!Mika Waltari - Trylogia rzymska 3 - Mój syn Juliusz.pdf - Mika Waltari - Wrogowie rodzaju ludzkiego - Pulaneczka

Mika WALTARI

Trylogia Rzymska

część trzecia:

MÓJ SYN

JULIUSZ

Przełożyła z fińskiego Kazimiera Manowska

Wydawnictwo „Książnica”

SPIS RZECZY

KSIĘGA PIERWSZA

....................................................................................................................................

POPPEA

...................................................................................................................................................

KSIĘGA DRUGA

..........................................................................................................................................

TYGELLIN

..............................................................................................................................................

KSIĘGA TRZECIA

.......................................................................................................................................

ŚWIADKOWIE

.......................................................................................................................................

KSIĘGA CZWARTA

....................................................................................................................................

ANTONIA

...............................................................................................................................................

KSIĘGA PIĄTA

............................................................................................................................................

DENUNCJATOR

.....................................................................................................................................

KSIĘGA SZÓSTA

.........................................................................................................................................

NERON

....................................................................................................................................................

KSIĘGA SIÓDMA

........................................................................................................................................

WESPAZJAN

..........................................................................................................................................

EPILOG

........................................................................................................................................................

Aby ją więc (pogłoskę) usunąć, podstawił Neron winowajców i dotknął najbardziej wyszukanymi kaźniami tych,

których znienawidzono dla ich sromot, a których gmin chrześcijanami nazywał. Początek tej nazwie dał Chrystus,

który za panowania Tyberiusza skazany był na śmierć przez Poncjusza Piłata; a przytłumiony na razie zgubny

zabobon, znowu wybuchnął, nie tylko w Judei, gdzie się to zło wylęgło, lecz także w stolicy (dokąd wszystko, co

potworne albo sromotne, zewsząd napływa i licznych znajduje zwolenników). Schwytano więc naprzód tych, którzy

tę wiarę publicznie wyznawali, potem na podstawie ich zeznań ogromne mnóstwo innych, i udowodniono im nie

tyle zbrodnię podpalania, ile nienawiść ku rodzajowi ludzkiemu. A śmierci ich przydano urągowisko, że okryci

skórami dzikich zwierząt ginęli rozszarpywani przez psy albo przybici do krzyżów, gdy zabrakło dnia, palili się

służąc za nocne pochodnie.

Tacyt, „Roczniki" XV, 44 (przeł. z łac. S. Hammer)

Prastarych przecie czasów porzućmy przykłady [...] naszego pokolenia świetne bierzmy wzory.

Dla zawiści i zazdrości cierpieli prześladowania ci, którzy byli jako słupy największe i najsprawiedliwsze. I

śmiertelną stoczyć musieli walkę. Zwróćmy oczy na apostołów znakomitych.

Na Piotra, który dla zawiści nieprawej nie jedno lub drugie, lecz wiele zniósł utrapień i tak złożył świadectwo i

poszedł do zasłużonego chwały miejsca. Dla zawiści i zwady wziął Paweł wytrwałości nagrodę. Siedmkroć dźwigał

okowy, był wygnany, był kamienowany. Stał się Dobrej Nowiny zwiastunem na wschodzie i na zachodzie. Okrył się

sławą promienną wiary swojej. Sprawiedliwości uczył świat cały. I zaszedł na krańce zachodu. I tak wobec władców

złożył świadectwo. I zeszedł ze świata. I poszedł do miejsca świętego, dając wytrwałości przykład najświetniejszy.

Dokoła tych mężów, świętych obywateli bożych, skupiła się wielka rzesza wybranych, którzy dla zawiści cierpieli

mnogie katusze i męki. [...] Prześladowano niewiasty [...] które poniosły srogie i bezecne męczarnie. [...] W biegu o

wiarę dotarły do mety. I wzięły nagrodę wspaniałą ciała słabego niewiasty.

Św. Klemens Rzymski, I List do Koryntian, 5—6 frjrzeł. ks. A. Lisiecki)

KSIĘGA PIERWSZA

POPPEA

Przewidywania Sabiny sprawdziły się o tyle, że upłynęły jeszcze dwa lata, zanim

Neron odważył się pomyśleć serio o rozwodzie z Oktawią. Gdy wrócił do Rzymu po

śmierci Agrypiny, doszedł do wniosku, że z uwagi na sytuację trzeba odesłać Poppeę z

Palatynu; tylko po kryjomu składał jej wizyty i spędzał tam noce. Ułaskawił banitów i

przywrócił stanowiska usuniętym poprzednio senatorom. Olbrzymi majątek

odziedziczony po matce rozdarował pospiesznie i byle komu, bo ani majątki ziemskie,

ani drogocenne ruchomości i niewolnicy Agrypiny nie znajdowali chętnych wśród

przedstawicieli arystokracji. Większość tego majątku na chybił trafił rozrzucił między

widzów wraz z losami fantowymi w antraktach igrzysk w Cyrku Wielkim.

Chcąc stłumić wyrzuty sumienia, a także zdobyć poklask gawiedzi, zaproponował

senatowi zniesienie podatków bezpośrednich. Oczywiście doskonale wiedział, że jest to

niemożliwe, ale udowodnienie tego pozostawił senatowi. Senat odrzucił propozycję

cesarza, co wywołało powszechne niezadowolenie. Natomiast Neron znacznie ulepszył

system podatkowy. Obniżył podatek obrotowy i ustalił ścisłe zasady wymiaru podatków.

Dzięki temu każdy obywatel zyskał świadomość, za co i w jakiej mierze jest

opodatkowany.

Neron występował publicznie jako woźnica rydwanu w gonitwach cyrkowych.

Wyjaśniał, że w ten sposób kontynuuje tradycje bogów i starożytnych królów. Przed

organizowanymi na modłę grecką wielkimi igrzyskami występował w teatrze jako

śpiewak, akompaniując sobie na cytrze. Po śmierci matki jego głos wyraźnie się

wzmocnił i nabrał metalicznych tonów. Mimo tego Burrus na wszelki wypadek

odkomenderował do teatru oddział pretorianów, aby pilnowali porządku i oklaskiwali

Nerona. Sam dawał im przykład i pierwszy klaskał, choć jako żołnierz głęboko wstydził

się za cesarza. Przyznać wszakże trzeba, że Neron mógł ujawnić znacznie bardziej

bezwstydne zainteresowania.

Moda grecka całkowicie opanowała Rzym. Bardzo wielu senatorów i ekwitów brało

udział w igrzyskach. Młode córy rodów patrycjuszowskich popisywały się greckimi

tańcami; nawet wiekowe matrony demonstrowały w cyrku zwinność swoich kończyn.

Osobiście nie miałem nic przeciwko tym występom, mającym jakoby uszlachetniać

zabawy ludowe, ponieważ oszczędzały mój wysiłek i zmniejszały koszty bestiarium. Lud

i tak w trakcie igrzysk interesował się wyłącznie wyścigami rydwanów...

Bywalcy igrzysk uważali, że występy zawodowych śpiewaków, muzyków, tancerzy i

aktorów stoją na bez porównania wyższym poziomie niż popisy amatorskie. Ponadto byli

rozczarowani, ponieważ nawet w antraktach nie występowały ani dzikie zwierzęta, ani

gladiatorzy.

Starzy patrycjusze byli przerażeni. Twierdzili, że gimnazjony, gorące kąpiele i

zniewieściała muzyka wpływają destrukcyjnie na morale młodzieży rzymskiej i to teraz,

gdy Rzym potrzebuje zahartowanych bojowników.

Bo właśnie od nowa rozgorzała wojna w Armenii, a równocześnie pewna

przerażająca kobieta, Boudika, zjednoczyła plemiona Brytów i doprowadziła do wybuchu

powstania w Brytanii. Całkowitej zagładzie uległ jeden z legionów, a kilka miast

rzymskich zmieciono z powierzchni ziemi. Prokurator rzymski do tego stopnia stracił

panowanie nad sobą, że uciekł do Galii.

Jestem przekonany, że Boudika nigdy by nie zyskała tak szerokiego poparcia wśród

Brytów, gdyby legiony nie znajdowały się na wyłącznym utrzymaniu podbitego kraju i

gdyby książęta brytyjscy nie musieli spłacać kredytów, przyznanych im przez Senekę, a

zwłaszcza wysokich procentów od tych pożyczek. Barbarzyńcy wciąż nadal nie w pełni

rozumieją zasady współczesnego obrotu pieniężnego.

Młodzi ekwici nie wykazywali chęci wyjazdu do Brytanii i narażania się na wbijanie

na pal lub palenie żywcem. Woleli pozostawać w Rzymie, gdzie odziani w greckie stroje

mogli pielęgnować bujne loki i brzdąkać na cytrach. Zanim sytuacja w Brytanii wyjaśniła

się, Neron zaproponował senatowi rozważenie ewentualności wycofania się z wyspy, z

którą są tylko wieczne kłopoty. Ten kraj pożerał więcej, niż dawał. Gdyby porzucono

wyspę, wówczas można byłoby trzy legiony — bo czwarty uległ zagładzie — przesunąć

na wschód, przeciwko Fartom.

W czasie gorącej dyskusji w senacie nad tą propozycją Seneka wygłosił błyskotliwą,

przepojoną umiłowaniem pokoju mowę. Powoływał się w niej na brytyjskie sukcesy

boskiego Klaudiusza. Neron bez utraty reputacji nie mógł rezygnować ze zdobyczy

swego ojca przez adopcję. W istocie rzeczy Seneka występował w obronie swoich

ogromnych kapitałów, które ulokował w Brytanii.

Posunął się do twierdzenia, że przeniesienie trzech legionów na wschód zmusiłoby

Partów do podjęcia wzmożonego wysiłku zbrojeniowego. Pompejusz — wołał Seneka —

a szczególnie Krassus na własnej skórze doświadczyli, co znaczy prawdziwa wojna

przeciwko Partom. Obecne porażki Korbulona w Armenii są niczym wobec tamtych

wydarzeń, a zresztą nie mają większego znaczenia, bo przecież leżąca między dwoma

mocarstwami Armenia jest jakby piłeczką treningową, którą przerzuca się z rąk do rąk

dla wysondowania siły przeciwnika.

Pewien leciwy senator zawołał, że niewątpliwie Seneka świetnie zna subtelności gry

w piłkę, ale raczej nie powinien zabierać głosu na temat wojny, jako że nigdy nie

prowadził oddziału do boju z mieczem w ręku. Co było zgodne z prawdą: Seneka

rzeczywiście chętnie grywał w piłkę, natomiast w czasie prezentacji ekwitów z trudem

!Mika Waltari - Trylogia rzymska 3 - Mój syn Juliusz.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: