07.fym(1).pdf

Free Your Mind

„Fakt smoleński” jako produkt dezinformacji

http://smolensk-2010.pl/2010-11-10-%E2%80%9Efakt-smolenski%E2%80%9D-jako-produkt-dezinformacji.html

Ktoś stwierdził kiedyś, że nie ma nagich faktów, czyli takich zdarzeń,

do których można dotrzeć bez pośrednictwa jakiejś teorii. F. Nietzsche

zaś miał kiedyś powiedzieć, że w ogóle nie ma faktów, są tylko

interpretacje. Te spostrzeżenia (abstrahując tu od ich prawdziwości)

można z powodzeniem przenieść do świata neokomunistycznych

środków masowego przekazu.

W przypadku rosyjskich i (usłużnych wobec nich) polskojęzycznych

mediów można rzec nawet tak: faktem jest tylko to, o czym mówią

środki masowego przekazu . Tak więc to, o czym one nie mówią – nie

istnieje. Idąc dalej tym tropem można dodać: realnym światem jest

wyłącznie to, co przedstawiają te media. To zaś, czego one nie

przedstawiają, jest jedynie czyimś urojeniem lub prywatnym

wymysłem.

Z tego rodzaju filozofią i rutyną obrazowania rzeczywistości mieliśmy

i wciąż mamy do czynienia w przypadku medialnych relacji

dotyczących tego, co się stało w Smoleńsku 10 kwietnia 2010 r. w

godzinach przedpołudniowych lokalnego czasu. Wydarzenie było

bezprecedensowe (nie tylko w historii naszego kraju), zatem, żeby je

medialnie zobrazować i wykreować opinię publiczną na jego temat,

należało od samego początku zastosować precyzyjne procedury

dezinformowania.

Dla władz rosyjskich (i dla polskich, jak się później okazało, bo

przecież bez mrugnięcia okiem przejęły „narrację smoleńską”) sytuacja

była o tyle komfortowa, że od pierwszych chwil po katastrofie

dysponowały wyłącznością na informacje na jej temat. Tak jak sztab na

froncie. W gestii władz rosyjskich pozostało więc ustalenie „faktów”, tj.

przekazanie obrazu świata.

Specjalizujący się w teorii dezinformacji V. Volkoff w swym

klasycznym już opracowaniu dotyczącym medialnego fałszowania

przekazu, pokazuje, w jaki sposób można skutecznie manipulować

obrazem jakiegoś rzeczywistego zdarzenia.

Jeśli odbiorca nie może osobiście zweryfikować informacji, to

podaje się mu fałszywą . Nawet gdyby później trzeba było ją

zdementować, to i tak to w niczym już nie zmieni jej pierwotnego

działania ( Dezinformacja oręż wojny , Warszawa 1991, s. 101). Można

też w specjalny sposób dobierać doniesienia, mieszać wieści prawdziwe

z nieprawdziwymi, ukierunkowywać komentarze, wypaczać sens

podanej informacji, zniekształcać ją itd.

Zwracam jednak uwagę na

ten efekt pierwszego

wrażenia związany z

niemożliwością sprawdzenia

przez odbiorców tego, co się

faktycznie wydarzyło i z

koniecznością przyjęcia przez

nich takiej wersji wydarzeń,

jaka jest oficjalnie

przekazywana – ponieważ on

szczególnie zadziałał 10

kwietnia. Z perspektywy

czasu, jaki od tamtej pory

upłynął, obraz lansowany przez Rosjan, a udoskonalany przez

polskojęzyczne media, stanowił wyjątkowo przemyślaną konstrukcję i

był elementem wielkiej dezinformacyjnej kampanii.

Istota rzeczy w takim manipulowaniu relacjonowaniem jakiegoś

zdarzenia i w kreowaniu pewnego „obowiązującego publicznie”,

gotowego (tj. niewymagającego weryfikacji) poglądu na to zdarzenie

sprowadza się do odpowiedniego ujęcia tego, co zaszło. Spreparowany

przez specjalistów, gotowy pogląd zwalnia obywateli z poszukiwań

prawdy i w ten sposób „demobilizuje” ich (Volkoff, Dezinformacja... , s.

103). Właściwe (z punktu widzenia dezinformatorów) ujęcie pozwala

ponadto na konsekwentne uzupełnianie opisu danego zdarzenia

„ekspertyzami”, „wyjaśnieniami”, „symulacjami”, „wizualizacjami”, a

nawet – co należy też do tradycji manipulowania odbiorcami –

„zeznaniami świadków”.

Nigdy nie powinniśmy zapomnieć o wysiłku, jaki włożyli sowieciarze,

by dowieść – także dzięki „relacjom naocznych świadków” (zebrano ich

blisko stu, nomen omen m.in. spośród mieszkańców Smoleńska) – że

ludobójstwa katyńskiego dokonali Niemcy, a nie Rosjanie. Tych

pierwszych zresztą, jak wiemy, sowieci chcieli w Norymberdze – przy

okazji sądzenia ich za inne zbrodnie – także za Katyń skazać. Na

szczęście dla nas – nie doszło do tego. Powinniśmy o historii ze

„świadkami niemieckiego Katynia” pamiętać również w kontekście

„świadków” ze Smoleńska 2010, do których jeszcze wrócę w niniejszym

tekście.

A. Golicyn, W. Suworow, W. Bukowski, A. Besancon i in. napisali tak

wiele na temat specjalizowania się służb rosyjskich i

podporządkowanych im mediów w zakłamywaniu rzeczywistości (w

Polsce mamy analogiczną sytuację – mainstreamowe media są od 21

lat podporządkowane służbom), że właściwie tajemnicą poliszynela jest

to, iż kłamstwo w świecie zsowietyzowanym jest chlebem

powszednim .

Jeśli zresztą sięgniemy myślą do czasów poprzedniego reżimu, to

oprócz poczucia życia w bydlęcych warunkach, bez trudu możemy

odtworzyć sobie charakterystyczny dla tamtych czasów „głód prawdy”,

który musieliśmy zaspokajać nasłuchując zachodnich rozgłośni pośród

trzasków zagłuszarek lub docierając do wydawnictw bezdebitowych.

Czy powinno nas teraz zastanawiać to, że zagłuszarki i dezinformację

w niespotykanej wcześniej (tj. za „III RP”) skali uruchomiono w

przypadku katastrofy smoleńskiej? Nie powinno, jeżeli od

„kontraktowych wyborów”, od prezydenta Jaruzelskiego i premiera

Kiszczaka (to był przecież pierwszy tandem polityczny po „obaleniu

komunizmu”, zanim wujek Tadek objął władzę jako pierwszy

„niekomunistyczny” itd.), a szczególnie od nocnej zmiany z czerwca

1992 r., uważnie obserwowaliśmy rekomunizację Polski i ewolucję

polskojęzycznych mediów.

Nawet jednak jeśli mamy już jasną i wyraźną świadomość tego, że

transformacja tak naprawdę nie prowadzi od komunizmu do

demokracji w stylu republikańskim, lecz po prostu do neokomunizmu

(jak to kiedyś określił śp. Z. Herbert), zaś środki masowego przekazu u

nas upodabniają się do tych z

peerelu lat 70/80 – to warto

zdać sobie też sprawę z tego,

dlaczego tak się dzieje, że

wydarzenie zgoła przełomowe w

dziejach Polski (10 kwietnia

2010) zostało poddane tak

gigantycznej dezinformacyjnej

obróbce. Ta prawda jakoś wciąż

się nie przebija do szerszego

obiegu w debacie publicznej,

więc pozwolę sobie

wypowiedzieć ją wprost.

Manipulacja i dezinformacja,

uporczywe przeinaczanie

jakichś zdarzeń czy nawet

preparowanie faktów (nie

mówiąc o sporządzaniu

fałszywych dokumentów,

fotografii, filmów na ich temat)

są stosowane wtedy, gdy chce się zataić to, co się rzeczywiście

wydarzyło . Nikt nie musi kłamać, jeśli nie ma nic do ukrycia. Nikomu

nie jest potrzebne fałszowanie danych, jeśli te dane są prawdziwe.

Dezinformator nie odwraca uwagi obywateli od czegoś, co nie jest z

punktu widzenia dezinformatora zagrożeniem dla panującego reżimu i

układu sił. Wreszcie: nie zaciera się śladów, jeśli się nie brało udziału

w zbrodni lub jeśli się nie współpracuje ze zbrodniarzem. Albo inaczej,

krócej: nie zaciera się śladów, jeśli nie było zbrodni .

Jak więc, kiedy już doszło do zbrodni, sprawić, by w mediach zatrzeć

jej ślady? Przede wszystkim trzeba niezwykle starannie dobrać słowa

(opisu i komentarza) oraz obrazy ilustrujące dane zdarzenie. W tradycji

komunistycznej nie bez powodu wprowadzano „zapisy” na określone

sformułowania – parafrazując bowiem znane stwierdzenie z Ewangelii

św. Jana: na początku jest słowo. Jeżeli do opisu i komentowania

czegoś użyje się odpowiednio wybranych słów (w interesującej nas

sprawie: wypadek, błąd pilota, fatalne warunki pogodowe tłumaczące

wszystko, pośpiech związany z uroczystościami) – wykreuje się taki a

nie inny obraz danego zdarzenia w umysłach adresatów przekazu.

Oczywiście, najwięcej się trzeba napracować, jeżeli chce się

przykryć prawdę o tym, co faktycznie się wydarzyło , ale – jeśli

konsekwentnie (jak w złotych latach komunistycznych) unika się

pewnych wyrazów (tu: zamach, zbrodnia, przestępstwo), a w ich

miejsce wstawia się inne, o znaczeniu odpowiednio przekierowującym

uwagę odbiorcy, wtedy można liczyć na to, że ów odbiorca zacznie

myśleć we właściwy (z punktu widzenia dezinformatora) sposób.

Będzie wszak myślał o faktach medialnych, czyli o tym, co

wypreparowano w środkach przekazu – nie zaś o realnym zdarzeniu.

Dla ludzi zawodowo manipulujących świadomością społeczną nie jest

istotne to, że odbiorcy zafałszowanego komunikatu przestają myśleć o

realnym świecie. Od zawracania sobie głowy realnym światem są

przecież dezinformatorzy. Szary obywatel ma czapkować władzy i płacić

rekiet jej przedstawicielom – wtedy jest „dojrzały do demokracji”.

Już 10 kwietnia można było spostrzec, że w polskojęzycznych

mediach funkcjonuje zapis na określone słowa : „zamach”,

„zbrodnia”, „atak terrorystyczny”, „przestępstwo”, „sabotaż”, „eksplozja”

itp., a nawet na tak zgoła niewinne, jak „awaria” czy „blokada sterów”.

Mijały godziny, a tego rodzaju zwroty się nie pojawiały. Poza

jakimikolwiek podejrzeniami była strona rosyjska, smoleńska wieża

kontroli lotów i zakłady remontowe w Samarze, w których przez długie

miesiące przebywał tupolew. Jakimś nadludzkim zgoła sposobem albo

szóstym zmysłem wszyscy mainstreamowi dziennikarze relacjonujący

to, co się stało w Smoleńsku, wszyscy mainstreamowi komentatorzy i

eksperci (jeszcze zanim zaczęły się dokładniejsze oględziny miejsca

katastrofy) wiedzieli, że to był „nieszczęśliwy” wypadek.

Śmierć tylu najwyższych urzędników państwowych, wojskowych,

znakomitych polityków – nie przesłaniała tego „fachowego” obrazu. Jak

wiemy z relacji J. Kaczyńskiego (wywiad z 13 lipca br. dla „Gazety

Polskiej”) niedługo po katastrofie usłyszał on z ust R. Sikorskiego

kategoryczne zapewnienie, że „to był błąd pilota”. Skoro szefa polskiego

MSZ-u nie było na miejscu feralnego 10 kwietnia w godzinach

przedpołudniowych, to zapewne musiał zaznać jakiegoś wyjątkowo

silnego jasnowidzenia, że uzyskał taką pewność, co do przebiegu

zdarzeń. Tego typu iluminacje trafiają się zwykle polskim politykom w

trakcie bliskich spotkań pierwszego stopnia z mieszkańcami planety

Kreml.

W cywilizowanym świecie dochodzenia w sprawie katastrof

lotniczych trwają długimi miesiącami lub latami i wiążą się ze

żmudnymi badaniami szczątków, przesłuchaniami świadków,

laboratoryjnymi analizami, przetrząsaniem pobojowiska, odtwarzaniem

wraku, szczegółowymi sekcjami zwłok itd., nim ustali się ostateczne

przyczyny wydarzeń. Nie ma mowy o jednej wersji wydarzeń, nim nie

zostaną zebrane niepodważalne dowody potwierdzające taką właśnie

wersję.

Ważną rolę w tych dochodzeniach odgrywa oczywiście wolna

prasa, która nie tylko patrzy na ręce śledczym, ale i drąży wszystkie

okoliczności zdarzenia, szczególnie gdy pojawia się jakiś wątek

polityczno-militarny jemu towarzyszący. Tak było np. w przypadku

podejrzeń o zestrzelenie samolotów pasażerskich: boeinga 747 (TWA

800) przez marynarkę USA 17 czerwca 1996 czy boeinga 737 (Helios

522) 14 sierpnia 2005 r. przez greckie myśliwce F-16. Tak też było w

przypadku faktycznego (omyłkowego) trafienia przez wojska

amerykańskie statku powietrznego nad Bagdadem (bez pasażerów,

była tylko załoga) 22 listopada 2003 r. Pilotom, nawiasem mówiąc,

udało się awaryjnie wylądować z

płonącym skrzydłem.

W przypadku tak

bezprecedensowej katastrofy, jak

ta z 10 kwietnia (która przecież

nie dotknęła zwykłego

pasażerskiego samolotu, lecz

elitarną państwową delegację)

należało bezwzględnie

wstrzymać się z jakimikolwiek

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: