Klasyfikacja nauk: I Podział: o duchu, przyrodzie/IIPodział: nomotetyczne, idiograficzne
August Comte – uważał że nauki tworzą uporządkowany system, na dole najbardziej ogólne najmniej praktyczne następnie stosunkowo mało i na samym szczycie nauki najbardziej praktyczne (matma, astronomia, fizyka, chemia, biola, socjologia)
John Stuart Mill – anglik, wyrzucił astrologię i wprowadził psychologię do hierarchii Comta, uważał także że nauki się wzajemnie reukują, stąd nazwa redukcjonizm
Redukcjonizm-nasze zachowania społeczne są wyjaśniane w kategoriach niespoł.
Nominaliści- nie ma takiego czegoś jak społeczeństwo, to tylko działalność jednostek, społeczeństwo to tylko nazwa
Realiści-społeczeństwo istnieje ale nie jako materia lecz niematerialnie
Społeczeństwo-zbiór jednostek, współdziałających na pewnym terytorium przekonanych o własnej odrębności, najczęściej odrębności kulturowej.
Socjalizacja-uspołecznienie. Ogół procesów w których dziecko zostaje wdrożone w ogół norm, sposobów zachowań oraz opis obowiązującej rzeczywistości w danej wspólnocie, efektem tego procesu jest powstanie osobowości.
Procesy te można: zinternalizować / przestrzegać/przeciwstawić, zbuntować.
Podstawowym celem socjologii jest internalizacja
Proces internalizacji socjologowie dzielą na dwa etapy:
- socjalizacja pierwotna – zaczyna się toż po urodzeniu, dokonuje się zazwyczaj w małych nieformalnych grupach (rodzina), treści (normy, zasady).
Przekazywane treści np. język odruchy, gesty
- socjalizacja wtórna – nigdy się nie kończy / komponent emocjonalny jest mniej istotny / mniejszy stopień internalizacji (różnica między socj. pierw. a wtórną)
Konformizm – gotowość do postępowania tak jak działają wszyscy, gotowość do przestrzegania norm, w języku socjologicznym wszelki akt podporządkowania normom.
Mechanizmy kontroli społecznej:
- formalne – wszelkie prawa pisane, instytucje (policja, wojsko itp.)
- nieformalne – plotki, obmowy, drwiny, wyśmianie, ostracyzm (wydalenie z grupy)
Media działają na gruncie formalnej i nieformalnej kontroli mechanizmów społecznych
Formalne mechanizmy kontroli społ. wiążą się z sankcjami(karami za niesubordynację)
- sankcje fizyczne: użycie przemocy wobec jednostki/pozbawienie wolności
- sankcje ekonomiczne: nadanie mandatu(formalna) /wymuszenie haraczu(nieform.)
Form i nieform mechanizmy kontroli społecznej uzupełniają się nawzajem. Prawa pisane muszą być uzupełniane prawem formalnym i nieformalnym.
Instytucja: 1) system ludzkich działań nastawionych na pewne cele, spełniających określone funkcje i regulowane przez statut czy kodeks. Posiadają personel i pewien substytut materialny. 2) wszelki usystematyzowany sposób robienia czegokolwiek. To nie oznacza że instytucją SA wszelkie działania ludzkie, musi występować powtarzalność tych czynności a uczestniczyć przynajmniej dwie osoby.
Trzy typy komunikowania społecznego:
Interakcja społeczna – najbardziej ulotny kontakt, niezamierzony, wzrokowy, słuchowy
Stosunek społeczny – oczekiwany i celowy
Więzi społeczne – zbiór interakcji i stosunków społecznych, naładowana emocjonalnie, łatwo się ich nie zrywa, trwają całe życie, rozwiązanie nast. przez śmierć lub zaniknięcie
Grupa społeczna: a) 2lub więcej jednostek, b) istnienie względne trwałych struktur.
Struktura komunikacyjna i przywódcza: formalna i nieformalna.
Efekt szarej eminencji – formalnie rządzi pewna określona osoba a niefor. Ktoś inny
Zdolność do przetrwania grupy zależy od: stopnia sformalizowania / rozmiaru grupy / identyfikacji z grupą (świadomość MY)
Grupa społeczna-2 lub więcej osób, które wytworzyły struktury przywódcze i świad.MY
Problemy grup społecznych: określenie własnych granic, w jaki sposób przyjmować do grupy oraz jak utrzymać członków, których już się ma.
Inicjacja – rytuał przejścia: jest nieprzyjemna, staje się pełnoprawnym członkiem.
Rola społeczna- zbiór zachowań, których grupy społeczne oczekują od swoich członków zajmujących odpowiednie pozycje.
Krąg roli – osoby, od których zależy czy my jesteśmy ją w stanie zgrać czy nie,
Wolność –zdolność do odgrywania wielu ról społecznych, które jesteśmy w stanie grać
Stratyfikacje społeczne-system podziału społeczeństwa na różne a wewnętrznie jednolite grupy społeczne, które pozostają ze sobą w relacjach nad i podrzędności
Status społ. jednostki zależy od miejsca w systemie stratyfikacyjnym społeczeństwa
Kryteria stratyfikacji społecznej: ekonomiczne / wykształcenia / rasowe /etniczne / religijne / wieku: Gerontokracja – władza ludzi starszych, Ageizm –dyskryminacja ze względu na wiek. / płci
Drogi awansu społecznego poprzez: pieniądze / wykształcenie.
Możliwa jest zmiana swojej pozycji społecznej przez tzn. awans społeczny
Relacje między grupami: 1. asymilacja, Teoria trzeciej fali: pierwsze pokolenie: brak asymilacji, drugie: asymilacja, trzecie: powrót do korzeni. 2. Adaptacja, 3. Izolacja,
4. eliminacja np.: przymusowa asymilacja, wygnanie/wypędzenie, eksterminacja.
Zmiana społeczna: względna i powszechna. Zmiany: endogeniczne/egzogeniczne.
Dyfuzja wzorów kulturowych-wzory z wyższych sfer przenikają do niższych, to także przenoszenie zachowań między społeczeństwami.
Czynnikami dyfuzji są: nadprodukcja, wpływ innych grup.
Czynniki innowacji: ilość kasy włożona w reklamę, bliskość dotychczasowych zachowań, sztuka i nauka wprowadzają innowację w społeczeństwie
Podział zmian społecznych: ewolucyjna(powolna), rewolucyjna(szybka)
Teorie zmian społecznych: bieżąca zmiana społeczna/przejście od wspólnoty plemiennej do społeczeństwa kapitalistycznego. 1.Rewolucja agarna: odkrycie pisma, druku, słowo pisane, 2.R. przemysłowa: zmiana dystrybucji zaludnienia, rozwój urbanizacji, powstawanie fabryk, 3.R. przemysłowa –upowszechnienie elektryczności, telefonu, samochodu, TV, zmiana postrzegania świata. 4.R.seksualna –nowe wzory relacji par, nowy model małżeństwa, zmiana relacji rodzice-dzieci. 5.R. informacyjna.
Podział społeczeństwa wg Marksa, społ dzieli się na 2 części:
Bazę: dobra naturalne/ środki produkcji /stosunki produkcji: społeczeństwo które sprawuje kontrolę nad środkami produkcji i społ, które nie sprawuje kontroli nad…
Budowę: system prawny/ system polityczny / kultura-sztuka, filozofia, religia.
Marks stwierdził że kształt bazowy jest zdeterminowany przez kształ budowy. To co jest nad budową jest złudzeniem, coś co powstaje z czegoś innego i nie ma bytu.
Podział klas wg Marksa: wyzyskujący/ wyzyskiwani
Dwa powody udanej rewolucji kapitalistycznej by dość do komunizmu:
-system kapitalistyczny musi dojść do stanu permanentnej produkcji tzn musi zaspokoić wszystkich na świecie, a jedyną barierą jest pieniądz.
-rewolucja kapitalistyczna-musi wybuchnąć we wszystkich państwach jednocześnie, jeśli tak się nie stanie to konieczne będzie zastosowanie aparatu przymusu.
Typy władz i panowania: władza legalna/ tradycyjna, charyzmatyczna
...
WSBeuropeistyka