the language that is spoken

there.

3b. If one is in a foreign country, one quickly learn s the language that is spoken

there. Jeśli jesteś w obcym kraju, szybko uczysz się języka, którym tam mówią.

Ułóżmy jeszcze kilka zdań mających charakter bezosobowy z you lub one :

You can’t expect others to respect you if you don’t respect yourself. Nie można się

spodziewać, że inni będą nas szanować, jeśli sami się nie szanujemy.

One usually chooses what is best for oneself. Zwykle wybiera się to, co dla nas

najlepsze.

If one is tired, one should be allowed to rest. Jeśli ktoś jest zmęczony, powinno się

mu pozwolić odpocząć.

You should always get what you really deserve. Powinno się zawsze dostawać to,

na co się naprawdę zasługuje.

Czasami mówimy o rzeczach, na które nie mamy bezpośredniego wpływu , gdyż decydują o

nich władze, autorytety lub inne specjalne służby . Jeśli komentujemy podejmowane z góry

decyzje, o tych, którzy je podejmują, mówimy they – oni :

They are going to introduce higher taxes again. Znowu planują wprowadzenie

wyższych podatków.

They are tightening security at airports due to the fear of terrorism. Zaostrzają

kontrole na lotniskach z powodu zagrożenia terroryzmem.

They will put you in prison if you commit an offence. Wsadzą cię do więzienia, jeśli

popełnisz wykroczenie.

10.1.2 Przynieś mi ... Mówię ci ...

Zaimki w drugiej formie

I am interested. Tell me more about it. Jestem zainteresowany. Powiedz mi

więcej o tym.

I am – ja jestem . Tell me – powiedz mi .

W pierwszym zdaniu użyliśmy zaimka I – ja, w drugim, po czasowniku tell , użyliśmy me –

mi.

Angielskie zaimki występują w dwóch formach:

w pierwszym przypadku , jak I – ja i w innym , jak me – mi .

O formach angielskich zaimków informuje tabelka 25 . W pierwszej kolumnie umieściliśmy

zaimki w pierwszej formie (odpowiadają na pytanie who – kto, what – co ), w drugiej

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: