Twarze krakowskiej bezpieki - plansze.pdf

(5475 KB) Pobierz
Miejsce Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego
w strukturze władzy
Od 1944 roku funkcjonariusze komunistycznej policji politycznej byli „zbrojnym ramieniem” partii –
tarczą broniącą komunistów przed społeczeństwem i karzącym mieczem, za pomocą którego eliminowano
szczególnie aktywnych działaczy niepodległościowych. Urząd Bezpieczeństwa był instytucją powołaną pod
osłoną sowieckich bagnetów, następnie gwałtownie rozbudowywaną, której wyznaczono jeden zasadniczy cel
– ochronę władzy partii komunistycznej.
Komitet Centralny
Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
Komisja Biura Politycznego
do spraw Bezpieczeństwa
Rada Ministrów
Ministerstwo Bezpieczeństwa
Publicznego
Inne
ministerstwa
Milicja Obywatelska
Wojewódzkie Urzędy
Bezpieczeństwa Publicznego
Korpus Bezpieczeństwa
Wewnętrznego
Powiatowe Urzędy
Bezpieczeństwa Publicznego
Wojska Ochrony
Pogranicza
Straż Więzienna
Ochotnicza Rezerwa
Milicji Obywatelskiej
W strukturze Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w pierwszym dziesięcioleciu Polski „ludowej”
umieszczono nie tylko Urząd Bezpieczeństwa (czyli policję polityczną), ale także Milicję Obywatelską, Korpus
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Straż Więzienną, Wojska Ochrony Pogranicza oraz Ochotniczą Rezerwę Milicji
Obywatelskiej. Formalnie jako jedno z ministerstw podległe Prezesowi Rady Ministrów, faktycznie wykonywało
dyrektywy tajnego ciała: Komisji Biura Politycznego do spraw Bezpieczeństwa. W jej skład wchodzili: Bolesław
Bierut, Jakub Berman, Stanisław Radkiewicz, Mieczysław Mietkowski, Roman Romkowski, Konrad Świetlik
oraz sekretarz komitetu PZPR w MBP.
943173581.041.png 943173581.042.png 943173581.043.png 943173581.044.png 943173581.001.png 943173581.002.png
Struktura Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa
Publicznego w Krakowie
Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Krakowie zaczęto tworzyć po zajęciu Krakowa przez
Armię Czerwoną – w styczniu 1945 roku. Struktura urzędu kilkakrotnie zmieniała się, co miało związek ze
zmianami koncepcji funkcjonowania poszczególnych pionów w Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego.
Szef WUBP
Inspektorat
Kierownictwa
Zastępcy Szefa WUBP
Wydział I
(kontrwywiad)
Wydział II
(ewidencja,
technika operacyjna)
Wydział
Kadr
Inspektorat
Kontroli
Wydział III
(walka z podziemiem)
Wydział
ds. Funkcjonariuszy
Wydział
Finansowy
Wydział „A”
(obserwacja
zewnętrzna)
Wydział IV
(kontrola gospodarki)
Wydział
Szkolenia
Kwatermistrzostwo
Samodzielna
Sekcja „C”
(szyfry)
Wydział V
(zagadnienia
społeczno-polityczne)
Wydział
Ogólny
Oddział
Konsumów
Wydział
Łączności
Komendantura
Służba
Kwaterunkowo-
Budowlana
Wydział VIII
(ochrona komunikacji
i transportu)
Punkt „K”
(zagłuszanie wrogich
rozgłośni)
Areszt
Wewnętrzny
Służba
Mundurowa
Wydział IX
(kontrola przemysłu
ciężkiego)
Wydział
Służby Zdrowia
Służba
Transportowa
Wydział X
(kontrola czystości
ideologicznej PZPR)
Szpital
Wydział
Więziennictwa
Służba
Uzbrojenia
Samodzielny
Referat Socjalny
Wydział XI
(walka z Kościołem
i religią)
Służba
Żywnościowa
Samodzielna
Sekcja Wojskowa
Wydział Śledczy
wydziały
operacyjne
wydziały
techniczno-operacyjne
wydziały
administracyjne
wydziały
gospodarcze
Struktura WUBP w Krakowie w lipcu 1953 roku
943173581.003.png 943173581.004.png 943173581.005.png 943173581.006.png 943173581.007.png 943173581.008.png 943173581.009.png 943173581.010.png 943173581.011.png 943173581.012.png 943173581.013.png 943173581.014.png 943173581.015.png
 
Miejsce Komitetu do spraw Bezpieczeństwa
Publicznego w strukturze władzy
Koniec roku 1954 przyniósł zmiany w strukturze UB na szczeblu centralnym. Były one konsekwencją
narastającej w bloku sowieckim fali „odwilży” – zapoczątkowanej po śmierci Józefa Stalina w marcu 1953
roku. Jednocześnie wiązały się z ucieczką na Zachód ppłk. Józefa Światły – wysokiego funkcjonariusza MBP,
który na falach Radia Wolna Europa przedstawił następnie kulisy działania partii i bezpieki. Próbą ratowania
sytuacji i opanowania nastrojów społecznych było rozwiązanie MBP i powołanie w jego miejsce Ministerstwa
Spraw Wewnętrznych i Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego.
Komitet Centralny
Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
Rada Ministrów
Ministerstwo
Spraw Wewnętrznych
Komitet
ds. Bezpieczeństwa Publicznego
Inne ministerstwa
Milicja
Obywatelska
Wojewódzkie Urzędy
ds. Bezpieczeństwa Publicznego
Korpus
Bezpieczeństwa
Wewnętrznego
Powiatowe Urzędy
ds. Bezpieczeństwa Publicznego
Wojska Ochrony
Pogranicza
Służba
Więzienna
Ochotnicza Rezerwa
Milicji Obywatelskiej
943173581.016.png 943173581.017.png 943173581.018.png 943173581.019.png 943173581.020.png
Struktura Wojewódzkiego Urzędu do spraw
Bezpieczeństwa Publicznego w Krakowie
Nową strukturę Wojewódzkiego Urzędu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego w Krakowie wprowadzono
formalnie 1 kwietnia 1955 roku. Choć ograniczono ilość etatów, cięcia objęły głównie piony pomocnicze –
administracyjne, gospodarcze czy np. związane z wewnątrzresortową służbą zdrowia. W nikłym stopniu
natomiast objęły one piony operacyjne czyli odpowiedzialne za inwigilację i represjonowanie niechętnego
komunistom społeczeństwa.
Kierownik WUdsBP
Zastępcy Kierownika
WUdsBP
Inspektorat
Kierownika
Wydział II
(kontrwywiad)
Wydział X
(ewidencja
operacyjna)
Wydział
Kadr i Szkolenia
Wydział
Finansowy
Wydział III
(podziemie,
zagadnienia
społeczno-polityczne)
Sekretariat
Wydział
Administracyjno-
Gospodarczy
Wydział IX
(technika operacyjna)
Ochrona
Wydział „B”
(obserwacja
zewnętrzna)
Służba
Kwaterunkowo-
Budowlana
Wydział IV
(kontrola gospodarki)
Wydział V
(ochrona komunikacji
i transportu)
Wydział „W”
(perlustracja
korespondencji)
Służba
Samochodowa
Wydział
Łączności
Wydział VI
(walka z Kościołem)
Służba
Zaopatrzenia
Wydział VII
(śledczy)
Samodzielna
Sekcja „A”
(szyfry)
Samodzielna
Grupa Specjalna
(ekspozytura
wywiadu)
wydziały
operacyjne
wydziały
techniczno-operacyjne
wydziały
administracyjne
wydziały
gospodarcze
Struktura WUdsBP w Krakowie we wrześniu 1956 roku
943173581.021.png 943173581.022.png 943173581.023.png 943173581.024.png 943173581.025.png 943173581.026.png 943173581.027.png 943173581.028.png 943173581.029.png 943173581.030.png 943173581.031.png 943173581.032.png
Kierownictwo WUBP i WUdsBP
w Krakowie (1)
W pierwszej dekadzie Polski „ludowej” zmieniano tytulaturę osób sprawujących funkcje kierownicze
wojewódzkiej bezpieki. Początkowo był to kierownik, od 1946 roku – szef WUBP w Krakowie. Po utworzeniu
Wojewódzkiego Urzędu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego jego pracę nadzorował kierownik.
Kolejni kierownicy i szefowie UB w Krakowie byli odpowiedzialni za efekty działania komunistycznej
policji politycznej, a więc za zakres i skalę stosowanych represji. Cieszyli się pełnym zaufaniem partii
komunistycznej i realizowali jej wytyczne w terenie.
KIEROWNICY/SZEFOWIE WUBP W KRAKOWIE
kpt./mjr STANISŁAW IMIOŁEK (WŁADYSŁAW ŚLIWA)
s. Wincentego
ur. 12 VIII 1919 r.
p.o. kierownik WUBP w Krakowie – od 13 I do 4 IV 1945 r.
kpt./mjr/ppłk JAN BIELECKI
(właśc. JAN FREY, później JAN FREY-BIELECKI)
s. Wacława
ur. 10 VIII 1916 r.
kierownik WUBP w Krakowie – od 4 IV 1945 do 25 VIII 1946 r.
kpt./mjr JAN OLKOWSKI (JAN HRYCANIUK)
s. Mikołaja
ur. 3 II 1910 r.
p.o. szef / szef WUBP w Krakowie – od 25 VIII 1946 do 16 X 1948 r.
płk TEODOR DUDA
s. Filipa
ur. 25 XI 1914 r.
szef WUBP w Krakowie – od 16 X 1948 do 23 II 1950 r.
943173581.033.png 943173581.034.png 943173581.035.png 943173581.036.png 943173581.037.png 943173581.038.png 943173581.039.png 943173581.040.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin