Reumatoidalne zapalenie stawów.doc

Reumatoidalne zapalenie stawów, RZS (łac. polyarthritis reumatoidea) to choroba o bardzo niejasnej etiologii, prawdopodobnie spowodowana jest wirusem i równoczesną reakcją autoimmunologiczną.

Choroba dotyczy głównie kobiet, które chorują na nią w stosunku do mężczyzn 6 razy częściej. Raz rozpoczęty proces chorobowy nie wygasa i powoli postępuje.

Choroba powoduje bardzo duże deformacje stawów, ich destrukcję, a co za tym idzie ogranicza ich ruchomość.

Powolny rozwój choroby rozpoczyna się od uczucia sztywności stawów, które mija po wykonaniu kilku ruchów. Na początku atakowane są drobne stawy rąk i nóg, najczęściej nadgarstek i stawy międzypaliczkowe. Następnie występuje obrzęk tych stawów i ograniczenie ich ruchomości oraz zniekształcenie.

Zmiany są wielowarstwowe, nie cofają się, a choroba postępując atakuje kolejne stawy.

Proces zapalny dotyczy błony maziowej stawów, w której powstają nacieki limfocytów i komórek plazmatycznych. Błona ulega pogrubieniu i powoduje ograniczenie ruchomości stawu. W przebiegu choroby występuje osteoporoza oraz nadżerki nasad kostnych. Poprzez zmniejszenie ruchomości stawów, dochodzi do zaniku mięśni, w okolicy zmienionego chorobowo stawu.

[edytuj] Charakterystyczne objawy

·         obrzęki stawów

·         bóle stawów podczas wykonywaniu ruchu

·         ból i zanik mięśni (na ręce zwłaszcza zanik kłębu kciuka i mięśni międzykostnych)

·         rumień dłoniowy (łac. erythema palmare)

·         wilgotna skóra

·         bagnetowate ustawienie względem przedramienia

·         symetryczne zmiany

·         torbiele Bakera

·         zespół cieśni nadgarstka

[edytuj] Kryteria rozpoznania

Kryteria klasyfikacyjne RZS wg Amerykańskiego Towarzystwa Reumatologicznego (American Rheumatism Association - ARA)

·         sztywność poranna trwająca minimum 1 godzinę utrzymująca się przez co najmniej 6 tygodni

·         obrzęk 3 lub więcej stawów utrzymujący się przez minimum 6 tygodni

·         obrzęk stawów nadgarstkowych, śródręcznopaliczkowych i międzypaliczkowych bliższych, utrzymujący się przez minimum 6 tygodni

·         symetryczny obrzęk stawów, utrzymujący się minimum 6 tygodni

·         typowe dla RZS zmiany w RTG

·         guzki reumatoidalne

·         czynnik reumatoidalny (RF) w surowicy - w przypadku obecności RF rozpoznane zostaje seropozytywne RZS; w przypadku jego braku i obecności wymaganej ilości objawów diagnostycznych, rozpoznane zostaje seronegatywne RZS (przebiegające zwykle łagodniej)

[edytuj] Zaawansowanie

·         okres I - w badaniu RTG widoczne obrzęki tkanek miękkich, niewielkie zwężenie szpar stawowych, osteoporoza przynasadowa

·         okres II - wyraźne zwężenie szpar stawowych, w częściach przynasadowych kości widoczne geody zapalne oraz pojedyncze nadżerki na powierzchniach stawowych

·         okres III - rozwój geod i nadżerek, podwichnięcia i zniekształecenia stawów

·         okres IV - całkowite zesztywnienie kostne stawu

[edytuj] Leczenie

Leczenie jest bardzo trudne i wieloletnie. Podaje się leki, które wpływają bezpośrednio na przebieg choroby:

·         sole złota

·         kortykosteroidy

·         środki immunosupresyjne

·         antybiotyki

oraz stosuje się leki wspomagające, które likwidują dolegliwości związane z postępowaniem procesu chorobotwórczego:

·         niesteroidowe leki przeciwzapalne

·         leki przeciwbólowe

Aktualnie stosuje się również różne zabiegi chirurgiczne.

[edytuj] Nowe terapie

·         inhibitory TNF

o        infliksimab podawany 1 raz w miesiącu

o        adalimumab podawany 2 razy w tygodniu

o        etanercept podawany 2 razy w tygodniu

·         leki zmniejszające aktywność autoimmunologiczną komórek T

o        leflunomid

·         antagoniści dla receptora interleukiny 1

·         immunoabsorpcja - usuwanie z krwiobiegu przeciwciał odpowiedzialnych za rozwój i postęp choroby.