Organizacja struktur medycyny ratunkowej w PL.doc

Zgony ofiar wypadków na 100 tys mieszkańców w PL = 17

Na Świecie = 6 (Norwegia, Wielka Brytania, Szwecja),

Ofiary śmiertelne na 100 wypadków drogowych = 12.5

podczas gdy w krajach Unii Europejskiej wskaźnik ten wynosi niewiele ponad 3.

W tej chwili w stosunku do 41 procent ofiar wypadków specjalistyczne leczenie szpitalne rozpoczyna się po ponad 2 godzinach.

W latach poprzednich (czas ten wynosił 3 godziny).

W Polsce 62 % zgonów okołowypadkowych następuje w okresie przedszpitalnym,

w porównaniu do 31 procent w Unii Europejskiej.

W grupie mężczyzn w Polsce do 44 roku życia i wśród dzieci urazy stanowią pierwszą przyczynę zgonów.

Straty ekonomiczne z tytułu wypadków szacuje się na około 6 miliardów USD rocznie

W tej chwili choroby układu krążenia są przyczyną 52.7 % wszystkich zgonów.

Około 38% zgonów jest spowodowane samymi chorobami serca.

Tylko około 40 % chorych z zawałem serca w chwili obecnej ma szansę przeżycia.

Trzecią, co do częstości przyczyną zgonów w Polsce są udary mózgu. Objawy udaru występują u około 60 tysięcy osób w ciągu roku. Spośród nich w ciągu 12 miesięcy od zachorowania umiera 60% osób.

Jednym z podstawowych założeń narodowego programu profilaktyki

i leczenia udarów mózgu jest skrócenie okresu dostępu do specjalistycznego leczenia do 1 godziny od zachorowania. Pozwoliłoby to na zmniejszenie odsetka zgonów o ok. 15 %.

2. Założenia programu ratownictwa medycznego

W celu zmiany powyższego stanu pomocy doraźnej w roku 1999 rozpoczęto prace analityczne nad przyczynami sytuacji przedstawionej powyżej. Wyodrębniono obszary tematyczne wymagające szybkiej i skutecznej naprawy:

1.     ratownictwa przedszpitalnego

2.     integracji dysponowania z innymi podmiotami ratownictwa

3.     ratownictwa szpitalnego

4.     edukacji w dziedzinie ratownictwa medycznego

Przyjęto następujące wskaźniki, których osiągnięcie założono na 30 grudnia 2004 roku:

1.     Rozmieszczenie ambulansów ratunkowych w takiej ilości, aby czas dotarcia ambulansu do chorego mieścił się w normach określonych w ustawie o ratownictwie medycznym (ok. 1140 ambulansów na terenie kraju )

2.     Stworzenie zintegrowanych stanowisk dyspozytorskich w ilości umożliwiającej skuteczne i sprawne dysponowanie służb ratowniczych ( ok. 130 w skali kraju )

3.     Zbudowanie szpitalnych oddziałów ratunkowych w ilości ok. 278 w skali kraju (1 szpital na ok. 150 000 populacji plus 16 szpitali dziecięcych)

Celem nadrzędnym jest zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego społeczeństwa, tj. polepszenie dostępu pacjentów do usług medycznych wysokiej jakości w zakresie ratownictwa medycznego poprzez finansowanie działań naprawczych w następujących obszarach:

Ratownictwo przedszpitalne – zakładanym celem jest skrócenie czasu od wezwania alarmowego do przybycia zespołu ratownictwa medycznego na miejsca zdarzenia.

Zostanie to osiągnięte poprzez:

1)    zwiększenie ilości ambulansów ratunkowych,

2)    właściwe rozlokowanie zespołów pozwalające na spełnienie norm czasowych,

Integracja dysponowania z innymi podmiotami ratownictwa – przyjęto, iż wspólne dyspozytornie będą tworzone na bazie stanowisk kierowania Państwowej Straży Pożarnej. Ma to doprowadzić do powstania Centrów Powiadamiania Ratunkowego będących zintegrowanym stanowiskiem przyjmowania zgłoszeń o zdarzeniach oraz dysponowania do zdarzeń najbliższych, właściwych zespołów ratowniczych ‑ w tym zespołów ratownictwa medycznego. Realizacja tego celu doprowadzi do znacznego skrócenia czasu dotarcia właściwego zespołu do miejsca zdarzenia, jak też umożliwi właściwą koordynację działań ratowniczych.

Ratownictwa szpitalnego – wobec braku właściwego wyposażenia i organizacji szpitalnych Izb Przyjęć, co uniemożliwia zapewnienie odpowiedniego standardu działań ratowniczych dla osób w stanie zagrożenia życia – zdecydowano o wdrożeniu programu adaptacji Izb Przyjęć do standardu i potrzeb Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych (SOR). Zadaniem SOR jest natychmiastowe wdrożenie procedur ratowniczych, diagnostyka, ustabilizowanie stanu chorego i przekazanie go do właściwego oddziału własnego szpitala lub transport do szpitala właściwego dla stanu pacjenta. Szczegółowe zadania, architekturę oddziału, wymagany sprzęt medyczny, kwalifikacje personelu i obowiązujące procedury medyczne określa Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

Opis programu 2002

Pakiet 1- Szpitalne oddziały ratunkowe:

Szpital zakwalifikowany do udziału w Programie musi znajdować się w wojewódzkim planie zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych i spełniać następujące kryteria bezwzględne.

Kryteria bezwzględne:

a)  istnienie w strukturach szpitala jednostek organizacyjnych:

·     anestezjologii i intensywnej terapii,

·     chirurgii ogólnej i urazowej,

·     chorób wewnętrznych,

·     diagnostyki radiologicznej,

·     diagnostyki laboratoryjnej,

b)  warunki lokalowe - szpital powinien spełniać warunki lokalowo-techniczne do organizacji podstawowego modułu szpitalnego oddziału ratunkowego określone w załączniku Nr 1,

c)  organizacja: zapewnienie stałej obsady etatowej w oparciu o dotychczasowy personel Izby Przyjęć.

Niespełnienie kryteriów bezwzględnych wyklucza szpital z dalszej procedury weryfikacyjnej.

Oprócz kryteriów bezwzględnych określono kryteria względne, które mogą wpływać korzystnie na podjęcie decyzji o tworzeniu szpitalnego oddziału ratunkowego ze względu na możliwość stworzenia odpowiedniego zaplecza terapeutyczno-diagnostycznego.

Kryteria względne:

a) istnienie w strukturach szpitala jednostek organizacyjnych:

·        pediatrii

·        kardiologii

·        neurologii/neurochirurgii

·        ginekologiczno-położniczego.

·        dializoterapii.

·        działu pomocy doraźnej

b) posiadanie w ramach szpitala:

·        zespołów wyjazdowych "R”, „W”.

·        lądowiska dla śmigłowca

Pakiet 2. Szpitalne oddziały ratunkowe – dofinansowanie jednostek włączonych po raz pierwszy do programu w roku 2001

Wykonanie minimum 35 % zadania dotyczącego budowy infrastruktury oddziału ratunkowego i posiadanie środków na jej ukończenie.

Pakiet 3. Ambulanse ratunkowe

Warunkiem bezwzględnym zakwalifikowania do udziału w programie jest utworzenie na bazie zakupionego ambulansu i sprzętu medycznego nowego zespołu ratownictwa medycznego z miejscem stacjonowania wskazanym przez plan zabezpieczenia ratunkowego wraz z konieczną infrastrukturą.

Pakiet 4. Sprzęt łączności

W ramach tego pakietu:

a)     sprzęt łączności przewoźnej otrzymują jednostki zakwalifikowane do pakietu 3

b)    sprzęt łączności wewnątrzszpitalnej jednostki zakwalifikowane do pakietu 1

Zadania programu wykonywane są wspólnie przez administrację rządową i samorządową, szczególnie w zakresie finansowania:

·        prac budowlanych i adaptacyjnych – zadania te finansują organy założycielskie, administracja samorządowa, oraz jednostki uczestniczące w programie,

·        wyposażenia w sprzęt – zadanie finansowane jest ze środków Ministra Zdrowia w ramach Programu Zintegrowane Ratownictwo Medyczne. Ze względu na duże koszty działań naprawczych zadania Program zostały  rozłożone na lata 1999 – 2004.

Planowanie inwestycji odbywa się w oparciu o wojewódzkie plany zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych

Wojewódzkie plany zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych powinny uwzględniać:

·        opracowanie sieci szpitalnych oddziałów ratunkowych,

·        rozlokowanie ambulansów tworząc sieć ratownictwa przedszpitalnego

·        opracowanie sieci łączności

·        opracowanie procedur współdziałania jednostek ratownictwa medycznego oraz innych służb ratowniczych.

Wojewódzki plan zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych powinien być:

·         dopasowany do lokalnych wskaźników epidemiologicznych, 

·         zgodny  z prognozowanymi przemianami demograficznymi  regionu,

·         dostosowany do planowanego rozwoju społeczno-ekonomicznego regionu,

·         przygotowany w oparciu o powiatowe plany zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych.

Centra powiadamiania ratunkowego

Centrum Powiadamiania Ratunkowego jest zintegrowanym stanowiskiem zarządzania systemem ratownictwa, opartym na wspólnym numerze telefonu ratunkowego - docelowo dla wszystkich podmiotów ratownictwa nr 112.

Do Centrum spływać będą ujednoliconymi środkami łączności wszystkie wezwania ratunkowe. Dyspozytor Centrum mając bezpośrednią łączność ze wszystkimi podmiotami ratownictwa będzie uruchamiał właściwe i konieczne do zabezpieczenia zdarzenia podmioty systemu.

Planuje się utworzenie 32 Centrów Powiadamiania Ratunkowego na terenie kraju.

Centra Powiadamiania Ratunkowego powstają w porozumieniu i w oparciu o istniejący już potencjał Państwowej Straży Pożarnej. Założeniem programowym jest budowa dużych centrów obejmujących populację ok. 200 000 – 300 000 ludności (w większości wypadków zamieszkałej na obszarze kilku sąsiadujących powiatów, jednak w każdym wypadku w obrębie jednego województwa) Korekta założeń programu z lat poprzednich, podyktowana jest przesłankami ekonomicznymi i organizacyjnymi, jak również wnioskami z doświadczeń krajów które znacznie wcześniej tworzyły na swoim terenie systemy łączności ratunkowej.

Wojewódzki plan zabezpieczenia ratunkowego określi konieczną ilość i rozmieszczenie w terenie  planowanych centrów powiadamiania ratunkowego.

Jednostka wskazana przez wojewodę do utworzenia nowego Centrum Powiadamiania Ratunkowego obowiązana jest do przedstawienia następujących dokumentów :

·        porozumienia starostów powiatów objętych rejonem operacyjnym CPR w sprawie wspólnego tworzenia i zasad późniejszego funkcjonowania CPR,

·        porozumienia Dyrektora ZOZ w miejscowości wskazanej do budowy CPR z Komendantem PSP i właściwym Starostą sprawie wspólnego tworzenia CPR ( szczególnie dotyczy finansowania adaptacji, jak też organizacji systemu łączności )

·        oświadczenia TP S.A. lub innego operatora telefonii analogowej o możliwości i terminach przełączenia numerów alarmowych z rejonu operacyjnego do wskazanego CPR

·        danych o zasięgach łączności radiowej w rejonie operacyjnym, oraz sposobie jej organizacji,

·        koncepcji architektoniczna CPR wraz z kosztorysem.

·        koncepcji funkcjonowania CPR ( opracowanie wspólne z PSP ) wraz z proponowaną siecią łączności przewodowej i bezprzewodowej oraz sposobem powiadamiania zespołów ratownictwa medycznego,

·        proponowanej listy zakupów sprzętu łączności ( w ramach przewidywanej kwoty dofinansowania)

ewakuacyjne izby przyjęć

W pakiecie tym znajdują się dwa nowe zadania :

a) dofinansowanie tych szpitalnych oddziałów ratunkowych , które mimo ukończenia prac adaptacyjnych nie mogą podjąć działalności z powodu braków sprzętowych. Są to z reguły szpitale powiatowe których istniejąca baza sprzętowa nie pozwoliła przekazać jakiegokolwiek sprzętu dla celów oddziału ratunkowego a otrzymane środki dofinansowania zapewniły tylko zakup sprzętu podstawowego. Jest to z reguły sprzęt drobny , łóżka, wózki, stoły zabiegowe itp. Dofinansowanie takich jednostek umożliwi im szybkie wejście do systemu i podjęcie zadań jako oddział ratunkowy.

Jednostka wskazana przez wojewodę  do dofinansowania w ramach powyższego pakietu obowiązana jest do przedstawienia następujących dokumentów :

·        wyciągu ze statutu zakładu zawierający zapisy o umieszczeniu oddziału ratunkowego w strukturze szpitala – potwierdzony za zgodność z oryginałem,

·        potwierdzenia poniesionych kosztów wynikających z kosztorysu adaptacji jednak nie mniej niż 95 % wartości kosztorysowej, lub dokumentu potwierdzającego jej ukończenie ( odbiór budowlany )

·...