Powietrze może się pojawić w instalacji z wielu powodów: * może trafić do niej wraz z wodš wodocišgowš użytš do jej napełnienia bez względu na to, czy woda pochodzi z sieci, czy z własnego ujęcia, jest w niej rozpuszczona pewna iloć powietrza; * może przeniknšć przez cianki rur. Materiały takie jak polietylen czy polibutylen nie sš szczelne dla tlenu, dlatego zrobione z nich rury do centralnego ogrzewania powinny mieć barierę antydyfuzyjnš; * może dostać się do niej w wyniku zbyt szybkiego napełniania, dlatego im rozleglejsza i bardziej rozgałęziona instalacja, tym wolniej powinno się ono odbywać; * może być zassane przez niewielkie, niezauważalnepodczas pracy instalacji nieszczelnoci. Powietrze w instalacji daje o sobie znać w różny sposób. Często gromadzi się w grzejnikach (zwykle tych na najwyższej kondygnacji lub usytuowanych poniżej siecirozprowadzajšcej) i sprawia, że nie sš równomiernie ciepłe na całej powierzchni (górna częć jest ciepła, dolna zimna). Może powodować szumy, stukoty i bulgotania w instalacji. Jeli przerwie strumień wody dopływajšcej do pompy, spowoduje tak zwane zjawisko suchobiegu pompa nie będzie pompowała wody, tylko powietrze, i ciepło wydzielajšce się wtedy na skutek tarcia w łożyskach może doprowadzić do uszkodzenia jej wału lub piercieni lizgowych. Jeszcze innym skutkiem obecnoci powietrza w instalacji dajšcym znać o sobie nie od razu, lecz po kilku lub kilkunastu latach jej eksploatacji, jest korozja. Odpowietrzniki Każda instalacja grzewcza pracujšca w systemie zamkniętym musi być wyposażona w odpowietrzniki. Ich zadaniem jest samoczynne usuwanie powietrza z instalacji w czasie jej napełniania i podczas eksploatacji oraz doprowadzenia go w momencie opróżniania jej z wody. Odpowietrzniki montuje się bezporednio na kotle (automatyczny), na rozdzielaczach, przy każdym grzejniku (ręczne) i w najwyższych punktach pionów. Odpowietrzniki ręczne reguluje się pokrętłem, rubokrętem lub kluczem, automatyczne działajš bez ingerencji użytkownika. W zależnoci od typu mogš być zamontowane pionowo lub poziomo. Majš większš wydajnoć niż ręczne, ale sš wrażliwe na zanieczyszczenia. Do małych instalacji odpowietrzników się nie dobiera, lecz zwyczajowo stosuje takie o rednicy 1/2 cala. Uzupełnianie ubytków W dobrze zaprojektowanej i prawidłowo uruchomionej (napełnianej powoli i odpowietrzonej) instalacji należy na bieżšco kontrolować cinienia wody (czyli wskazania manometru) i rozkład temperatury na powierzchni grzejników. Duże spadki cinienia mogš wiadczyć o nieszczelnociach, czyli przedostawaniu się powietrza do wnętrza instalacji. Dla prawidłowego działania instalacji niezwykle ważny jest sposób uzupełniania ubytków wody. Jeli trzeba opróżnić całš lub częć instalacji, na przykład w celu jej naprawy lub remontu, warto zebrać wodę do naczynia i po wykonaniu prac konserwacyjnych ponownie napełnić niš układ, wlewajšc jš przez najwyżej położony grzejnik (tak jest bezpieczniej, bowiem każda kolejna porcja wieżej, nieuzdatnionej wody uzupełniajšcej to dodatkowa iloć tlenu wprowadzona do instalacji). Na rurocišgu z wodš uzupełniajšcš powinien być zamontowany manometr, zawór zwrotny i odcinajšcy oraz wodomierz. Obserwujšc wskazania wodomierza, można kontrolować iloć dopuszczanej wody uzupełniajšcej. W instalacjach zamkniętych, zabezpieczonych przeponowym naczyniem wzbiorczym, nie powinna ona przekraczać 5% całkowitej objętoci. To oznacza, że gdy w instalacji jest 100 l wody, w cišgu całego roku nie należy jej dolać więcej niż 5 l. Wodę można uzupełniać jedynie sporadycznie i koniecznie ustalić przyczynę ubytków. Odpowietrzanie grzejnika Przed przystšpieniem do odpowietrzania trzeba wyłšczyć kocioł i pompę obiegowš instalacji c.o., by zatrzymać obieg wody. Jeżeli grzejniki sš zapowietrzone, powietrze zbierze się w ich górnej częci, skšd łatwo da się je usunšć. Gdyby pompa była włšczona, woda a wraz z niš powietrze kršżyłyby w instalacji i odpowietrzanie grzejników byłoby mniej skuteczne. Warto też sprawdzić cinienie w instalacji. Manometr powinien wskazywać 2-3 bary (0,2-0,3 MPa). Jeli pokazuje mniej, należy wpucić do instalacji odpowiedniš iloć wody, kontrolujšc wskazania. Przed odpowietrzaniem głowicę termostatycznš grzejnika ustawiamy w pozycji zamkniętej (zamykamy zawór grzejnikowy). W ten sposób odcinamy grzejnik od instalacji. Po skończonym odpowietrzaniu ustawiamy głowicę w poprzednim położeniu. Zamknięcie zaworu spowoduje odcięcie grzejnika od instalacji. Znajdujšce się wewnštrz powietrze nie będzie miało innej drogi, jak tylko przez grzejnik. Teraz można już otworzyć odpowietrznik, posługujšc się specjalnym kluczem lub rubokrętem. Podczas odpowietrzania na zewnštrz może się wydostać trochę wody. Warto więc mieć pod rękš naczynie, aby nie zalać podłogi lub cierkę, żeby szybko wytrzeć mokrš plamę. Wygodnie i bez obawy zalania można odpowietrzyć grzejnik, posługujšc się specjalnym pokrętłem do odpowietrzania z pojemnikiem na wodę. Po wykonaniu tej czynnoci trzeba starannie wytrzeć odpowietrznik i sprawdzić, czy nie ma ladów przeciekania. Jeżeli pojawiš się krople wody, należy delikatnie odkręcić rubkę odpowietrznika, a następnie ponownie jš dokręcić. Ponieważ odpowietrzanie grzejników powoduje spadek cinienia w instalacji (z każdego grzejnika, nawet jeli nie był zapowietrzony, zostaje upuszczona niewielka iloć wody), po odpowietrzeniu wszystkich trzeba sprawdzić cinienie w instalacji i w razie potrzeby wyregulować je na wymaganym poziomie
GRZES28