Alfred Szklarski - Tomek Wśród Łowców Głów.pdf - Szklarski 06 Tomek wśród łowców głów - ypla

ALFRED SZKLARSKI

Tomek wśród łowców głów

Isla de la Mala Gente 1

Eleli Koghe samotnie szedł ścieżyną przez dżunglę porastającą górskie zbocza. Natężo-

nym wzrokiem uważnie rozglądał się po gąszczu tropikalnej zieleni. Jego wełnistowłosą głowę

zdobiły brązowo-zielono-czerwone pióra królewskiego rajskiego ptaka. Ujęte przepasaną wyso-

ko na czubie głowy plecionką z łyka, wyglądały jak szeroko rozłożony wachlarz, mieniący się

purpurą krwi. Według wierzeń niektórych papuaskich plemion, pióra tego wspaniałego ptaka

miały nie tylko chronić wojownika przed zranieniem w walce, lecz były również skutecznym

amuletem przeciwko puri-puri, czyli czarom, których obawiali się nawet najodważniejsi. Mężny

Eleli Koghe nigdy nie rozstawał się ze swoim cennym pióropuszem i dlatego właśnie obdarzono

go imieniem oznaczającym w miejscowym narzeczu - Czerwony Rajski Ptak.

Niemal od chłopięcych lat był wojownikiem i myśliwym, tak jak prawie wszyscy męż-

czyźni żyjący w głębi tej olbrzymiej, tajemniczej wyspy. Na prawym ramieniu niósł teraz wi-

dome tego oznaki: łuk z palmowego drzewa, długie strzały z zadziorami, dzidę i kamienny to-

pór, mocno przytwierdzony łykiem do styliska z gałęzi.

Krajowiec był nagi. Jedynie biodra osłaniała opaska z białej kory. Całe ciemnobrązowe,

błyszczące ciało pomalowane było w czarne i białe pasy. Lekko wydęte usta oraz przenikliwie

spoglądające, czarne jak węgiel oczy otaczały koła z jasnoczerwonego i żółtego barwnika. Wy-

suszone, nadpleśniałe świńskie ogonki, zwisające z przedziurawionych małżowin usznych i kość

kazuara 2 w chrząstce nosowej wskazywały, że Eleli Koghe jest osobistością wśród swoich. Na

szyi przecież nosił sznur upleciony z cienkich lian, na którym widniało zawiązanych osiem wę-

złów. Każdy z nich oznaczał własnoręcznie pokonanego wroga.

Eleli Koghe szedł ostrożnie, gotów do odparcia niespodziewanej napaści. Był przecież

cząstką dżungli, w której od wieków trwała, jak w całej przyrodzie, nieustanna walka. Atak,

obrona, triumf i śmierć szły tam z sobą w parze. Zwyciężał bardziej przedsiębiorczy, słabszy

musiał ginąć, aby silniejszy mógł dalej istnieć.

1 Wyspa Złych Ludzi - nazwa nadana Nowej Gwinei przez portugalskich i hiszpańskich żeglarzy, którzy w XVI w. odkryli tę wyspę. Nazwę

Nowa Gwinea nadał jej Hiszpan Ortiz de Retes w 1545 r., ponieważ tropikalne lasy i podobna do Murzynów ludność przypominały mu

zachodnioafrykańskie wybrzeże

2 Kazuar - duży ptak pokrewny strusiom, noc spędza w leśnej gęstwinie, a w dzień żeruje w wysokich trawach. Żywi się pokarmem

roślinnym, a także rybami, żabami i jaszczurkami. W ogrodach zoologicznych kazuary jedzą chleb, ziarno i pokrajane jabłka .

Korony drzew pięły się w szaleńczym wyścigu ku niebu. W niezwykłej plątaninie trudno

nawet było odgadnąć, kto zwyciężył, a kto został zwyciężony. W dole, u stóp leśnych olbrzy-

mów, bujnie krzewił się drugi, jeszcze bardziej bezlitosny, niższy gąszcz paproci, kolczastych

palm, bambusów i różnych pnączy. Świat roślinny i zwierzęcy tworzył w dżungli nierozerwalną

całość w walce o zachowanie istniejącego stanu. Drzewa i liany dusiły się wzajemnie w uści-

skach, owady drążyły drzewa, ptaki pożerały owady, ludzie polowali na ptaki, a krokodyl, dra-

pieżnik nowogwinejskiej dżungli, czyhał na wszystkie żyjące istoty z człowiekiem włącznie.

Krajowcy zamieszkujący dżunglę również toczyli między sobą prawie nieustanne wojny i upra-

wiali kanibalizm.

Eleli Koghe samotnie podążał przez dżunglę do strumienia, niedawno, bowiem odkrył

miejsce, w którym łatwo można łowić ryby. Nikt z jego plemienia nie kwapił się z pomocą. Do

owego miejsca trzeba było iść przez okolicę, którą nawiedzały złe duchy. Eleli Koghe był od-

ważny, lecz mimo to niepokój jego potęgował się teraz z każdym krokiem. Już niedaleko, w zie-

lonej gęstwinie po prawej stronie ścieżyny, leżał olbrzymi, samotny głaz. Na jego płasko ścię-

tym szczycie, pokrytym grubą warstwą zielonożółtego mchu, rosła kępa sękatych drzew. Ich ko-

rzenie zwisały wokół jak żółte jadowite węże i częściowo osłaniały widoczną tuż przy ziemi

czarną szczelinę. Nikt nie potrafił wyjaśnić, w jaki sposób samotny blok skalny dostał się w głąb

dżungli, lecz z pokolenia na pokolenie wśród okolicznych mieszkańców przekazywano sobie le-

gendę, że w ciemnej grocie pod głazem mieszkają bardzo złe duchy. Miały posiadać ogniste

oczy, z których wyrastały żółte żądła.

W pobliżu gąszczu kryjącego samotną skałę Eleli Koghe przyspieszył kroku. Odwrócił

głowę, by przypadkiem nie napotkać zabijającego spojrzenia demona. Tędy nawet w dzień naj-

bezpieczniej było przechodzić w towarzystwie czarownika, znającego różne zaklęcia.

Tym razem również udało się Eleli Koghe przejść spokojnie obok siedliska duchów.

Westchnienie ulgi wyrwało się z jego piersi. Pobiegł w kierunku brzegu strumienia. Wkrótce

usłyszał szum wody przedzierającej się przez rzeczne progi.

Las rzednął... Eleli Koghe zwolnił kroku. Zaczął się uważnie rozglądać. Niebawem odna-

lazł miejsce, w którym poprzednim razem przygotował sprzęt rybacki. Ku swemu zadowoleniu

stwierdził, że owalna obręcz o średnicy ponad półtora metra jest już zasnuta siecią utkaną w du-

że oczka. Z wdzięcznością spojrzał na siedzącego w niej pająka wielkości laskowego orzecha, o

włochatych, ciemnobrązowych nogach. Pomysłowi mieszkańcy tej doliny nieraz wy-

korzystywali pracowitego pająka do robienia oryginalnych sieci na ryby. W tym celu wybierali

w lesie odpowiedni rozmiarami bambus, zginali go od wierzchołka w kabłąk, a reszty pracy do-

konywał za nich pająk, który znalazłszy obręcz, nadającą się do sporządzenia pułapki na owady,

zasnuwał ją elastyczną, dość mocną i trwałą siecią, odporną nawet na wodę.

Eleli Koghe dzidą ostrożnie przepłoszył pająka, po czym kamiennym toporkiem ściął

bambus. Teraz ruszył ku pobliskiemu brzegowi strumienia. Niebawem przystanął na dużym ka-

mieniu. W tym właśnie miejscu rumowisko skalne częściowo tarasowało nurt rzeki, powodując

prąd wsteczny i wirowanie wody. Eleli Koghe odłożył broń. Ujął w dłonie bambus i szerokim

ruchem zagarnął siecią wodę w toni. Po jakimś czasie złowił kilka niedużych ryb. Włożył je do

siatki uplecionej z lian, a następnie zarzucił ją na ramię; zabrał broń oraz sieć i ruszył w kierun-

ku grupy skał, gdzie zamierzał ukryć swój sprzęt rybacki.

Wkrótce znalazł odpowiednie miejsce. Teraz powracał do wioski wzdłuż łagodnego, bez-

drożnego zbocza górskiego. Naraz z platformy położonej na ostro ściętym szczycie rozbrzmiały

melancholijne okrzyki.

Eleli Koghe przystanął. Zaczął nasłuchiwać. Po chwili uśmiechnął się, to ptak golove 3

śpiewał swoją miłosną pieśń...

Eleli Koghe bez najmniejszego szmeru ostrożnie wspiął się na szczyt. Ukryty w gąszczu

przyglądał się uzdolnionemu ptakowi. Ptak ten, zwany przez nas ogrodnikiem, jest nadzwyczaj

pomysłowym budowniczym.

Na okres godów samiec golove przygotowuje w ciągu kilku miesięcy wspaniałą salę ba-

lową. Przede wszystkim wybiera odpowiednie miejsce, jak najbardziej równe i nie porośnięte

drzewami. Dziobem i pazurkami oczyszcza ziemię z trawy, niweluje ją; jeśli są tam jakieś krze-

wy, zrywa z nich liście oraz korę, aby zwiędły. Pozostawia tylko jeden krzak i naokoło niego

buduje ziemną platformę w kształcie koła o średnicy mniej więcej jednego metra. Następnie

przynosi szorstki mech i proste łodygi pewnego gatunku storczyka, który rośnie pękami na gałę-

ziach omszałych, wielkich drzew, by z nich zrobić okładzinę wzmacniającą krawędź platformy.

Potem zbiera w lesie gałązki i złote listki, jagody czerwone, białe i zielone, z których układa

różne wzory na swej sali godowej. Wśród ozdób nie brak również kolorowych kwiatów, owo-

ców, a nawet grzybków i pięknie ubarwionych owadów. Gdy ozdoby przez dłuższe leżenie tracą

świeżość, ptak je wyrzuca i zastępuje innymi.

Eleli Koghe w skupieniu przysłuchiwał się miłosnym trelom golove. Cieszył się razem z

ptasim zalotnikiem. Krajowcy doskonale znali zwyczaje golove i uważnie śledzili ich prace przy

budowie sal godowych. Poszczególne czynności ptaka-ogrodnika stanowiły dla nich naturalny

terminarz własnych zajęć gospodarskich. Gdy golove zaczynał drapać ziemię, kobiety wiedziały,

że czas już oczyszczać miejsce na poletko. Kiedy ptak przystępował do budowania platformy,

3 Ptak-ogrodnik (Amblyornis inornatus) spotykany w górach Arfak (półwysep Plasia Głowa - Yogelkopf), a w okoli-

cach gór Fuyughc zwany golove, jest spokrewniony z ptakami rajskimi. Z ptasich budowniczych osiągnął najwięk-

szą doskonałość w budowaniu oryginalnych altan godowych. Do lej odmiany rajskich ptaków należą również za-

mieszkujące znaczną część Australii i najlepiej poznane budniki, zwane także altannikami (Ptiłonorhynchus viola-

ceus), dochodzące do 28 cm długości.

kobiety kopały swą ziemię zaostrzonymi kijami, natomiast, gdy wzmacniał platformę okładziną

z mchu, one ogradzały poletka, by ochronić je przed dzikami. Przystrajanie platformy różnymi

ozdobami oznaczało czas sadzenia jarzyn, ukończenie zaś budowy i miłosny śpiew były zapo-

wiedzią, że warzywa dojrzewają na poletkach. Dlatego też radość owładnęła sercem Eleli

Koghe. Oto nadchodziła pora żniw, sytości, śpiewów i tańców. Eleli Koghe po cichu wycofał się

z kryjówki. Niebawem był na skraju dżungli.

Tropikalny żar słoneczny uciszył życie gąszczy leśnych. Eleli Koghe bez pośpiechu

wszedł do dżungli. Miał dość czasu, by powrócić do wioski, zanim kobiety zaczną przygotowy-

wać przed zmierzchem główny posiłek dnia. Wtem w ciszy leśnej, niemal jednocześnie, rozległ

się świst strzały i ostry krzyk śmiertelnie ugodzonego rajskiego ptaka. Eleli Koghe odruchowo

przykucnął za pniem drzewa. Łowił uchem trzepot skrzydeł, szelest gałęzi i głuchy odgłos pada-

jącego na ziemię ptaka. Kilka cichych skoków przybliżyło Eleli Koghe do miejsca nieoczekiwa-

nych łowów. Ostrożnie rozchylił pnącza.

Zaledwie o parę kroków od niego, u stóp drzewa, pochylał się nad swym łupem jakiś

mężczyzna z łukiem w dłoni. Ubrany był w szeroki czarny pas pleciony i przepaskę z kory. Nos,

przez którego chrząstkę przegrodową przesunięta była kość kazuara, pomalowany miał na żółto,

a na policzkach widniały symetryczne czerwone pasy. Z uszu zwisały mu wysuszone kolibry, na

szyi zaś sznury muszli i psich zębów. Obok niego, porzucone, leżały dzida i kamienny topór.

Przyklęknął nad jeszcze drgającym ptakiem.

Błysk gniewu zamigotał w oczach Eleli Koghe. Obcy myśliwy należał do plemienia Ma-

fulu, z którym plemię Tawade żyło na wojennej stopie. Pobliski strumień stanowił granicę po-

między terenami łowieckimi obydwóch plemion. Przekroczenie jej przez którąkolwiek stronę

zawsze powodowało krwawy odwet.

Eleli Koghe ostrożnie oparł dzidę o drzewo; topór i siatkę z rybami położył u jego stóp.

Ujął haczykowatą strzałę, po czym mocno napiął cięciwę łuku. Strzała ostro bzyknęła w powie-

trzu. Nieszczęsny Mafulu z szyją przebitą na wylot poderwał się z ziemi, lecz w tej chwili druga

strzała ugodziła go prosto w pierś. Wydawszy stłumiony okrzyk, ciężko osunął się na martwego

rajskiego ptaka.

Eleli Koghe podbiegł do pokonanego wroga. Wojny wśród krajowców przeważnie ogra-

niczały się do pojedynczych napadów z zasadzki. Ten, kto zabijał nieprzyjaciela nie narażając

siebie, zyskiwał sławę największego bohatera. Toteż Eleli Koghe z dumą zawiązał teraz dzie-

wiąty węzeł na swym złowieszczym naszyjniku z lian. Pospiesznie zabrał broń zabitego Mafulu

oraz martwego rajskiego ptaka i własną sieć z rybami, po czym pobiegł w kierunku wioski z ra-

dosną wieścią.

Alfred Szklarski - Tomek Wśród Łowców Głów.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: