Zapis wysokości i czasu trwania dźwieków
PięcioliniaDźwięki zapisujemy za pomocą nut na pięciolinii. Nuty zapisujemy na liniach, między liniami, pod i nad liniami. Linie pięciolinii liczymy od dołu do góry. Linie dodane dolne liczymy od góry do dołu, zaś linie dodane górne od dołu do góry. Im dźwięki są wyższe, tym wyżej się je pisze, analogicznie im niższe tym niżej znajdą się na pięciolinii.
Klucz wiolinowyW zapisie gitarowym posługujemy się kluczem wiolinowym, zwanym kluczem G. Klucz ten określa nam dźwięk g, który znajduje się na drugiej linii.
Nazwy dźwiękówIm dźwięki są wyższe, tym wyżej się je pisze, analogicznie im niższe tym niżej znajdą się na pięciolinii. Nazwy dźwięków (c d e f g a h) oznaczamy małymi literami, zaś cyfry przy nazwach oznaczają wysokość dźwięków.
Wartości nutDźwięki mają określony czas trwania, co określamy za pomocą różnych wartości nut: całej nuty, półnuty, ćwierćnuty, ósemki, szesnastki, trzydziestodwójki itd.Cała nuta dzieli się na dwie półnuty, półnuta zaś na dwie ćwierćnuty; ćwierćnuta na dwie ósemki itd. Podział wartości przedstawia poniższy rysunek:Podczas nauki, aby równo zagrać utwór, przydatne okazuje się liczenie. Cała nuta trwa dopóki nie odliczymy do czterech, półnuta liczona jest na dwa, ćwierćnuta na raz, ósemki zaś liczymy na raz i itd.
Nierównomierny podział wartości nutDotychczasowy podział wartości rytmicznych nazywamy podziałem regularnym. Jeśli nutę zamiast na dwie, podzielimy na trzy równe części to otrzymamy grupę trzech nut, zwaną triolą (podział nieregularny). Triolę oznaczamy cyfrą 3 umieszczoną przy główkach nut, a wykonujemy w czasie trwania dwóch regularnych nut o tej samej wartości. Jeśli zamiast na trzy podzielimy na pięć czy sześć równych wartości – otrzymamy kwintolę, sekstolę itd.
PauzaPauzy służą do oznaczania przerw między granymi dźwiękami. Pod względem wartości dzielą się podobnie jak nuty. Na gitarze wykonuje się je poprzez tłumienie strun palcami prawej ręki. Poniżej zostały przedstawione kolejno: pauza całonutowa, półnutowa, ćwierćnutowa, ósemkowa i szesnastkowa oraz sposoby ich liczenia.
KropkaKropka przedłuża o połowę wartość nuty lub pauzy. Umieszczamy z prawej strony. Czasem stosuje się dwie kropki. Druga kropka przedłuża wartość nuty lub pauzy o jej czwartą część.
Katarzyna Wiśniewska | powrót »
B3371