ow68.pdf

(6608 KB) Pobierz
okrety68
Dwumiesi´cznik
Vol. XIV, Nr 68 (6/2004)
ISSN-1231-014X, Indeks 386138
Szanowni Czytelnicy
Czas nieub∏aganie mija, i niniejszym numerem naszego magazynu, zamykamy kolejny rok wy-
dawniczy. Przed nami kolejny, w którym do∏o˝ymy staraƒ aby zaprezentowaç Wam jak najciekaw-
sze materia∏y, w wi´kszoÊci nieznane lub otoczone ràbkiem tajemniczoÊci, w czym staramy si´ byç
pionierami.
Na razie goràco zach´camy do przeczytania niniejszego numeru, który w spo-
sób ca∏kowicie niezamierzony, sta∏ si´ po „latynoamerkaƒskim”.
Na zakoƒczenie pragniemy z∏o˝yç Czytelnikom oraz ich Rodzinom, moc naj-
serdeczniejszych ˝yczeƒ zdrowych i spokojnych Âwiàt Bo˝ego Narodzenia oraz
pomyÊlnoÊci w Nowym Roku.
Redaktor naczelny
Jaros∏aw Malinowski
Kolegium redakcyjne
Rafa∏ Ciechanowski, Micha∏ Jarczyk,
Maciej S. Sobaƒski
Z shiploverowskim pozdrowieniem
Redakcja
Wspó∏pracownicy w kraju
Mariusz Borowiak, Jaros∏aw Cichy, Andrzej Danilewicz,
Przemys∏aw Federowicz, Maciej K. Franz, Jan Front,
Tomasz Grotnik, Krzysztof Hanuszek, Marek Herma,
Piotr Kubiszewski, Jerzy Lewandowski,
Grzegorz Nowak, Grzegorz Ochmiƒski,
Jaros∏aw Palasek, Radomir Pyzik, Jan Radziemski,
Marcin Schiele, Maciej Szopa, Marek Sup∏at,
Tomasz Walczyk
Maciej S. Sobaƒski, Marcin Schiele
2
Z ˝ycia flot
Wspó∏pracownicy zagraniczni
BIA¸ORUÂ
Igor G. Ustimienko
BELGIA
Leo van Ginderen, Jasper van Raemdonck,
CZECHY
René Greger, Ota Janeçek
FRANCJA
Gérard Garier, Jean Guiglini, Pierre Hervieux
HISZPANIA
Alejandro Anca Alamillo
HOLANDIA
Robert F. van Oosten
IZRAEL
Aryeh Wetherhorn
LITWA
Aleksandr Mitrofanov
MALTA
Joseph Caruana
NIEMCY
Siegfried Breyer, Richard Dybko, Hartmut Ehlers,
Jürgen Eichardt, Zvonimir Freivogel, Bodo Herzog,
Werner Globke, Reinhard Kramer, Peter Schenk,
Hans Lengerer
ROSJA
Siergiej Ba∏akin, Borys Lemaczko, Niko∏aj W. Mitiuckow,
Konstantin B. Strelbickij
STANY ZJEDNOCZONE. A.P.
Arthur D. Baker III
SZWECJA
Lars Ahlberg, Curt Borgenstam
UKRAINA
Anatolij N. Odajnik, W∏adymir P. Zab∏ockij
WIELKA BRYTANIA
Ralph Edwards
W¸OCHY
Maurizio Brescia, Achille Rastelli
5
Maciej S. Sobaƒski
Wariag – krà˝ownik opiewany w pieÊni,
cz´Êç II
Gérard Garier
16
Francuskie niszczyciele typu
Algérien , cz´Êç I
22
Aleksandr Mitrofanov
Almirante Latorre
– chilijski pancernik „Potiomkin”
Zvonimir Freivogel
35
W∏oskie korwety typu Gabbiano ,
cz´Êç IV
44
Aleksandr Mitrofanov
Almirante Grau
– d∏ugowieczny krà˝ownik
Maciej S. Sobaƒski
53
Ci´˝kie krà˝owniki lotnicze typu Kijew
cz´Êç III
Adres redakcji
Wydawnictwo „Okr´ty Wojenne”
Krzywoustego 16, 42-605 Tarnowskie Góry
Polska/Poland tel: +48 (032) 384-48-61
www.okretywojenne.pl
e-mail: okrety@ka.home.pl
62
Hartmut Ehlers
Dywizjon Morski Si∏ Zbrojnych Malty
Sk∏ad, druk i oprawa:
DRUKPOL Sp. J.
Kochanowskiego 27, 42-600 Tarnowskie Góry
tel. (032) 285-40-35 e-mail: drukpol@pnet.pl
Krzysztof Hanuszek, Maciej S. Sobaƒski
69
© by Wydawnictwo „Okr´ty Wojenne” 2004
Wszelkie prawa zastrze˝one. All rights reserved.
Przedruk i kopiowanie jedynie za zgodà wydawnictwa
Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adjustacji
tekstów. Materia∏ów nie zamówionych nie zwracamy.
Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoÊci za treÊç
publikowanych artyku∏ów, które prezentujà wy∏àcznie
opinie i punkt widzenia ich autorów.
Brytyjskie niszczyciele rakietowe
typu «42», cz´Êç II
77
Katarzyna Andrzejewska, Grzegorz Domini k
Wrak Steuben
Nak∏ad: 1500 egz.
Recenzje
80
Na ok∏adce:
Peruwiaƒski krà˝ownik lekki Almirante Grau .
fot. zbiory John Rodriguez Asti
92685333.010.png 92685333.011.png 92685333.012.png 92685333.013.png
Z ˝ycia flot
1985-1988 oraz 1 typu Koni ( Be-
ograd ) zbudowanà w 1978 w Zele-
nodolsku w ZSRR. Podstawowe
parametry taktyczno-techniczne
fregat (dane w nawiasie dotyczà ty-
pu Koni ): wypornoÊç 1492/1850 t
(1593 t), wymiary: 96,7 x 11,7
(12.6) x 3,6 (4,2) m, si∏ownia typu
CODAG 28 600 KM (36 000) KM,
pr´dkoÊç 27 w´z∏ów, uzbrojenie: 4
x P 20/21, 1 x „Osa-M”, 1 x AK-
-726, 2 x AK-230, 2 x RBU-6000,
w wariancie jugos∏owiaƒskim do-
datkowe jeszcze 2 x Fasta-M i 2 x
20 mm plot. za∏oga 90 i odpowied-
nio 96 oficerów i marynarzy.
W s∏u˝bie serbskiej pozostajà
jeszcze 4 kutry rakietowe typu
Osa-I , pochodzàce jeszcze z serii
10 jednostek zakupionych w ZSRR
w latach 1965 – 1969, sà to: Ste-
ven Filipoviç-Seljo , Nikola Martino-
viç , Zikica Jovanoviç Spanac oraz
Josip Mazar Sosa , piàtym oferowa-
nym do sprzeda˝y kutrem jest za-
pewne wycofany ze s∏u˝by
po uszkodzeniach odniesionych
w toku jugos∏owiaƒskiej wojny do-
mowej Karlo Rojc . WypornoÊç ku-
trów rakietowych wynosi 171/210 t
przy wymiarach 38,6 x 7,6 x 1,8 m.
Z uwagi na fakt, ˝e wszystkie
wymienione okr´ty od lat pozostajà
praktycznie unieruchomione, a ich
aktualny stan techniczny stanowi
wielkà niewiadomà, choç zapewne
jest kiepski, strona serbska musi
przed sprzeda˝à przeprowadziç ich
generalny remont, a poza tym za-
pewniç serwis na 10 letni okres
eksploatacji.
otrzyma∏ nazw´ Dioskuria , co ozna-
cza antycznà nazwà portu Suchu-
mi. W chwili obecnej nie jest znana
kwestia czy kuter zosta∏ przekazany
wraz z rakietami przeciwokr´towy-
mi MM-38 „Exocet”, jednak ich
kontenery startowe nadal znajdujà
si´ na okr´cie.
Widok na dziobowe, pionowe wyrzutnie rakiet przeciwlotniczych
chiƒskiego niszczyciela rakietowego typu 054C.
fot. Internet
JAPONIA
Marynarka Japonii prowadzi
obecnie intensywnà modernizacj´
swojej floty, g∏ównie na drodze bu-
dowy wielu nowoczesnych okr´-
tów o znacznie wi´kszych mo˝li-
woÊciach poprzedniej generacji,
nawet tych niedawno zaprojekto-
wanych. Dobrych przyk∏adem owej
tendencji jest szybka modyfikacja
niszczycieli wielozadaniowych typu
Murasame (DD 101-109), wcielo-
nych do s∏u˝by w latach 1997-
2002. Ich rozwojowa wersja liczy
ju˝ trzy okr´ty: Takanami (DD 110),
Oonami (DD 111) i najnowszy Ma-
kinami (DD 112), na którym bande-
r´ podniesiono18 marca 2004
roku.
Jednostki projektu DD 110 ró˝ni
od poprzedników przede wszyst-
kim przemodelowany zestaw
uzbrojenia na dziobie. Natomiast
dwa modu∏y pionowych wyrzutni
Mk 41 Short (w uk∏adzie 2 x VIII)
zamieniono na cztery modu∏y wy-
rzutni Mk 41 „Standard” (4 x VIII),
czyli w odmianie „wysokiej”. Roz-
wiàzanie to umo˝liwi za∏adowanie
bloków tych wyrzutni 32 pociskami
plot. RIM 66L/M. „Standard” SM 2
MR Block III a nawet w niedalekiej
przysz∏oÊci RIM 161 „Standard”
SM 3 o w∏asnoÊciach zwalczania
rakiet balistycznych i ich g∏owic.
Na Êródokr´ciu zlikwidowano jed-
noczeÊnie „lekkie” wyrzutnie Mk 48
LS rakiet RIM 7 M. „Sea Sparrow”.
Nale˝y dodaç, ˝e do wyrzutni Mk
41 „Standard” mo˝na b´dzie za∏a-
dowaç rakietotorpedy RUM 139
A ASROC VL oraz, w maksymal-
nym wariancie, a˝ 128 kompakto-
wych pocisków plot. RIM 162 B
ESSM. Pozosta∏e elementy uzbroje-
nia obejmujà 8 kontenerów starto-
wych pocisków przeciwokr´to-
wych Mitsubishi Type 90 (SSM 1
B), dwie wyrzutnie Type 68 (Mk 32)
dla 324 mm lekkich torped ZOP Ty-
pe 97 (GRX 4), dwa zestawy arty-
CHINY
Materia∏y fotograficzne potwier-
dzajà przedstawionà na ∏amach nr
62 „OW” informacj´, ˝e nowy chiƒ-
ski niszczyciel rakietowy typu 052C
o numerze bocznym 170, posiada
na pok∏adzie dziobowym 6 piono-
wych, wzorowanych na rosyjskich
rozwiàzaniach technicznych, b´b-
nowych wyrzutni rakiet przeciwlot-
niczych dalekiego zasi´gu rodziny
S-300 (SA-10A/B/C „Grumble”)
wzgl´dnie ich chiƒskich odpowied-
ników typu „Hong Qian-9” (HQ-9).
DonoÊnoÊç tych wyposa˝onych
obecnej uzbrojenie Absalon obej-
muje jedynie amerykaƒskie dzia∏o
kal. 127 mm Mk 45 Mod 4, a pozo-
sta∏e elementy, takie jak – przeciw-
okr´towe pociski rakietowe „Har-
poon”, pociski plot. „Sea Sparrow”
VLS Mk 48, pociski plot. „Stinger”,
torpedy zop oraz SEAGNA/SBROC
Mk 36, majà zostaç zamontowane
do roku 2007, gdy jednostka osià-
gnie pe∏nà gotowoÊç bojowà.
Do tego czasu okr´t otrzyma rów-
nie˝ 2 pok∏adowe Êmig∏owce Augu-
sta-Westland EH-101 oraz 2 kutry
desantowe typu LCP. Wówczas za-
Duƒski okr´t wielozadaniowy Absalon (L 16) w czasie ostatnich
prób morskich.
fot. Royal Danish Navy
w g∏owic´ konwencjonalnà lub ato-
mowà pocisków wynosi do 90 km,
zaÊ ich pu∏ap waha si´ w przedzia-
le od 25 do 30 000 m.
∏oga ma liczyç 100 oficerów i ma-
rynarzy, zaÊ pomieszczenia jed-
nostki pozwolà na zakwaterowanie
do 300 osób. Docelowe wejÊcie
do s∏u˝by 2 nowych okr´tów uni-
wersalnych pozwoli na istotne
zwi´kszenie potencja∏u duƒskich
wojsk làdowych uczestniczàcych
w dzia∏aniach zbrojnych bàdê mi-
sjach pokojowych pod auspicjami
NATO bàdê ONZ.
GRUZJA
Sk∏ad floty tego kaukaskiego
paƒstwa zasilony zosta∏ przez kuter
typu La Combattante 2 podarowa-
ny przez rzàd Grecji. Nowy nabytek
DANIA
Pierwszy ze znajdujàcych si´
w budowie w stoczni Odense Staal-
skbsvaerft (Lindovaerftet) wieloza-
daniowych okr´tów wsparcia de-
santowego typu Flex Supportships
– SF 3000 (szerzej zaprezentowany
w„Z˝ycia flot” „OW” nr 63) otrzy-
ma∏ nazw´ Absalon . Rzecz zna-
mienne dla jednostki przewidziano
numer burtowy L16 charaktery-
styczna dla okr´tów desantowych,
a nie typowe dla fregat F. St´pk´
pod budow´ okr´tu po∏o˝ono 28 li-
stopada 2003, kad∏ub wodowano
25 lutego 2004, zaÊ wejÊcie
do s∏u˝by przewidziane jest na 20
paêdziernika 2004 roku. W chwili
EGIPT
Wg niepotwierdzonych informa-
cji marynarka wojenna Egiptu pla-
nuje prawdopodobnie zakup
od Serbii i Czarnogóry 2 fregat typu
Koni (proj. 1159 lub Kotor ) oraz
5 kutrów rakietowych typu
Osa-I (proj. 205). Aktualnie stro-
na serbska dysponuje 2 fregatami
typu Kotor ( Kotor i Novi Sad ) zbu-
dowanymi w Kraljevicy w latach
Gruziƒski kuter rakietowy Dio-
skuria . 25.08.2004 r.
fot. Siergiej Ba∏akin
2
Nr 68 (6/2004) OKR¢TY WOJENNE
92685333.001.png 92685333.002.png
Z ˝ycia flot
Niszczyciel Makinami (DD
112) z dobrze widocznà grupà
pionowych wyrzutni Mk 41
„Standard” na dziobie.
fot. IHI Marine United
Konstrukcja jednokad∏ubowa
o kszta∏cie kroplowym, pokryta
warstwà 22 000 gumowych p∏ytek
anechoicznych, rozpraszajàcych
impulsy hydrolokacyjne.
Nap´d zapewniajà 2 silniki wy-
sokopr´˝ne Paxman Ventura
16RPA 200SZ, ka˝dy o mocy
2035 KM oraz silnik elektryczny
GEC o mocy 5400 KM. Pr´dkoÊç
nawodna 12 w´z∏ów, a podwod-
na 20 w´z∏ów. Zapas paliwa 200 t.
Zasi´g 8000 Mm/8 w´z∏ach
na chrapach oraz 54 Mm/20 w´-
z∏ach i odpowiednio 270 Mm/3 w´-
z∏ach. AutonomicznoÊç 50 dób.
Uzbrojenie okr´tu stanowi 6
dziobowych wyrzutni torpedowych
kal. 533 mm z zapasem 18 torped
Alliant Mk 48 Mod 4. Bogate wypo-
sa˝enie elektroniczne obejmuje ra-
dar nawigacyjny Kelvin Hughes Typ
1007, kanadyjski sonar holowany
CANTASS zintegrowany z brytyj-
skim Typ 2046, radarowy system
ostrzegawczy Condor Systems Sea
Search 2. Etatowa za∏oga liczy 44
ludzi, w tym 7 oficerów.
Na pomoc uszkodzonej jednost-
ce wyruszy∏a brytyjska fregata
Montrose , a nast´pnie Marlboro-
ugh oraz jednostki pomocnicze An-
gus i Knight Wave . Holowanie
uszkodzonego Chicoutimi z powro-
tem do Clyde podjà∏ brytyjski okr´t
ratowniczy Anglian Prince , który
jednak musia∏ czekaç na popraw´
pogody, by w koƒcu zostaç zastà-
piony przez amerykaƒski Carolyn
Chouest.
leryjskie 6 x 20 mm Mk15 „Vul-
can/Phalanx” Block 1 B oraz wielo-
zadaniowy Êmig∏owiec pok∏adowy
Sikorsky-Mitsubishi SH 60 K,
uzbrojony m.in. w rakiety Type 80
(ASM1).
Wi´kszoÊç urzàdzeƒ elektroniki
bojowej pozostawiono bez powa˝-
niejszych zmian, gdy˝ nadal repre-
zentujà one nadzwyczaj wysoki po-
ziom technologiczny. Wymienione
modernizacje zwi´kszy∏y za∏og´
niszczycieli typu Takinami do 176
ludzi, a tak˝e wypornoÊç standar-
dowà z 4550 do 4650 oraz pe∏nà
z 6200 do 6300 ton. Kolejny okr´t
serii Sazanami (DD 113) ma wejÊç
do s∏u˝by w lutym 2005 r. a piàta
jednostka znana jedynie pod nume-
rem stoczniowym 2243, b´dzie
ukoƒczona na poczàtku 2006 r.
W kolejnych latach zamówionych
zostanie najpewniej szeÊç kolej-
nych okr´tów projektu DD 110.
Pozosta∏e dane techniczne okr´-
tów typu Takinami przedstawiajà si´
nast´pujàco: d∏ugoÊç ca∏k.
151,0 m., szerokoÊç 17,4 m., g∏´-
bokoÊç kad∏uba 10,9 m., zanurze-
nie na Êródokr´ciu 5,3 m., zanurze-
nie z gruszkà dziobowà 7,9 m., si-
∏ownia COGAG z dwiema turbinami
gazowymi Rolls Royce Spey SM 1
C o ∏àcznej mocy 31 060 kW oraz
dwiema turbinami GE LM 2500
o ∏àcznej mocy 31 642 kW, pr´d-
koÊç „oficjalna” 30 w, w rzeczywi-
stoÊci ponad 34 w.
elektrycznej na Atlantyku w odle-
g∏oÊci oko∏o 60 Mm na pó∏nocny
zachód od wybrze˝y Irlandii. W wy-
niku po˝aru, który zniszczy∏ tablice
rozdzielne i system dystrybucji
energii elektrycznej, dosz∏o do utra-
ty sterownoÊci, a z liczàcej 54 ofi-
cerów i marynarzy ekipy na pok∏a-
dzie 3 osoby uleg∏y silnemu zatru-
ciu dymem. Dwóch rannych
w ci´˝kim stanie zdo∏ano ewaku-
owaç Êmig∏owcem do szpitala w Ir-
landii Pó∏nocnej, trzecia osoba – lt
(kpt.) Chris Sauders (32 lata) zmar∏
przed udzieleniem mu pomocy le-
karskiej. Poczàtkowo, gdy na po-
k∏adzie wybuch∏ po˝ar, za∏oga uzna-
∏a sytuacj´ za niegroênà, czego
konsekwencjà by∏ fakt, ˝e pierwsza
jednostka z pomocà dotar∏a dopie-
ro po 24 godzinach, skutecznie
„hamowana” przez trudne warunki
atmosferyczne.
Chicoutimi odbywa∏ w∏aÊnie
swój „dziewiczy” rejs transatlantyc-
ki z bazy Royal Navy w Faslane
(Clyde) do swej sta∏ej bazy Halifax
w Nowej Szkocji. Jednostka nale˝y
do serii 4 okr´tów podwodnych ty-
pu Upholder (Typ 2400), pierw-
szych po d∏u˝szej przerwie z nap´-
dem klasycznym zbudowanych dla
brytyjskiej Royal Navy w latach
1983 – 1993. SS 879 Chicoutimi
(eks – S 40 Upholder ) zosta∏ zbu-
dowany przez stoczni´ Vickers
w Barrow-in Furness, a do s∏u˝by
wszed∏ w roku 1990. Po zaledwie
kilkuletniej eksploatacji ju˝ w roku
1994 jednostka zosta∏a odstawio-
na do rezerwy i zakonserwowana.
W roku 1998 w∏adze Kanady wy-
dzier˝awi∏y, a nast´pnie naby∏y ca∏à
seri´, którà okreÊlono mianem typu
Victoria, przy czym okr´ty otrzyma-
∏y nowe nazwy – Chicoutimi , Cor-
ner Brook, Victoria oraz Windsor .
Reaktywacja jednostek trwa∏a jed-
nak d∏ugo i wiàza∏a si´ ze znaczny-
mi kosztami.
Podstawowe parametry taktycz-
no-techniczne Chicoutimi : wypor-
noÊç nawodna wynosi 2185 t,
a podwodna 2400 t przy d∏ugoÊci
ca∏kowitej kad∏uba 70,3 m, szero-
koÊci 7,6 m i zanurzeniu 5,5 m.
NIEMCY
W dniu 13 wrzeÊnia 2004 roku
w stoczni Howaldtswerke-Deut-
sche Werft AG (HDW) w Kilonii
w obecnoÊci nadburmistrza miasta
Gotha, patrona jednostki, odby∏o
si´ uroczyste wodowanie U 33 ,
trzeciego z serii 4 okr´tów podwod-
nych typu 212A. WejÊcie U 33
do s∏u˝by przewidziane jest na sty-
czeƒ 2006 roku. Wspó∏czesny
okr´t jest obecnie trzecim, kolej-
nym noszàcym numer U33 , pierw-
szy wszed∏ do s∏u˝by w Kaiserli-
chen Marine w marcu 1914, a dru-
gi w Kriegsmarine w lipcu 1936.
Okr´ty podwodne typ 212A, sta-
nowiàce wyraz najnowszych osià-
gni´ç techniki, posiadajà nap´d kla-
syczny, pracujàcy niezale˝nie
od powietrza atmosferycznego, co
pozwala na przebywanie w zanu-
rzeniu przez d∏u˝szy czas, porów-
Kanadyjski okr´t podwodny Chico-
utimi po awarii. Do jego burty za-
cumowa∏ holownik Impulse .
fot. Royal Navy
KANADA
W dniu 5 paêdziernika 2004 roku
na pok∏adzie kanadyjskiego okr´tu
podwodnego Chicoutimi dosz∏o
do powa˝nego po˝aru instalacji
Nr 68 (6/2004) OKR¢TY WOJENNE
3
92685333.003.png 92685333.004.png
Z ˝ycia flot
Ceremonia wodowania niemieckiego okr´tu podwodnego U33 .
fot. „Soldat und Technik”
148,1 m, szerokoÊci 14,8 m i zanu-
rzeniu 4,3 m (bez op∏ywki sonaru).
Si∏ownia typu COGAG – 2 turbiny
marszowe Rolls-Royce Tyne RM1C
+ 2 turbiny Rolls-Royce Olympus
TM 3, ∏àczna moc 48 500 KM, ak-
tualna maksymalna pr´dkoÊç oko∏o
28 w´z∏ów, a marszowa 18 w´-
z∏ów. Zasi´g 7000 Mm przy 18 w´-
z∏ach, wg innych êróde∏ zaledwie
4500 Mm/18 w´z∏ach. Uzbrojenie
obejmuje 1 dzia∏o 76 mm OTO Me-
lara Super Rapid, 2 podwójnie
sprz´˝one dzia∏a Oerlikon/BMARC
30 mm L/75, 2 pojedyncze dzia∏a
Oerlikon/BMARC 20 mm GAM-B01
oraz 2 potrójne wyrzutnie torped
pop kal. 324 mm PMW 49A. Nie
jest znana liczebnoÊç za∏ogi,
w wersji brytyjskiej wynosi∏a ona
265 ludzi, pod banderà rumuƒskà
b´dzie zapewne mniejsza.
TAJLANDIA
Wstoczni chiƒskiej znajduje si´
obecnie w budowie kolejna frega-
ta dla Tajlandii o numerze bocz-
nym „511”. Opublikowane zdj´cia
fotograficzne wskazujà, ˝e jest to
jednostka wykazujàca bardzo du-
˝e podobieƒstwo do 2 fregat typ
25T zbudowanych dla Tajlandii
przez chiƒskà stoczni´ Zhonghua
w Szanghaju w latach 1991 –
1994. Okr´ty te – 421 Naresuan
i 422 Taksin , zosta∏y wykoƒczone
– uzbrojone dopiero po ich dostar-
czeniu do Tajlandii g∏ownie w broƒ
pochodzàcà z paƒstw zachod-
nich, której dostawy do Chin by∏y
niemo˝liwe z uwagi na embargo
wprowadzone po krwawych wy-
darzeniach na Placu Tiananmen
w czerwcu 1989 roku. Podstawo-
we parametry taktyczno-technicz-
nywalny z jednostkami o nap´dzie
atomowym, rewolucjonizujàc tym
samym dzia∏ania podwodne.
Nap´d niezale˝ny od powietrza
atmosferycznego zapewnia 9
ogniw paliwowych na ciek∏y wodór,
ka˝de o mocy 34 kW, zaÊ standar-
dowy nap´d stanowi silnik Siemens
Permasyn. Uk∏ad nap´dowy umo˝-
liwia rozwijanie pr´dkoÊci 12 w´-
z∏ów na powierzchni, 20 w´z∏ów
w zanurzeniu oraz 8 w´z∏ów w za-
nurzeniu przy wykorzystaniu nap´-
du niezale˝nego od powietrza at-
mosferycznego. Zasi´g wynosi∏
8000 Mm przy 8 w´z∏ach na po-
wierzchni i odpowiednio 420 Mm
przy 8 w´z∏ach w zanurzeniu.
Uzbrojenie jednostek typu 212A
sk∏ad si´ z 6 dziobowych wyrzutni
torpedowych kal. 533 mm, które
pozwalajà na wykorzystywanie
w nich torped DM-2A3 „Seehecht”,
DM-2A4, przeciwokr´towych kiero-
wanych pocisków rakietowych „Tri-
ton” wzgl´dnie min morskich. Za∏o-
ga liczy 27 ludzi, w tym 5 oficerów
nazw´ Regele Ferdinand F221
(eks- Coventry , zbud. Swan Hunter
1984-1988). Przej´cie drugiej jed-
nostki – Regina Maria (eks- London ,
zbud. Yarrow 1983-1987) ma na-
stàpiç wiosnà 2005 roku.
Kontrakt na reaktywacj´ i remont
fregat ( Coventry zosta∏ wycofany ze
s∏u˝by w 2001, a London jeszcze
w 1999) o wartoÊci oko∏o 185 mln
USD zosta∏ podpisany ju˝ w roku
2001, a jego realizacj´ zlecono BAE
Systems Naval Ships. W ramach
prac dokonano przezbrojenia okr´-
tów, demontujàc ca∏oÊç uzbrojenia
rakietowego, to znaczy po 4 prze-
ciwokr´towe pociski MM38 „Exo-
cet”, 2 wyrzutnie pocisków plot.
GWS 25 Mod 3 „Sea Wolf” oraz 4
wyrzutnie celów pozornych „Sea
Gnat”. W zamian na pok∏adzie dzio-
bowym zainstalowano dzia∏o 76mm
OTO Melara Super Rapid z g∏owicà
optyczno-elektronicznà RADAMEC
2500 do kierowania ogniem.
W ramach remontu dokonano
równie˝ przeglàdu si∏owni oraz wy-
mieniono cz´Êç wyposa˝enia elek-
tronicznego ogólnego przeznaczenia.
Aktualnie charakterystyka tak-
tyczno-techniczna fregaty Regele
Ferdinand wyglàda nast´pujàco:
wypornoÊç standardowa 4250 t,
a pe∏na odpowiednio 4850 t
przy d∏ugoÊci ca∏kowitej kad∏uba
Tajlandzka fregata „511” w trakcie ostatnich prac wyposa˝eniowych
w chiƒskiej stoczni.
fot. Internet
Nie jest znane wyposa˝enie lot-
nicze fregat, prawdopodobnie b´-
dzie to Êmig∏owiec pok∏adowy typu
Kaman SH-2G „Seasprite”.
Rumuni planujà przeprowadze-
nie II etapu modernizacji fregat w la-
tach 2008 – 2009 i wówczas za-
mierzajà wyposa˝yç jednostki
w wyrzutnie pocisków przeciwo-
kr´towych i plot., a jak b´dzie na-
prawd´ poka˝e czas.
ne fregat typu 25 T przedstawiajà
si´ nast´pujàco: wypornoÊç
2590/ 2980 t przy d∏ugoÊci
120,5 m, szerokoÊci 13,4 m i za-
nurzeniu 3,9 m. Si∏ownia typ CO-
DOG o ∏àcznej mocy 55 000 KM,
zapewnia maksymalnà pr´dkoÊç
32 w´z∏y. Zasi´g 4000 Mm
przy 18 w´z∏ach. Ró˝norodne
uzbrojenie obejmuje: 8 przeciwo-
kr´towych pocisków rakietowych
„Harpoon”, 1 dzia∏o kal. 127 mm
L/54 US Mk 45 mod 2, 2 podwój-
nie sprz´˝one dzia∏a plot. kal.
37 mm L/76 Typ 76A, 2 potrójne
wyrzutnie torped pop kal. 324 mm
Mk 32 Mod 5 oraz Êmig∏owiec po-
k∏adowy „Super Lynx 300”. Za∏o-
ga fregat liczy 168 ludzi, w tym 24
oficerów.
Wszystko wskazuje, ˝e podobnà
charakterystyk´ posiadaç b´dzie
fregata 511, która zapewne osta-
teczne uzbrojenie otrzyma tak˝e
dopiero po dostarczeniu do Taj-
landiii.
RUMUNIA
Po d∏ugich staraniach Rumunia
w dniu 9 wrzeÊnia 2004 roku
wreszcie przej´∏a oficjalnie w Por-
tsmouth pierwszà z fregat Typ 22
Batch 2, której nadano historycznà
dla rumuƒskiej marynarki wojennej
Rumuƒska fregata Regele Ferdinand (F 221) krótko po wejÊciu do s∏u˝by.
fot. internet
4
Nr 68 (6/2004) OKR¢TY WOJENNE
92685333.005.png 92685333.006.png 92685333.007.png
Maciej S. Sobaƒski
Wariag na redzie Delaware
przed rejsem do Rosji.
fot. N. L. Stebbins
cz´Êç II
Dzieje okr´tu
Podpisanie w Sankt Petersburgu w dniu
11 kwietnia 1898 roku kontraktu mi´dzy
amerykaƒskà stocznià „The William
Cramp & Sons” z Filadelfii a rosyjskim Mi-
nisterstwem Marynarki Wojennej pozwoli-
∏o na przystàpienie do budowy jednego
z krà˝owników pancerno pok∏adowych
okreÊlanego mianem „dalnij razwiedczik”
(pol. „dalekiego rozpoznania”).
Przybycie w dniu lipca tego roku na te-
ren stoczni rosyjskiej Komisji Nadzorczej
pod kierownictwem kpt. I rangi (kmdr)
M. A. Danilewskiego pozwoli∏o na fak-
tyczne rozpocz´cie prac, których termin
ukoƒczenia i zdania gotowej jednostki
okreÊlono kontraktem na 20 miesi´cy. Ko-
misja na miejscu przystàpi∏a do weryfika-
cji i doprecyzowania projektu przedsta-
wionego przez stoczni´ Cramp, co z uwa-
gi na liczne wspomniane ju˝ wczeÊniej nie-
Êcis∏oÊci w t∏umaczeniu tekstu samego
kontraktu, by∏o sprawà nie∏atwà, a co gor-
sza wywo∏ujàcà wiele scysji i sporów. Osta-
tecznie po uzgodnieniu projektu przystà-
piono w paêdzierniku 1898 roku do budo-
wy na pochylni jednostki, która otrzyma∏a
numer stoczniowy 301. Prac tych nie za-
k∏óci∏a zmiana na stanowisku szefa Komi-
sji Nadzorczej, które w grudniu 1898 objà∏
kpt. I rangi (kmdr) E. N. Szcz´snowicz.
Do oficjalnego po∏o˝enia st´pki okr´tu,
któremu w styczniu 1899 nadano nazw´
Wariag dosz∏o w dniu 10 maja 1899 roku.
Po czym prace na pochylni kontynuowa-
no, mimo k∏opotów spowodowanych straj-
kami w stoczni, co pozwoli∏o na uroczyste
wodowanie okr´tu w dniu 19 paêdziernika
1899 roku w obecnoÊci rosyjskiego amba-
sadora w USA grafa A. P. Kassini. Po wo-
dowaniu krà˝ownika przystàpiono do prac
wykoƒczeniowych przy stoczniowym na-
brze˝u.
Na stanowisko dowódcy nowego krà-
˝ownika wyznaczony zosta∏ kpt. I rangi
(kmdr) W. I. Ber, a ju˝ latem 1899 pojawi-
li si´ na terenie stoczni pierwsi cz∏onkowie
za∏ogi budowanej jednostki – maszyniÊci
i palacze, którzy uczestniczyli w procesie
prac wykoƒczeniowych, zapoznajàc si´
z nowymi dla rosyjskiej floty kot∏ami paro-
wymi systemu Niclausse.
W dniu 29 grudnia 1899 roku do Fila-
delfii przyby∏ rosyjski parowiec W∏adymir
Sawin , który dostarczy∏ z Rosji uzbrojenie
dla budowanego okr´tu, bowiem zgodnie
z ustaleniami kontraktu obowiàzek ten
cià˝y∏ na zamawiajàcym. Do 1 stycznia
1900 roku ukoƒczono praktycznie prace
wewnàtrz kad∏uba i przystàpiono do mon-
ta˝u uzbrojenia, mimo ˝e prace wykoƒ-
czeniowe prowadzono nieprzerwanie wia-
domo by∏o, ˝e stocznia nie dotrzyma okre-
Êlonego w kontrakcie terminu 20 miesi´cy
na przekazanie krà˝ownika stronie rosyj-
skiej. W tej sytuacji MTK rozpoczà∏ przy-
gotowywanie dokumentacji, która mia∏a
umo˝liwiç wyegzekwowanie od stoczni
Cramp przewidzianych kontraktem kar
umownych za zw∏ok´. RównoczeÊnie jed-
nak stocznia Cramp wystàpi∏a ze swymi
„roszczeniami”, obwiniajàc stron´ rosyj-
skà odpowiedzialnoÊcià za zw∏ok´ w wy-
miarze 3 miesi´cy i 10 dni spowodowanà
d∏ugotrwa∏ym zatwierdzaniem projektów.
Innà przyczynà opóênienia by∏y strajki,
traktowane przez wykonawc´ jako „si∏a
wy˝sza”. Ostatecznie strona rosyjska
w maju 1901 roku zrezygnowa∏a z docho-
dzenia swych nale˝noÊci z tytu∏u kar
umownych za zw∏ok´ w przekazaniu pan-
Nr 68 (6/2004) OKR¢TY WOJENNE
5
92685333.008.png 92685333.009.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin