Bohumil Hrabal - Obsługiwałem Angielskiego Króla.pdf - Bohumil Hrabal - mungi_

BOHUMIL HRABAL

OBSŁUGIWAŁEM ANGIELSKIEGO KRÓLA

PRZEŁOŻYŁ JAN STACHOWSKI

Tytuł oryginału

«Obsluhoval jsem anglickćho krale»

SZKLANKA ORANŻADY

Słuchajcie, co wam teraz powiem.

Kiedy zaczynałem w hotelu „Praga”, złapał mnie szef za lewe ucho, wytargał za nie i mówi: —Jesteś tu za

pikolaka i pamiętaj, niczego nie widziałeś, niczego nie słyszałeś. Powtórz. — Więc powiedziałem, że

niczego w lokalu nie widziałem i niczego nie słyszałem. A szef wytargał mnie za prawe ucho i krzyczy: —

Ale zapamiętaj też sobie, że wszystko musisz widzieć i wszystko słyszeć. Powtórz. — No więc powtórzyłem

zdziwiony, że wszystko będę widział i słyszał, i tak to się zaczęło. Co rano o szóstej byliśmy na rewirze, taka

niby parada — przychodził pan hotelarz, po jednej stronie dywanu stał ober i kelnerzy, i na końcu ja, taki

maleńki, jak na pikolaka przystało, a po drugiej stronie kucharze i pokojówki, podkuchenne i bufetowa. Pan

hotelarz przechodził koło nas i sprawdzał, czy mamy czyste gorsy i kołnierze, czy nie powalane fraki i czy

nie brakuje guzików, i czy buty są wyczyszczone. I pochylał się, żeby wyniuchać, czyśmy myli nogi, a

potem mówił: — Dzień dobry panom, dzień dobry paniom... — I już nikomu nie wolno było rozmawiać.

Kelnerzy uczyli mnie, jak zawija się w serwetkę nóż i widelec, a ja czyściłem popielniczki i codziennie

musiałem wyszorować kubełek na gorące serdelki, bo roznosiłem na stacji gorące serdelki. Nauczył mnie

tego ten pikolak, co to już przestał być pikolakiem. Ach, jak on się napraszał, żeby dalej roznosić serdelki!

Dziwiło mnie to nawet, ale później zrozumiałem. Nie chciałem robić nic innego, tylko roznosić wzdłuż

pociągu gorące serdelki. Ileż to razy dziennie podawałem serdelek za koronę osiemdziesiąt plus rogalik, ale

podróżny miał tylko dwadzieścia koron, czasem pięćdziesiątkę, a ja nigdy nie miałem drobnych, chociaż tak

naprawdę to miałem, więc sprzedawałem dalej, aż wreszcie podróżny wskakiwał do pociągu i przepychał się

do okna, wyciągał rękę, a ja najpierw odkładałem gorące serdelki, potem pobrzękiwałem w kieszeni

drobnymi, podróżny krzyczał, że drobne mam sobie zostawić, żebym wydał papierowe, wtedy powoli

wymacywałem banknoty w kieszeni, zawiadowca już gwizdał na odjazd, więc wyciągałem powoli banknoty,

pociąg ruszał, a ja biegłem wzdłuż niego i kiedy pociąg się rozpędził, podnosiłem rękę i banknoty już-już

dotykały palców podróżnego, niektórzy to wychylali się aż tak, że ktoś w przedziale musiał ich trzymać za

nogi, jeden to nawet zawadził głową o kran, inny o słup, ale zaraz palce prędko się oddalały, a ja, zasapany,

stałem z wyciągniętą ręką, w której pozostały te banknoty... To był mój numer; mało który podróżny wracał

po forsę, no i zacząłem mieć swoje pieniądze. Po miesiącu uskładało się tego parę setek, wreszcie dobiłem

nawet do tysiąca. No, a rano o szóstej i wieczorem przed snem szef chodził na kontrolę, czy umyłem nogi, i

już o dwunastej musiałem być w łóżku. Wreszcie zacząłem nie słyszeć nic, chociaż słyszałem wszystko, i

zacząłem nie widzieć i widzieć wszystko wokół siebie. Widziałem ten porządek i dyscyplinę, i radość szefa z

tego, że niby wszyscy patrzymy na niego krzywo; nie do pomyślenia było, żeby kasjerka poszła do kina z

kelnerem, z miejsca dostawało się za to wymówienie. No i poznałem gości w kuchni, ten stół stałych

bywalców; dzień w dzień musiałem czyścić kufle tych facetów, każdy miał swój numer i swój znak,

szklanice z jeleniem i z fiołkami, szklanice kanciaste i brzuchate, a nawet kamionkowy dzbanek z marką HB

z samego Monachium. Każdego wieczora przychodziło doborowe towarzystwo: pan rejent, naczelnik stacji i

prezes sądu, i weterynarz, i dyrektor szkoły muzycznej, i fabrykant Jina. A ja wszystkich obskakiwałem

podając i odbierając palta, a kiedy przyniosłem piwo, każda szklanica musiała trafić we właściwe ręce. Nie

mogłem się nadziwić, jak bogaci ludzie przez cały wieczór potrafią rozprawiać na przykład o tym, że za

miastem jest kładka, a przy tej kładce trzydzieści lat temu stała topola. Od tego się zaczynało: jeden mówił,

że nie kładka, ale że sama topola, drugi, że nie topola i nie kładka, tylko deska z poręczą... I tak popijali piwo

i sprzeczali się, i krzyczeli, i wymyślali sobie, ale wszystko na niby, bo kiedy się tak przekrzykiwali przez

stół, że tam była kładka, nie topola, a druga strona, że właśnie topola, nie kładka, to i tak po chwili siadali

znowu i wszystko było w porządku, bo krzyczeli tylko po to, żeby im lepiej smakowało. Innym razem

spierali się, jakie piwo w Czechach jest najlepsze —jeden mówił, że protiwińskie, drugi, że wodniańskie,

trzeci, że pilzneńskie, czwarty, że nymburskie i kruszowickie. I znów krzyczeli na siebie, ale wszyscy się

lubili i krzyczeli tylko dlatego, żeby coś się działo, żeby jakoś zabić tę wieczorową porę... Kiedyś pan

naczelnik, jak mu podawałem piwo, pochylił się i szepnął, że pana weterynarza widziano u panienek „U

Rajskich”, że wziął tam do pokoju Jaruszkę, a pan dyrektor szkoły powszechnej szepnął, że owszem,

weterynarz tam był, ale nie w czwartek, tylko już w środę, i do tego z Włastą. No więc cały wieczór

przegadali o panienkach od „Rajskich” i o tym, kto tam był, a kto nie, a mnie — kiedy słyszałem te ich

opowieści — było zupełnie obojętne, czy za miastem była topola i kładka, czy tylko kładka bez topoli, czy

też sama topola, albo czy branickie piwo jest lepsze od protiwińskiego, nic nie chciałem widzieć ani słyszeć,

ale jednak pragnąłem widzieć i słyszeć, jak to tam wygląda „U Rajskich”. Przeliczyłem pieniądze i ze

sprzedaży gorących serdelków odłożyłem tyle, że mogłem się szarpnąć na „Rajskich”. Nawet płakać na

stacji umiałem, a ponieważ byłem taki maleńki, idealny pikolak, więc ludzie machali na mnie ręką i

zostawiali pieniądze, bo myśleli, że jestem sierotą. I tak oto dojrzewał we mnie plan, że kiedyś po jedenastej,

już po umyciu nóg, wyskoczę przez okno pokoiku i wpadnę do „Rajskich”.

Ten dzień w „Złotej Pradze” zaczął się zupełnie zwariowanie. Przed południem przyszła zgraja Cyganów,

elegancko ubranych i z pieniędzmi, bo to byli kotlarze. Siedzieli przy stole i zamawiali wszystko, co

najlepsze, a przy każdym nowym zamówieniu pokazywali wypchane portfele. Przy oknie siedział dyrektor

szkoły muzycznej, a ponieważ Cyganie krzyczeli, przesiadł się na środek sali i dalej czytał książkę. Musiała

być strasznie ciekawa, bo kiedy pan dyrektor wstał, żeby przejść trzy stoły dalej, to wciąż czytał tę książkę,

nawet kiedy potem siadał, wymacał rękami krzesło i czytał dalej. Czyściłem szklanice dla bywalców i

oglądałem je pod światło, było jeszcze przedpołudnie, kilku gości zamówiło zupę albo gulaszyk, ale i tak

wszyscy kelnerzy, nawet gdyby nie mieli nic do roboty, to wciąż musieli coś robić: ja starannie czyściłem,

ober — też na stojąco — wyrównywał w pomocniku widelce, a kelner od nowa układał sztućce. I teraz pod

oknem, gdy tak patrzyłem przez szklanice ze złotą Pragą, zobaczyłem rozeźlonych Cyganów, którzy wpadli

do naszej „Złotej Pragi” i chyba już w holu wyciągnęli noże. No, i zaczęło się coś strasznego. Skoczyli do

tych cygańskich kotlarzy, a ci, jakby już na nich czekali, zerwali się łapiąc za stoły i zastawili się nimi, żeby

tamci Cyganie z nożami nie mogli ich dopaść, ale i tak dwóch leżało już na podłodze z nożami w plecach, a

tamci rżnęli i dźgali, gdzie popadło, po rękach też, tak że stoły zachlapane były krwią, lecz pan dyrektor

szkoły muzycznej, uśmiechnięty, wciąż czytał książkę, a ta cygańska kotłowanina przetoczyła się nie obok,

ale wprost przez niego; zakrwawili mu głowę i książkę, dwa razy dźgnęli w jego stół, lecz pan dyrektor

czytał dalej. Wylądowałem pod stołem i na czworakach poczołgałem się do kuchni, a Cyganie wydzierali

się, noże błyskały i te odbłyski niczym złote muchy przelatywały przez „Złotą Pragę”, wreszcie Cyganie nie

zapłaciwszy wycofali się z restauracji. Na wszystkich stołach była krew, dwóch facetów leżało na podłodze,

a na jednym stole walały się idealnie odcięte dwa palce i jednym sztychem urżnięte ucho, i jeszcze kawał

mięsa. Kiedy przyszedł pan doktor i obejrzał zadźganych i te kawałki, to w ochłapie rozpoznał fragment

mięśni ramienia, a osamotniony pan dyrektor szkoły złożył teraz głowę w dłoniach, łokcie oparł o stół i dalej

czytał tę swoją książkę. Wszystkie pozostałe stoły, zsunięte przy wyjściu, utworzyły barykadę i osłoniły

ucieczkę kotlarzy. Szef nie wpadł na lepszy pomysł i włożywszy białą, cętkowaną kamizelkę stanął przed

restauracją i rozkładając ręce mówił do przychodzących gości: — Niestety, zdarzył się u nas incydent,

otworzymy dopiero jutro. — A ja miałem na głowie zakrwawione obrusy, tyle czerwonych śladów dłoni i

palców, i wszystko musiałem wynieść na podwórze, rozpalić w wielkim kotle w pralni, a bufetowa i

podkuchenna prały i gotowały, ja zaś miałem wieszać te obrusy, ale nie dostawałem do sznura, więc robiła to

podkuchenna, a ja podawałem jej mokre, wyżęte obrusy. Sięgałem jej do piersi, a ona chichotała i

wykorzystywała to, żeby mnie ośmieszyć, przyciskała mi piersi do twarzy, niby przez przypadek: raz jedną

piersią przytkniętą do oka, potem drugą zasłaniała mi świat. Wszystko to było pachnące, a kiedy schylała się

do kosza po obrus, w dole odsłaniał się widok na huśtające się cycki... Prostowała się, a piersi lały się, z

obwisłych robiły się sterczące, bufetowa zaś i podkuchenna ryczały ze śmiechu i pytały mnie: — Ile masz

lat, chłopczyku, skończyłeś już czternaście? Kiedy? — A później zrobił się wieczór, wiał wiatr i te obrusy na

podwórzu układały się w takie zasłony, jakie ustawiamy, kiedy w restauracji jest wesele albo jakaś

zamknięta impreza. Rewir miałem już wyszykowany, znowu wszystko lśniło czystością; w sezonie

przynosiło się cały kosz kwiatów i wszędzie były goździki. Poszedłem spać, ale kiedy nastała cisza i tylko na

podwórzu plaskały obrusy, jakby ze sobą rozmawiały — podwórze pełne muślinowych rozmów —

otworzyłem okno, zsunąłem się i między obrusami, wzdłuż okienek przedostałem się do furtki,

przeskoczyłem ją i poszedłem uliczką od latarni do latarni. Wolałem przeczekać w ciemności, aż wyminą

mnie nocni przechodnie, i „wreszcie w oddali zobaczyłem zielony napis „U Rajskich”. Stanąłem i chwilę

odczekałem. Z wnętrza kamienicy rozlegały się dźwięki orkiestrionu, więc dodałem sobie odwagi i

wszedłem do środka, a tam na korytarzu zobaczyłem okienko, stanąłem przy nim, ale ono było tak wysoko,

że musiałem podciągnąć się na rękach, a tam siedziała pani Rajska i powiedziała: — Czego sobie życzysz,

młodzieńcze? — Odparłem, że chciałbym się zabawić, więc otworzyła i kiedy wszedłem, zobaczyłem

młoda, czarnowłosą panienkę. Miała elegancką fryzurę i paliła papierosa. Zapytała mnie, na co mam ochotę.

Ja na to, że mam ochotę na kolacyjkę, a ona: — Podać tu czy do lokalu? — Poczerwieniałem i

oświadczyłem: — Nie, ja chcę zjeść w chambre separee. — Przyjrzała mi się, gwizdnęła przeciągle i spytała,

chociaż z góry znała odpowiedź: — A z kim? — Ja zaś wskazałem na nią i powiedziałem: — Z panią. —

Pokręciła głową, podała mi rękę i poprowadziła ciemnym korytarzem z czerwonym przytłumionym

oświetleniem. Otworzyła drzwi, a tam była kozetka, stół i dwa obite pluszem fotele: światło rozlewało się

skądś zza zasłony zwisającej z karnisza i odbite od sufitu spadało w dół niczym gałązki płaczącej wierzby.

Usiadłem i kiedy wymacałem pieniądze, od razu wstąpiły we mnie siły, więc pytam: — Zje pani ze mną?

Czego się pani napije? — A ona, że szampana. Kiwnąłem głową, ona zaklaskała i przyszedł kelner z butelką,

otworzył ją, potem odstawił do wnęki i przyniósł szklaneczki, rozlał, a ja piłem szampana, bąbelki

wchodziły mi do nosa, kichałem, i panienka też piła szklaneczkę za szklaneczką, a kiedy mi się przedstawiła,

zrobiła się głodna. To ja powiedziałem: — Niech pan przyniesie, co macie najlepszego! — A ona, że lubi

ostrygi, że tu mają świeże, więc jedliśmy ostrygi i znowu był szampan, a potem jeszcze, a ona zaczęła mnie

głaskać po włosach i spytała, skąd pochodzę, ja na to, że z tak małej wioski, że dopiero w zeszłym roku

zobaczyłem pierwszy raz w życiu węgiel. Śmiała się z tego i powiedziała, żebym był na luzie. Było mi

gorąco, więc zdjąłem marynarkę, a ona powiedziała, że jej też gorąco, więc czy mogłaby zdjąć sukienkę.

Chętnie jej pomogłem i ułożyłem suknię na krześle, a potem ona rozpięła mi rozporek i wtedy już

wiedziałem, że „U Rajskich” musi być nie tylko pięknie czy cudownie, ale wprost rozkosznie, rajsko...

Wzięła mnie za głowę i wtuliła ją między pachnące piersi, a ja zamknąłem oczy i zrobiłem się jakiś senny,

tak cudny był ten zapach i te kształty, i gładkość skóry, ona zaś przesuwała moją głowę coraz niżej i niżej:

wąchałem jej brzuch, oddychała głęboko i było to tak cholernie piękne, że nie marzyłem już o niczym

więcej, tylko o tym, że co tydzień na to właśnie uskładam z gorących serdelków osiem setek, nawet więcej,

bo mam piękny i wzniosły cel, jak mawiał mój tatko, właśnie żebym zawsze miał cel, i wtedy będę

uratowany, bo będę miał po co żyć. Ale teraz to był dopiero początek. Jaruszka w milczeniu ściągnęła mi

spodnie, potem spodenki i całowała mnie w pachwiny, a ja naraz poczułem się taki roztrzęsiony i

podniecony tym wszystkim, co tu się „U Rajskich” wyrabia, że zwinąłem się w kłębek i mówię: — Jaruszko,

co pani robi? — To ona się zmiarkowała, ale zaraz znów nie mogła się powstrzymać i wzięła mnie do ust; ja

ją najpierw odpychałem, lecz ona była jak opętana, trzymała mnie w ustach i poruszała głową, coraz to

szybciej, więc później już jej nie odtrącałem, nie odpychałem, wyprężyłem się cały, trzymałem ją za uszka i

naraz poczułem, że wypływam, i że to jest całkiem inne niż wtedy, kiedy to robiłem sam; czułem, jak do

ostatniej kropli wypija to ze mnie z zamkniętymi oczami panienka o czarnych włosach, wypija ze mnie to,

czym ze wstrętem strzykałem i plamiłem węgiel w piwnicy albo chusteczkę, jeśli leżałem w łóżku... Kiedy

podniosła się, rzekła pełnym zmęczenia głosem: — A teraz z miłości... — Ale ja byłem taki rozklejony i o-

klapnięty, że nic z tego nie wyszło i mówię: — Głodny jestem, a pani nie? — Poza tym pić mi się zachciało,

więc wziąłem szklankę Jaruszki, a ona próbowała mi ją zabrać, ale jej się nie udało, i kiedy się napiłem,

odstawiłem szklankę zawiedziony, bo to nie był szampan, tylko żółta lemoniada; od początku piła

lemoniadę, za którą płaciłem jak za szampana, a ja dopiero teraz się o tym dowiedziałem. Roześmiałem się i

zamówiłem jeszcze jedną butelkę, a kiedy ober ją przyniósł, sam otworzyłem i rozlałem, i znowu jedliśmy,

w lokalu pobrzękiwała katarynka, a kiedy dopiliśmy butelkę i poczułem się lekko zawiany, osunąłem się na

kolana, położyłem głowę na łonie panienki i całowałem, mierzwiłem językiem ten cudny meszek i •włosy, a

ponieważ byłem lekki, panienka złapała mnie pod pachy i naciągnęła na siebie, rozłożyła nogi, a ja jak po

maśle pierwszy raz w życiu wszedłem w kobietę. Miałem to, na co tak czekałem, a ona przyciskała mnie do

siebie i szeptała, żebym się nie spieszył, żebym jak najdłużej, ale zakołysałem się ledwie dwa razy i za

trzecim już tryskałem w ciepłe ciało. Ona wtedy wygięła się w pałąk, włosami i stopami dotykając kozetki, a

ja leżałem na niej jak na moście i do ostatniej chwili, póki nie sflaczałem, tkwiłem w jej rozłożonych

nogach, aż wreszcie wyśliznąłem się z niej i położyłem obok. Oddychała głęboko, opadła na kozetkę,

odnalazła mnie po omacku i zaczęła gładzić po brzuchu i po całym ciele... A później nadszedł czas ubierania

i czas płacenia, i czas pożegnania. Ober liczył i liczył, wreszcie podał mi rachunek na siedemset dwadzieścia

koron. Żegnając się wyjąłem jeszcze dwie setki i dałem je Jaruszce, a kiedy wyszedłem od „Rajskich”,

oparłem się o pierwszy lepszy mur i stałem tak w mroku, rozmarzony. Wreszcie wiedziałem, co się dzieje w

tych pięknych domach z panienkami, i powiedziałem sobie: „Chłopie, zaliczyłeś, jutro też tu przyjdziesz i

znowu będziesz odstawiał wielkiego pana”, bo wszystkich tam aż zamurowało; przyszedłem jako pikolak, co

to roznosi na stacji gorące serdelki, a odchodziłem jak ktoś lepszy od każdego z tych panów, który siada w

„Złotej Pradze” przy stole dla bywalców, zarezerwowanym tylko dla ekstra gości, tylko dla miejskiej

śmietanki...

Drugiego dnia od razu patrzyłem na świat inaczej — pieniądze otworzyły mi drzwi nie tylko do „Rajskich”,

ale i do szacunku. Przypomniałem sobie jeszcze, że pani Raj-12

ska, kiedy z recepcji zobaczyła, jak lekką rączką szastam dwiema stówkami, przypadła mi do ręki i chciała ją

pocałować, a ja myślałem, że chce sprawdzić, która jest dokładnie godzina, chociaż jeszcze nie miałem

zegarka. Ale ten pocałunek nie był dla mnie, pikolaka ze „Złotej Pragi”, tylko dla tych dwóch setek i w ogóle

pieniędzy, które miałem, a miałem jeszcze tysiąc koron schowanych w łóżku; dla pieniędzy, których mogę

mieć nie jak lodu, ale tyle, ile codziennie zarobię na stacji sprzedając gorące serdelki. Przed południem

wysłali mnie z koszem po kwiaty i kiedy wracałem, zobaczyłem jakiegoś dziadka, jak na czworakach szuka

zawieruszonego pieniądza. Wtedy właśnie uświadomiłem sobie, że naszymi stałymi bywalcami są i

ogrodnik, i mistrz wędliniarski, i rzeźnik, i właściciel mleczarni parowej, że schodzą się u nas dostawcy

pieczywa i mięsa, a ile to razy szef, kiedy zaglądał do lodówki, krzyczał: — Natychmiast idź do rzeźnika i

powiedz mu, żeby sobie zabrał tego chudego cielaka. I to już! — No i cielak do wieczora znikał, a mistrz

rzeźnicki siedział sobie jak gdyby nic. Więc ten dziadek chyba niedowidział i po omacku grzebał dłonią w

kurzu. — Czego to, ojczulku, szukacie, co? — mówię. Odpowiedział, że zgubił dwadzieścia halerzy, więc

poczekałem i kiedy obok przechodzili ludzie, wziąłem garść drobnych i podrzuciłem je w powietrze, a potem

szybko złapałem kosz za uszy, zanurzyłem się w goździkach i poszedłem dalej. Kiedy przed rogiem się

odwróciłem, zobaczyłem, że na ziemi pełza jeszcze paru przechodniów, a wszyscy byli przekonani, że te

monety wypadły właśnie im, i jeden naskakiwał na drugiego, żeby mu oddał pieniądze, i tak na klęczkach

kłócili się, prychali na siebie i skakali sobie do oczu jak koty w butach. Wtedy roześmiałem się, bo już

wiedziałem, co jest grane, w co ludzie wierzą i do czego są zdolni za parę monet. Kiedy przyniosłem kwiaty

i zobaczyłem, że przed naszą restauracją stoi dużo ludzi, wbiegłem do pokoju dla gości, wychyliłem się z

okna i rzuciłem pełną garść drobnych, tak żeby spadły nie tuż przy ludziach, ale parę metrów dalej.

Zbiegłem na dół i zacząłem przycinać goździki wkładając po dwie gałązki asparagusa i po dwa goździki do

wazonika, a przy tym patrzyłem przez okno, jak ludzie pełzają na czworakach i zbierają pieniądze, moje

monety, i kłócą się o dwudziestohalerzówkę, bo jeden ponoć zobaczył ją wcześniej niż ten, który ją

podniósł... Tej nocy i podczas następnych śniłem i roiłem później też za dnia, kiedy nie było nic do roboty, a

trzeba było coś robić, żeby wyglądało, że się jest zajętym; kiedy tak czyściłem szklanice, oglądałem je pod

światło, przykładałem do oczu i po drugiej stronie szkła widziałem poobtłukiwany rynek i słup morowy, i

niebo, a na nim chmury, więc później nawet na jawie marzyłem o tym, że latam nad miasteczkami,

miastami, wioskami i osadami, że mam nieskończenie dużą kieszeń i nabieram pełnymi garściami monety,

zupełnie jakbym siał zboże, i rzucam je na bruk, ale zawsze za plecy przechodniów czy stojących ludzi,

pełne garście miedziaków, i widzę, że właściwie nikt nie potrafi się powstrzymać i zbierają te

dwudziestohalerzówki, i trykają się głowami, a ja lecę już dalej i jest mi dobrze. Przełykałem z wrażenia

ślinę podczas snu, kiedy nabierałem z kieszeni garście i rzucałem je za plecy kolejnym grupkom, a pieniądze

padały z brzękiem i toczyły się na wszystkie strony. Potrafiłem jeszcze niczym pszczoła wlecieć do wagonu

tramwaju albo pociągu i ni stąd, ni zowąd cisnąć garść miedziaków na podłogę, a wszyscy natychmiast

pochylali się, popychali jeden drugiego, każdy chciał pozbierać drobniaki i każdy myślał i był pewny, że

właśnie jemu wypadły... Te rojenia poprawiały moje samopoczucie, ponieważ byłem maleńki i musiałem

nosić wysoki kauczukowy kołnierzyk, a miałem przy tym krótką szyję i kołnierzyk wrzynał mi się nie tylko

w nią, ale i pod brodę, więc żeby mnie to nie bolało, chodziłem z głową zawsze zadartą, nauczyłem się

nawet tak patrzeć, bo nie mogłem bezboleśnie zwiesić głowy, i schylałem się całym tułowiem. A kiedy tak

zadzierałem głowę, moje powieki opadały i patrzyłem na świat jakby z pogardą, lekceważąco, hardo, tak że

nawet goście myśleli, że jestem zadufany. Nauczyłem się w ten sposób stać i chodzić, a stopy wciąż miałem

jak dwa nagrzane żelazka; sam się dziwiłem, że nie stanąłem w ogniu, że nie spaliły mi się buty, bo tak

bardzo piekły mnie stopy. Czasami z rozpaczy wlewałem do trzewików zimną wodę sodową, przeważnie na

stacji, ale to pomagało tylko na chwilę, a ja już-już byłem gotów zdjąć buty i lecieć we fraku prosto do

strumyka i zanurzyć nogi w wodzie, więc znowu lałem do butów wodę sodową, czasami wkładałem kawałek

lodu. Wreszcie połapałem się, dlaczego wszyscy na rewirze, i kelnerzy, i ober, noszą najstarsze buty,

najbardziej rozczłapane, te, które znajdujecie na śmietnikach. Tylko w takich butach można wytrzymać cały

dzień, w ogóle pokojówkom i kasjerce, wszystkim nam dokuczały nogi. Ba, kiedy wieczorem zdjąłem buty,

nogi zakurzone miałem aż do kolan, tak jakbym cały dzień paradował nie po parkietach i dywanach, ale

brodził w pyle węglowym. To była druga strona mojego fraka, ten rewers każdego kelnera, pikolaka i obera

na całym świecie: biała, wykrochmalona koszula, skrzący się bielą kauczukowy kołnierzyk i czerniejące

powoli nogi, zupełnie jak przy tej strasznej chorobie, kiedy ludzie od nóg zaczynają umierać... Ale co tam,

co tydzień uskładałem sobie na następną panienkę, zawsze na inną, a ta druga panienka w moim życiu to

była blondynka. Kiedy przyszedłem i zapytali mnie, czego sobie życzę, odparłem, że chcę zjeść kolację, i od

razu dodałem: „... ale w chambre separee”, a kiedy chcieli wiedzieć z kim, wskazałem na blondynkę. I znów

byłem zakochany, tym razem w blondyneczce. Było z nią nawet jeszcze cudowniej niż za pierwszym razem,

chociaż to pierwsze było niezapomniane. No i wciąż sprawdzałem siłę pieniądza, zamawiałem szampana,

zawsze go najprzód kosztowałem, panienka musiała pić ze mną autentyk, nie pozwalałem już, żeby mnie

nalewali wina, a panience lemoniady. Kiedy leżałem nagi i gapiłem się w sufit, a blondynka leżała obok

mnie i też się tam gapiła, ni stąd, ni zowąd wstałem i wyjąłem z flakonu piwonie, oberwałem płatki i

obłożyłem nimi brzuch tej panienki. Było to tak piękne, że sam się zdumiałem, a panienka chciała wstać,

żeby spojrzeć na swój brzuch, i piwonie zaczęły spadać, więc delikatnie popchnąłem ją, żeby jednak leżała, i

zdjąłem lustro z haka, ustawiłem je tak, że panienka mogła widzieć, jak piękny jest jej udekorowany

kwiatami brzuch, i powiedziałem: — To będzie piękne! Ile razy przyjdę, zawsze obłożę ci brzuszek

kwiatami, które tu będą. — A ona, że jeszcze nigdy czegoś takiego nie przeżyła, takiego hołdu złożonego jej

urodzie, i stwierdziła, że zakochała się we mnie z powodu tych kwiatów, a ja na to, że będzie pięknie, kiedy

na Boże Narodzenie nazrywam gałązek świerczyny i tymi gałązkami obłożę jej brzuszek, a ona, że będzie

jeszcze piękniej, kiedy obłożę jej brzuch jemioła, a najlepiej by było, i ona to musi załatwić, gdyby nad

kozetką, pod sufitem wisiało lustro, żebyśmy widzieli siebie leżących, a przede wszystkim, jaka ona jest

piękna — nago, z wianuszkiem wokół futerka, wianuszkiem, który by się zmieniał tak jak pory roku, z

wianuszkiem kwiatów właściwych dla konkretnego miesiąca, i jakie to będzie piękne, kiedy obłożę ją

margerytkami albo goździkami, i chryzantemami, i astrami, i kolorowymi liśćmi. Wtedy wstałem, objąłem

się rękami i czułem, że jestem wielki. Na odchodnym dałem jej dwieście koron, ale ona mi je oddała,

położyłem je więc na stole i wyszedłem, a miałem przy tym wrażenie, że mierzę metr osiemdziesiąt. Pani

Rajskiej w okienku wręczyłem stukoronówkę, a ona pochyliła głowę patrząc na mnie przez okulary... I

wyszedłem w noc, a niebo w ciemnych uliczkach pełne było gwiazd, ale ja nie widziałem niczego prócz

przylaszczek, śnieżyc, przebiśniegów i pierwiosnków okalających brzuch jasnowłosej panienki, i im dłużej

szedłem, tym bardziej byłem zdumiony, skąd wziął się we mnie ten pomysł, żeby — niczym sałatką

półmisek z szynką — obłożyć kwiatowymi płatkami cudny kobiecy brzuch, z pagórkiem włosów pośrodku.

Więc dalej okrywałem nagą blondyneczkę pięciornikami, płatkami tulipanów i kosaćców, i wszystkimi

kwiatami, jakie tylko znałem. Postanowiłem, że jeszcze to przemyślę, bo to rozrywka na cały rok, i

zrozumiałem, że za pieniądze można kupić nie tylko ładną dziewczynę, ale też i poezję.

Drugiego dnia rano, kiedy staliśmy na dywanie, a szef przechadzał się i patrzył, czy mamy czyste koszule i

wszystkie guziki, i kiedy powiedział: „Dzień dobry, panie i panowie”, ja przyglądałem się podkuchennej i

bufetowej, wpatrywałem się w ich białe zapaski tak, że potem podkuchenna wytargała mnie za ucho za to

przenikliwe spojrzenie, a ja uznałem, że żadna z nich nie pozwoliłaby sobie okryć brzucha i kędziorków ani

margerytkami, ani piwoniami, a co dopiero gałązkami świerczyny albo jemiołą — niczym sarni udziec...

Czyściłem szklanice, patrząc pod światło dużych okien, za którymi tam i z powrotem chodzili przecięci wpół

ludzie, a ja wciąż byłem przy letnich kwiatach, wyjmowałem po kolei z koszyka i okrywałem kwiatami albo

samymi płatkami brzuch pięknej blondynki od „Rajskich”. Ona leżała na plecach rozchylając nogi, a ja

okrywałem ją całą, w pobliżu ud też, a kiedy kwiatki zsuwały się, przyklejałem je gumą arabską albo

delikatnie przybijałem gwoździkiem lub pinezką. Czyściłem pieczołowicie szklanice, nikt tego nie chciał

robić, a ja płukałem szkło w wodzie, przykładałem szklanicę do oka i przyglądałem się, czy jest czysta, i

wciąż przy tym myślałem, co też ja jeszcze zrobię „U Rajskich”, aż wreszcie doszedłem do ostatnich

kwiatów ogrodowych, polnych i leśnych i posmutniałem — bo co robić zimą? Ale zaraz roześmiałem się

uszczęśliwiony, przecież zimą są jeszcze piękniejsze kwiaty, kupię cyklamenów i magnolii, skoczę do Pragi

choćby nawet po orchidee albo w ogóle przeprowadzę się do Pragi, tam też jest robota w restauracjach, i

przez całą zimę będę miał kwiatów a kwiatów... Zbliżało się już południe, roznosiłem talerze i serwetki,

piwo i czerwoną oraz żółtą oranżadę, a w samo południe, kiedy ruch był największy, otworzyły się drzwi i

stanęła w nich — ale wpierw odwróciła się, żeby je zamknąć — ta piękna blondynka od „Rajskich”. Usiadła,

otworzyła torebkę, wyciągnęła z niej kopertę i rozejrzała się, a ja przyklęknąłem i prędko zabrałem się do

sznurowania trzewika, a serce waliło mi w kolano. Wtedy podszedł ober i powiada: — Śmigaj na rewir! —

aleja tylko skinąłem głową, a kolano jak gdyby zamieniło się na miejsce z sercem, tak mną trzęsło, zaraz

jednak wziąłem się w garść i wyprostowałem, głowę wyciągnąłem, ile się da, i przerzuciwszy serwetkę przez

ramię, zapytałem panienkę, czym mogę służyć, a ona na to, że chciała widzieć mnie i malinową oranżadę.

Zauważyłem, że ma na sobie tę letnią sukienkę, sukienkę pełną piwonii; cała była oblężona przez klomby

piwonii. Spłonąłem i poczerwieniałem zupełnie jak piwonia — tegom się nie spodziewał; gdzieś miałem

moje pieniądze, gdzieś miałem moje tysiące, to, co teraz widziałem, było całkiem za darmo. No i poszedłem

po tacę malinowych oranżad, a kiedy je niosłem, to z koperty, którą blondynka położyła na obrusie,

wypełzły te moje dwie stukoronówki, a ona spojrzała na mnie tak, że aż rozdzwoniły się wszystkie oranżady

i ta pierwsza zsunęła się, powoli się przechyliła i wylała jej na łono. Z miejsca zjawił się ober, a zaraz potem

przybiegł szef i zaczęli przepraszać. Szef złapał mnie za ucho, wykręcił je, i to był błąd, bo blondynka

krzyknęła na całą restaurację: — Na co pan sobie pozwala!

— A szef: — Oblał i zniszczył pani suknię, a ja będę za to musiał zapłacić... — Ona: — Co panu do tego, ja

nic od pana nie chcę, dlaczego wystawiacie na pośmiewisko tego człowieka? — Na to szef słodko: — Oblał

pani suknię...

— Wszyscy przestali jeść, ona zaś stwierdziła: — Nie pański interes, zabraniam panu tego! A teraz proszę...

— I wzięła oranżadę, polała nią głowę, włosy, a potem następną oranżadę i za chwilę cała była w soku

malinowym i pęcherzykach gazu, wreszcie wlała ostatnią malinową oranżadę za dekolt i rzekła: — Płacę. —

I wyszła, a za nią sunął zapach malin, ona tymczasem wyszła w tej jedwabnej sukni pełnej piwonii, którą

teraz obleciały już pszczoły. Szef wziął ze stołu kopertę i powiedział: — Leć za nią, zapomniała... —

Wybiegłem więc, a ona stała na rynku jak jarmarczny stragan z tureckim miodem, otoczona przez osy i

pszczoły, lecz nie opędzała się przed nimi, one zaś zbierały z niej słodki sok, którym oblała się tak, jakby na

sobie miała jeszcze jedną skórę, cienka warstwę, niczym politura na meblach albo lakier pokładowy.

Patrzyłem na tę suknię, a kiedy podałem jej dwie setki, ona oddała mi je i oświadczyła, że wczoraj

wieczorem zostawiłem je u niej przez pomyłkę... I dodała, żebym wieczorem przyszedł do „Rajskich”, bo

kupiła piękną wiązankę polnych maków... A ja widziałem, że na słońcu ta malinowa oranżada przyschła jej

do włosów, że zesztywniały, stwardniały zupełnie jak malarski pędzel, kiedy go nie dać do pokostu, jak

rozlana guma arabska, jak szelak; widziałem że ta słodka oranżada przylepiła suknię do ciała, że będzie ją

musiała z siebie zrywać jak stary plakat, jak starą tapetę ze ściany... Ale to wszystko nic, najbardziej

wstrząsnęło mną, że tak ze mną rozmawiała, że się mnie nie bała, że wiedziała o mnie więcej niż ci z naszej

Bohumil Hrabal - Obsługiwałem Angielskiego Króla.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: