Opieka pielęgniarska nad dzieckiem oparzonym.pdf

Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 1/2009

O PIEKA PIELĘGNIARSKA NAD DZIECKIEM OPARZONYM

Nursing care of the child with burns

Agnieszka Markowska 1 , Maria T. Szewczyk 2

1 Oddział Chirurgii Dziecięcej z Pododdziałami Urologii i Leczenia Oparzeń, Szpital Uniwersytecki Nr 2 im. dr. J. Biziela w Bydgoszczy

2 Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego, Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy, UMK w Toruniu

Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 2009; 1: 14-19

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Maria T. Szewczyk, Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy, UMK w Toruniu

Szpital Uniwersytecki Nr 2 im. dr. J. Biziela, ul. Ujejskiego 75, 85-168 Bydgoszcz, e-mail: mszewczyk@cm.umk.pl

Streszczenie

Summary

Najważniejszą zasadą w przypadku wszystkich rodzajów

oparzeń u dzieci jest indywidualizowanie postępowania w do-

borze metod leczenia i pielęgnowania w zależności od wieku

pacjenta, rozległości, umiejscowienia i głębokości rany oparze-

niowej. W pracy przedstawiono kluczową rolę pielęgniarki w po-

wrocie do zdrowia oparzonego dziecka.

Individualizing activities, concerning the choice of treat-

ment methods depending on the age of patients and on the in-

tensiveness, place and depth of the injury, is the most impor-

tant principle applying to all kinds of burns in children. The work

presents the nurse’s key role in the child’s recovery from burns.

Key words: child, burns, nursing process, nurse’s role.

Słowa kluczowe: dziecko, oparzenie, proces pielęgnowa-

nia, rola pielęgniarki.

Wstęp

Oparzenie określane jest jako uszkodzenie tkanek

powstające na skutek kontaktu z ogniem, gorącymi pły-

nami, parą wodną, środkami chemicznymi, prądem elek-

trycznym, energią promienistą czy wyładowaniami at-

mosferycznymi.

Podstawowym problemem w leczeniu i pielęgnowa-

niu oparzeń jest utrata czynności biologicznej skóry,

do której należy w szczególności utrzymanie termoregu-

lacji i równowagi wodno-elektrolitowej. Zaburzenie tych

funkcji prowadzi do ucieczki płynów ustrojowych, utra-

ty energii i rozwoju zakażenia. Oparzenie znacznej po-

wierzchni skóry narusza równowagę najważniejszych

procesów fizjologicznych koniecznych do przeżycia orga-

nizmu. Stan ten nazywa się chorobą oparzeniową, która

charakteryzuje się zmniejszeniem objętości osocza krwi,

rzutu serca, objętości wydalanego moczu, przepływu ob-

wodowego krwi, szybkim narastaniem obrzęków uogól-

nionych. Wszelkie następstwa przedłużającego się

wstrząsu oparzeniowego znane są jako zespół niewydol-

ności wielonarządowej ( multiorgan dysfunction syndro-

me – MODS) [1].

Klasyfikacji oparzeń dokonuje się na podstawie na-

stępujących kryteriów:

• rozległość wyrażająca odsetek całkowitej powierzchni

ciała objętej oparzeniem,

• głębokość, która jest równoznaczna z zakresem uszko-

dzeń:

– oparzenie pierwszego stopnia (uszkodzenie powierz-

chownych warstw skóry),

– oparzenie drugiego stopnia (uszkodzenie głębszych

warstw skóry),

– oparzenie trzeciego stopnia (uszkodzenie skóry w peł-

nej jej grubości),

• stopień ciężkości, wyznaczany przez rozległość i głębo-

kość oparzenia, jak również jego umiejscowienie.

Na podstawie powyższych kryteriów oparzenia dzie-

li się na ciężkie, średnie i lekkie. Stanowi to wyznacznik

specjalizacji ośrodków, do których dziecko oparzone po-

winno być skierowane do dalszego leczenia. Oparzenie

ciężkie powinno być leczone na specjalistycznym oddzia-

le oparzeniowym, oparzenie średnie wymaga leczenia

szpitalnego, a oparzenie lekkie może być leczone ambu-

latoryjnie [2]. Leczenie rany oparzeniowej polega na de-

finitywnym zamknięciu rany oparzeniowej – przeszcze-

Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 1/2009

pie skóry własnej, pośredniej grubości, przeszczepie skó-

ry pełnej grubości, przeszczepie namnożonych komórek

własnego naskórka oraz stosowaniu opatrunków biolo-

gicznych [1, 2].

Istnieją trzy główne sposoby leczenia oparzenia:

• leczenie zachowawcze bez opatrunku (metoda otwarta),

• leczenie zachowawcze z opatrunkiem zamkniętym,

wielowarstwowym, przetłuszczonym (metoda zamk-

nięta),

• pierwotne wczesne wycięcie rany oparzeniowej (chirur-

giczne wycięcie tkanek martwiczych) [2–4].

Choroba oparzeniowa dla dziecka i jego rodziny jest

zazwyczaj nowym, ciężkim, traumatyzującym doświad-

czeniem. Pielęgniarka podejmuje zatem wobec chore-

go dziecka i jego rodziny działania pielęgnacyjne w ra-

mach procesu pielęgnowania, oparte na rozpoznaniu

stanu biologicznego, psychicznego społecznego i du-

chowego. Proces pielęgnowania pociąga za sobą także

konieczność:

• zgromadzenia istotnych dla pielęgnowania danych oraz

analizowania ich w celu sformułowania rozpoznania

pielęgniarskiego,

• ustalenia indywidualnego planu pielęgnowania,

• zrealizowania planu pielęgnowania zgodnie z przyjęty-

mi ustaleniami,

• dokonania oceny uzyskanych wyników pielęgnowania

w relacji do założonych indywidualnych celów opieki

[5, 6].

Zasadniczym elementem procesu pielęgnowania jest

diagnoza pielęgniarska, stanowiąca ocenę aktualnych

i potencjalnych problemów związanych ze zdrowiem oraz

reakcji człowieka na te problemy. Rozpoznanie pielę-

gniarskie dostarcza podstaw do planowania i podejmo-

wania skutecznych działań opieki wielokierunkowej.

Właściwie postawiona diagnoza definiuje sposób postę-

powania i radzenia sobie z problemem, w znacznym

stopniu decydując o jakości opieki pielęgniarskiej [6, 7].

głębokości oparzenia, a tym samym zmniejszenie do-

legliwości bólowych.

2. Zapewnienie dostępu żylnego na obwodzie, aby pewnie

i skutecznie podać leki w dawce ustalonej przez lekarza.

3. Podawanie leków przeciwbólowych w regularnych od-

stępach czasu (3–6 godz.), aby uniknąć dolegliwości

bólowych.

4. Ułożenie dziecka w pozycji minimalizującej ból i z za-

stosowaniem wszelkich udogodnień (materac przeciw-

odleżynowy, podkłady żelowe itp.) i zabezpieczeń.

5. Podanie dziecku do oddychania nawilżonego tlenu

przez maseczkę w przepływie 3 ml/godz. Umiejętne

posługiwanie się skalami określającymi ból (behawio-

ralną, fizjologiczną – pomiar określonych parametrów,

psychologiczną).

6. Obserwacja dziecka w kierunku zapotrzebowania

na lek przeciwbólowy (ból oparzeniowy charakteryzu-

je się dużą zmiennością, a rany wywołują różne do-

znania bólowe).

7. Monitorowanie dziecka pulsoksymetrem bądź dyspo-

nowanie podstawowym sprzętem resuscytacyjnym

(podczas stosowania silnych leków przeciwbólowych).

8. Wykorzystywanie niefarmakologicznych metod zwal-

czania bólu, takich jak techniki wyobrażeniowe, roz-

rywka w formie zabawy, odwracanie uwagi itp.

9. W miarę możliwości ograniczanie liczby zabiegów po-

wodujących ból.

II. Diagnoza pielęgniarska: Niepokój i pobudzenie

dziecka

Cel opieki pielęgniarskiej: uspokojenie dziecka

i zapewnienie mu poczucia bezpieczeństwa.

Postępowanie pielęgnacyjne [10]:

1. Rozmowa i wyjaśnienie dziecku wykonywanych

przy nim czynności i zabiegów (wyjaśnienie zasadno-

ści i kolejności wykonywanych czynności pozwoli

zmniejszyć niepokój dziecka).

2. Zachęcenie rodziców/opiekunów dziecka do pozosta-

nia przy dziecku (obecność rodzica uspokaja dziecko

i pozwala na szybszą adaptację do warunków szpital-

nych).

Przedstawiony poniżej plan opieki pielęgniarskiej

nad dzieckiem oparzonym został opracowany na podsta-

wie doświadczeń własnych oraz wnikliwej analizy piś-

miennictwa w tym zakresie.

Plan opieki nad dzieckiem oparzonym

– wybrane problemy pielęgnacyjne

Każde oparzone hospitalizowane dziecko powinno

mieć zapewnioną profesjonalną opiekę pielęgniarską.

III. Diagnoza pielęgniarska: Ryzyko zaburzeń

objętości płynów ustrojowych

Cel opieki pielęgniarskiej: utrzymanie prawidłowego

stanu nawodnienia dziecka.

Postępowanie pielęgnacyjne [8–10, 15]:

1. Zapewnienie dostępu żylnego, najlepiej na dużej żyle

obwodowej (pozwoli to na szybkie wyrównanie niedo-

borów elektrolitowych).

2. Pielęgnacja wkłucia dożylnego lub centralnego, gdy

stan dziecka tego wymaga.

I. Diagnoza pielęgniarska: Ból wywołany raną

oparzeniową

Cel opieki pielęgniarskiej: uśmierzenie bólu.

Postępowanie pielęgnacyjne [8–17]:

1. Chłodzenie rany oparzeniowej mające na celu zmniej-

szenie ingerencji ciepła w głąb tkanek, ograniczenie

Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 1/2009

3. Prowadzenie resuscytacji płynowej wg jednej z reguł,

np. Parklanda. Płynoterapię ustala lekarz (pozwala ona

na uzupełnienie strat płynowych przez ranę oparze-

niową oraz na pokrycie fizjologicznego dobowego za-

potrzebowania organizmu na płyny).

4. Kontrola diurezy przez cewnik założony do pęcherza

moczowego (pozwala na dokładną obserwację ilości

moczu wydalanego przez dziecko – ilość moczu nie

może być mniejsza niż 1 ml/kg m.c./godz.).

5. Prowadzenie godzinowej zbiórki moczu, zwłaszcza

w okresie wstrząsu oparzeniowego (może to ograni-

czyć powikłania).

6. Prowadzenie bilansu płynów przyjętych i wydalonych

– założenie karty intensywnego nadzoru (pozwala to

na regulowanie podaży płynów, zapobieganie ich nie-

doborom lub nadmiernej ilości przyczyniającej się

do powstania obrzęków).

7. Codzienne ważenie małego pacjenta i obserwacja

w kierunku wystąpienia obrzęków (dzięki monitoro-

waniu ciężaru ciała można ocenić ilość wody traconej

przez skórę na skutek parowania oraz ilość płynu za-

trzymanego w tkankach).

8. Kontrola szybkości przetaczanych płynów na podsta-

wie obserwacji ilości diurezy, wartości ciśnienia żyl-

nego, hematokrytu, sodu i potasu (zapobieganie nie-

doborowi płynów oraz powstaniu obrzęku płuc

i mózgu).

nosa, wystąpienie brzusznego toru oddechowego, ka-

szel, trudność wdechowa, niepokój), wstrząsu oparze-

niowego (przyspieszona czynność serca i oddychania,

słabo wyczuwalne lub nitkowate tętno na obwodzie,

wydłużony czas powrotu włośniczkowego, oziębienie

kończyn), zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej

(przyspieszenie tętna, zmniejszenie wydalanego moczu,

niepokój).

3. Sprawowanie opieki nad dzieckiem przez stały zespół

pielęgniarski w celu szybkiego zaobserwowania nie-

pokojących objawów.

4. Dokładne prowadzenie dokumentacji pielęgniarskiej.

5. Kontrolowanie ucisku (upośledzenie czucia, mrowie-

nie, zmianę barwy i ucieplenia skóry. W tym celu moż-

na zastosować żelowe podkłady pod kończyny).

6. Unikanie opatrunków wywierających ucisk np. na opa-

rzoną kończynę.

7. Ułożenie kończyny powyżej poziomu serca, co ułatwia

odpływ płynu ustrojowego i zmniejsza uczucie rozpie-

rania (dziecko nie będzie odczuwało dyskomfortu i do-

legliwości bólowych).

8. Nauczenie również rodziców/opiekunów układania np.

oparzonych kończyn dziecka.

VI. Diagnoza pielęgniarska: Ryzyko wystąpienia

zakażenia

Cel opieki pielęgniarskiej: zapobieganie zakażeniu.

Postępowanie pielęgnacyjne [2, 3, 10, 14, 16, 17]:

1. Obserwacja oparzonego dziecka w celu wczesnego

wykrycia objawów zakażenia rany oparzeniowej.

Zwrócenie uwagi na zwiększone ocieplenie i obrzęk

tkanek, zmianę zabarwienia rany z czerwonej na fio-

letową, ciemnobrązową aż do czarnej (dochodzi

do rozwoju martwicy), zapach wydzielający się z ra-

ny, ból, wzrost temperatury ciała.

2. Dokładne mycie i dezynfekcja rąk.

3. Zmiana opatrunków z zachowaniem wszelkich zasad

aseptyki (jednorazowy sprzęt, praca w ubraniu z krót-

kim rękawem, stosowanie odzieży ochronnej jedno-

razowego użytku). W ten sposób nie dopuszcza się

drobnoustrojów do rany oparzeniowej.

4. Stosowanie przez personel opiekujący się dzieckiem

wymogów sali operacyjnej (mycie rąk, czapki, maski,

rękawiczki, fartuchy). Dzięki temu nie przenosi się

bakterii i nie zakaża oparzonego dziecka.

5. Wyeliminowanie personelu będącego nosicielem bak-

terii, poprzez regularne pobieranie wymazów z gar-

dła i nosa.

6. Właściwa wentylacja w celu zmniejszenia liczby bak-

terii nagromadzonych w pomieszczeniu, gdzie prze-

bywa oparzone dziecko.

7. Codzienna zmiana pościeli w łóżeczku dziecka, a gdy

jest taka konieczność stosowanie pościeli wyjałowio-

nej (ogranicza to możliwość zakażenia rany i sprzy-

ja gojeniu).

IV. Diagnoza pielęgniarska: Zaburzona

termoregulacja

Cel opieki pielęgniarskiej: utrzymanie prawidłowej

temperatury ciała.

Postępowanie pielęgnacyjne [2, 10, 14]:

1. Unikanie sytuacji narażających dziecko na utratę cie-

pła.

2. Monitorowanie podstawowych parametrów życiowych

i obserwacja w kierunku następstw wychłodzenia or-

ganizmu dziecka.

3. Zapewnienie stałej temperatury (28–33°C) i wilgotno-

ści w pokoju oparzonego dziecka.

4. Dbanie o suchość podłoża, na którym leży dziecko.

5. Ogrzanie gabinetu zabiegowego/sali operacyjnej

przed przystąpieniem do zmiany opatrunków.

V. Diagnoza pielęgniarska: Upośledzona perfuzja

tkanek

Cel opieki pielęgniarskiej: utrzymanie na prawidło-

wym poziomie funkcji fizjologicznych w dystalnych odcin-

kach kończyn objętych oparzeniem.

Postępowanie pielęgnacyjne [2, 3, 10, 13, 14]:

1. Monitorowanie podstawowych parametrów życiowych

dziecka.

2. Wnikliwa obserwacja pod kątem wystąpienia objawów

niewydolności oddechowej (poruszanie skrzydełkami

Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 1/2009

8. Dokładne i codzienne sprzątanie pokoju dziecka oraz

częste wynoszenie worka na odpadki, aby ograniczyć

możliwość namnażania się bakterii.

9. Zmywanie pomieszczeń środkami antyseptycznymi.

10. Dbanie o higienę skóry dziecka, wykonywanie

dokładnej toalety całego ciała, w tym krocza (zacho-

wanie pedantycznej higieny zmniejsza ryzyko prze-

niknięcia bakterii z powierzchni skóry do rany opa-

rzeniowej).

11. Powstrzymanie dziecka przed drapaniem się (krótko

obcięte paznokcie, na zlecenie lekarza można podać

lek o działaniu przeciwświądowym i łagodzącym).

12. Niedopuszczenie, aby oparzone dziecko kontaktowa-

ło się z osobami chorymi zakaźnie i zainfekowanymi.

13. Częsta zmiana opatrunków przy wkłuciach na ob-

wodzie i centralnych, cewnikach i drenach. Zapo-

bieganie kolonizacji w tych miejscach grzybów

i bakterii.

10. Ułożenie dziecka na materacu przeciwodleżynowym.

11. Częsta zmiana pozycji ułożenia (co najmniej co

1–2 godz.), w celu uniknięcia odleżyn.

12. Dbanie o higienę ciała dziecka, czystość i suchość bie-

lizny pościelowej i osobistej, stosowanie lekkiej ba-

wełnianej piżamki.

VIII. Diagnoza pielęgniarska: Niedostateczne

odżywianie w stosunku do zapotrzebowania

organizmu

Cel opieki pielęgniarskiej: zapewnienie prawidłowe-

go odżywiania dziecka.

Postępowanie pielęgnacyjne [2, 9, 10, 14, 15, 20]:

1. Stosowanie w ciągu pierwszych dwóch dni odżywia-

nia pozajelitowego poprzez zastosowanie podaży pły-

nów jedną z reguł, np. Parklanda (przetoczenie w cią-

gu 24 godz. 2–4 ml płynów na 1 kg m.c. na każdy 1%

oparzonej powierzchni ciała. Powierzchnię oparzeń oce-

nia się szacunkowo wg reguły dziewiątek, ilość i rodzaj

ustala lekarz).

2. Przyjmowanie posiłków i płynów drogą doustną (naj-

częściej od 2. doby) pozwala na zmniejszenie ilości pły-

nów przyjmowanych drogą dożylną.

3. Zachęcanie dziecka do przyjmowania pokarmów do-

ustnie i samodzielnego spożywania posiłków.

4. Założenie zgłębnika żołądkowego (dziecku z zaburze-

niami łaknienia, z rozległymi oparzeniami). W ten spo-

sób zapewnia się właściwą podaż płynów i pokarmów

o odpowiedniej kaloryczności. Prawidłowa podaż biał-

ka o wysokiej wartości biologicznej zapewnia odbudo-

wę komórek i tkanek. Dzięki temu gojenie się rany opa-

rzeniowej można przyspieszyć.

5. Zapewnienie diety wysokokalorycznej i bogatobiałkowej.

6. Regularne podawanie posiłków (częściej, ale w mniej-

szych ilościach) nie prowadzi do zaburzeń metabolicz-

nych, a tym samym ułatwia przyswajanie.

7. Zapewnienie posiłków lubianych i tolerowanych przez

dziecko.

8. Zapisywanie liczby i objętości posiłków przyjmowa-

nych przez dziecko.

9. Poinformowanie rodziców/opiekunów o sposobie od-

żywiania dziecka, unikania przekarmienia, rodzaju po-

karmów, jakie mogą podawać dziecku oraz o zapisy-

waniu ilości wszelkich pokarmów i płynów podanych

dziecku.

VII. Diagnoza pielęgniarska: Ryzyko wystąpienia

powikłań na skutek unieruchomienia – zapalenie

płuc, odleżyny

Cel opieki pielęgniarskiej: zapobieganie wystąpieniu

powikłań.

Postępowanie pielęgnacyjne [2, 9, 10, 14, 17–19]:

1. Obserwacja w kierunku pierwszych objawów suge-

rujących początek rozwijania się powikłań (trudno-

ści w oddychaniu, sapka, przyspieszony oddech, pod-

wyższona temperatura, niepokój, niższy poziom

saturacji, bolesność w miejscach narażonych na po-

wstanie odleżyny, zaczerwienienie, pieczenie, dys-

komfort).

2. Ułożenie dziecka w pozycji półsiedzącej, tak aby gło-

wa nie była przygięta do klatki piersiowej. Powodu-

je to obniżenie się przepony i tym samym zwiększa

wydolność oddechową płuc.

3. Utrzymanie optymalnej temperatury i wilgotności po-

wietrza w pokoju dziecka. Zbyt wysoka temperatura

powietrza wysusza śluzówki nosa i jamy ustnej, a tym

samym utrudnia dziecku oddychanie.

4. Przygotowanie reduktora tlenu, aby w razie koniecz-

ności móc podać dziecku do oddychania tlen nebuli-

zowany, który poprawi utlenowanie organizmu,

zmniejszy uczucie duszności, niepokoju oraz nawil-

ży śluzówki nosa i jamy ustnej.

5. Prowadzenie gimnastyki oddechowej, zachęcenie

dziecka do ćwiczeń oddechowych.

6. Prowadzenie ćwiczeń biernych lub czynnych stosow-

nie do stanu dziecka.

7. Zachęcanie rodziców/opiekunów do usprawnienia

dziecka.

8. W miarę możliwości zachęcenie dziecka do zabawy

z rówieśnikami.

9. Zapewnienie udogodnień w łóżeczku (kółka, podkła-

dy żelowe itp.).

IX. Diagnoza pielęgniarska: Zaparcia wynikające

z braku ruchu, nieprawidłowej diety bądź

niedrożności porażennej

Cel opieki pielęgniarskiej: uregulowanie częstości

wypróżnień.

Postępowanie pielęgnacyjne [9, 10, 18, 20]:

1. Kontrolowanie posiłków przyjmowanych przez dziec-

ko (zwłaszcza dostarczanych przez rodzinę).

Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 1/2009

2. Modyfikacja diety dziecka poprzez wprowadzenie

do niej świeżych owoców i warzyw w celu pobudzenia

perystaltyki jelit, co ułatwia wydalanie.

3. Zachęcenie do picia wody mineralnej niegazowanej,

soków owocowych, herbat, gdyż wpływają na upłyn-

nienie stolca.

4. Zwiększenie aktywności ruchowej w miarę możliwo-

ści dziecka poprzez siadanie, zmianę pozycji w łóżecz-

ku, wstawanie, zabawę z rówieśnikami.

5. Regularne spożywanie posiłków.

6. Stosowanie farmakologicznych środków rozluźniają-

cych stolec, pobudzających perystaltykę jelit, ułatwia-

jących wypróżnienie (na zlecenie lekarza).

cia emocjonalnego, a także na dostarczeniu odpowied-

nich informacji. Daje to poczucie pewności i bezpie-

czeństwa rodzicom w podejmowaniu decyzji. Okaza-

ne wsparcie sprzyja zdrowieniu i mobilizowaniu

rodziców do walki z chorobą dziecka.

2. Częste rozmowy z dzieckiem i jego rodzicami.

3. Nauczenie rodziców, w jaki sposób mogą zapewnić kom-

fort psychiczny dziecku, np. poprzez okazywanie mu bli-

skości, zainteresowania, czuwanie przy nim, zabawę.

4. Ułatwianie kontaktów dziecka z rówieśnikami w mia-

rę możliwości.

5. Nakłanianie dziecka do wyrażania swoich uczuć i dys-

kutowanie o nich.

6. Przygotowanie rodziców i dziecka do ewentualnej

zmiany wyglądu ciała, do dalszego postępowania lecz-

niczego lub rehabilitacji psychicznej w przypadku blizn,

przykurczów po oparzeniu.

7. Rozwiązywanie problemów stygmatyzacji , rozmowa

z psychologiem i podejmowanie działań wspierających,

zaproponowanie np. modelu wspierającego i strategii

radzenia sobie. W procesie dostosowywania, akcepta-

cji wyglądu ciała ważne będzie poza rodziną grupowe

wsparcie społeczne.

X. Diagnoza pielęgniarska: Ograniczenie ruchomości

części ciała

Cel opieki pielęgniarskiej: przywrócenie optymalnej

sprawności fizycznej i ograniczenie bliznowacenia.

Postępowanie pielęgnacyjne [10, 18]:

1. Stosowanie ćwiczeń zwiększających zakres ruchów (ćwi-

czenia wykonywane po konsultacji z rehabilitantem).

2. Zachęcanie dziecka do częstego poruszania, np. opa-

rzoną kończyną.

3. Uruchomienie dziecka tak wcześnie, jak to jest możliwe.

4. Mobilizowanie dziecka do samodzielnego wykonywa-

nia ćwiczeń.

5. Zapobieganie przykurczom poprzez stosowanie szyn

utrzymujących kończynę dziecka w pozycji wyprosto-

wanej oraz opatrunku uciskowego po wygojeniu się

rany oparzeniowej.

6. Obecność i pomoc w trakcie fizykoterapii.

7. Zachęcanie rodziców do wspólnych ćwiczeń z dziec-

kiem.

8. Stosowanie materiału opatrunkowego przytrzymują-

cego, takiego jak np. Codofix, w celu wykonywania

swobodnych ruchów przez dziecko bez obawy, że opa-

trunek się zsunie.

9. Wprowadzanie działań fizykoterapeutycznych i reha-

bilitacyjnych po podaniu środków przeciwbólowych,

szczególnie wówczas, gdy dziecko skarży się na ból

podczas rehabilitacji.

Podsumowanie

Pielęgniarka w procesie opieki nad dzieckiem oparzo-

nym odgrywa znaczącą rolę. Sprawia, że po oparzeniu

dziecko zostaje otoczone profesjonalną opieką. Działa-

jąc w sposób zaplanowany i zindywidualizowany, zapo-

biega mogącym wystąpić powikłaniom. Z przedstawio-

nego planu opieki pielęgniarskiej wynika także, że

pielęgnowanie to nie wyłącznie dbałość o ciało pacjen-

ta, ale także udział np. w lekoterapii, rehabilitacji, uspraw-

nianiu i innych. Podtrzymywanie więzi emocjonalnej, wia-

ry w lepsze jutro (dziecka i jego rodziny) oraz zachęcanie

do wysiłku na drodze do uzyskania zdrowia.

Podejmowane i usystematyzowane działania pielę-

gniarskie służą ratowaniu, przywracaniu i poprawie sta-

nu biopsychospołecznego. Sprzyjają zmniejszeniu sta-

nów zagrożenia życia i czynią hospitalizację dla dziecka

i jego rodziców mniej stresującym przeżyciem.

XI. Diagnoza pielęgniarska: Problemy emocjonalne

dziecka i rodziców

Cel opieki pielęgniarskiej: zapewnienie wsparcia emo-

cjonalnego.

Postępowanie pielęgnacyjne [2, 10, 21, 22]:

1. Pozytywne, życzliwe podejście zespołu terapeutycz-

nego. Rodzicom dziecka może być potrzebne wspar-

cie, osoba, której mogą wyjawić swe uczucia i proble-

my. Dlatego ważna jest otwartość i życzliwość

pielęgniarek, pomoc może polegać na udzieleniu

wsparcia emocjonalnego w chwili kryzysu lub napię-

Piśmiennictwo

1. Puchała J. Wczesne postępowanie w oparzeniach u dzieci. W: Wczesne

leczenie oparzeń. Strużyna J (red.). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, War-

szawa 2006; 259-70.

2. Muscari M. Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne. Bernat K (red.). Cze-

lej, Lublin 2005; 123.

3. Rolka H, Baranowska A. Standard opieki pielęgniarskiej nad chorym opa-

rzonym. W: Dermatologia i wenerologia dla pielęgniarek. Krajewska-Ku-

łak E (red.). Czelej, Lublin 2006; 352-9.

4. Matuszczak E, Kruk J, Lenkiewicz T. Oparzenia chemiczne – skutki braku

nadzoru nad małymi dziećmi. Rocznik Dziecięcej Chirurgii Urazo-

wej 2006; 34: 105-8.

5. Górajek-Jóźwik J. Podstawy i założenia zindywidualizowanego pielęgno-

wania. W: Pielęgniarstwo – podręcznik dla studiów medycznych. Zahrad-

niczek K (red.). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006; 140-3.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: