wyklad_02.pdf

(457 KB) Pobierz
Metoda elementów skonczonych
Wprowadzenie do MES
Podstawowe wiadomosci z algebry macierzowej. Proste przykłady rozwi azania zagadnie n MES (wersja 3.1.0)
1 Naprezenia wazne dla inzynierów
Naprezenia w konstrukcji
• Dla konstrukcji w równowadze obci azenia zewnetrzne = reakcji w zamocowaniu
• Kazda konstrukcja słuzy „przewodnikiem” obci azenia od jednej czesci do drugiej
• Dla równowagi pozostałej czesci konstrukcji w przekroju musi działac obci azenie ze strony czesci od-
rzuconej
• Naprezenia w kazdym przekroju mozna rozłozyc na składowe: normaln a i styczn a
Naprezenia „z tytułami”
,
yy
yx
xx
xx
xy
xy
y
yx
yy
x
Nazewnictwo
Składnia uzywana do napreze n to A B , gdzie
A – os prostopadła do przekroju
B – kierunek naprezenia
Uwagi
1. w 3D w kazdym punkcie mamy 3 naprezenia normalne xx , yy , zz oraz 6 stycznych xy , xz ,..., zy
2. Z warunków równowagi (moment obrotu = 0) wynika, ze xy = yx . W 3D analogicznie xz = zx ,
yz = zy .
3. Czesto dla napreze n stycznych zamiast uzywa sie , czyli xy ! xy
1
425422452.017.png 425422452.018.png 425422452.019.png 425422452.020.png 425422452.001.png 425422452.002.png 425422452.003.png 425422452.004.png 425422452.005.png 425422452.006.png 425422452.007.png 425422452.008.png
MES, wykład 2. Wprowadzenie do MES
Naprezenia „z tytułami” wazne dla inzyniera
y
y
x
x
1
2
Naprezenia główne, 2D
1 (albo 11 ) – maksymalne naprezenie normalne (czyli rozci agaj ace lub sciskaj ace) w danym punkcie. W kie-
runku prostopadłym do niego działa 2 ( 22 ) – minimalne naprezenie normalne. W obydwóch tych przekrojach
brak napreze n stycznych.
Naprezenia główne, 3D
Analogiczne naprezenia 1 > 2 > 3 działaj a na 3 prostopadłych płaszczyznach w danym punkcie.
• W przypadku jednoosiowego rozci agania kryterium plastycznosci jest prosty = Y , gdzie Y – granica
plastycznosci.
• Dla przypadku wieloosiowego obci azenia istnieje wiele kryteriów, najbardziej popularny z których to
kryterium von Misesa (1913) eff = Y , gdzie
p
q
eff =
2
( 1 2 ) 2 + ( 1 3 ) 2 + ( 2 3 ) 2
2 Podstawowe operacje na wektorach i macierzach
2.1 Podstawowe operacje na wektorach
Po co nam te wektory i macierze?
Wiele zagadnie n inzynierskich (w tym MES) sprowadza sie do rozwi azywania układów równa n liniowych
8
> <
1 x 1 + 11 x 2 + 111 x 3 = 10
22 x 1 + 222 x 2 + 2 x 3 = 20
333 x 1 + 3 x 2 + 33 x 3 = 30
> :
Rozwi azuj ac taki układ realnie wykonujemy operacje tylko na liczbach
8
> <
1 x 1 + 11 x 2 + 111 x 3 = 10
22 x 1 + 222 x 2 + 2 x 3 = 20
333 x 1 + 3 x 2 + 33 x 3 = 30
× 10
> :
8
> <
10 x 1 + 110 x 2 + 1110 x 3 = 100
22 x 1 + 222 x 2 + 2 x 3 = 20
333 x 1 + 3 x 2 + 33 x 3 = 30 (2) + (3)
> :
8
> <
10 x 1 + 110 x 2 + 1110 x 3 = 100
22 x 1 + 222 x 2 + 2 x 3 = 20
(22 + 333) x 1 + (222 + 3) x 2 + (2 + 33) x 3 = 20 + 30
8
> <
> :
10 x 1 + 110 x 2 + 1110 x 3 = 100
22 x 1 + 222 x 2 + 2 x 3 = 20
355 x 1 + 225 x 2 + 35 x 3 = 50
Z powodów scisle pragmatycznych oddzielamy liczby od niewiadomych
> :
3.1.0 — 1 pazdziernika 2008
© I.Rokach, 2005–2008
2
425422452.009.png 425422452.010.png 425422452.011.png 425422452.012.png 425422452.013.png
MES, wykład 2. Wprowadzenie do MES
2
6 4
1 11 111
22 222 2
333 3
3
7 5 (?)
2
6 4
x 1
x 2
x 3
3
7 5 =
2
6 4
10
20
30
3
7 5
33
Definicja 2 wektorów
a = ( a 1 , a 2 , ..., a n ), b = ( b 1 , b 2 , ..., b n )
Mnozenie wektora przez skalar
a = ( a 1 , a 2 , ..., a n )
Przykład
a = (1 , 2 , 3) = 10 a = (10 , 20 , 30)
Dodawanie lub odejmowanie wektorów
a ± b = ( a 1 ± b 1 , a 2 ± b 2 , ..., a n ± b n )
UWAGA! Wektory musz a składac sie z jednakowej ilosci elementów
Przykład
a = (1 , 2 , 3) b = (10 , 20 , 30) a + b = (11 , 22 , 33)
Iloczyn skalarny wektorów
ab = a 1 b 1 + a 2 b 2 + ... + a n b n = P n i =1 a i b i
UWAGA! Wektory musz a składac sie z jednakowej ilosci elementów
Przykład
a = (1 , 2 , 3) b = (10 , 20 , 30) ab = 1 × 10 + 2 × 20 + 3 × 30 = 140
2.2 Podstawowe operacje na macierzach
Definicja kilku macierzy
" a 11 a 12 a 13
a 21 a 22 a 23
#
" b 11 b 12 b 13
b 21 b 22 b 23
#
2
6 4
c 11 c 12
c 21 c 22
c 31 c 32
3
7 5
A =
B =
C =
Mnozenie macierzy przez skalar
" a 11 a 12 a 13
a 21 a 22 a 23
#
A =
Dlaczego jest tak samo jak w przypadku wektorów?
Bo wektor jest macierz a (1-wierszow a lub 1-kolumnow a)
Dodawanie lub odejmowanie macierzy
" a 11 ± b 11 a 12 ± b 12 a 13 ± b 13
a 21 ± b 21 a 22 ± b 22 a 23 ± b 23
#
A ± B =
3.1.0 — 1 pazdziernika 2008
© I.Rokach, 2005–2008
3
425422452.014.png
 
MES, wykład 2. Wprowadzenie do MES
UWAGA! Macierze musz a miec jednakowe wymiary
Transponowanie macierzy ( a ij ! a ji )
" a 11 a 12 a 13
a 21 a 22 a 23
#
2
a 11 a 21
a 12 a 22
a 13 a 23
3
A =
A T =
6 4
7 5
Realnie jest to „obracanie” macierzy wokół przek atnej
Mnozenie macierzy
" a 11 a 12 a 13
a 21 a 22 a 23
# 2
6 4
3
c 11 c 12
c 21 c 22
c 31 c 32
A · C =
7 5 =
" P 3 i =1 a 1 i c i 1 P 3 i =1 a 1 i c i 2
#
=
P 3 i =1 a 2 i c i 1 P 3 i =1 a 2 i c i 2
" a 11 a 12 a 13
a 21 a 22 a 23
# 2
6 4
3
c 11 c 12
c 21 c 22
c 31 c 32
A · C =
7 5 =
" P 3 i =1 a 1 i c i 1 = a 11 c 11 + a 12 c 21 + a 13 c 31 P 3 i =1 a 1 i c i 2
#
=
P 3 i =1 a 2 i c i 1 P 3 i =1 a 2 i c i 2
A · C =
" a 11 a 12 a 13
a 21 a 22 a 23
# 2
6 4
c 11 c 12
c 21 c 22
c 31 c 32
3
7 5 =
" P 3 i =1 a 1 i c i 1 P 3 i =1 a 1 i c i 2 = a 11 c 12 + a 12 c 22 + a 13 c 32
#
=
P 3 i =1 a 2 i c i 1 P 3 i =1 a 2 i c i 2
A · C =
" a 11 a 12 a 13
a 21 a 22 a 23
# 2
6 4
c 11 c 12
c 21 c 22
c 31 c 32
3
7 5 =
" P 3 i =1 a 1 i c i 1 P 3 i =1 a 1 i c i 2
#
=
P 3 i =1 a 2 i c i 1 = a 21 c 11 + a 22 c 21 + a 23 c 31 P 3 i =1 a 2 i c i 2
" a 11 a 12 a 13
a 21 a 22 a 23
# 2
6 4
3
c 11 c 12
c 21 c 22
c 31 c 32
A · C =
7 5 =
" P 3 i =1 a 1 i c i 1 P 3 i =1 a 1 i c i 2
#
=
P 3 i =1 a 2 i c i 1 P 3 i =1 a 2 i c i 2 = a 21 c 12 + a 22 c 22 + a 23 c 32
UWAGA! Ilosc kolumn macierzy A musi byc równa ilosci wierszy macierzy C
Macierzowy zapis iloczynu skalarnego
2
b 1
.
b n
3
ab = a 1 b 1 + ... + a n b n = [ a 1 ... a n ]
6 4
7 5
Odwracanie macierzy
3.1.0 — 1 pazdziernika 2008
© I.Rokach, 2005–2008
4
425422452.015.png
 
MES, wykład 2. Wprowadzenie do MES
2
6 6 6 6 4
3
7 7 7 7 5
a × 1
a = aa 1 = 1 AA 1 = I , gdzie I =
1 0 ... 0
0 1 ... 0
. . . . . .
0 0 ... 1
Warunki:
1. Macierz A musi byc kwadratowa
2. | A |6 = 0
Własciwosci macierzy jednostkowej I
AI = IA = AxI = Ix = x
8
> <
a 11 x 1 + a 12 x 2 + a 13 x 3 = b 1
a 21 x 1 + a 22 x 2 + a 23 x 3 = b 2
a 31 x 1 + a 32 x 2 + a 33 x 3 = b 3
Układ równa n
> :
mozna zapisac jako
2
6 4
a 11 a 12 a 13
a 21 a 22 a 23
a 31 a 32 a 33
3
7 5
2
6 4
x 1
x 2
x 3
3
7 5 =
2
6 4
b 1
b 2
b 3
3
7 5
Pozwi azywanie układu równa n liniowych poprzez odwracanie macierzy
1. Ax = b , gdzie A jest macierz a kwadratow a ( | A |6 = 0), x i b s a wektorami kolumnowymi
2. A 1 Ax = A 1 b
3. I x = A 1 b
4. x = A 1 b
Szczególne rodzaje macierzy
Macierz symetryczna a ij = a ji
A = A T
2
3
10 1 2
1 11 3
2 3 12
6 4
7 5
ZALETA Przechowujemy w pamieci tylko połowe macierzy (dolny lub górny trójk at)
Macierz pasmowa (rzadka)
2
6 6 6 6 6 4
10 2 0 0 0
3 11 2 0 0
0 3 12 2 0
0 0 3 13 2
0 0 0 3 14
3
7 7 7 7 7 5
ZALETA Przechowujemy w pamieci tylko „pasmo” lub jego połowe (w przypadku macierzy symetrycznej)
Zaleta MES
Macierze otrzymywane w MES zwykle s a symetryczne i pasmowe
3.1.0 — 1 pazdziernika 2008
© I.Rokach, 2005–2008
5
425422452.016.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin