BroszuraCzystePow-tresc.pdf

(1308 KB) Pobierz
BroszuraCzystePowietrze
Janusz Szymborski
Ma∏gorzata Lewandowska
Witold Zatoƒski
Nina Ogiƒska-Bulik
Zygfryd Juczyƒski
Anna Dobrowolska
Tamara Kowalczyk
Anna Dzielska
CZYSTE POWIETRZE WOKÓ¸ NAS
Program przedszkolnej
edukacji antytytoniowej
Warszawa 2008
– 1 –
416063361.001.png
Redakcja uaktualnionej wersji programu:
Janusz Szymborski Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich
Wszechnica Polska – Szko∏a Wy˝sza Towarzystwa
Wiedzy Powszechnej w Warszawie
El˝bieta ¸ata
G∏ówny Inspektorat Sanitarny
Anna Dzielska
Instytut Matki i Dziecka
Teresa Szopiƒska
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Redakcja programu 1997 r.
Janusz Szymborski
Witold Zatoƒski
Zygfryd Juczyƒski
Tamara Kowalczyk
Ma∏gorzata Lewandowska
Nina Ogiƒska-Bulik
Anna Dobrowolska
Anna Dzielska
Konsultacja plastyczna:
Oliwia Kowalczyk
Konsultanci dzieci´cy:
Hanna Szymborska
Magda i Julia Dobrowolskie
Marcin Pami´ta
Zespó∏ do Spraw Opracowania i Wdro˝enia
„Krajowego programu edukacyjnego dla dzieci
w wieku przedszkolnym, ich rodziców i opiekunów”
G∏ówny Inspektorat Sanitarny
Departament Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
ul. D∏uga 38/40
00-238 Warszawa
tel. 22 536 14 70
Wydano ze Êrodków na realizacj´ Programu Ograniczania Zdrowotnych Nast´pstw
Palenia Tytoniu w Polsce na rok 2008
– 2 –
416063361.002.png
– 3 –
416063361.003.png
SPIS TREÂCI
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
I. Za∏o˝enia teoretyczne i organizacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
1. Do dyrektorów przedszkoli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
2. Program przedszkolnej edukacji antytytoniowej
z udzia∏em rodziców i opiekunów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
II. Scenariusze zaj´ç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
A. Scenariusze zaj´ç dla dzieci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
1. Zaj´cia I. Wycieczka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
2. Zaj´cia II. Co i dlaczego dymi? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
3. Zaj´cia III. Jak si´ czuj´, kiedy dymi papieros? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
4. Zaj´cia IV. Co si´ dzieje, gdy ludzie palà papierosy? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
5. Zaj´cia V. Jak unikaç dymu papierosowego? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
B. Scenariusze zaj´ç dla rodziców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
1. Spotkanie I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
2. Spotkanie II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
III. Ankieta dla koordynatora programu w przedszkolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
IV. Wybrane piÊmiennictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
V. Za∏àczniki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
– 4 –
WPROWADZENIE
ROLA ÂRODOWISKA W KSZTA¸TOWANIU POSTAW WOBEC PALENIA TYTONIU
Najskuteczniejszym dzia∏aniem w dziedzinie profilaktyki chorób odtytoniowych jest
zapobieganie paleniu tytoniu. Dlatego te˝ konieczne sà interdyscyplinarne dzia∏ania
zmierzajàce do kszta∏towania prawid∏owych postaw zdrowotnych wÊród dzieci i m∏o-
dzie˝y.
Badania psychospo∏ecznych uwarunkowaƒ palenia tytoniu du˝e znaczenie przypi-
sujà Êrodowisku, w jakim wzrastajà dzieci. Nie ulega wàtpliwoÊci, ˝e pierwszym Êrodo-
wiskiem rozwojowym i wychowawczym dziecka jest rodzina, nast´pnie instytucje wy-
chowawcze, takie jak przedszkole, szko∏a oraz grupa rówieÊnicza.
Wzory zachowaƒ, tak˝e w odniesieniu do na∏ogu palenia, kszta∏tuje Êrodowisko ro-
dzinne, a poprzez „formowanie norm i wartoÊci” mo˝e kreowaç postawy i zachowania
z tym zwiàzane.
Z badaƒ wynika jednoznacznie, ˝e prawdopodobieƒstwo palenia przez dzieci wzra-
sta, gdy palà rodzice lub starsze rodzeƒstwo, a tak˝e wówczas, gdy rodzice przejawia-
jà tolerancj´ wobec prób palenia przez ich dzieci. Dowiedziono ponadto, ˝e na inicjo-
wanie palenia tytoniu przez dzieci znaczny wp∏yw wywiera palenie tytoniu przez ich
matki. Spostrze˝enie to jest szczególnie wa˝ne w pierwszych pi´ciu latach ˝ycia dziec-
ka – jeÊli matka w tym okresie pali, dziecko przyswaja sobie jej zachowania jako nie-
od∏àczny czynnik – element swoich póêniejszych zachowaƒ.*
Podobnie jak Êrodowisko rodzinne, na postaw´ dzieci wobec palenia tytoniu, ma
wp∏yw tak˝e szko∏a. Szko∏a jest terenem, gdzie wp∏ywy ró˝nych Êrodowisk wzajemnie
si´ krzy˝ujà i przenikajà. Uczniowie w szkole przyswajajà sobie pewne nawyki, wzoru-
jàc si´ mi´dzy innymi na postawach i zachowaniach wychowawców i nauczycieli.
Z rozwoju psychomotorycznego dziecka wynika, ˝e rola nauczyciela i rodzica
w pierwszych latach ˝ycia dziecka jest najwa˝niejsza. Dopiero w okresie dorastania
pojawia si´ grupa rówieÊnicza i koledzy, stàd nauczyciel, który chce byç wzorem i au-
torytetem dla ucznia powinien byç Êwiadomy roli wiarygodnego i kompetentnego êró-
d∏a informacji w kszta∏towaniu postaw prozdrowotnych dzieci i m∏odzie˝y, w tym pro-
pagowaniu niepalenia. Tak wi´c, skuteczne oddzia∏ywanie antytytoniowe mo˝e
* S. Wijakowski „Palenie tytoniu wÊród rodziców, a kszta∏towanie postaw wobec palenia u dzieci” . Wycho-
wanie w przedszkolu, 1990, nr 3, s. 140
– 5 –
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin