We współczesnym futbolu opartym na grze w strefie, drużyna broniąca musi ustawiać się wąsko i krótko, inaczej mówiąc musi zawężać i skracać pole gry, tak wy wszyscy zawodnicy byli od siebie nie dalej niż 30 m. Celem tego manewru jest by zawodnicy w ciągu kilku kroków mogli utworzyć w danym sektorze przewagę liczebną. Podczas gry ofensywnej natomiast zawodnicy ustawiają się krotko, ale już nie wąsko (rys. 8). Celem tego manewru jest zapewnienie możliwości gry krótkimi podaniami wewnątrz a szczególnie miedzy formacjami, wytworzenie chwilowej przewagi liczebnej przez podłączenie się obrońców, przeniesienie za linie piłki większej ilości zawodników, a w przypadku straty zastosowanie natychmiast pressingu.
PRESSING
Jest to skoordynowane działanie całej drużyny, które ma na celu zabrać przeciwnikowi przy piłce przestrzeń, możliwość podania piłki, zmuszenie do błędu (niedokładnego podania lub dryblingu) i przede wszystkim zdolność do zorganizowanego przeprowadzenia akcji ofensywnej. Pressing dzieli się na 3 rodzaje w zależności od miejsca wykonania:
· Na wysokości pola karnego przeciwnika
· Na wysokości ¾ boiska (miedzy linią środkową a polem karnym przeciwnika).
· W okolicach linii środkowej.
Na jakiej wysokości zostanie pressing założony zależy od 4 czynników:
Jest rzeczą oczywistą, że podczas meczu można zmieniać wysokość stosowanego pressingu.
Jeżeli w naszej drużynie napastników cechuje dobra szybkość biegowa, bardziej opłaca się stosować pressing na wysokości środka pola by łatwiej wychodzić „z głębi” z kontrą. Jeżeli natomiast napastnicy np. dobrze grają głową, pressing opłaca się stosować na ¾ lub nawet wyżej, gdyż po przechwycie piłki jest szansa na dośrodkowanie. Co się tyczy 4 pkt, czyli potencjału piłkarskiego drużyny przeciwnej, to:
· gdy przeciwnik jest zdecydowanie słabszy – presujemy wysoko
· gdy przeciwnik jest porównywalny z nami – presujemy na ok. ¾ wysokości
· gdy przeciwnik jest lepszy od nas – presujemy na wysokości linii środkowej
TAKTYKA SPALONEGO
Zasadą jest, że jeżeli decydujemy się stosować grę na spalony, to musi być on zawsze stosowany wspólnie z pressingiem. Nie ma być wyjścia „w pole” ale zawsze do człowieka.
Grę na spalony stosować można również podczas pośrednich i bezpośrednich rzutów wolnych. Stosować pułapki ofsajdowe opłaca się stosować przy:
· Równowadze liczebnej lub przewadze liczebnej przeciwnika.
· Dośrodkowaniach i crosach.
· Podczas podania do tyłu lub do tyłu w bok na skrzydło
Sygnał (poprzez przywołanie) do wyjścia do przodu (skrócenia) i zostawienia na pozycji spalonej przeciwników daje jeden ze środkowych obrońców. Wyjście do przeciwnika z pressingiem na zawodnika przy piłce i jego partnerów – ZAWSZE.
SYTUACJA: 3 OBROŃCÓW NA 2 ATAKUJĄCYCH
Na rys. 66 przedstawiono symulację sytuacji 2x3 w obronie. A prowadzi piłkę, a jego partner wychodzi skośnie na skrzydło. 5 czeka na A podczas gdy nieco cofnięci 2 i 6 przekazują sobie przebiegającego B (rys. 66-68).
SYTUACJA: 4 OBROŃCÓW NA 3 ATAKUJĄCYCH
Na rys. 69 przedstawiono symulację sytuacji 3x4 w obronie. A prowadzi piłkę, a jego partnerzy B i C podążają na skrzydłach. 4 obrońców zajmuje miejsca naprzeciw swoich napastników. 6 będzie bez krycia asekurował partnerów. W pewnym momencie obrońcy atakują przypisanych sobie napastników a 6 asekuruje (rys. 70).
SYTUACJA: 3 OBROŃCÓW NA 3 ATAKUJĄCYCH
Na rys.71 przedstawiono symulację sytuacji 3x3 w obronie. A prowadzi piłkę, a jego partnerzy b i c podążają na skrzydłach. 3 obrońców cofa się w okolice pola karnego, by móc liczyć na wsparcie bramkarza przy prostopadłych piłkach (rys. 71). Podczas cofania obrońcy zmniejszają odległości do napastników i przygotowują się do krycia indywidualnego przypisanych napastników (ryc. 72). W pewnym momencie obrońcy atakują przypisanych sobie napastników lub jednocześnie atakują na zawodnika z piłką (rys. 73). Potrojenie i gra na spalony. Druga opcja jest tylko wtedy, gdy napastnicy bez piłki biegną przed prowadzącym piłkę! O momencie ataku decyduje środkowy 6. Wraz z wyjściem obrońców do przodu musi wyjść także bramkarz, który będzie pełnił rolę drugiego libero.
SYTUACJA: 2 OBROŃCÓW NA 3 ATAKUJĄCYCH – ZASTOSOWANIE PUŁAPKI OFSAJDOWEJ.
Na rys.74 przedstawiono symulację sytuacji 3x2 w obronie. A prowadzi piłkę, a jego partnerzy B i C podążają na skrzydłach. 2obrońców cofa się w okolice pola karnego, by móc liczyć na wsparcie bramkarza przy prostopadłych piłkach (rys. 75). Podczas cofania obrońcy zmniejszają odległości do napastników i przygotowują się do ataku na prowadzącego piłkę w momencie, gdy ten puści sobie piłkę (A) lub gdy obrońcy znajdą się na równej wysokości z jednym z napastników (rys. 76). W tym momencie obrońcy atakują prowadzącego piłkę PRESSINGIEM. (rys. 77).
Podwojenie jest to atak dwóch zawodników na przeciwnika z piłką celem odbioru, uniemożliwienia podania lub wymuszenia błędnego zagrania. Na poniższych przykładach przedstawimy rozwiązania dla gry 4-4-2 przeciwko 3-5-2.
PODWOJENIE NA WYSOKOŚCI LINII ŚRODKOWEJ W BOCZNYM SEKTORZE BOISKA WYKONANE PRZEZ BOCZNYCH OBROŃCĘ I POMOCNIKA
Na rys. 78 przedstawiono sytuację gdzie, B-C-D rozgrywają piłkę po koronce (rys. 78). Presing na nich zakłada 2 napastników. W momencie podania do A lub E do zawodnika z piłką wychodzą na podwojenie 10 i 3 z lewej strony (rys. 79) i 7 i 2, gdy piłka zostanie zagrana na prawe skrzydło. 11 odcina podanie do tyłu, 9 podanie skośne lub przerzut do B, 5 strefę za 3 (na wypadek, gdyby E wygrał pojedynek 1x2), 8 odcina podanie równoległe do środka, a 7 zabezpiecza ewentualny przerzut piłki do A. Po przechwycie piłki natychmiast cała drużyna przechodzi do ataku z kontry.
PODWOJENIE NA WYSOKOŚCI LINII ŚRODKOWEJ W BOCZNYM SEKTORZE BOISKA WYKONANE PRZEZ BOCZNEGO POMOCNIKA I NAPASTNIKÓW
Na rys. 80 przedstawiono sytuację gdzie, A-B-C-D-E rozgrywają piłkę po koronce. Cała drużyna zakłada pressing. Napastnicy atakują środkowego 9 (bezpośrednio) i 11 (pośrednio) zmuszając do podania do boku (9 - NIE DOPUSCIĆ DO PIŁKI POWROTNEJ) 10 i 11 przesuwają się blisko E, a w momencie podania piłki do E obaj atakują z podwojeniem (rys. 81). W tym samym momencie: 9 odcina podanie do tyłu, 8 do środka, 7 przerzut do A, a linia obrony skraca pole gry i ustawia się przed napastnikami.
PODWOJENIE W ŚRODKU POLA NA WYSOKOŚCI LINII ŚRODKOWEJ WYKONANE PRZEZ ŚRODKOWYCH POMOCNIKÓW
Na rys. 82 przedstawiono sytuację gdzie, A-F-G-E rozgrywają piłkę przez środek pola. Obie linie: obrony i pomocy ustawione są blisko siebie i „pod piłką”. 7 atakuje A z piłką, który, w tym momencie: 9 i 11 odcinają podanie do tyłu, 10 wychodzi do środka pola a 3 na skrzydło. Naciskany A podaje do środka do F. Teraz z podwojeniem atakują go 4 i 8, 10 odcina podanie do G, 3 – przerzut do E, 7 – podanie powrotne do A, a obrońcy skracają pole zostawiając napastników na poz. spalonych (rys. 83).
Podwojenie w tym wypadku wykonujemy, gdy: podanie od A jest za lekkie (F nie będzie miał czasu na organizacje gry), nigdy gdy piłka krąży szybko.
PODWOJENIE W BOCZNYM SEKTORZE BOISKA NA WYSOKOŚCI WŁASNEGO POLA KARNEGO WYKONANE PRZEZ BOCZNYCH POMOCNIKA I OBROŃCĘ
Na rys. 84 przedstawiono sytuację gdzie, H-F-G rozgrywają piłkę przez środek pola. Obie linie: obrony i pomocy ustawione są blisko siebie i „pod piłką”. W momencie podania od G do E (rys. 84) podwojenie rozpoczynają 3 lub 10, a cała drużyna zawęża pole gry. 5 nie asekuruje 5 lecz zostaje w linii z 3 obrońców, którzy „łapią” swoich przeciwników (opcja A) lub odwrotnie – wychodzi do asekuracji a cała formacja się przesuwa (opcja B - rys. 84). 8 odcina podanie do środka (rys. 84) lub potraja (rys. 85).
PODWOJENIE W ŚRODKU POLA NA WŁASNEJ POŁOWIE WYKONANE PRZEZ ŚRODKOWYCH POMOCNIKA I OBROŃCĘ
Na rys. 86 przedstawiono sytuację podania prostopadłego miedzy formacje obrony i pomocy ustawione blisko, wąsko i „pod piłką”. W momencie podania od F do L podwojenie wykonują 5 i 8 (rys. 87).
zyd777