HISTORIA SZTUKI POLSKIEJ ŚREDNIOWIECZNEJ
BRAK PIERWSZEGO WYKŁADU…
28.10.2006
misie ze Ślęży
o mogą byćo Celtyckie
o w V w.p.n.e. byli na Śląsku
o niedźwiedź był świętym zwierzęciem
o podobne rzeźby w Hiszpanii => dziki i barany
o z granitu ślężańskiego
panna z rybą
o też jest Celtycka => mieli kontakt z kulturą śródziemnomorską i widaćo w pannie wpływ kultury greckiej
w Sobótce są jeszcze lwy, ale są one już romańskie
są też: posąg (ułamany) i głowa wojownika
kręgiel kamienny w Garncarsku (k. Sobótki)
taki sam jest koło Konina z 1151 r.
Izyda z Małachowa
Jowisz z Zebrzydowej :)
o małe figurki
II- III w.n.e. => wpływy Rzymskie
Szlak bursztynowy przebiegał przez Kalisz (Kalisja) i Śląsk
Zakrzów pod Wrocławiem był najbardziej rzymski :)
Skarb z Zakrzowa
o III-IV w.n.e.
o W wielkich kurhanach
o Dużo zabytków rzymskich
o Stolik rzymski z brązu, składany (służył do picia wina)
o Biżuteria, monety
o Metalowe plakietki
o Czara stołowa ze szkła (imituje agat)
o Czary cermiczne
Rzeźby wczesnosłowiańskie
o Rzeźba drewniana (X w.)
o Chyba pogańskie
Koziołki
Gniezno, Opole
Światowid z Wolina
o 9 cm
o Cztery twarze
o Prymitywne
Światowid z Zbrucza
o 2 m
o Uważany za falsyfikat, ale koło Zbrucza był gród słowiański
Koniki
o Gdańsk, Wielkopolska, Opole
o X-XI w.
o Kultowe
Wołek wawelski
o Nic o nim nie wiadomo :)
Głowa z ………………. (?)
o Naturalne wymiary
o Głowa jakiegoś bóstwa słowiańskiego, albo rzeźba wczesnochrześcijańska wyobrażające Chrystusa
GRODY
Przed Mieszkiem I zaczęto budować wielkie grody
Określenie „Polska” pojawia się po raz pierwszy za Bolesława Chrobrego
Grody były z drewna
Największe to Poznań i Gniezno
Koło Niemczy, w Gilowie, był wielki gród
Można określić ich wiek za pomocą badań (uwaga, trudne słowo J ) dendrohronologicznych
Gród w Poznaniu => lata ’70 X w.
Gród w Gnieźnie => początek IX w. (przed Mieszkiem)
Gród w Ostrowie Lednickim => 963-964
Gród we Wrocławiu => 940-960, 985-…
Gród w Głogowie => 989
Gród w Krakowie => lata ’70 V w.
BUDOWNICTWO SAKRALNE
Wszystkie najstarsze katedry są zbudowane z kamieni układanych zygzakowato, później były tynkowane
Katedra w Poznaniu
o Była największym budynkiem w X w. w tej części europy
o Pod katedrą znaleziono baptysterium => pomnik upamiętniający chrzest Polski
o 982 r. za panowania Mieszka
o Pierwszym biskupem był Jordan
o Budował ją warsztat z europy Zachodniej znający sztukę karolińską i ottońską
BRAK KILKU WYKŁADÓW…
2.12.2006 (?)
Palatium
o Siedziba władcy
o Z kamienia łamanego
o Jedyne murowane budowle
o Największe ma około 30 m długości
Ostrów Lednicki
o Ważny gród w średniowieczu
o Palatium z X w.
o Wybudowany za Mieszka I
o Przebudowany przez Bolesława Chrobrego
o Wyspa na jeziorze
o Obok palatium jest kaplica
o Pod kaplicą znaleziono misę chrzcielną taką jak w Poznaniu (baptysterium)
o Palatium z aulę reprezentacyjną
Filary podtrzymują drewniane sklepienie
Kaplica ma wyszukany kształt
Giecz
Bardzo ważny gród do XII w.
Zachowały się tylko fundamenty palatium
Kaplica na planie koła
Wzgórze zamkowe w Przemyślu
Ok. 981 albo ok. 1018
Poznań
Fragmenty fundamentów
Za Mieszka I
Nie znaleziono kaplicy, ale najprawdopodobniej była przy dłuższej ścianie
Pewnie było jednym z pierwszych
Rotunda Marii Panny na Wawelu
Rotunda św. Mikołaja w Cieszynie
Początek XI w.
Wawel, kościół pod wezwaniem św. Gereona
Na wschód od katedry wawelskiej
ZNÓW CHYBA BRAK JAKIEGOŚ WYKŁADU…
„Bursztynowa komnata to taki romański kicz” (dr Witkowski) J
Polska miała kontakty ze Skandynawią
Relikwiarz św. Kurpuli
Kamień Pomorski
Wykonany z kości albo rogu
Szkatuła z Kamienia Pomorskiego
SZTUKA ZŁOTNICZA
Szczerbiec
Miecz Bolesława Chrobrego
Włócznia św. Maurycego
Insygnia władzy królewskiej
Była ważna jak berło
Oryginał jest w Wiedniu
Chrobry dostał kopię w prezencie od Ottona III
To nią Longinus miał przebić bok Chrystusa
Wisior z Wawelu
X-XI w.
Złoty kielich św. Wojciecha
Czemeszno
Do picia wina na ważnych imprezach
Najstarsza część z agatu
X w.
W XI w. wykonano stopę i modus
W XVIII pękł i zrobiona wokół agatu klamrę
Skarb z Borucina
XI w.
Srebrna katorga, guzy i lumule
Miecz z Morzewa
o X w.
o Skandynawski
Miecz z Czerska Pomorskiego
Topór z Żagania
Grzebień z Gniezna
o Jest składany jak scyzoryk
Kościół benedyktyński w Mogilnie
o Najstarsze zachowane w całości wnętrze romańskie w Polsce
...
Fryteck