ROBIN HOBB

Szalony Statek

część druga cyklu

KUPCY I ICH ŻYWOSTATKI

tom III

(Przełożyła Ewa Wojtczak)

SCHYŁEK LATA
1. „ZŁOTY CIELEC”

Wężowisko się rozrosło. Fakt ten stanowił najwyraźniej dla Maulkina źródło dumy. Shreever miała bardziej mieszane uczucia. Z jednej strony większa grupa zapewniała lepszą ochronę przed drapieżnikami, z drugiej - potrzeba było dla niej sporo jedzenia. W dodatku nieliczne węże posiadały świadomość; wiele powtórnie zdziczało, jedynie instynkt kazał im płynąć za przywódcą.

W trakcie wspólnej podróży i polowania prorok z uwagą obserwował dzikie węże, a podczas przerw na odpoczynek wskazywał te, które jego zdaniem rokowały nadzieję. Kelaro i Sessurea zbliżały się do wybranego osobnika i prowokowały go do walki. Żaden nie zdołał pokonać ich dwojga, gdyż jako para stanowili niezwykłą kombinację masy, siły i inteligencji. Kiedy wybrany wąż się zmęczył, zostawiały go w spokoju, a wówczas podpływał przywódca, skręcał się w ciasne pętle tańca pamięci i obrzucał nieszczęśnika fontanną toksyn, dając mu szansę na przypomnienie sobie swego imienia. Jednemu się udawało, innemu nie. Poza tym nie wszystkie, które potrafiły sobie przypomnieć imię, były w stanie zachować świadomość na długi czas. Kilka jednakże dalej się rozwijało. Czasem potrzeba było cierpliwości - zdarzały się osobniki, które bezcelowo podążały za kłębowiskiem przez szereg dni, a później nagle przypominały sobie zarówno imię, jak i wymogi grzeczności. Główna grupa rozrosła do dwudziestu trzech, za nią ciągnął się ponad dwa razy liczniejszy orszak bezmyślnych istot. Nawet najbardziej szczodry dostawca nie mógłby ich wszystkich wyżywić.

Podczas każdego okresu odpoczynku rozważali przyszłość. Odpowiedzi Maulkina rzadko satysfakcjonowały inne węże. Przywódca starał się przemawiać najjaśniej, jak potrafił, niemniej jego wywody wydawały im się mętne. Shreever wierzyła w niego całymi swoimi sercami, lecz pod proroctwami wyczuwała konsternację. Niejednokrotnie bała się, że sfrustrowane osobniki obrócą się przeciwko niemu. Czasami nawet tęskniła za dniami, kiedy odpowiedzi szukali tylko we troje: ona, Sessurea i Maulkin. Pewnego wieczoru zwierzyła się przywódcy ze swych przemyśleń.

- Nie mów tak! - upomniał ją surowo. - Liczebność naszego ludu straszliwie się skurczyła. Ze wszystkich stron otacza nas chaos. Jeśli chcemy przetrwać, musimy mieć po swojej stronie jak najliczniejszą grupę węży. Tak brzmi najprostsze prawo Krainy Obfitości. By przetrwało kilku, musi się urodzić cała rzesza.

- Urodzić? - powtórzyła pytająco.

- Ściśle rzecz biorąc, muszą się narodzić ponownie, czyli przejść ze starego do nowego życia. Nowe życie wzywa nas wszystkich. Nadeszła pora na porzucenie roli węży. Musimy odnaleźć Tę, Która Pamięta. Ona nami pokieruje i wskaże miejsce, gdzie odrodzimy się jako inne, nowe istoty.

Nic nie rozumiała, ale pod wpływem jego słów zadygotała na całym ciele. Inne osobniki podpłynęły bliżej i zarzuciły Maulkina pytaniami.

- W jakim sensie nowe istoty?

- Jak zdołamy się odrodzić?

- Dlaczego skończył się czas węży?

- Kto będzie pamiętał za nas?

Wielkie miedziane oczy przywódcy obróciły się powoli, jego ciało zaczęło się mienić kolorami. Maulkin napiął mięśnie, rozmyślał z ogromnym natężeniem, szukając w swoim umyśle koniecznej wiedzy. Znajdował jedynie oderwane od siebie informacje. W trakcie tych dyskusji męczył się bardziej niż przez cały dzień podróży.

- Kiedyś byliśmy inni i staniemy się tacy na powrót. Od czasu do czasu wstrząsają nami wszystkimi wspomnienia, których nie potrafimy pojąć, i niezrozumiałe, przerażające sny. Nie przeganiajcie ich. Starajcie sieje rozważyć. Przeżywajcie je. - Zrobił pauzę, a później ciągnął wolniej i z mniejszą pewnością siebie: - Nasza metamorfoza powinna się była dokonać już dawno temu. Ponieważ do niej nie doszło, obawiam się, że stało się coś złego. Ale... ktoś będzie pamiętał za nas. Pojawią się inni. Będą nas chronić i nami kierować. Będą nas znali, a i my ich rozpoznamy.

- Mówisz o srebrzystym dostawcy? - spytał cicho Sessurea. - Popłynęliśmy za nim, on jednak jeszcze nas nie zna.

Sylic kręcił się niespokojnie wśród odpoczywającego wężowiska.

- Srebrzysty. Srebrnoszary... - syknął. - Pamiętasz, Kelaro? Xecres znalazł kiedyś wielkie srebrnoszare stworzenie, zawołał nas i kazał za nim podążyć.

- Nie przypominam sobie - zatrąbił speszony Kelaro. Otwierał i zamykał ogromne oczy, które migotały setką odcieni. - Chyba że jako sen. Senny koszmar.

- Gdy zebraliśmy się wokół tej istoty, zaatakowała nas. Kłapnęła na nas długimi zębiskami. - Szkarłatny Sylic wykonał powolną pętlę, znalazł u siebie bliznę po głębokiej ranie. Pokrywały ją grube i nierówne łuski. - Tu mnie trafił - wyszeptał zachrypłym głosem. - Napadł na mnie, ale nie pożarł. - Odwrócił się do Kelaro. - Oderwałeś od mojego ciała jego zęby. Rana potem ropiała...

Kelaro opuścił powieki.

- Nie pamiętam - powtórzył z żalem.

Przez ciało Maulkina przebiegł dreszcz. Wzór na jego skórze nie lśnił tak jasno od bardzo dawna.

- Srebrzysty cię zaatakował? - spytał z niedowierzaniem. - Zaatakował?! Jak to możliwe? Dlaczego stworzenie, które wydziela zapach naszych wspomnień, obraca się przeciwko nam? Przecież chcemy mu pomóc. - Potrząsnął wielką głową, jego grzywa się podniosła. Na końcach kolców błyszczały kropelki toksyn. - Nie rozumiem! - zawołał nagle. - Nie pamiętam, by coś takiego stało się kiedykolwiek, nie pamiętam... Jak to się mogło zdarzyć? Gdzie jest Ta, Która Pamięta?

- Może dostawca zapomniał - zauważył złośliwie Tellur. Szczupły, długi minstrel nie stał się wcale silniejszy, odkąd przypomniał sobie swoje imię. Nikt nie potrafił odgadnąć, jaki był, zanim się zagubił. Teraz stał się oschłym chudzielcem o ostrym języku. Wiedział wprawdzie, kim jest, lecz rzadko potrafił coś zaśpiewać.

Maulkin obrócił się raptownie i popatrzył na niego śmiało. Jego grzywa była w pełni wyprostowana, kolory łusek się zmieniały.

- Zapomnieli?! - ryknął zdumiony i obrażony. - Widziałeś ich we wspomnieniu lub we śnie? Pamiętasz pieśń, która mówi o czasie, kiedy wszyscy zapomnieli?

Tellur skulił się, położył grzywę na szyi.

- To był tylko żart. Kiepski żart zgorzkniałego barda. Przepraszam.

- Cóż, ten żart ma w sobie sporo prawdy. Rzeczywiście wielu z nas zapomniało. Czyżby ci, których zadaniem było pamiętać... ci, którzy mieli przechowywać wspomnienia całego naszego gatunku... Czy oni również mogli po prostu zapomnieć, zawodząc nasze nadzieje?

Odpowiedzią na jego pytanie było pełne przygnębienia milczenie. Jeśli Maulkin miał rację, zostali całkowicie opuszczeni. Dalsza wędrówka traci wszelki sens. Ich umysły odmówią posłuszeństwa i pogrążą się w mroku...

Węże zacieśniły krąg, szukając pocieszenia we wzajemnej bliskości. Jaka czekała ich przyszłość? Maulkin gwałtownie odpłynął od całej grupy, zatoczył ogromne koło, po czym rozpoczął serię powolnych pętli.

- Pomyślcie wraz ze mną! Rozważmy, czy taka sytuacja może być zgodna z rzeczywistością. Niepamięć dostawców wiele by wyjaśniała. Sessurea, Shreever i ja spotkaliśmy srebrzystą istotę, która pachniała jak Ta, Która Pamięta. Niestety zignorowała nas. Kelaro i Sylic również widzieli srebrnoszare stworzenie. Kiedy Xecres, przywódca ich kłębowiska, szukał swoich wspomnień, stworzenie napadło na węże. - Smagnął ogonem i odwrócił się do grupy. - Czyż wy nie zachowywaliście się tak samo, gdy utraciliście własne wspomnienia? Czy nie ignorowaliście się wzajemnie? Pamiętam, że nie odpowiadaliście na moje pytania. Może nawet napadaliście na swoich towarzyszy podczas walki o pożywienie. - Wygiął się w łuk, pokazując wężom biały brzuch, - To jasne jak słońce! - zatrąbił, zwijając się lekko. - Minstrel ma rację. Dostawcy stracili pamięć! Musimy ich zmusić, by sobie o nas przypomnieli!

Węże milczały, przepełnione respektem. Nawet bezmyślne, które zebrały się w przypadkowych grupkach i wypoczywały po swojemu, podniosły teraz głowy i obserwowały triumfalny taniec Maulkina.

- Jak? - spytała Shreever, która wciąż wątpiła. - W jaki sposób możemy im kazać sobie o nas przypomnieć?

Przywódca rzucił się na nią znienacka, wyrwał ją z kłębowiska. Przez chwilę wirowali połączeni. Wężyca smakowała trucizny Maulkina. Trwali ogłupieni z radości, upajająco swobodni.

- Tak samo jak zbudziliśmy naszych braci. Odszukamy dostawcę, spojrzymy mu w oczy i zażądamy od niego imienia.

Tańcząc z nim, spleciona i odurzona, szczerze wierzyła w tę możliwość. Odszukają jedno ze srebrzystych stworzeń, których zapach przywodził na myśl ich wspomnienia, zmuszą do przypomnienia sobie celu i podzielenia się z nimi wspomnieniami. A wtedy... wtedy ocaleją.

* * *

Shreever podniosła oczy na przemieszczający się nad nimi kształt. Od wielu już dni poszukiwali srebrzystej istoty. W pewnym momencie wyczuli zapach jednego z dostawców i ruszyli za nim. Przywódca narzucił ostre tempo; pozwalał jedynie na krótkie przerwy dla odpoczynku. Ich szalona gonitwa niemal doszczętnie wyczerpała wielu z nich. Smukły Tellur stracił kolory i jeszcze bardziej schudł. Z powodu tempa powtórnie zdziczałe węże zostały w tyle. Może dogonią ich kłębowisko później, a może już się nigdy nie zobaczą. Shreever skupiała się tylko na ogromnym stworzeniu, które z wyraźnym przeczuciem celu sunęło pomiędzy nią i słonecznym światłem.

Wężowisko kryło się w cieniu tej istoty. Teraz, kiedy rzeczywiście ją odnaleźli, nawet przywódca wydawał się onieśmielony czekającym ich zadaniem. Srebrzyste stworzenie wielkością znacznie przewyższało każdego z węży, a dłuższe było nawet od Kelara.

- Co teraz zrobimy? - spytał Tellur. - Nie możemy owinąć się wokół tak potężnego stwora i wciągnąć go pod wodę. Nie sposób się z nim mocować. Jest większy nawet od wieloryba!

- Właściwie moglibyśmy tego dokonać - zauważył z przekonaniem wielki Kelaro i agresywnie podniósł grzywę. – Stoczylibyśmy bitwę, lecz jest nas wielu, więc byśmy zwyciężyli.

- Nie zaczniemy od przemocy - rzekł kategorycznym tonem Maulkin. Shreever obserwowała, jak zbierał siły. Czasami odnosiła wrażenie, że iskra witalności płonie w nim tak jasno jak zawsze, choć jednocześnie wydawał jej się w takich momentach fizycznie słaby. Pragnęła mu powiedzieć, aby się oszczędzał, nie chciała jednak wzniecać kłótni.

Prorok rozciągnął się na pełną długość. Zmarszczka przebiegła mu po łuskach, nadając im barwę jaskrawego złota. Powoli krawatka rozkwitła mu przy szyi, aż wszystkie kolce jego grzywy stanęły sztywno i buchnęły toksynami. W wielkich miedzianych oczach Maulkina Shreever dostrzegła determinację.

- Poczekajcie na moje wezwanie - polecił wężom i popłynął w górę, ku potężnemu, srebrzystemu kształtowi.

Ta istota nie była dostawcą. Nie miała na sobie plam starej krwi i brudu - cech charakterystycznych statków, które obdarzały kłębowisko pokarmem w postaci ludzkich ciał. Poruszała się szybko, chociaż nie posiadała ani płetw, ani błon pławnych. Miała wprawdzie jakąś podobną do płetwy narośl na krągłym brzuchu, lecz chyba nie używała jej jako narządu ruchu. A jednak prześlizgiwała się przez Krainę Obfitości bez wysiłku, podczas gdy górna część jej ciała pławiła się w Kraju Niedostatku. Maulkin odezwał się do tego stworzenia, chociaż pozbawione było skrzeli, oczu i grzywy.

- Pozdrawia cię wężowisko Maulkina. Przybywamy z daleka, poszukując Tej, Która Pamięta. Czy jesteś nią?

Istota w żaden sposób nie potwierdziła, że słyszy proroka. Nie zmniejszyła ani nie zwiększyła tempa. Jej zapach również się nie zmienił. Wydawała się zupełnie nieświadoma istnienia węża. Przez jakiś czas Maulkin płynął równo z nią, czekając cierpliwie. Powtórzył formułę powitalną, lecz i tym razem nie otrzymał odpowiedzi. Nagle przyspieszył, by wyprzedzić srebrzystego stwora. Po drodze potrząsnął grzywą i wypuścił oszałamiającą chmurę trucizny.

Stworzenie przepłynęło przez upajający obłok, nawet nie zwalniając. Wydawało się odporne na toksyny. A jednak gdy przepłynęło nad Shreever, wężyca wyczuła słaby aromat jego niepewności. Srebrzyste ciało lekko zadrżało. Reakcja była niemal niezauważalna, lecz dodała Shreever odwagi. Stwór udawał, że ich ignoruje, ale na pewno zdawał sobie sprawę z ich obecności.

Przywódca czuł zapewne to samo, ponieważ nagle smagnął ciałem tuż przed kolosem.

- Jestem Maulkin, przywódca wężowiska Maulkina! Podaj mi swoje imię! Żądam!

Kolos uderzył proroka, a właściwie przepłynął po nim jak po gęstwinie wodorostów. Tyle że Maulkin nie był wodorostem i nie dał się tak łatwo odepchnąć.

- Żądam twego imienia! - zawołał.

Skoczył ku srebrzystemu stworzeniu, a kłębowisko podążyło za nim. Mimo usilnych prób węże nie potrafiły owinąć się wokół olbrzyma. Mogły go jedynie poszturchiwać lub uderzać. Kobaltowy Kelaro nawet go staranował, zadając cios, który prawie oszołomił jego samego, Sessurea zaś sponiewierał jedyną płetwę tej istoty. Wszyscy przedstawiciele wężowiska wypuszczali toksyny, tak że pływały w chmurach własnych trucizn. Ich atak spowolnił i skonfundował ogromnego stwora. Shreever usłyszała piskliwy lament. Czyżby śpiewał w Kraju Niedostatku, mimo pobytu w pełnym świetle słonecznym? Wężyca - zdezorientowana w dzikich kłębach toksyn - wyciągnęła się i podniosła wysoko głowę.

Tam dostrzegła twarz istoty i jej błony pławne, niepodobne do żadnych, jakie kiedykolwiek widziała. Stworzenie nie posiadało grzywy, lecz rozpościerało ponad sobą wielkie białe skrzydła, niczym mewa, która zamierza przysiąść na powierzchni Krainy Obfitości. Wokół jego ciała roiło się od pasożytów. Skacząc i przywierając do górnej części jego tułowia i skrzydeł, wydawały piskliwe krzyki. Na widok Shreever gwałtownie się przemieściły. Ośmielona wężyca wyciągnęła się jeszcze wyżej i zatrąbiła w szare oblicze istoty:

- Kim jesteś? - Potrząsnęła grzywą, poruszyła żądlącymi czułkami. Prysnęła toksynami. - Powiedz mi swoje imię! Shreever z wężowiska Maulkina żąda, żebyś o niej pamiętał!

Stwór wrzasnął, kiedy uderzyły go jej toksyny. Zakrył twarz płetwami. Pasożyty uniosły się szaleńczo nad jego grzbiet, buntując się jazgotliwie piskliwymi głosikami. Srebrzysty wychylił się mocno do przodu. Shreever pomyślała, że rzuca się do ucieczki przed nią, po chwili jednak zrozumiała, że wykonał ruch niezależny od swojej woli. Członkowie kłębowiska Maulkina połączyli siły i razem spychali kolosa na bok. Jego białe skrzydło uderzyło w wodę. Kolejny pasożyt, przeraźliwie piszcząc, spadł do Krainy Obfitości. Złapał go jeden ze zdziczałych węży.

Po chwili ukazało się więcej dzikich, cała ławica. Z gwałtownością, której zapewne przywódca wcale nie planował, węże poniewierały i kołysały srebrzyste stworzenie. Istota krzyknęła dziko i zamachała płetwami w oszalałym wysiłku dosięgnięcia napastników. Opór tylko jeszcze bardziej rozwścieczył dzikie węże. Bez przerwy strzelały toksynami, choć trujące obłoki mąciły już Krainę Obfitości. Shreever z przerażeniem przyglądała się walce, która przypominała atak ryb na rekina. Dzikie prowokowały potężne stworzenie, podczas gdy Maulkin i świadomi przedstawiciele wężowiska otaczali je, nie przestając pytać go o imię. Coraz więcej pasożytów spadało do wody, najpierw po jednej, potem po drugiej stronie istoty, która gwałtownie trzepotała wielkimi białymi skrzydłami. W końcu, kiedy niemal legła na boku, z Krainy Obfitości wyskoczył długi Kelaro i rąbnął w srebrzystego. Do ataku szybko przyłączyły się inne węże - zarówno myślące, jak i powtórnie zdziczałe. Niektóre skakały w górę, by chwycić sztywne kończyny i trzepoczące skrzydła kolosa. Stwór próbował się obrócić, lecz węży było zbyt wiele. Nie potrafił ich pokonać. Wciągnęły go pod wodę, z dala od Kraju Niedostatku i głęboko do Krainy Obfitości. Gdy holowały wielkie stworzenie w dół, pasożyty starały się od niego uciec, ale wszędzie wokół czekały na nie rozwarte paszcze.

- Twoje imię! - krzyczał prorok do srebrnej istoty. – Powiedz nam swoje imię!

Stworzenie krzyczało i gestykulowało dziko, ale nie przemówiło. Maulkin owinął się wokół jego przedniej części. Potrząsnął grzywą przed twarzą kolosa, wysyłając w nią gęstą chmurę toksyn.

- Powiedz! Pamiętaj o nas! Podaj nam swoje imię! Jak brzmi twoje imię?

Kolos walczył, jego maleńka głowa i przednie płetwy skręcały się w uścisku Maulkina, a nieproporcjonalnie ogromne cielsko pozostawało sztywne i nieustępliwe. Niektóre z jego mniejszych, kruchych odnóży odłamały się, skrzydła zrobiły się mokre i ciężkie. Stworzenie ze wszystkich sił usiłowało się utrzymać na szczycie Krainy Obfitości. Węże nie zdołały go całkowicie zanurzyć, chociaż utrzymywały większy fragment jego ciała w głębi Kraju Niedostatku.

- Przemów do nas! - rozkazał Maulkin. - Wypowiedz choć jedno słowo. Chcemy poznać twoje imię. Gdy je usłyszymy, natychmiast puścimy cię wolno. Sięgnij do pamięci i przypomnij je sobie. Na pewno je znasz. Wyczuwamy w tobie gęste pokłady wspomnień.

Istota szarpała się w uścisku proroka. Znienacka rozdziawiła usta i obrzuciła Maulkina dźwiękami, niestety nie było w nich żadnego sensu. Potem nagle znieruchomiała. Jej oczka - małe i brązowe - otworzyły się szeroko, usta rozdziawiły się raz, potem drugi. W chwilę później stworzenie osłabło w uchwycie przywódcy. Shreever przymknęła oczy. Srebrnoszara istota była martwa. Zabili ją, nie uzyskując odpowiedzi na swe pytanie. Zabili ją zupełnie bez sensu...

Nagle wszakże olbrzym przemówił. Głos miał cienki i osobliwie bezcielesny. Mizernymi przednimi płetwami próbował objąć grube ciało Maulkina.

- Byłem niegdyś Draquiusem, lecz już nim nie jestem. Teraz jestem martwy, przemawiam ustami wspomnień.

Jego trąbienie było piskliwe i słabe, ledwie słyszalne. Wężowisko uspokoiło się i zgromadziło bliżej Draquiusa. Czekali na jego dalsze słowa.

- Była wówczas pora zmian. Płynęliśmy daleko w górę rzeki, do miejsca gdzie osad wspomnień był wspaniały i gęsty. Uprzędliśmy dla siebie kokony, otaczając się wątkiem utkanym z zasobów pamięci. Rodzice nas kochali i pamiętali. Dali nam imiona i wspomnienia, które mogliśmy z nimi dzielić. Obserwowali nas niczym starzy przyjaciele. Świętowali nasz czas przemian pod błękitnym niebem. Dodawali nam otuchy okrzykami, kiedy wychodziliśmy z rzeki na słoneczne brzegi. Światło i ciepło miały suszyć nasze kokony podczas cielesnego przeobrażenia. Pamiętam ten czas jako sezon pełen radości. Rodzice otaczali nas kolejnymi warstwami wspomnień i mułu. Wypełnili też niebiosa swymi kolorami i piosenkami. Mieliśmy odpoczywać przez zimę, a zbudzić się dopiero, gdy dni staną się długie i gorące.

Draquius zamknął oczy. Przylgnął do Maulkina, jakby należał do jego wężowiska.

- Później cały świat się zmienił. Stał się zły. Ziemia trzęsła się i pękała. Nawet góry się rozpadały, brocząc gorącą, czerwoną krwią. Słońce się zamgliło. Wewnątrz kokonów czuliśmy, że zamiera. Uderzały w nas porywy gorących wiatrów i słyszeliśmy krzyki rodziców, którym wyrywały dech z piersi. Nasi starzy przyjaciele, mimo iż umierali, wciągnęli nas do schronu. Było to wiele żywotów temu. Niewielu mogli uratować, ale starali się ze wszystkich sił. Obiecywali, że spędzimy tam tylko trochę czasu... Aż kurz opadnie, a niebiosa ponownie zalśnią błękitem. Aż ziemia przestanie drżeć. Niestety, nie przestawała. Trzęsła się codziennie, góry wybuchały ogniem. Las płonął i wszędzie wirował popiół. Rzeka toczyła wody gęstsze niż krew. Gruba warstwa pyłu pokryła całą ziemię. Wołaliśmy z naszych kokonów o pomoc, lecz po pewnym czasie rodzice przestali odpowiadać. Bez słońca nie mogliśmy się wykluć. Spowici w warstwy wspomnień, czekaliśmy w głębokiej ciemności.

Węże milczały. Maulkin wystrzelił Draquiusowi w twarz rzadką chmurę toksyn.

- Mów dalej - polecił łagodnie. - Nie rozumiemy cię, ale uważnie słuchamy.

- Nie rozumiecie? Cóż, ja chyba również nie rozumiem... Po bardzo długim czasie przybyli ludzie, niestety nie po to, by nas ocalić. Nie wiedzieliśmy o tym, więc radośnie i głośno błagaliśmy o pomoc. Oni jednak nas nie słyszeli. Oni... nas pozabijali.

Shreever miała coraz mniej nadziei na szczęśliwe zakończenie tej historii.

- Słyszałem krzyki Tereei - podjął Draquius. - Nie mogłem pojąć, co się dzieje. Tereea była z nami, a potem zupełnie niespodziewanie odeszła. Mijał czas. Nagle zaatakowali mnie. Ich narzędzia wgryzły się w mój kokon, rozwarły go, chociaż był gruby, twardy i mocny, bo zbudowany z moich solidnych wspomnień... Wtedy... - W jego głos wkradło się zmieszanie. - Wyrzucili moją duszę na zimny kamień. Umarła tam. Na szczęście wspomnienia pozostały, uwięzione w warstwach kokonu. Ludzie piłowali moje ciało, aż zamienili mnie w stos desek i w rzeźbę. Ukształtowali mnie na swój własny obraz i podobieństwo, dali mi taką twarz, głowę i ciało, jakie sami mają. Nasączyli mnie własnymi wspomnieniami, aż pewnego dnia zbudziłem się i byłem już kimś innym. Nazwali mnie „Złotym Cielcem”. Tym jestem. Żywostatkiem! Niewolnikiem!

Shreever nie pojmowała tej opowieści. Ogarnął ją przeraźliwy, lodowaty lęk. Wiedziała, że historia kolosa jest straszna, mówi bowiem o zagładzie całego gatunku. Jednak... nie rozumiała powodów tragedii. Prorok - ciągle owinięty wokół nieszczęsnego Draquiusa - zakrył sobie oczy. Jego kolory zbladły i zmatowiały.

- Będę cię opłakiwać. Twoje imię wyczaruje w mojej duszy echa wspomnień. Sądzę, że kiedyś jeszcze się spotkamy i lepiej poznamy. Na razie wszakże pozostaniemy nie pamiętającymi o sobie obcymi. Puszczamy cię wolno. Płyń, Draquiusie.

- Nie, nie! Bardzo was proszę! Nie odpływajcie beze mnie. Gdy wymawiasz moje imię, dźwięczy ono w moim sercu jak trąbienie Smoka Świtu. Zapomniałem siebie na tak długi czas. Ludzie trzymali mnie zawsze przy sobie. Nie pozwalali ani na chwilę samotności, więc moje wspomnienia zasnęły gdzieś głęboko we mnie. Krótkie człowiecze żywoty nakładały się na moją pamięć warstwa na warstwie, aż całkowicie zalały moją świadomość i uwierzyłem, że jestem jednym z nich. Jeśli mnie opuścicie, zniknę. Ludzie zupełnie mną zawładną. Nigdy się od nich nie uwolnię.

- Nic nie możemy dla ciebie zrobić - rzekł smutno przywódca kłębowiska. - Nawet dla siebie nic nie możemy zrobić. Boję się, że opowiedziałeś nam zakończenie naszej własnej historii.

- Więc mnie zniszczcie! Jestem jedynie wspomnieniem Draquiusa, niczym więcej. Gdyby Draquius przetrwał, zaprowadziłby was bezpiecznie do domu. Niestety, smok Draquius nie żyje. Jestem wszystkim, co z niego pozostało, biedną pozbawioną życia muszlą. Jego wspomnieniami. Niczym więcej, Maulkinie z wężowiska Maulkina. Jestem opowieścią, której nie pamięta już nikt poza mną. Weźcie więc sobie moje wspomnienia. Gdyby Draquius przeżył transformację, zżarłby otaczającą go powłokę i ponownie zasilił pamięć swoimi wspomnieniami. Nie zdążył tego zrobić. Zatem... weźcie je sobie. Zabezpieczcie je, zachowajcie wspomnienia tego, który umarł, nim zdołał zatrąbić w niebo własne imię. Zapamiętajcie Draquiusa.

Maulkin przymknął piękne miedziane oczy.

- Kiepski stawiasz sobie pomnik. Nie wiemy, jak długo uda nam się zachować pamięć.

- Więc przejmijcie moją. Możecie z niej czerpać siłę. - Draquius puścił przywódcę i złożył wiotkie płetwy. - Uwolnijcie mnie.

W końcu go posłuchali. Rozszarpali Draquiusa na kawałki. Zdziwieni odkryli, że niektóre części jego ciała były kawałkami martwego drewna. Pożarli jednak wszystko, co było srebrzyste i pachniało wspomnieniami. Maulkin zjadł fragment ukształtowany w głowę i tułów ludzkiego ciała. Draquius chyba nie cierpiał, bo nie krzyczał. Prorok nalegał, by całe wężowisko podzieliło się wspomnieniami kolosa. Nawet dzikich zachęcał do posiłku.

Srebrzyste wątki wspomnień Draquiusa wyschły już - były teraz długie, proste i twarde. Kiedy Shreever chwyciła między szczęki swoją porcję, zdziwiła się, gdyż kawałek czarodrzewu natychmiast zmiękł i zaczął się rozpuszczać. Wspomnienia kolosa zalały jej umysł. Płonęły w nim jasno. Odniosła wrażenie, że wypłynęła z chmury wzburzonego mułu na czyste wody. Zamknęła oczy w ekstazie i marzyła o wietrze pod skrzydłami.

2. WODOWANIE „PARAGONA”

Przypływ miał nadejść tuż po świcie, toteż w szaleńczym tempie usiłowali zakończyć ostatnie prace przy świetle latarni. Brashen przez całą noc kręcił się po placu budowy i przeklinał. Zepchnęli „Paragona” jak najbliżej wody, starali się jednak nie wywierać zbyt dużego nacisku na drewno. Używali podnośników i rozporek wewnątrz kadłuba. Statek jęczał, lecz dał się przesunąć. Ukończono ledwie niewielką część wstępnych uszczelnień. Resztę marynarz zaplanował na później. Uważał, że żywostatek musi pozostać elastyczny, by stawić opór uderzeniom fal. Galionowi trzeba było zostawić trochę władzy nad wodą i kadłubem. Stępka stała się już widoczna w całej okazałości. Gdy Brashen uderzył w nią młotkiem, zadźwięczała głośno. Tak właśnie powinno być - srebrzystoszary czarodrzew nadal pozostawał twardy jak kamień. Niemniej marynarz zamierzał wszystko powtórnie sprawdzić. Miał przecież sporo doświadczenia ze statkami i wiedział, że kontroli nigdy za wiele.

Z wodowaniem „Paragona” wiązało się tysiąc zmartwień. Brashen sądził, że statek będzie przeciekał jak sito aż do czasu, gdy jego drewno ponownie napęcznieje od wody. Stare belki stropowe i inne drewniane fragmenty, które trwały w bezruchu przez tak wiele lat, mogły się podczas rejsu połamać lub popękać przy byle okazji. Zresztą wszystko się mogło zdarzyć. Marynarz żałował, że nie mają większego budżetu, który pozwoliłby im zatrudnić prawdziwych mistrzów okrętowej ciesielki i robotników do nadzorowania remontu. Niestety, musiał wykorzystywać własną zdobywaną latami wiedzę praktyczną oraz zasłyszane porady starych wygów okrętowych, zatrudniał zaś ludzi, którzy zazwyczaj o tej godzinie odsypiali pijaństwo.

Wielokrotnie niepokoiła go też postawa żywostatku. W ubiegłych dniach „Paragon” trochę lepiej się zachowywał. Nawet rozmawiał z ludźmi. Bywał całkowicie nieprzewidywalny, najczęściej jednak gniewny lub ponury. Zdarzało mu się nieszczęśliwie skowyczeć lub wygłaszać szaleńcze tyrady. Popadał w melancholię i rozczulał się nad sobą, Brashen często żałował, że galion naprawdę nie jest chłopcem, któremu mógłby po prostu przetrzepać skórę.

Podejrzewał, że żywostatek nigdy nie nauczył się karności i posłuchu. Uważał - co wyjaśnił Althei i Amber - iż w tym właśnie braku wychowania i dyscypliny tkwi źródło problemów „Paragona”. Cóż... Powinni poczekać, aż galion nauczy się panować nad sobą. Bo w jaki sposób człowiek mógłby zmusić statek do posłuszeństwa? Przez wiele nocy przed szczytowym przypływem rozważali we troje tę kwestię nad kuflami piwa.

Wieczór był parny. Siedzieli w pobliżu rufy, na wyrzuconych przez morze kłodach. Clef przytaszczył dla nich z miasta piwo. Było tanie, lecz i tak zbyt drogie na ich budżet. Dzień był wszakże wyjątkowo długi i gorący, a „Paragon” szczególnie chimeryczny. Obrzucał wszystkich wyzwiskami i piaskiem, którego - ponieważ leżał na plaży - miał nieograniczony zapas. Brashen czuł kłujące drobinki we włosach i na karku. W końcu zaczął ignorować dowcipnisia i pracował spokojnie, nie reagując na kolejne piaskowe prysznice.

Althea wzruszyła ramionami i Brashen dostrzegł na jej karku smugę czarnego żwirowatego piasku.

- Co możemy poradzić? Jest nieco za duży, by dać mu klapsa. Nie możesz go też wysłać do łóżka, nie wspominając o pozbawieniu kolacji. Obawiam się, że nie istnieje żadna metoda przywołania go do porządku. Chyba że uciekniemy się do przekupstwa.

Amber odstawiła kufel z piwem.

- Mówimy o karach, a tematem rozmowy miał być posłuch.

Dziewczyna popatrzyła na nią w zadumie.

- Przypuszczam, że to dla ciebie dwie różne sprawy, choć nie wiem, w jaki sposób je od siebie oddzielasz.

- Jestem gotów spróbować każdej metody, byle tylko zaczął się odpowiednio zachowywać - rzekł Brashen. - Nie wyobrażam sobie pływania na nim, jeśli pozostanie taki kapryśny jak teraz. Musimy go skłonić do uległości, w przeciwnym razie cała nasza praca pójdzie na marne. Może się zwrócić przeciwko nam. Podczas burzy albo potyczki z piratami... mógłby nas wszystkich pozabijać - jeszcze bardziej ściszył głos. - Zabił już przedtem. Wiemy, że jest zdolny do morderstwa.

To był jedyny temat, którego nigdy dotąd otwarcie nie przedyskutowali. Dziwne, myślał Brashen. Przecież na co dzień borykali się z szaleństwem „Paragona”. Omawiali niektóre aspekty jego choroby, lecz ani razu nie rozważyli sprawy w całości. Nawet teraz po słowach marynarza zapadło milczenie.

- Czego on od nas chce? - spytała w końcu Amber. – Powinien odkryć w sobie chęć współpracy, musi zacząć jej pragnąć. Możemy żywić nadzieję, że potrafimy go do tego skłonić, że umiemy zmienić jego postępowanie. Trzeba nauczyć nasz statek, że złe zachowanie grozi nieprzyjemnymi konsekwencjami.

Brashen uśmiechnął się drwiąco.

- Obawiam się, że ukaranie go bardziej się odbije na tobie niż na nim. Wiem, że nie potrafisz znieść, gdy czuje się nieszczęśliwy. Niezależnie od tego, jak paskudnie postąpi, każdego wieczoru rozmawiasz z nim, opowiadasz mu różne historie albo dla niego grasz na piszczałce.

Amber spuściła wzrok w poczuciu winy.

- Potrafię zrozumieć jego smutek - wyznała. - Ludzie wyrządzili mu tak wiele zła. Często nie pozostawiali mu żadnego wyboru. I jest taki rozkojarzony. Boi się nawet marzyć o poprawie swego losu, bo ilekroć w przeszłości odważył się mieć nadzieję, szybko pozbawiano go wszelkiej radości. W końcu uwierzył, że wszyscy ludzie są jego wrogami. Działa szybciej, niż pomyśli, rani innych, zanim zostanie przez nich zraniony. Mamy trudny orzech do zgryzienia.

- A więc? Co zrobimy?

Amber zacisnęła powieki i na moment przez jej twarz mignął wyraz bólu.

- Wybierzemy wyjście najtrudniejsze, lecz, jak sądzę, najwłaściwsze. - Wstała nagle i podeszła do dziobu żywostatku. Przemówiła do galionu: - Dziś zachowywałeś się okropnie. Przykro mi, że muszę cię ukarać. Obiecuję, że jeśli nazajutrz będziesz grzeczny, posiedzę przy tobie wieczorem.

- Nie zależy mi na twoim towarzys...