PARAZYTY4.odt

Nazwa i występowanie

Budowa

Lokalizacja w ciele żywiciela
(-li) + wrota inwazji

Cykl rozwojowy +  forma
inwazyjna

Chorobotwórczość

Wykrywanie

Ascaris lumbricoides
Glista ludzka
~*~
Wszędzie, najczęstsza  robacznica przewodu pokarmowego na świecie.

Nicień – różowawy, walcowaty, zwężony na końcach, stożkowaty tył, ścięty przód zaopatrzony w trzy ząbkowane wargi, po bokach grzbietowej wargi dwie brodawki czuciowe, na brzusznej amfidem (chemoreceptor);

Samica –  szpara sromowa bliżej przodu, wpada do niej krótka pochwa, przechodzi w nieparzysty odcinek macicy, rozgałęzia się na 2 cewki, jajowody i jajniki;

Samiec –  mniejszy od samicy, ogon zagięty na stronę brzuszną, 2 szczecinki wystające ze steku, pojedynczy układ rozrodczy, cewkowate jądro;
 

Jajo – 3 otoczki, wew. lipidowa, śr. chitynowa, zew. białkowa, jaja niezapłodnione nie mają zew. otoczki, nie inwazyjne, owalne;
 

Nicień – jelito cienkie;

Wrota inwazji:

– jama ustna (z pokarmem);

Połknięcie jaj inwazyjnych przez człowieka → wylęganie larw (jelito cienkie) → krew → wątroba → serce → pęcherzyki płucne (część larw zostaje i krąży po organizmie) → tchawica → gardło (są połykane) → dojrzewanie larw (jelito cienkie) → dojrzałe nicienie wydalają jaja → jaja wydostają się z kałem → rozwój jaja inwazyjnego (w kale) → zanieczyszczenie wody/pożywienia jajami

Forma inwazyjna:

JAJA INWAZYJNE

Glistnica (askarioza):

Występuje zależne od osobniczej wrażliwości chorego.

Charakterystyka:

–  wyniszczanie organizmu powodowane intoksykacją organizmu;

– wykazują tendencję do wciskania się do wąskich przewodów;

–  mogą powodować zapalenie otrzewnej;
– wysokie zapotrzebowanie na witaminę A;

Glisty w świetle jelita nie są przytwierdzone do ściany jelita torebką gębową. Utrzymują się dzięki ruchom przeciwdziałającym zepchnięciu ich przez ruchy perystaltyczne.

Korposkopowe badanie kału na obecność jaj.

Rozmaz, sedymentacja, badania serologiczne, RTG.

Enterobius vermicularis

Owsik ludzki

~*~

Występuje na całym świecie.

Nicień – biały, otwór gębowy z 3 wargami po 2 brodawki, torebka gębowa mała, bez ząbków, z przodu pęcherzykowate nabrzmienie, po bokach oskórkowe skrzydełka od pierścienia nerwowego do odbytu;;

Samica – tylny koniec ostry, stożkowaty, prosty, parzyste jajniki, jajowody, macice, wpadają do pochwy leżącej bliżej przodu ciała;

Samiec – mniejszy od samicy, zgięty brzusznie ogon z 2 bocznymi skrzydełkami, koło steku 5 par brodawek, 1 i 5 największe, pojedyncze jądro, nasieniowód i przewód wytryskowy;

Jaja – owalne, asymetryczne, 3 otoczki (Patrz wyżej ^), podobne do kijanek;

Nicień – jelito grube, odbyt;

Wrota inwazji:

– jama ustna (z pokarmem);
 

Połknięcie jaj (z powietrzem/ pożywieniem/na ręce) → rozwój larw (jelito grube) → samica wędruje do odbytu i pęka uwalniając jaja → jaja wydostają się przyklejając do skóry wokół odbytu, do rąk, bielizny (niektóre zostają w organizmie i dojrzewają)

Forma inwazyjna:

JAJA

Owsica (enterobioza):

Objawy – obniżenie łaknienia i masy ciała, bladość powłok i podkrążone oczy, osłabienie zaburzenia snu (bezsenność, koszmary), pobudliwość nerwowa, u dzieci drgawki, pobudzenie ruchowe, zgrzytanie zębami, obgryzanie paznokci, zapalenie wyrostka robaczkowego;

U dziewcząt samice owsika mogą się dostać do  narządów płciowych i wywołać zapalenie pochwy, macicy i jajowodu.

Wykrycie owsików w kale lub na skórze w okolicy odbytu.

Jaja z wymazach z odbytu.

Nazwa i występowanie

Budowa

Lokalizacja w ciele żywiciela
(-li) + wrota inwazji

Cykl rozwojowy +  forma
inwazyjna

Chorobotwórczość

Wykrywanie

Trichuris trichiura

Włoskogłowka

~*~

Występuje na całym świecie.

Nicień – otwór gębowy bez warg z 4 brodawkami, przód cieńszy i dłuższy od tylnej, na brzusznej stronie znajduje się „pasmo pręcikowe”, gardziel przednia mięśniowa, tylna gruczołowa, narządy płciowe pojedyncze;
 

Samica –  szpara sromowa blisko połączenia stichosomu z jelitem, otwór odbytowy z tyłu;

Samiec – mniejszy od samicy, spiralnie zagięty tylny koniec, szczecinka kopulacyjna z wysuwalną pochewką;

Jaja – brązowożółte, beczułkowate, na każdym biegunie przeźroczysty czop;

Nicień – jelito grube;

Wrota inwazji:

– jama ustna (z pokarmem);

Połknięcie jaj → rozwój larw (jelito cienkie) → linienie i dojrzewanie larw (jelito grube) → dojrzałe nicienie wydalają jaja → jaja wydostają się z kałem → zanieczyszczenie pożywienia jajami

Forma inwazyjna:

JAJA

Włosogłówczyca (trihurioza):

Skąpoobjawowo – nacieki komórkowe, wybroczyny krwotoczne w miejscu wnikania pasożyta do błony śluzowej;

Pełnoobjawowo – bóle brzucha, bolesne parcie na stolec, wzdęcia, nudności, biegunka, niedokrwistość, w inwazji przewlekłej utrata łaknienia, niedożywienie, zahamowanie rozwoju fizycznego;

Wykrycie jaj w kale w grubym rozmazie.

Ancylostoma duodenale

Tęgoryjec dwunastnicy

~*~

W krajach śródziemnomorskich, europejskich i afrykańskich.

Nicień – czerwony, łukowato wygięty, w wejściu torebki gębowej znajdują się 2 pary ząbków, 3-cia szczątkowa, skierowane w głąb torebki;

Samica – ogon krótki, stożkowaty zakończony kolcem, odbyt z tyłu, parzyste gruczoły płciowe, jajowody i macica łącza się w pochwie;

Samiec – mniejszy od samicy, pojedyncze cewkowate jądro, nasieniowód, pęcherzyk nasienny i przewód wytryskowy z gruczołami cementowymi, torebka kopulacyjna z płatami bocznymi i małym płatem grzbietowym;

Jaja – owalne, delikatna, cienka, gładka i przezroczysta skorupka;

Larwa filariopodobna – wydłużona, cylindryczna gardziel z przewężeniem w tylnej części, znajduję się tam pierścień nerwowy;

Nicień – jelito cienkie;

Wrota inwazji:

– skóra (mieszki włosowe);
 

Przenikanie larw przez skórę → krew, limfa → serce → pęcherzyki płucne → tchawica → gardło (są połykane)  → linienie i dojrzewanie (jelito cienkie) → samica składa jaja → jaja wydalane z kałem → w kale wylęgają się larwy rabditopodobne → larwy filariopodobne

Forma inwazyjna:
LARWA FILARIOPODOBNA

Anyklostomoza:

Wnikanie larwy – świąd wywołujący konieczność drapania się, co sprzyja wtórnym zakażeniom bakteryjnym;

Wędrówka przez płuca – zapalenie płuc;

Faza jelitowa – nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunkę, osłabienie, znużenie, bladość powłok, obrzęki twarzy i stóp, apatia;

Możliwość uszkodzenia płodu w czasie ciąży.

Podstawą jest stwierdzenie jaj w kale.

Hodowla larw z kału na płytkach agarowych.

Badanie krwi (zmniejszenie erytrocytów, zwiększona liczba krwinek kwasochłonnych orz obniżenie stężenia białka).

Nazwa i występowanie

Budowa

Lokalizacja w ciele żywiciela
(-li) + wrota inwazji

Cykl rozwojowy +  forma
inwazyjna

Chorobotwórczość

Wykrywanie

Toxocara canis
Glista psia
~*~

Występują na całym świecie.

Nicień – z przodu 2 boczne skrzydełka oskórkowe, gardziel kończy się kulistym przewężeniem zwanym „żołądeczkiem”;

Samica – szpara sromowa leży w przedniej części ciała;

Samiec – mniejszy od samicy, tylny koniec zakrzywiony, tworzy palczasty wyrostek z 5 parami brodawek zastekowych, 2 szczecinki kopulacyjne;

Jaja – owalne, gruba brązowa skorupka, na powierzchni oczkowate wgłębienia, zawierają one zygotę;
 

Nicień – jelito cienkie psa/kota;

Larwy – tkanki człowieka;

Wrota inwazji:

– jama ustna (z pokarmem);
...