Opracowane wykłady - mikrobiologia ogolna.doc

1

Mikrobiologia ogólna - egzamin

1.         Życie – to układ samoodtwarzalny, w którym niezbędne są enzymy (kierują metabolizmem) oraz materiał genetyczny (warunkuje potomstwo). Pierwsze bakterie pojawiły się 3 mld lat temu (beztlenowe).

2.         Twórcy mikrobiologii:

§          Ludwik Pasteur (1822-1895) – fermentacja, podłoża agarowe, sterylizacja, szczepionka przeciw wąglikowi.

§          Robert Koch (1843-1910) – definicja choroby (źródło, droga przenoszenia), gruźlica, metody barwienia.

§          Ilja Miecznikow (1845-1916) – wyjaśnił fagocytozę (immunologia).

§          Leon Cienkowski (1822-1887) – szczepionka przeciw wściekliźnie (uratował rosyjski sektor cukru).

3.         Znaczenie mikrobiologii:

§          Produkcja żywności (białka, pasze dla świń), witamin (głównie B), wina, piwa, sery.

§          Rozkład materii organicznej, w tym żywności – w celach zapobiegawczych stosujemy wymienione niżej procesy:

a.         Suszenie, wędzenie (usuwanie wody).

b.         Kandyzacja konfitur (cukier zwiększa ciśnienie osmotyczne).

c.         Kiszenie kapusty:

-wytworzenie środowiska beztlenowego dla bakterii beztlenowych (szatkowanie i ubijanie),

-utlenianie cukrów (głównie celulozy),

-fermentacja (powstaje kwas mlekowy),

-obniżenie pH (zabicie bakterii chorobotwórczych).

d.         Peklowanie (wstrzykiwanie azotynów, saletry).

e.         Obniżenie temperatury (hamowanie metabolizmu).

f.          Sterylizacja (w autoklawie).

§          Oczyszczanie wody i rozkład detergentów (biodegradacja).

§          Produkcja antybiotyków, surowic, szczepionek.

4.         Procaryota i eucaroyta:

5.         Podział królestwa Procaryota:

·          Eubacteria – większa grupa:

a.         Zawiera wszystkie bakterie ważne w medycynie.

b.         Niewielka grupa żyje w środowiskach ekstremalnych.

c.         Niektóre gatunki fotosyntetyzują: sinice, b. purpurowe i zielone.

d.         Brak bakterii wytwarzających metan.

·         Archebacteria – mniejsza grupa:

a.         Dużo przedstawicieli żyje w warunkach ekstremalnych.

b.         Należą bakterie wytwarzające metan.

c.         W ścianie komórkowej zamiast mureiny występuje pseudomureina.

d.         W błonie komórkowej posiadają estry kwasów tłuszczowych zamiast fosfolipidów.

e.         Informacja genetyczna podzielona jest intronami, co świadczy o większym pokrewieństwie z Eukaryota.

6.         Systematyka Bergey’a:

a.         Vol I (11 sekcji) - gramujemne bakterie o znaczeniu medycznym i przemy­słowym:

·         Sekcja 2 – Pałeczki gramujemne tlenowe/mikroaerofilne, ruchliwe: Helicobacter pylori.

·         Sekcja 4 – Gramujemne tlenowe pałeczki i ziarniaki: Pseudomonas, Xantomonas, Zooglea, Azotobacter Rhizobium, Halobacterium, Aetobacter, Flavobacterium.

·         Sekcja 5 – Pałeczki gramujemne względnie beztlenowe: Escherichia, Schigella, Salmonella, Yersinia, Zymomonas.

·         Sekcja 6 – Pałeczki gramujemne beztlenowe.

·         Sekcja 7 – Bakterie dysymilujące siarczyny oraz redukujące siarkę: Desulfovibrio.

b.         Vol II (6 sekcji) - gramdodatnie bakterie o znaczeniu medycznym i przemy­słowym:

·          Sekcja 12 – Ziarniaki gramdodatnie: Staphylococcus, Streptococcus, Lactococcus, Leuconostoc, Pediococcus.

·          Sekcja 13 – Pałeczki, laseczki i ziarniaki gramdodatnie wytwarzające przetrwalniki: Bacillus, Clostridium.

·          Sekcja 14 – Pałeczki nieprzetrwalnikujące, gramdodatnie, regularne: Lactobacillus.

·          Sekcja 15 – Pałeczki nieprzetrwalnikujące, gramdodatnie, nieregularne: Bifidobacterium, Propionibacterium, Cellulomonas.

c.         Vol III (8 sekcji) - pozostałe gramujemne bakterie i  archebakterie:

·         Sekcja 18 – Bakterie fotosyntezy anoksygenowej (beztlenowej): bakterie purpurowe i bakterie zielone.

·         Sekcja 19 – Bakterie fotosyntezy oksygenowej (tlenowej): grupa Cyanobacteria (sinice).

·         Sekcja 20 – Tlenowe bakterie hemolitotroficzne: bakterie nitryfikacyjne.

·         Sekcja 21 – Bakterie tworzące wyrostki, wypustki i pączkujące.

·         Sekcja 22 – Bakterie pochewkowe.

·         Sekcja 23 – Bakterie niefosfosyntetyzujące, o ruchy ślizgowym, nie wytwarzające ciał owocowych: Cytophaga.

·         Sekcja 25 – Archebakterie: bakterie metanogenne, halofilne, termo-acidofilne.

d.         Vol IV (8 sekcji) - strzępkowe Actinomycetales i pokrewne bakterie:

·         Sekcja 26 – Nokardie.

·         Sekcja 27 – Promieniowce tworzące sporangia: Actinomyces.

·         Sekcja 28 – Promieniowce i pokrewne rodzaje.

·         Sekcja 29 – Streptomycetes i pokrewne rodzaje: Streptomyces.

7.         Skład chemiczny bakterii:

§          Woda (73-86%).

§          Sucha masa (14-27%):

-węgiel (50-64%),

-azot (7-12%),

-popiół (1-14%).

§          Białka czyli enzymy, przeciwciała i hormony (42-63%).

§          Lipidy, brak nienasyconych kwasów tłuszczowych i steroli (10%, ale waha się 3-23%).

§          Wielocukry, kwas tejchojowy, lipopolisacharydy, peptydoglikan (10%).

§          RNA (15%), DNA (2%).

§          Witaminy (nie potrzebują A, C, D) – głównie witaminy z grupy B (składnik FAD, NAD, NADP, enzymów).

8.         Zawartość witamin w drobnoustrojach:

Bakterie wykorzystują głównie witaminy grupy B: