Bezpieczenstwo militarne.DOC

(1572 KB) Pobierz
AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ

 

 

ZUMS  BN

 

 

 

 

BEZPIECZEŃSTWO MILITARNE

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

 

 

 

Opracował:

prof. dr hab. Jan Wojnarowski

prof. dr hab. Julian Babula

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zespół autorski:

 

prof. dr hab. Jan Wojnarowski:  wstęp, rozdział 1 i 4

prof. dr hab. Julian Babula:        rozdziały 2, 3 i 5

 

 

 

 

 


Spis treści

                                                                                                                                         Strona

 

WSTĘP ........................................................................................................

5

 

1. PODSTAWY TEORETYCZNE PODSYSTEMU BEZPIECZEŃSTWA MILITARNEGO RP ...........................................

 

 

7

    1.1. Pojęcie bezpieczeństwa militarnego .................................................

13

    1.2. Elementy podsystemu bezpieczeństwa militarnego .........................

14

           1.2.1. Siły Zbrojne RP ......................................................................

14

           1.2.2. Sojusze – Sojusz NATO i Unia Europejska ...........................

25

           1.2.3. Koncepcje strategiczne w podsystemie bezpieczeństwa militarnego .............................................................................

 

36

    1.3. Wyzwania podsystemu bezpieczeństwa militarnego .......................

41

    1.4. Zasady podsystemu bezpieczeństwa militarnego .............................

43

    1.5. Normatywy podsystemu bezpieczeństwa militarnego ......................

46

    1.6. Otoczenie podsystemu bezpieczeństwa militarnego ........................

48

    1.7. Wnioski ............................................................................................

56

 

2. CHARAKTERYSTYKA PAŃSTW GRANICZĄCYCH Z POLSKĄ ORAZ ICH SYSTEMY MILITARNEGO BEZPIECZEŃSTWA ..........

 

 

57

    2.1. Republika Federalna Niemiec (RFN) ...............................................

58

           2.1.1. Położenie oraz potencjał ludnościowy i ekonomiczny ...........

58

           2.1.2. Potencjał militarny ..................................................................

59

    2.2. Republika Czeska (Czechy) ..............................................................

63

           2.2.1. Położenie oraz potencjał ludnościowy i ekonomiczny ...........

63

           2.2.2. Potencjał militarny ..................................................................

65

    2.3. Republika Słowacji (Słowacja) .........................................................

66

           2.3.1. Położenie oraz potencjał ludnościowy i ekonomiczny ...........

66

           2.3.2. Potencjał militarny ..................................................................

67

    2.4. Republika Ukrainy (Ukraina) ...........................................................

68

           2.4.1. Położenie oraz potencjał ludnościowy i ekonomiczny ...........

68

           2.4.2. Potencjał militarny ..................................................................

69

    2.5. Republika Białorusi (Białoruś) .........................................................

71

           2.5.1. Położenie oraz potencjał ludnościowy i ekonomiczny ...........

71

           2.5.2. Potencjał militarny ..................................................................

72

    2.6. Republika Litewska (Litwa) .............................................................

73

           2.6.1. Położenie oraz potencjał ludnościowy i ekonomiczny ...........

73

           2.6.2. Potencjał militarny ..................................................................

74

    2.7. Federacja Rosyjska (Rosja) ..............................................................

75

           2.7.1. Położenie oraz potencjał ludnościowy i ekonomiczny ...........

75

           2.7.2. Potencjał militarny ..................................................................

76

           2.7.3. Obwód kaliningradzki FR .......................................................

78

    2.8. Wnioski .............................................................................................

80

 

 

 

3. MILITARNE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA RP ......................

 

81

    3.1. Charakterystyka położenia, granice i ukształtowanie powierzchni RP .....................................................................................................

 

81

    3.2. Źródła zagrożeń bezpieczeństwa ......................................................

86

    3.3. Rodzaje zagrożeń i ich charakterystyka ...........................................

92

    3.4. Bezpieczeństwo wewnętrzne ............................................................

95

    3.5. Wnioski .............................................................................................

99

 

4. PODSYSTEM MILITARNEGO BEZPIECZEŃSTWA RP ...................

 

100

    4.1. Podstawy formalno-prawne podsystemu bezpieczeństwa militarnego .......................................................................................

 

100

    4.2. Cele i zadania podsystemu bezpieczeństwa militarnego ..................

111

    4.3. Struktura organizacyjno-funkcjonalna podsystemu bezpieczeństwa militarnego .......................................................................................

 

113

           4.3.1. Zadania resortów w zakresie bezpieczeństwa militarnego .....

116

           4.3.2. Zadania województw w zakresie bezpieczeństwa militarnego

123

           4.3.3. Zadania powiatów w zakresie bezpieczeństwa militarnego ...

128

           4.3.4. Zadania gmin w zakresie bezpieczeństwa militarnego ...........

130

    4.4. Zadania terenowych organów administracji wojskowej w zakresie bezpieczeństwa militarnego .............................................................

 

132

           4.4.1. Terenowe Organy Administracji Wojskowej w realizacji zadań pokojowego uzupełniania wojsk .................................

 

132

           4.4.2. Uzupełnianie potrzeb mobilizacyjnych jednostek wojskowych ...........................................................................

 

134

           4.4.3. Płaszczyzny współpracy TOAW z administracją rządową

                     i samorządową w realizacji zadań obronnych ........................

 

137

    4.5. Wnioski .............................................................................................

144

 

5. KIERUNKI DOSKONALENIA SYSTEMU MILITARNEGO BEZPIECZEŃSTWA RP ........................................................................

 

 

145

    5.1. Założenia ogólne ...............................................................................

145

    5.2. Działalność w SZ RP ........................................................................

147

    5.3. Pozamilitarne ogniwa systemu obronności państwa ........................

152

    5.4. Główne zadania w dziedzinie doskonalenia systemu obronności RP .....................................................................................................

 

157

    5.5. Wnioski .............................................................................................

160

 

BIBLIOGRAFIA .........................................................................................

 

164

 

ZAŁĄCZNIKI .............................................................................................

 

167

WSTĘP

 

Wyzwania w dziedzinie bezpieczeństwa dyktują potrzebę podejścia całościowego. Zaciera się bowiem różnica między zewnętrznymi i wewnętrznymi aspektami bezpieczeństwa. Rośnie znaczenie czynnika międzynarodowego i rola współdziałania międzynarodowego, w tym zwłaszcza w układzie sojuszniczym. Zwiększa się wpływ czynników pozawojskowych, głównie ekonomicznych, społecznych i ekologicznych. Na stan bezpieczeństwa międzynarodowego wpływa w istotnej mierze poszanowanie uniwersalnych praw człowieka, zasad demokracji i praworządności[1].

Interes bezpieczeństwa RP obejmuje ochronę jej konstytucyjnych wartości przed wszelkimi zagrożeniami. Niepodległość państwa, suwerenność, nienaruszalność jego granic i integralność terytorialna oraz bezpieczeństwo obywateli są najwyższymi wartościami RP. W ich obronie i ochronie użyty będzie cały posiadany potencjał sił i środków, z wojskowymi włącznie[2].

Początek XXI wieku wskazuje, że należy położyć szczególny akcent na zmienność dynamiki rozwoju procesu umacniania bezpieczeństwa militarnego oraz na jego swoistą ewolucję. Pojawiają się tendencje do przezwyciężania kryzysów i rozwiązywania spornych problemów w drodze negocjacji, która jest pierwotnym narzędziem w utrzymaniu bezpieczeństwa militarnego. Dlatego też trzeba posiadać sprawne mechanizmy uprzedzające o pojawiających się napięciach i zagrożeniach, niezależnie od ich źródeł pochodzenia. Monitoring zagrożeń i kryzysów militarnych powinien obejmować wszystkie dziedziny działalności państwa w bliższym i dalszym jego otoczeniu.

W nowych uwarunkowaniach w jakich przyszło nam żyć formułowane są tezy, iż siły zbrojne nie są ani dobrym, ani skutecznym instrumentem polityki bezpieczeństwa militarnego. Bowiem zapewnienie tego bezpieczeństwa nie jest obecnie sprawą jednego państwa, tych zagrożeń nie da się rozwiązywać w pojedynkę w świecie powszechnej informatyzacji.

Wymaga ono wspólnego, ponadnarodowego w układzie sojuszniczym rozwiązywania problemów bezpieczeństwa  militarnego. Również środki dyplomatyczne nie są już panaceum na rozwój zdarzeń kryzysowych. Należy posiadać inne nowe instrumenty, być może jeszcze nieznane, aby skutecznie wpływać na kształtowanie polityki bezpieczeństwa militarnego.

Zatem siły zbrojne na dziś są tylko jednym z argumentów zapewnienia bezpieczeństwa militarnego, obok dobrze układającej się współpracy dwu- i wielostronnej państw. Głównie w takich dziedzinach, jak: polityka, gospodarka i problemy społeczno-religijne.

Dynamiczne trendy w rozwoju cywilizacyjnym państw, zmiany w środowisku naturalnym, postęp w nauce, technice i technologii, głównie informacyjnej, sprawiają, że pojawianie się nowych scenariuszy polityki bezpieczeństwa militarnego musi nieść ze sobą nowe narzędzia polityczno-dyplomatyczne.

Ciągła dynamika tych zjawisk wymaga od tworzonych obecnie naszych Sił Zbrojnych, głównie dźwigających ciężar utrzymania bezpieczeństwa militarnego, nowego i niekonwencjonalnego, lecz zdecydowanego reagowania, nawet na niewielkie konflikty regionalne, które z czasem mogą stać się niebezpieczne dla Polski. Reagowanie na pojawiające się zagrożenia nie będzie aktem jednostronnym i krótkotrwałym, jak wskazują doświadczenia w b. Jugosławii i na Bliskim Wschodzie.

Dla naszych Sił Zbrojnych funkcjonujących od 12 marca 1999 r. w strukturach Sojuszu NATO, oznacza to posiadanie...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin