technika_sekcji_zwlok.pdf

TECHNIKASEKCYJNA

1Podstawyprawne

Wykonywaniezawodulekarzapolegana:

1.rozpoznawaniu,leczeniu,zapobieganiuchorobom

2.wydawaniuorzecze«napodstawieOGLDZIN

OGLDZINY-mog¡dotyczy¢»ywegopacjentalubzwłok,mog¡by¢:

1.zewn¦trzne

2.wewn¦trzne

SEKCJAZWŁOK-ogl¦dzinywewn¦trznepodczasktórychbadanes¡narz¡duzconajmniej3jamciała:

1.GŁOWY

2.KLATKIPIERSIOWEJ

3.JAMYBRZUSZNEJ

Rodzajesekcjizwłok:

1.s.z.ANATOMOPATOLOGICZNA-niepowinnastwierdza¢przyczynyzgonu,gdy»tomusiokre±li¢lekarzlecz¡cy

pacjenta,słu»yjedynieWERYFIKACJIrozpoznaniaklinicznegoprzeprowadzanejna»yczenieklinicystylubcelom

szkoleniowym,zlecanaprzeztowarzystwaubezpieczeniowe

2.s.z.SDOWO-LEKARSKA-słu»yposzukiwaniuprzyczynyzgonu,gdytajestnieznana,pozwalanaustalenie

to»samo±cizwłokistwierdzenieczy±mier¢nast¡piłazprzyczynnaturalnych

1.1Wybraneprzepisyprawne

Poddajesi¦sekcjizwłokiosób,które:

1.zmarływszpitalach/klinikach/karetkach-po12h,niejestpotrzebnazgodarodziny,jestpotrzebnazgodazmarłego

(dotyczytylkosekcjianatomopatologicznej),sprzeciwzmarłegoniejestbranypoduwag¦je±li:

1.±mier¢nast¡piłazprzyczynnieznanych

2.zgonnast¡piłprzed12hodprzyj¦ciadoszpitala

2.je±liwymagategopobranietkanek/narz¡dów,tomo»nasekcj¦przeprowadzi¢wcze±niej-pobierasi¦jenapodstawie

MIERCIOSOBNICZEJ,decydujeoniejzespółneuroanestezjologiczny:lekarzs¡dowy,neurologianestezjologBEZ

transplantologa

3.wewszystkichprzypadkach±miercigwałtownej

4.je±liwymagaj¡tegowzgl¦dypubliczne/naukowe

5.sekcj¦s¡dowo-lekarsk¡przeprowadzasi¦gdy:

1.gdyzachodzipodejrzenie,»ezmarłyonezprzyczynnienaturalnych

2.gdynieustalonoto»samo±cizmarłejosoby

3.zmarłanaglewnieznanychokoliczno±ciach

4.je±lilekarzniezarz¡dzisekcji,adomagasi¦jejrodzina-decyzj¦podejmujeprokurator

6.wniektórychprzypadkach(podejrzenieobecno±cizatorupowietrznego,±miercipoprzetoczeniukrwi,zatruciazw.

chemicznymi,ch.Heinego-Medina)koniecznejestwcze±niejsze(<12h)wykonaniesekcjizwłok

7.je±liniemapodejrze«,»eprzyczyn¡zgonubyłoprzest¦pstwo,mo»naograniczy¢si¦tylkodoogl¦dzinzewn¦trznych

8.je±liwtrakciesekcji,obducentstwierdzi,»eprzyczyn¡zgonumogłoby¢przest¦pstwo,tonale»yprzerwa¢przepro-

wadzaniesekcjiizawiadomi¢prokuratur¦

2Znamiona±mierci

1.całkowitaareﬂeksja

2.szerokie¹renicebezreakcjina±wiatło

3.bezruchgałekocznych

4.całkowitautrata±wiadomo±ci,brakreakcjinabod¹cezewn¦trzne

5.stałybezdech

6.brakzmianwzapisieEKGprzyuciskaniugałekocznych/zatokiszyjnej

7.brakreakcjigałekocznychnakaloryczn¡prób¦bł¦dnikow¡

8.brakczynno±¢elektrycznejmózgu(izoelektrycznaliniaEEG,niezmiennamimostosowaniubod¹cówd¹wi¦kowych,

±wietlnychitermicznych),pomiar2xnadob¦po30min

9.plamyopadowe

3Metodyprzeprowadzaniasekcji

1.INSITU-narz¡dówniewycinasi¦,tylkobadasi¦jenamiejscuichanatomicznegopoło»enia

2.INTABULA-badanienarz¡dówwykonujesi¦poichwyci¦ciuiwyj¦ciuzezwłok

3.sposóbpo±redni-badasi¦narz¡dypozazwłokami,alewpewnychzespołach(blokach)-np.mózg+mó»d»ek,narz¡dy

szyi+kl.piersiowejitd.

Zwłokile»¡zwróconegłow¡wkierunkuokna,obducentpostronieprawejzwłok,asystent-polewej.

3.1Sporz¡dzanieprotokołusekcyjnego

1.cz¦±¢formalna-personalia,miejsceiczaswykonaniasekcji,personaliaosóbuczestnicz¡cychwsekcji,informacje

klinicznelubdaneze±ledztwaokre±laj¡ceokoliczno±¢w±ródktórychnast¡piłzgon

2.WYWÓDOGLDZIN:

1.ogl¦dzinyzewn¦trzne

2.ogl¦dzinywewn¦trzne

Przyopisienarz¡duposługujemysi¦schematem/9/:

1.poło»eniewstosunkudostałychpkt.anatomicznychipłaszczyznciała

2.kształt,wielko±¢(wcm),masa(wgramach)

3.powierzchniazewn¦trzna

4.konsystencja

5.powierzchniarozkroju

6.zabarwienie

7.ukrwienie

8.wo«wyczuwalnaporozkrojeniu

9.pojemno±¢,zawarto±¢ipowierzchniawewn¦trzna-narz¡dówmaj¡cych±wiatło

Rozpoznanieanatomopatologicznepiszesi¦połacinie,nako«cudodajesi¦EPIKRYZpopolsku(podsumowaniecało-

kształtubadania).Stwierdzonezmianymorfologiczneformułujesi¦jakoposzczególnerozpoznaniapatomorfologiczne,

szeregujesi¦jeodzmiangłównychdodrugorz¦dnych,wybierasi¦najistotniejszeiustalaprzyczyn¦zgonu.

Schemat:

1.bezpo±redniaprzyczyna±mierci

2.chorobazasadnicza

3.zmianydrugorz¦dowe-powstałewwynikutejchoroby

4.innezmianypatologiczne

4Tanatologia

TANATOLOGIA-naukabadaj¡caprzyczyny±mierci.

MIER/4/:

1.przerwanie»yciawszystkichnarz¡dówitkanek.

2.trwałenieodwracalnezatrzymanieczynno±ci»yciowychorganizmu.

3.o±miercidecydujeustanieczynno±ci3najwa»niejszychukładów:kr¡»enia,oddechowegoiCUN

4.ustaniektórego±ztychukładówpowodujeszybkiezatrzymaniepozostałych

MIERNATURALNA-wskutekﬁzjologicznegostarzeniasi¦ustrojulubchoroby.Podział:

1.POWOLNA-spowodowanadługotrwał¡chorob¡

2.NAGŁA-wyst¦pujeniespodziewanie

MIERGWAŁTOWNA-zajmujesi¦ni¡medycynas¡dowa,zachodzinaskutekdziałaniajakiego±urazu.Podział:

1.NAGŁA-np.postrzał,powieszenie,zatrucie

2.POWOLNA-wwynikudziałaniaurazu-np.krwiakpodtwardówkowy

Etapyumierania:

1.AGONIA

1.YCIEZREDUKOWANE-osłabienieﬁzjologicznychczynno±ciorganizmu

2.YCIEMINIMALNE-dysregulacjawa»nychczynno±ciidalszezmniejszaniesi¦przejawów»ycia

3.MIERPOZORNA-stwarzapozory±mierci,pracaukł.kr¡»enia,oddechowegoiCUNutrzymujesi¦naMINI-

MALNYMpoziomie,jeststanemodwracalnym

2.MIERKLINICZNA-ustaniepodstawowychukładów

3.MIEROSOBNICZA-±mier¢mózgu,odtegomomentuuwa»amypacjentazazmarłego,przerywasi¦zabiegi

reanimacyjne,mo»napobra¢tkanki/narz¡dy

4.MIERBIOLOGICZNADEFINITYWNA-całkowiteobumarciewszystkichnarz¡dów

4.1Znamiona±mierci

Znamiona±miercipojawiaj¡si¦zarazpo±mierci,wpełnirozwijaj¡si¦wci¡gu12h.

1.PLAMYOPADOWE(LIVORESMORTIS)

Deﬁnicja:sinowi±niowezabarwieniepowłokciałapowstaj¡cenaskutekustaniaczynno±cisercaiopadaniakrwido

siecinaczy«włosowatychnajni»ejpoło»onychcz¦±ciciała.Cechy:

• niewyst¦puj¡wmiejscuucisku

• gdyzwłokile»¡naplecach:

–po30min-ciemnoczerwoneplamynakarkuimał»owinach

–po4-6h-wpełniwykształcone

–po6-8h-nadalulegaj¡przemieszczeniu

–po10-12h-utrwalaj¡si¦inieprzemieszczaj¡-hemolizakrwiiwzrostprzepuszczalno±cinaczy«włosowa-

tych

Wtensposóbmo»naokre±li¢godzin¦zgonu.

OCIEKLINY-odpowiednikplamopadowychwnarz¡dachwewn¦trznych.

2.STENIEPOMIERTNE(RIGORMORTIS)-wmomencie±miercimi¦±nieulegaj¡zwiotczeniu,potemskróceniu

iusztywnieniu,spadapoziomATP,wytwarzasi¦aktynomiozyna.

Szybciejpojawiasi¦:wysokatemp.,±mier¢poprzedzonawysiłkiem,±mier¢wdrgawkach.

• po30-60min-m.sercowy,bł.mi¦±niowaprzewodupokarmowego,przepona,mm.przywłosowe

• po1-3h-mm.mimiczne,drobnemm.palców

• po6-8h-pozostałe

• ust¦pujepo48-72h-wkolejno±ciwjakiejsi¦pojawia-naskutekautolizyigniciabiałek

3.OZIBIENIEPOMIERTNE(FRIGORMORTIS)

• ciałowyrównujesw¡temp.zotoczeniempoprzez:promieniowanie,przewodzenie,parowanie

• szybko±¢zale»yod:temp.otoczenia,wilgotno±ci,grubo±citk.tłuszczowej

• temp.ciaławyrównujesi¦ztemp.otoczeniapo16-20h(±rednispadek-0.5 o /godzin¦)

• wpewnychwarunkach(gł.chorobyzaka¹nezbakteriemi¡lubposocznic¡)mo»enast¡pi¢wzrosttemp.

4.BLADOPOMIERTNA(PALORMORTIS)

• najmniejcharakterystyczna,bomo»ewyst¡pi¢za»ycia

• wyst¦pujenaskutekzatrzymaniakr¡»eniaiopadaniakrwi-najszybciejrozwijasi¦wmiejscachpoło»onych

najwy»ej

• skóramaodcie«szary,»ółtawy

5.WYSYCHANIEPOMIERTNE(EXSICCATIOPOSTMORTEM)

• zwłokitrac¡wod¦

• skóra»ółtawobrunatna

• najszybciej:

–rogówkam¦tniejepo1h(oileniezostan¡przykrytepowiekami)

–spojówki-»ółteplamy

–powłokiwmiejscupozbawieniazrogowacenia

–czerwie«warg

–skrzydełkanosaiopuszkipalców

–ciemnobrunatnestwardnieniawmiejscuotarcia

NIEWTPLIWEZNAMIONAMIERCI(STIGMATAMORTIS):

1.plamyopadowe

2.st¦»eniepo±miertne

4.2Pó¹nezmianypo±miertne

1.AUTOLIZA-rozkładtkanekpodwpływemwłasnychenzymów

2.GNICIE-jw.podwpływemenzymówbakteryjnych

Procesyautolizypojawiaj¡si¦najcz¦±ciejwkom.nerwowych,w¡troby,pó¹niej-erytrocyty.Makroskopowoobserwu-

jesi¦-wygładzeniebł.±luzowej»oł¡dka,rozmi¦kanietrzustki.Mikroskopowo-pojawiaj¡si¦wakuole,rozpadj¡der,

złuszczeniekomórekbł.±luzowych,surowiczych.

GNICIE(PUTREFACIO)

• spowodowaneprocesamignilnymi

• szybko±¢zale»yodtemperatury,wilgotno±ci,procesówchorobowych

• szybciejpojawiasi¦wmiejscuuszkodzonychpowłokiwynaczynieniakrwi

• najszybciejmo»nazaobserwowa¢szaro-zielonkawezabarwieniepowłokwokolicachprawegodołubiodrowego

• SMUGIDYFUZYJNE-gdybakteriedostan¡si¦dokrwi

• rozd¦ciejelit,workamosznowego

• wysuni¦ciej¦zyka,gałekocznych

• GIGANTYZMGNILNYCASPRA-skórabrudnoczerwona

• OCIEKANIEGNILNE-±ciekaniedojamciaławodyzgnij¡cychnarz¡dów

• po2-4latachmo»edoj±¢doZESZKIELETOWACENIA(zostaj¡:ko±ci,okostna,±ci¦gna),po5-10latach-tylko

ko±ci

4.3Zmianyzachowawcze

STRUPIESZCZENIE=MUMIFIKACJA

• procesuwarunkowanycechami±rodowiska:sucho±¢,przewiewno±¢,wysokatemp.

• lekko±¢zwłok

• skórabrunatna

• rysytwarzymog¡by¢zachowane

• wysychanienarz¡dówwew.

• trwamin.kilkatygodni

PRZEOBRAENIETŁUSZCZOWO-WOSKOWE=SAPONIFIKACJA

• w±rodowiskuwilgotnym,niskatemp.,mał¡ilo±¢tlenu(np.gł¦bokawoda,gliniastagleba,piwnica)

• powstajetłuszczo-wosk

• zwłokiwygl¡daj¡jakpochlapanegipsem

• trwamin.kilkamiesi¦cy

PRZEOBRAENIETORFOWE(SPHAGNUM)

• zakwaszonagleba

• wygarbowaniepowłokskórnych

• demineralizacjako±ci

• spłaszczenieideformacjaciała

5Ogl¦dzinyzewn¦trzne

Schematpost¦powania:

1.Stanogólny

1.płe¢

2.wiek

3.długo±¢ciała

4.stopie«od»ywienia

5.wygl¡dskóry

2.Znamiona±mierci

1.temperaturaciała

2.plamypo±miertne

3.st¦»eniepo±miertne

4.objawygnicia

3.Ogl¦dzinyszczegółowe

1.głowa

2.szyja

3.kl.piersiowa

4.brzuch

5.narz¡dypłciowe

6.ko«czyny

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: