Kapitał pracujący może być ustalony dwoma sposobami:
1) Kapitał obrotowy netto (kapitał stały minus majątek trwały)
2) Kapitał obrotowy netto (majątek obrotowy minus kapitały obce krótkoterminowe)
Kapitał pracujący jest częścią majątku bieżącego, krótkoterminowego, która jest pokryta źródłami długoterminowymi. Jest to ta część majątku obrotowego, która zostałaby w podmiocie po uregulowaniu zobowiązań bieżących. Kapitał pracujący stanowi odzwierciedlenie stopnia płynności środków w podmiocie. Im wyższy jest jego poziom tym lepsza jest sytuacja podmiotu w zakresie wypłacalności. W praktyce można wyróżnić następujące warianty (przypadki):
§ Wartość kapitału pracującego jest mniejsza od 0, Kp>0;
Aktywa
Pasywa
Środki Trwałe
Kapitał Stały
Kapitały Własne
KP>O
Zapasy
Kredyty długoterminowe
Należności krótkoterminowe
Zobowiązania wobec dostawców
Kapitał stały finansuje majątek trwały i zapasy a należności pokryją zobowiązania. Jest to ta część kapitału stałego która finansuje aktywa obrotowe.
§ Wartość kapitału obrotowego jest równa zero, Kp=0;
Oznacza to brak kapitału pracującego. Majątek trwały finansowany jest kapitałem stałym a majątek obrotowy zobowiązaniami krótkoterminowymi.
§ Wartość kapitału pracującego jest mniejsza od zera, Kp<0;
KP<0O
Wartości niematerialne i prawne
Kredyty krótkoterminowe
zapasy
Śródki w banku
Zobowiązania publiczno-prawne
Kapitał krótkoterminowy finansuje aktywa obrotowe i część majątku trwałego (w tym przypadku wartości niematerialne i prawne). Konieczność spłaty zobowiązań może naruszyć substancję majątkową. Sytuacja bardzo niekorzystna. Ta sytuacja zdarza się w podmiotach handlowych. Gdy terminy realizacji należności są znacznie krótsze niż terminy płatności zobowiązań.
Kapitał pracujący – jego poziom- może być zwiększany przez:
· zmniejszenie stanu majątku trwałego w wyniku upłynnienia zbędnych środków, likwidację środków zużytych i poprzez ograniczanie inwestycji,
· w wyniku zwiększenia kapitałów stałych, poprzez przeznaczenie znacznej części zysku na rozwój, zwiększenie kapitałów własnych poprzez emisję akcji lub poprzez zwiększenie zobowiązań długoterminowych (kredyty, emisja obligacji),
· zamianę zobowiązań krótkoterminowych na długoterminowe.
Zarządzanie kapitałem pracującym polega na odpowiednim zarządzaniu zapasami, rachunkami należności i zobowiązań oraz obrotem gotówkowym.[1]
Cykl środków pieniężnych w dniach (Cykl konwersji gotówki – ang. CCC) jest to czas jaki upływa od momentu odpływu gotówki przeznaczonej na regulowanie zobowiązań do momentu przypływu gotówki z pobranych należności. Jest to różnica między cyklem operacyjnym brutto (cykl zapasów + cykl należności) a cyklem zobowiązań. Nazywany jest w literaturze przedmiotu cyklem operacyjnym netto lub cyklem obrotowym netto.
Długość cyklu konwersji gotówki - cyklu środków pieniężnych (CCC)
WON
CŚP (CCC) = CN + CZp – CZb
Załóżmy, że nasza firma kupuje materiały 4 stycznia za 20.000 (otrzymana faktura powinna być zapłacona za 2 tygodnie). Materiały przyjmujemy do magazynu i po 10 dniach przekazujemy do produkcji. Proces produkcyjny trwa 8 dni. Po tym czasie przyjmuje wyroby do magazynu po koszcie 40.000 zł. i po 6 dniach sprzedajemy za wartość 60.000. Należność nie jest uregulowana przez 2 tygodnie.
Cykl zapasów (CZp) Cykl należności (CN)
10 dni 8 dni 6 dni 14 dni
przyjęcie produkcja przyjęcie do magazynu sprzedaż wpływ należności
14 dni
powstanie zobowiązań uregulowanie zobowiązań
Cykl Zobowiązań (CZ) CŚP cykl środków pieniężnych (CCC) wynosi= 24 +14 -14 = 24dni
[1] Literatura z przedmiotu, Gabrusewicz, Pomykalscy…
spencerreid