rozszerzenie-proza.pdf

Miejsce

na naklejkę

z kodem szkoły

dysleksja

MPO-R1A1P-061

EGZAMIN MATURALNY

Z JĘZYKA POLSKIEGO

Arkusz II

POZIOM ROZSZERZONY

Czas pracy 130 minut

ARKUSZ II

STYCZEŃ

ROK 2006

Instrukcja dla zdającego

1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 8stron.

Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu

nadzorującego egzamin.

2. Arkusz zawiera dwa tematy sprawdzające tworzenie tekstu

własnego w związku tekstem literackim zamieszczonym

w arkuszu. Wybierz jeden z nich i napisz wypracowanie.

3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym

tuszem/atramentem.

4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy przekreśl.

5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.

6. Możesz korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny

i słownika ortograficznego.

7. Wypełnij tę część karty odpowiedzi, którą koduje zdający.

Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej

dla egzaminatora.

8. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.

Zamaluj pola odpowiadające cyfrom numeru PESEL. Błędne

zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz właściwe.

Za napisanie

wypracowania

można otrzymać

łącznie

40 punktów

Życzymy powodzenia!

Wypełnia zdający przed

rozpoczęciem pracy

KOD

ZDAJĄCEGO

PESEL ZDAJĄCEGO

Egzamin maturalny z języka polskiego

Wybierz temat i napisz wypracowanie (co najmniej dwie strony, tj. około 250 słów).

Temat 1. Opisz i porównaj dwa sposoby uzyskiwania efektu groteskowości

w przytoczonych fragmentach dramatów Stanisława Ignacego Witkiewicza

i Sławomira Mrożka.

SAJETAN

O gołąbeczko moja! Ty nie wiesz, jak szczęśliwą jesteś, że pracować możesz! Jak się nam rwą

do pracy te gicale i paluchy śmierdzące, jak się syćko w nas do tej jedynej pocieszycielki wypina, jaze

do pęknięcia. A tu nic. Patrz w szarą, chropawą do tego ścianę, wariuj, ile chcesz. Myśli lazą jak

pluskwy do łóżka. I puchną te bolące wątpia z nudy tak strasznej, jak góra Gauryzankar jaki,

a śmierdzącej jak Cloaca Maxima, jak Mount Excrement z powieści fantastycznej pisarza Buldoga

Myrke [...] – znowu, psiachyl, słów mi brak, a gadać się chce jak czego innego. E – co tu gadać;

i tak nikt tego nie zrozumie. Już mi nawet zabrakło samej przedsłownej mazi. I po co tu co wyrażać?

Po co ryczeć i łkać, po co flaki pruć, po prostu i na wspak? Po co? po co? po co? To okropne słowo

„po co?”. To wcielenie najboleśniejszej nicości – a więc po co? Kiedy pracy ni ma i nic z tego być nie

może. (pełznie do K s i ę ż n e j) Jasna pani: ukochana, jedyna moja pieszczotko, koteczko

transcendentalna, metampsychiczne cielątko boże, bogoziemne a tak przyjemne, zmyślne i pojętne

jak myszka jaka czy co – ty nie wiesz, jak szczęśliwą jesteś, że pracę masz! – to jedyne

usprawiedliwienie stworu żywego w jego nędzy ograniczeń wszelakich, od czaso-przestrzennych

począwszy.

KSIĘŻNA

Umetafizycznienie pracy jest przejściowym okresem tej kwestii. Wielcy panowie egipscy tego

nie potrzebowali, jak również nie będą potrzebować ludzie przyszłości. Ten wyje o pracę, która mnie

wprost w dwójnasób, i duchowo, i fizycznie, łamie. Oto jest względność wszystkiego – to wpływ tego

Einsteina – ja dawno już...

I CZELADNIK

A dyć to je wstyd, psiokrew zapowietrzona! To je inteligencka trajdocha! Taż ja to wiem już, że teoria

względności w fizyce nic nie ma do czynienia ze względnością etyki i estetyki, i dialektyki, i tak dalej!

– tamda-lamda, tramda-lambda! Nie bedem gadał – rzygać się od tej gadaniny ino chce. Hej, hej! –

Sajetanie – [...] takośmy se ta wtedy gadali – a tera co? Ileśmy tych niepotrzebności nagadali, a pracę

nam dali obejrzeć z takiej strony, że nikiej landryga podmiejska w niedzielę ponętną nam się stała.

Takie dałem porównanie, bo na te prawdziwie ładne panny ze świata to ja nawet nie reaguję, wicie,

płciowo zupełnie – za ładne są, suka ich rwań zachlebiona – za ładne i za nie-dostępne! [...]

(1934 r.)

(Stanisław Ignacy Witkiewicz, Dramaty , Warszawa 1972)

Sławomir Mrożek Męczeństwo Piotra Ohey’a

URZĘDNIK Mam polecenie oznajmić państwu, że w waszej łazience zagnieździł się straszliwy tygrys

ludojad. Wstęp grozi wielkim niebezpieczeństwem!

OHEY He! He! A toś pan dopiero!...

URZĘDNIK Pan się śmieje? Proszę, oto oficjalne zawiadomienie.

OHEY Pieczęć się zgadza: Zarząd Ogrodów Miejskich. Ale skąd tygrys u mnie?!

URZĘDNIK To nie moja sprawa. Wyjaśnienie otrzyma pan później, w miarę postępu odpowiednich

badań. Wszystko, co dotychczas wiadomo, to – że z przyczyn jeszcze dokładnie nie rozpoznanych

przez naukę w pańskiej łazience zagnieździł się dorosły tygrys. We dnie ukrywa się

najprawdopodobniej w rurach z gorącą wodą, która bardziej mu odpowiada ze względu na jego

przyzwyczajenie do tropikalnego klimatu, bądź też w piecyku. Nie jest wykluczone, że ukrywa się

na zasadzie specjalnych praw zoofizycznych. Wszelkie korzystanie z łazienki, kąpiel, a także samo

przebywanie w niej grozi śmiercią. [...]

OHEY Więc jeśli pan ma rację, to... mój mały w przebraniu księdza Kordeckiego poszedł do łazienki!

OHEY’OWA Boże, na śmierć zapomniałam! A taki był słodki w tym habicie, taki inteligentny.

JAŚ OHEY (wpadając) Nie damy Częstochowy!

Stanisław Ignacy Witkiewicz Szewcy

Arkusz II

Egzamin maturalny z języka polskiego

Arkusz II

OHEY Jasiu, widziałeś tygrysa? Powiedz panu.

JAŚ OHEY Widziałem.

OHEY Chcesz, żebym cię palnął? [...]

JAŚ OHEY Widziałem. Siedział w wannie i miał takie duże wąsy.

OHEY Ja oszaleję! [...]

OHEY’OWA Mógłbyś go chociaż zastrzelić, zaczaiwszy się koło umywalni. Czytałam, że podobno

w Indiach Anglicy umyślnie wciągali tygrysy do łazienki, aby potem, odciąwszy im odwrót korkiem

od wanny, strzelać do nich jak do kaczek. [...]

OHEY [...]Może by mu podrzucić zatrute mydło?

NAUKOWIEC (ukazując się w drzwiach) Bardzo przepraszam, gdzie tu można umyć ręce?

OHEY W łazience. Ale tam jest ten... wie pan...

NAUKOWIEC Ach, słusznie [...]

OHEY Niech no pan powie szczerze: skąd on mógł się wziąć?

NAUKOWIEC Są różne hipotezy: od samorództwa – do ewolucji. Ta ostatnia mianowicie, teoria

ewolucji, przewiduje możliwość rozwinięcia się niektórych gatunków wysoko rozwiniętej pasty

do zębów – w któregoś z większych czy mniejszych drapieżników. Najprawdopodobniejsza jednak

wydaje się teza, że natura, w pewnych chwilach swojego niezmierzonego trwania, czuje się bardzo

zmęczona tymi wszystkimi niezwykłymi, a przecież logicznymi prawidłami, którymi się posługuje.

Występuje wtedy u niej moment jakiegoś osunięcia się wewnętrznego, opadu, niepoczytalności natury

– względnie jej zadumy, podczas której nie kontroluje ona, zajęta dociekaniem swojego sensu –

ogólnego biegu spraw. Zdarzają się wtedy wypadki zaskakujące, jak na przykład nasz.

(Sławomir Mrożek, Męczeństwo Piotra Ohey’a, w: Wybór dramatów i opowiadań , 1975)

Temat 2 . Zanalizuj i zinterpretuj wiersz W. H. Audena Musée des Beaux Arts.

W. H. Auden Musée des Beaux Arts 1

Co do cierpienia ci Starzy Mistrzowie

Nie mylili się nigdy. Jak dobrze poznali

Jego miejsce w życiu człowieka: to, że się zdarza,

Gdy ktoś inny je lub otwiera okno lub idzie przed siebie ospale;

To, że kiedy starsi czekają w żarliwej obawie

Na cudowne narodziny, zawsze muszą być

Dzieci, które nie chcą, by się wydarzyło, i jeżdżą na łyżwach

Gdzieś pod lasem, na stawie.

Nie zapomnieli nigdy,

Że nawet przerażające męczeństwo, by się spełnić, musi

Mieć kąt jakikolwiek, zaśmieconą dziurę,

Gdzie psy wiodą psie życie i koń kata

Ociera o drzewo swą niewinną skórę.

Na przykład w „Ikarze” Breughla: jak wszystko spokojnie

Odwraca się od nieszczęścia; może tylko rolnik

Usłyszał plusk i krzyk zapomniany,

Lecz dla niego nie był to wypadek ważny; słońce

Oświetlało, jak oświetlać winno, białe nogi znikające

W zielonej wodzie; a delikatny i kosztowny okręt, z którego na pewno widziano

Rzecz zdumiewającą, chłopca lecącego z nieba,

Musiał żeglować dalej i płynął, gdzie trzeba.

( Przełożył Jarosław Marek Rymkiewicz W.H. Auden Poezje , Kraków 1988, wydanie dwujęzyczne)

1 Musée des Beaux Art. – Muzeum Sztuk Pięknych

Egzamin maturalny z języka polskiego

WYPRACOWANIE

.......................................................................................................................................................

Arkusz II

Egzamin maturalny z języka polskiego

.......................................................................................................................................................

Arkusz II

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: