Morfologia i fizjologia bakterii.pdf

M ORFOLOGIA I FIZJOLOGIA BAKTERII

Bakterie są to organizmy jednokomórkowe należące do

PROKARYOTA.

Wyróżnia się 4 działy podzielone na 33 sekcje obejmujące

poszczególne rodziny i rodzaje bakterii. Podstawą tego podziału są:

o różnice w budowie ściany komórkowej,

o homologia DNA/DNA i DNA/RNA,

o skład oligosacharydów,

o sekwencja aminokwasów enzymów metabolizmu

podstawowego,

o profil białek i kwasów tłuszczowych w błonie i ścianie

komórkowej.

Bakterie bytujące w środowiskach naturalnych i w żywności zaliczane

są do następujących sekcji:

SEKCJA 4 (gramujemne, tlenowe pałeczki i ziarniaki)

Rodzina I. Pseudomonadaceae

Rodzaje np. Pseudomonas

Rodzina II. Azotobacteraceae

Rodzaje np. Azotobacter, Azotomonas

Rodzina III. Rhizobiaceae

Rodzaje np. Rhizobium, Agrobacterium

Rodzina IV. Methylococcaceae

Rodzaje np. Methylococcus

Rodzina V. Halobacteriaceae

Rodzaje np. Halococcus, Halobacterium

Rodzina VI. Acetobacteraceae

Rodzaje np. Acetobacter, Gluconobacter

Rodzina VII. Legionellaceae

Rodzaje np. Legionella

Rodzina VIII. Neisseriaceae

Rodzaje np. Neisseria, Acinetobacter

SEKCJA 5 (gramujemne, względnie tlenowe pałeczki)

Rodzina I. Enterobacteriaceae

Rodzaje np. Escherichia, Shigella, Salmonella, Klebsiella, Enterobacter,

Erwinia, Edwardsiella, Proteus, Yersinia

Rodzina II. Vibrionaceae

Rodzaje np. Vibrio, Aeromonas

Rodzina III. Pasteurellaceae

Rodzaje np. Pasteurella, Haemophilus, Actinobacillus

SEKCJA 12 (gramdodatnie ziarniaki)

Rodzina I. Micrococcaceae

Rodzaje np. Micrococcus, Staphylococcus, Streptococcus, Sarcina

Rodzina II. Deinococcaceae

Rodzaje np. Deinococcus

SEKCJA 13 (gramdodatnie przetrwalnikujące pałeczki)

Rodzaje np. Bacillus, Clostridium

SEKCJA 14 (gramdodatnie, regularne pałeczki nie wytwarzające

przetrwalników)

Rodzaje np. Lactobacillus, Listeria

SEKCJA 15 (gramdodatnie, nieregularne pałeczki nie

wytwarzające przetrwalników)

Rodzaje np. Brevibaterium, Propionibacterium, Bifidobacterium

SEKCJA 16 Mycobaceria

Rodzina: Mycobacteriaceae

Rodzaj I: Mycobacteria

SEKCJA 20 (bakterie tlenowe, chemolitotrofy)

Bakterie nitkowate

Rodzina I. Nitrobacteriaceae

Rodzaje np. Nitrobacter, Nitrospira, Nitrosomonas

Bakterie siarkowe

Rodzaje np. Thiobacillus

SEKCJA 22

Bakterie pochewkowe

Rodzaje np. Leptothrix, Sphaerotilus

SEKCJA 23

Rodzina I. Cytohagaceae

Rodzaj I: Cytophaga

K SZTAŁT KOMÓREK BAKTERII

a) ziarniaki

b) dwoinki

c) paciorkowce

d) gronkowce

e) pakietowce

f) laseczki

g) pałeczki

h) maczugowce

e) śrubowce

f) przecinkowce

g) krętki

Kształt i wielkość komórek bakterii są w znacznym stopniu zależne od:

• wieku i warunków hodowli,

• temperatury inkubacji,

• czasu trwania hodowli,

• rodzaju podłoża,

• składu chemicznego środowiska odżywczego,

• zmian w obrębie materiału genetycznego.

Na podłożach standardowych i w stałych warunkach hodowli komórki

danego gatunku mają zawsze określony kształt będący ich istotną cechą

diagnostyczną. W okresie starzenia się bakterii (w fazie zamierania) mogą

pojawiać się formy inwolucyjne o zmienionych kształtach (powstają wskutek

zaburzeń w mechanizmie wytwarzania błon podziałowych, nagromadzenia się w

środowisku metabolitów lub produktów lizy komórek, niekorzystnych

warunków rozwoju dla komórek np. pH środowiska, temperatury, natlenienia,

braku substancji wzrostowych itp.).

B UDOWA KOMÓRKI BAKTERYJNEJ

rzęska/wić

ściana komórkowa

cytoplazma

błona cytoplazmatyczna

rybosomy

nukleoid

materiał zapasowy

plazmid

fimbria/pili

N UKLEOID

Obszar komórki prokariotycznej będący odpowiednikiem jądra

komórkowego u Eukaryota. W przeciwieństwie do jądra komórek

eukariotycznych nukleoid nie jest oddzielony od cytoplazmy otoczką

jądrową.

Zawiera genofor (chromosom bakteryjny), czyli pojedynczą, kolistą

cząsteczkę dwuniciowego DNA o długości do 200 nm (0,6 – 13 mln par

zasad).

Cząsteczka DNA zawiera geny ułożone w zespoły, które regulują

określony szlak metaboliczny, konkretną właściwość organizmu lub proces

komórkowy.

Niektóre funkcje organizmu (np. oporność na antybiotyki, synteza

bakteriocyn) są kodowane przez plazmidy – samoreplikujące się, zamknięte,

koliste cząsteczki dwuniciowego DNA.

Nukleoid wraz z plazmidami zawiera pełną informację genetyczną komórki.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: