Materiał ćwiczeniowy Styczeń 2012 OKE POZNAŃ.pdf

Materiał ćwiczeniowy zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia diagnozy.

Materiał ćwiczeniowy chroniony jest prawem autorskim. Materiału nie należy powielać ani udostępniać

w żadnej formie (w tym umieszczać na stronach internetowych szkoły) poza wykorzystaniem jako

ćwiczeniowego/diagnostycznego w szkole.

WPISUJE ZDAJĄCY

KOD

PESEL

MATERIAŁ ĆWICZENIOWY

STYCZEŃ 2012

Z BIOLOGII

POZIOM ROZSZERZONY

Instrukcja dla zdającego

1. Sprawdź, czy arkusz zawiera 16 stron (zadania 1 – 37).

Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu

nadzorującego.

2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym

przy każdym zadaniu.

3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym

tuszem/atramentem.

4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.

5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.

6. Podczas egzaminu możesz korzystać z linijki.

Czas pracy

150 minut

Liczba punktów

do uzyskania: 60

Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu

Materiał ćwiczeniowy z biologii 2012

Poziom rozszerzony

Zadanie 1. (1 pkt)

Na schemacie przedstawiono układ pokarmowy człowieka.

Przyporządkuj wszystkie wymienione procesy (oznaczone cyframi 1-5) do odpowiednich

odcinków układu pokarmowego, oznaczonych na schemacie literami A, B i C.

1. rozkład sacharozy

2. emulgacja tłuszczów

3. odkażanie treści pokarmowej

4. rozkład białek pod wpływem pepsyny

5. wchłanianie składników pokarmowych przez kosmki jelitowe

A - ..........

B - ............

C - ..............

Zadanie 2. (2 pkt)

Na schemacie przedstawiono budowę ciałka nerkowego ssaków.

a) Podaj nazwę struktury oznaczonej literą X. ……...………………………….......………

b) Wyjaśnij

znaczenie

różnych

wielkości średnicy

tętniczki

doprowadzającej

i odprowadzającej dla procesów zachodzących w ciałku nerkowym.

………………………………………………………………...…………………………………

Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu

Materiał ćwiczeniowy z biologii 2012

Poziom rozszerzony

Zadanie 3. (1 pkt)

Na pracę układu wydalniczego wpływa między innymi wazopresyna (ADH), wydzielana

przez przysadkę. Hormon ten stymuluje zwrotne wchłanianie wody w kanalikach nefronu,

a jego wydzielanie jest uwarunkowane różnymi czynnikami. W sytuacji, gdy ciśnienie

osmotyczne krwi spada (np. po spożyciu dużej ilości napojów), produkcja ADH zostaje

ograniczona, co skutkuje zmniejszoną resorpcją wody z kanalików nerkowych do krwi,

w związku z czym wydalane są duże ilości moczu.

Wyjaśnij,

uwzględniając

działanie

ADH,

dlaczego

intensywnym

treningu,

np. na siłowni, wydalane są małe ilości moczu.

………………………………………………………………...…………………………………

Zadanie 4. (1 pkt)

Wielu ludzi zmienia tradycyjne zasady żywienia i realizuje diety alternatywne,

np. wegetarianizm. Dieta ta polega na ograniczeniu pożywienia do produktów pochodzenia

roślinnego. Z punktu widzenia współczesnej wiedzy o odżywianiu wegetarianizm może być

zarówno korzystny, jak i niekorzystny dla zdrowia człowieka.

Podaj jedną wadę diety wegetariańskiej i przykład jej możliwych negatywnych skutków

dla zdrowia człowieka.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 5. (2 pkt)

Na schemacie przedstawiono krzywe dysocjacji tlenowej dla hemoglobiny i mioglobiny.

a) Określ na podstawie wykresu, który barwnik łatwiej przyłącza tlen. Odpowiedź uzasadnij.

.......................................................................................................................................................

b) Wyjaśnij, jakie znaczenie dla pracy mięśni ma zależność przedstawiona na schemacie.

.......................................................................................................................................................

Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu

Materiał ćwiczeniowy z biologii 2012

Poziom rozszerzony

Zadanie 6. (2 pkt)

Odruch to automatyczna, mimowolna reakcja organizmu na określony bodziec. Przykładem

odruchu jest zmiana średnicy źrenicy oka wywołana zmianą natężenia światła.

a) Określ, czy odruch źreniczny jest odruchem warunkowym, czy bezwarunkowym.

Uzasadnij odpowiedź.

.......................................................................................................................................................

b) Wyjaśnij znaczenie odruchu źrenicznego dla prawidłowego funkcjonowania oka.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 7. (3 pkt)

Na schemacie przedstawiono budowę błony komórkowej komórki zwierzęcej.

a) Podaj nazwę związku chemicznego oznaczonego literą X na schemacie.

……………………………………………………………………......…………………………

b) Podaj, jaką funkcję w budowie błony komórkowej pełni związek oznaczony literą X.

…………………………………………………………………….....………………………….

c) Podaj przykład innej funkcji, jaką związek oznaczony X pełni w organizmie

człowieka.

……………………………………………………………………......…………………………

…………………………………………………………………………….....………………….

Zadanie 8. (1 pkt)

Nadtlenek wodoru jest silną trucizną, której obecność w cytoplazmie jest niepożądana,

dlatego natychmiast jest rozkładany przez katalazę. Katalaza w komórce jest przechowywana

w peroksysomach, w których występują także oksydazy.

Określ, w których komórkach organizmu człowieka: skóry, serca czy wątroby jest

najwięcej peroksysomów. Odpowiedź uzasadnij.

………………………………………………………………...…………………………………

Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu

Materiał ćwiczeniowy z biologii 2012

Poziom rozszerzony

Zadanie 9. (2 pkt)

Lizosomy zawierają enzymy hydrolityczne, które rozkładają substancje wchłonięte przez

komórkę, a także produkty odpadowe komórki.

Na rysunku przedstawiono budowę lizosomu i działanie występującej w jego błonie ATPazy

transportującej H + .

Na podstawie powyższego schematu

a) wyjaśnij, jakie znaczenie ma działanie ATPazy transportującej H + w błonie lizosomu,

………………………………………………………………...…………………………………

b) wymień

związki

chemiczne,

które

są

rozkładane

przez

enzymy

zawarte

w przedstawionym lizosomie.

………………………………………………………………...…………………………………

Zadanie 10. (2 pkt)

Rycyna jest jedną z najsilniejszych trucizn pochodzenia roślinnego. Białko to, występujące

w rączniku pospolitym ( Ricinus communis ), jest zbudowane z dwóch łańcuchów

polipeptydowych A i B, połączonych mostkiem dwusiarczkowym. Pierwszy z łańcuchów,

rycyna A, jest enzymem przeprowadzającym reakcję niszczącą rybosomy. Potrafi ich

zniszczyć nawet 1500 na minutę. Natomiast rycyna B łączy się z galaktozą (składnikiem

receptorów w błonie komórkowej) i powoduje, że błona się zapada, tworząc pęcherzyk

transportujący rycynę A do wnętrza komórki.

Z nasion rącznika otrzymuje się olej rycynowy, stosowany od stuleci jako lekarstwo

przeczyszczające oraz kosmetyk do pielęgnacji skóry i włosów. Procedura wytwarzania oleju

rycynowego z nasion rącznika związana jest z obróbką surowca w wysokiej temperaturze.

a) Wyjaśnij, uwzględniając działanie rycyny, w jaki sposób trucizna ta powoduje

degradację komórek.

.......................................................................................................................................................

b) Uzasadnij, dlaczego podczas wytwarzania oleju rycynowego stosuje się obróbkę

cieplną.

.......................................................................................................................................................

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: