MASZYNY ASYNCHRONICZNE
Oznaczenia:
– współczynnik mocy silnika, znamionowy współczynnik mocy,
– częstotliwość zasilania,
– częstotliwość napięcia stojana, wirnika,
– częstotliwość stojana (znamionowa,
– prąd stojana, wirnika,
– indukcyjność rozproszenia stojana, wirnika,
– moment, moment rozruchowy,
– moment obciążenia,
– moment krytyczny,
m – liczba faz,
– prędkość obrotowa synchroniczna przy częstotliwości znamionowe,
– prędkość synchroniczna,
p – liczba par biegunów, ale także
– moc znamionowa,
– rezystancja uzwojenia wirnika sprawdzona na stronę uzwojenia stojana,
– rezystancja stojana, wirnika,
– rezystancja reprezentująca straty mocy w rdzeniu,
s – poślizg,
– poślizg krytyczny,
– poślizg krytyczny dla warunków znamionowych,
– napięcie zasilania nominalne
– napięcie fazowe przy zasilaniu nominalnym
– reaktancja rozproszenia stojana, wirnika
Przykładowe zadania
Zadanie 1
Silnik indukcyjny, klatkowy, trójfazowy ma dane: .
Obliczyć znamionowy prąd fazowy stojana, prąd pobierany z sieci przy obciążeniu znamionowym przy połączeniu w gwiazdę, przy połączeniu w trójkąt, znamionową moc czynną pobraną z sieci.
Rozwiązanie
Znamionowy prąd fazowy stojana ( oznaczenia kolejnych indeksów f – fazowy, 1- stojana, N – znamionowy)
Zauważmy, że oznaczenie 220/380 determinuje wartość prądu fazowego. Przy połączeniu uzwojenia w gwiazdę prąd znamionowy fazowy stojana jest tożsamy z prądem pobieranym przez silnik z sieci. Przy przełączeniu uzwojeń na trójkąt , prąd pobierany z sieci będzie większy od obliczonego prądu fazowego. W celu podkreślenia, że jest to prąd pobierany z sieci dodano indeks s.
Znamionowa moc czynna pobrana z sieci:
Ten sam wynik uzyskamy obliczając:
Połączenia trójkąt-gwiazda
Typowe konfiguracje połączeń i napięć to :
230 V / 400 V ( 220V/380V) – trójkąt / gwiazda 400 V – trójkąt 400 V/ 660 V – trójkąt / gwiazda
Napięcie zasilające silnik musi być tak dobrane, aby nie przekraczało napięcia, na jakie zbudowano uzwojenia fazowe. Stąd możliwość przełączenia uzwojenia stojana silnika indukcyjnego w trójkąt lub w gwiazdę zależnie od wartości napięć wskazanych na tabliczce znamionowej silnika indukcyjnego.
Najczęściej stosowane oznaczenia i odpowiadające im napięcia pracy przedstawiono w tablicy 1.
Tablica 1
Oznaczenie na
tabliczce znamionowej
Napięcie zasilające
dla połączeń w trójkąt
dla połączeń w gwiazdę
400 V
690 V
230 V
230/400 V
220/380
220V
400 V380V
400/690 V
Przykład
Jeżeli na tabliczce znamionowej silnika indukcyjnego podane są dwa napięcia np. 220/380 V, to oznacza, że faza uzwojenia stojana silnika indukcyjnego jest zaprojektowana na dolną wartość napięcia, czyli 220 V. Dysponując w sieci napięciem 3 x 380 V trzeba w silniku połączyć uzwojenie w gwiazdę, natomiast w przypadku napięcia w sieci 3 x 220 V trzeba silnik połączyć w trójkąt.
Przy połączeniu w trójkąt należy wykonać połączenia jak na rysunku
Zadanie 2
Na tabliczce znamionowej silnika asynchronicznego znajdujemy napis U=400V. Czy testerem pokazanym na rysunku można ustalić rezystancje uzwojeń fazowych silnika w połączeniach w gwiazdę ? Jak podłączyć należy tester?
Przy połączeniu w gwiazdę napięcie zasilające wynosi maksymalnie co oznacza, że tester nie może być podłączony do zacisków silnika ( dopuszczalne napięcie 500V). W celu wykonania pomiaru należałoby wykonać pomiary prądu i napięcia jak na rysunku.
Obliczenie rezystancji :
Zadanie 3
Narysuj jak założyć zworę do połączenia uzwojeń w gwiazdę w silniku asynchronicznym jak na poniższym rysunku. Jakie napięcie międzyprzewodowe powinna mieć sieć zasalająca?
Zadanie 4
Objaśnij powyższą tabliczkę znamionową silnika, w szczególności zapis 220V/380V 6,2A/3,6A. Do jakich sieci i w jaki sposób może być podłączony ten silnik? Na podstawie danych oszacuj wartość moc silnika która powinna znaleźć się na tabliczce.
Zapis 220V/380V oznacza, że mniejsza z tych wartości, czyli 220V jest napięciem które może być przyłączone do jednej fazy silnika.
Możliwe są następujące konfiguracje :
w sieci 127V/220V uzwojenia połączenie w trójkąt
w sieci 220V/380V uzwojenia połączenie w gwiazdę.
Prąd 6,2A/3,6A oznacza prąd (znamionowy) w jednej fazie uzwojenia w sieci 127V/220V, prąd o wartości I = 6,2 A. w sieci 220V/380V, prąd o wartości I = 3,6 A.
Obliczenie mocy pozostawiamy Czytelnikowi.
Rozruch silnika przy polaczeniu gwiazda- trójkąt
Analizę rozruchu dogodnie jest przeprowadzać upraszczając schemat zastępczy maszyny poprzez pominięcie gałęzi poprzecznej. Jest to równoważne założenie, że pomijamy straty w żelazie czyli zakładamy brak prądu magnesującego. Schemat zastępczy typu T jednej fazy silnika upraszcza się do postaci jak na rysunku.
Wielkości występujące na schemacie to:
...
bobex10