STRATEGIA I TAKTYKA DLA TENISISTÓW WYCZYNOWYCH
ITF Advanced Coaches Manual
„To co, jaki jest nasz plan panowie?”
Napoleon
I. Czynniki determinujące przebieg meczu
II. Zasady dotyczące strategii i taktyki w grze pojedynczej
III. Style gry: określenie i sposoby przeciwstawiania się
IV. Rozwiązania taktyczne stosowane w 5 podstawowych sytuacjach w grze
V. Antycypacja
VI. Gra procentowa dla tenisistów wyczynowych
VII. Inne czynniki determinujące strategię w grze pojedynczej
VIII. Taktyczna analiza meczu
IX. Trening taktyczny
I. CZYNNIKI DETERMINUJĄCE POZIOM MECZU
Trzy podstawowe determinujące przebieg meczu to:
W każdym z tych głównych czynników można wyróżnić kilka szczegółowych elementów:
ZAWODNIK
PRZECIWNIK
ŚRODOWISKO
· poziom gry
· taktyczne rozumienie gry
· kompetencje techniczne
· rozwój fizjologiczny
· cechy mentalne
· doświadczenie, styl gry, poziom wytrenowania
· rywalizacja
To samo co u zawodnika, a ponadto:
· Tor lotu piłek: kierunek, wysokość, długość, prędkość, rotacja
· Dobór uderzeń: pozycja piłki, pozycja zawodnika, intencje taktyczne
· Silne i słabe strony w taktyce gry przeciwnika
· Nawierzchnia kortu:
- wolne
- średnie
- szybkie
· Warunki pogodowe:
- wiatr
- słońce
- deszcz
- wysokość n.p.m.
· Inne czynniki środowiska:
- kibice
- sędziowie
- czas
- aspekty psychologiczne, itd.
II. ZASADY DOTYCZĄCE STRATEGII I TAKTYKI W GRZE POJEDYNCZEJ
Poniżej zestawiono wybrane ważne zasady dotyczące strategii i taktyki w grze pojedynczej:
· Trzymać piłkę w grze
· Mieć plan gry:
- podstawową strategię oraz różne taktyczne sposoby rozwiązywania sytuacji
- alternatywną strategię (plan B) i taktyki, które zawodnik może zastosować, gdy mu nie idzie/gra się nie układa
· Stosować swoje najlepsze uderzenie tak często, jak to możliwe
· Wykorzystuj swoje słabsze uderzenia aby zapobiegać atakowi rywala poprzez zagrywanie głęboko, martwe piłki, itp.
· Stosuj inteligentny dobór uderzeń:
- analizuj sytuację
- graj w granicach swoich umiejętność i możliwości
· Walcz pozytywnie (kontrolowana agresywność)
· Nie zmieniaj decyzji w trakcie wykonywania uderzenia.
· Walcz przede wszystkim z piłką, a nie z przeciwnikiem!
· Staraj się przyjąć taki styl gry, który przede wszystkim eksponuje twoje atuty, a dopiero potem testuje słabości rywala.
· Naucz się łączyć siłę i kontrolę w trakcie gry. Siła skraca rywalowi czas na reakcję i jest niezbędna do zagrywania piłek kończących.
· Stosuj kombinacje uderzeń otwierające kort np. głęboki forhend po linii i krótki forhend po crossie.
· Staraj się gonić swojego rywala zmieniając kierunek i długość, zagrywając w otwartą część kortu lub contre pied (w to samo miejsce, które rywal właśnie opuścił spodziewając się zagrania w druga stronę).
· próbuj analizować mecz podczas zmian stron kortu – zastanów się: grać tak dalej czy zmienić taktykę.
· Staraj się wykorzystać każdą okazję, aby przejąć inicjatywę w trakcie rozgrywania piłki.
III. STYLE GRY: CHATAKTERYSTYKA ORAZ SPOSOBY PRZECIWSTAWIANIA SIĘ
1. OKREŚLENIE I RODZAJE STYLU GRY
W tenisie zawodnicy wykazują tendencję do przyjmowania stylu gry opartego na ich szczególnych zdolnościach technicznych, fizycznych, taktycznych i psychicznych. W młodym wieku zaznacza się także wpływ idoli na styl gry preferowany przez zawodnika. Poniżej opisano główne style gry oraz ich cechy charakterystyczne:
i. Mający „ciąg do siatki”/rający serwis – wolej: zawodnicy ci mają bardzo dobrze opanowane kombinacje dwóch uderzeń (serwisu i woleja oraz uderzenia atakującego i woleja) oraz szybko przemieszczają się do przodu. Cechuje ich wysoki procent celności 1-go serwisu. Starają się naciskać swoich przeciwników zmuszając ich do obrony minięciami. Zazwyczaj są bardziej skuteczni na nawierzchniach szybkich niż na wolnych.
ii. Agresywnie grający z głębi kortu i dobrze returnujący: Tego typu zawodnik gra blisko linii końcowej, często piłki wnoszące się i dysponuje silnymi uderzeniami z głębi kortu. Forhend jest z reguły jego silna bronią, stara się przejąć inicjatywę w wymianie grając z głębi kortu często stosując, z dobrym skutkiem, odwrotny forhend. Są bardzo skuteczni na wszystkich typach nawierzchni a zwłaszcza na wolniejszych. Mają dobre returny ale serwisy zazwyczaj nie są najmocniejsze.
iii. Kontratakujący: Są to zazwyczaj zawodnicy grający defensywnie z głębi kortu, reagujący na poczynania przeciwnika. Z reguły pozwalają przeciwnikowi dyktować warunki gry. Zawodnicy ci zwykle grają nieco dalej za linią końcową niż gracze agresywni. Dysponują oni regularnymi uderzeniami z głębi kortu przeplatanymi silnymi topspinami granymi wysoko i głęboko. Są zazwyczaj bardzo dobrzy kondycyjnie i silni psychicznie. Bardziej skuteczni są na wolnych nawierzchniach niż na szybkich. Dostosowują swój styl gry do przeciwnika i do nawierzchni kortu.
iv. Wszechstronny: Ci zawodnicy potrafią grać wszystkimi stylami ponieważ stosują mieszankę siły i regularności. Są oni bardzo skuteczni na wszystkich rodzajach nawierzchni.
Oczywiście najbardziej godne polecenia jest dążenie do ukształtowania wszechstronnego stylu gry. Aby to osiągnąć, trener i zawodnicy powinni od wczesnych lat uwzględniać w zajęciach treningowych pracę nad wszystkimi pięcioma podstawowymi sytuacjami w grze:
· serwis
· return
· wymiana piłek pomiędzy zawodnikami grającymi z głębi kortu
· mijanie
· uderzenie piłki z dojściem do siatki i rozegraniem jej wolejem/smeczem
2. JAK PRZECIWSTAWIAĆ SIĘ RÓŻNYM STYLOM GRY
W poniższej tabeli opisano cechy charakterystyczne różnych stylów gry oraz podano różne sposoby działań taktycznych, które można stosować w grze z danego typu przeciwnikami.
STYL
CHARAKTERYSTYKA
JAK SIĘ PRZECIWSTAWIĆ
Mający ciąg do siatki/ grający serwis– wolej
(Edberg, Navratilova)
· oczekuje wielu punktów „za darmo”
· dąży do tego, aby rywal wpadł w kompleks returnu
· gdy dobrze serwują to czują się nie do pokonania
· naciska przez cały czas
· dąży do tego, aby rywal w pośpiechu starał się go mijać
· staraj się odegrać tyle returnów z pierwszego serwisu ile się tylko da
· atakuj drugi serwis rywala odgrywając go po linii
· bądź cierpliwy, staraj się odegrać tyle returnów ile możliwe pod nogi rywala
· staraj się planować swoje zagrania tak, jak to normalnie byś robił
· zmuszaj rywala do zagrywania wielu wolejów i smeczów
· staraj się wykorzystać każda okazję aby samemu zaatakować do siatki
· jeśli miniecie wydaje się trudne, odegraj niską, opadającą piłkę przez środek i spróbuj minąć następnym uderzeniem lub zagrać ofensywnego loba
· atakuj wszystkie krótkie piłki swoim najlepszym uderzeniem czy to po linii czy po crossie.
Grający agresywnie z głębi kortu/ dobrze returnujący (Muster, Seles)
· próbuje zmieść przeciwnika z kortu
· dobrze biega
· wcześnie „bierze” piłki
· wprowadza u rywala obawę przed grą serwis-wolej
· wprowadza u serwującego niepewność gdzie ma kierować swój serwis.
· Wykorzystuj wysokość (np. loba) dla zyskania na czasie
· Uderzaj jako pierwszy przyspieszenia/ potężne zagrania
· Nie daj się onieśmielić: bądź regularny i dużo biegaj
· Staraj się aby zagrywane piłki miały odpowiednią długość
· Zmniejszaj prędkość piłek: uderzaj slajsem
· Nie dawaj rywalowi okazji do zagrań kątowych
· Serwuj więcej na ciało
· Mieszaj grę serwis-wolej i zostawanie z tyłu
· Nie dopuszczaj do łatwego wygrywania gemów przy serwisie rywala
· Serwuj wyrzucające serwisy, zostań z tyłu żeby obiec i zaatakować z forhendu
· Serwuj czasami drugi serwis na mocniejszą stronę, aby złapać rywala na obieganiu słabszego uderzenia
Zawodnik kontratakujący
(Chang, Sanchez)
· bardzo pewny/regularny w grze z głębi kortu
· dobra wytrzymałość
· bardzo cierpliwy i odporny/twardy
· zwykle specjalista od kortów ziemnych
· bądź cierpliwy ale atakuj przy każdej nadarzającej się sposobności
· wcześnie uderzaj piłkę: przyspieszaj grę, graj pod ostrzejszym kątem, uderzaj silnie, próbuj wywrzeć wrażenie dominacji
...
marcin23.14