Kinezyterapia. Kazimiera Milanowska.doc

Doc. dr hab. med. KAZIMIERA MILANOWSKA

KINEZYTERAPIA

Gimnastyka^lecznicza

WYDANIE III uzupełnione i unowocześnione

Warszawa 1980 Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich

Copyright  by  Państwowy  Zakład Wydawnictw  Lekarskich,   Warszawa   1980.

Podręcznik zatwierdzony do użytku słuchaczy medycznych studiów zawodowych wydziałów fizjoterapii pismem ND — 51/1/M/78 z dnia 9 I 1978 r.

PRZEDMOWA DO WYDANIA

Redaktor mgr Marzena Jędrzejewska

Redaktor techniczny Teresa Sajdakowska

Korektor Władysława Borzęcka

Projekt okładki Hieronim Jędrzejewski

ISBN 83-200-0216-8

PAŃSTWOWY  ZAKŁAD   WYDAWNICTW  LEKARSKICH —   WARSZAWA   1980  r.

Wydanie   III.   Nakład   10 225  egz.   Objętość   ark.   wyd.   12,0   =   17,0   ark.   druk.   Papier   powlekany fcl.   V,  61X86  cm,  80  g.   Oddano  do  składania   we  wrześniu  1979  r.   Podpisano   do   druku  1 druk

ukończono  w  maju   1980  r.

Zam.  2006.  R-12/12

ZAKŁADY GRAFICZNE — TORUŃ, ul. Katarzyny 4 Cena   zł  35,—

Po ośmiu latach ukazuje się następne, trzecie wydanie „Kinezyte­rapii"- Drugiego wydania od kilku już lat nie ma na półkach księ­garskich, jak również żadnego innego podręcznika z tego zakresu. W obecnym wydaniu wiele zmian wprowadzono zarówno w pierw­szej, jak i drugiej części podręcznika. Z uwagi na to, że w druku znajduje się podręcznik pt. „Podstawy rehabilitacji ruchowej w dys­funkcjach narządu ruchu1', a w opracowaniu jest także podręcznik „Rehabilitacji leczniczej", trzecie wydanie „Kinezyterapii" nie za­wiera opisu dysfunkcji poszczególnych narządów i usprawniania w poszczególnych zespołach chorobowych.

W pierwszej części podręcznika, która obejmuje podstawy kine­zyterapii, dodano rozdziały omawiające badanie zakresu ruchów w stawach oraz szerzej przedstawiono technikę ćwiczeń biernych i ćwiczeń czynnych z oporem.

Druga część podręcznika podaje zasady leczenia ruchem w dys­funkcjach różnych układów naszego organizmu oraz nowe metody ćwiczeń leczniczych.

Trzecie wydanie „Kinezyterapii", wprawdzie znacznie zostało zmienione, nadal jednak zawiera podstawy i zasady leczenia ru­chem i dlatego powinno służyć tym, którzy zajmują się leczeniem usprawniającym. Dobre przyjęcie tego wydania przez uczących się kinezyterapii sprawi duże zadowolenie autorowi, a jeśli ułatwi na­uczanie i szkolenie kadr z zakresu rehabilitacji, to największą ko­rzyść odniosą ci, którzy rehabilitacji tej potrzebują — nasi chorzy.

Kazimiera Milanowska

Poznań, 1979 r.

WPROWADZENIE

SPIS TREŚCI

Kinezyterapia obejmuje całość zagadnień związanych z lecze­niem ruchem. Podstawą jej są ćwiczenia o charakterze leczniczym, czyli gimnastyka lecznicza.

Ruch jako środek leczniczy ma zdolność oddziaływania na wszy­stkie narządy naszego organizmu. Głównym wskazaniem do zasto­sowania ruchu jako środka leczniczego jest stwierdzenie upośle­dzenia sprawności fizycznej jednostki. Do zadań kinezyterapii na­leży więc przywrócenie pełnej sprawności fizycznej, jeśli to jest możliwe w danym schorzeniu, lub maksymalnej sprawności fizycz­nej w przypadkach schorzeń przewlekłych i pozostawiających pew­ne zmiany nieodwracalne.

Kinezyterapia jest podstawą rehabilitacji leczniczej. W cało­kształcie procesu rehabilitacyjnego chorego kinezyterapia jest za­zwyczaj tą fazą leczenia usprawniającego, która przez przywróce­nie choremu sprawności fizycznej daje podstawy do dalszej rehabi­litacji, tj. do rehabilitacji zawodowej i społecznej.

Wprowadzenie Rys historyczny

Część I

Zasady  kinezyterapii             

Wpływ ćwiczeń na organizm ludzki             

Podział ćwiczeń             

Zagadnienia   metodyczne             

Podstawowe pomieszczenia i sprzęt do ćwiczeń leczniczych

Pomieszczenia             

Sprzęt                     

Ćwiczenia   bierne             

Ćwiczenia bierne redresyjne             

Badanie zakresu ruchów w stawach             

Badanie ruchów w stawach kończyn dolnych ....

Badanie ruchów w stawach kończyn górnych ....

Badanie   ruchów  kręgosłupa             

Badanie  ruchów  klatki  piersiowej             

Pomiary długości i  obwodów kończyn             

Pomiary  długości  kończyn             

Pomiar orientacyjny długości kończyny dolnej ....

Pomiar orientacyjny  długości  kończyny  górnej   .    .

Pomiary długości względnej i bezwzględnej kończyn

Pomiary   obwodów  kończyn             

Zasady oceny siły mięśni. Testowanie metodą Lovetta .

Technika  testowania             

Mięśnie   kończyny   dolnej             

Staw biodrowy             

Staw kolanowy             

Staw  skokowy                  

Palce od II  do  V             

Paluch                     

Mięśnie kończyny  górnej             

Obręcz  barkowa             

Staw  barkowy                   

Staw łokciowy                   

Staw nadgarstkowy                    

Ręka                           

Mięśnie  szyi  i  karku             

Mięśnie  tułowia             

Mięśnie twarzy             

Ćwiczenia   czynne             

Ćwiczenia oddechowe             

Cel i zadania ćwiczeń oddechowych             

Wpływ położenia ciała na mechanizm oddychania .    .

13

13

15

16

18

18

23

27

43

52

53

55

58

60

60

61

61

62

62

63

63

71

71

71

79

82

87

90

92

92

96

103

108

110

124

126

130

141

158

160

166

Pozycje drenażowe                            168

Chód i zasady nauki chodzenia                            169

Fazy chodu                                    169

Czynności mięśni w czasie chodu                            172

Charakterystyczne cechy chodu patologicznego w przypadkach nie­
dowładu lub porażeń poszczególnych grup mięśni                            174

Przygotowanie   do   nauki   chodzenia                            176

Sposób  nauki  chodzenia                            179

Ćwiczenia  w  wodzie                            181

Część II

Ćwiczenia lecznicze w schorzeniach narządu ruchu                            186

Wskazania do ćwiczeń leczniczych narządu ruchu                            186

...