ROZDZ_5.DOC

216

ROZDZIAŁ 5

OBRONA

5.1. Zasady ogólne

              Obrona jest podstawowym, zamierzonym lub wymuszonym, rodzajem walki polegającym na  udaremnieniu lub odparciu uderzeń wojsk przeciwnika, zadania mu maksymalnych strat, utrzymaniu zajmowanego rejonu (punktu oporu) oraz stworzeniu warunków do działań zaczepnych.

              Istotą obrony jest bezpośrednie fizyczne, w tym głównie ogniowe, oddziaływanie na przeciwnika, zorganizowane w oparciu o teren i znajdujące się na nim obiekty - zsynchronizowane w czasie z oddziaływaniem sąsiadów oraz sił i środków przełożonego wspierających walkę obronną pododdziału.

              Współczesne koncepcje, plany prowadzenia natarcia ukierunkowane są przede wszystkim na szybkie (z marszu) przekraczanie kolejnych linii obronnych, rozbijanie ugrupowań obronnych od wewnątrz, szybkie pokonywanie rejonów przygotowanych do obrony. Realizacja tych koncepcji i planów możliwa jest dzięki uderzeniom powietrzno-lądowym wspieranym poprzez nabierającą coraz większego znaczenia walkę elektroniczną. Taki charakter działań zaczepnych przeciwnika wymusza z kolei charakter działań obronnych, który będzie miał wymiar walki lądowo-powietrznej. Obrona będzie musiała przeciwstawić się przeciwnikowi uderzającemu z lądu i z powietrza, stosującemu różne formy i wszelkie dostępne środki rażenia. Pomimo przeobrażeń pola walki cel obronny zasadniczo nie zmienia się.

              5.1.1. Cel i charakterystyka obrony

              Celem obrony jest uniemożliwienie przeciwnikowi opanowania terenu, rozbicie zgrupowań uderzeniowych przeciwnika i załamanie jego natarcia oraz przejęcie inicjatywy. Taki końcowy rezultat działań obronnych pododdziałów osiągnie się w wyniku wykonania szeregu zadań rozłożonych w czasie i w przestrzeni, które ukierunkowane będą na powstrzymywanie natarcia sił przeciwnika, osłabianie go, dążenie do ostatecznego zatrzymania i stworzenia warunków do rozbicia  w rejonie włamania.

Do celów szczegółowych zaliczamy:

–        utrzymanie określonego terenu (rys. 5.1);

–        rozbicie przeciwnika, który włamał się w ugrupowanie obronne (rys. 5.2);

–        zyskanie na czasie (rys. 5.3);

–        umożliwienie kolejnym siłom przegrupowanie się i wykonywanie kontrataku (rys. 5.4);

–        zmuszenie przeciwnika do przyjęcia walki w niedogodnym dla niego terenie (rys. 5.5).

Rys. 5.1. Utrzymanie określonego terenu

(+)

Rys. 5.2. Rozbicie przeciwnika, który włamał się w ugrupowanie obronne

Rys. 5.3. Zyskanie na czasie w celu przegrupowania pododdziałów z głębi

(+)

(+)

Rys. 5.4.  Umożliwienie kolejnym siłom wykonanie kontrataku

„A”

Rys. 5.5.  Zmuszenie przeciwnika do podjęcia walki w niedogodnym dla niego terenie

W każdej sytuacji działania obronne, w których będzie brał udział pluton (drużyna) powinny być aktywne, trwałe, zdolne odeprzeć natarcie powietrzno-lądowych zgrupowań uderzeniowych przeciwnika.

Spełnienie tych warunków osiąga się przez:

–        rozpoznanie przygotowań przeciwnika do natarcia;

–        niszczenie wykrytych środków rażenia oraz stanowisk dowodzenia i środków łączności;

–        prowadzenie skutecznej walki ze środkami napadu powietrznego, zwalczanie desantów powietrznych, pododdziałów i grup powietrzno-szturmowych (desantowo-szturmowych);

–        wykorzystanie właściwości taktycznych terenu do prowadzenia ognia, organizowania zapór i przeszkód, które ograniczą nacierającemu prowadzenie obserwacji i manewru;

–        rozśrodkowanie oraz maskowanie pododdziałów i obiektów;

–        sprawne odtwarzanie naruszonej struktury obrony (punktu oporu, pozycji obrony) i nieprzerwane oddziaływanie ogniem na elementy ugrupowania przeciwnika;

–        udział w kontratakach szczebla nadrzędnego oraz manewrów połączonych z utrzymaniem najważniejszych rejonów i obiektów;

–        skuteczną ochronę pododdziałów i urządzeń logistycznych.

Obrona cechować się powinna przede wszystkim trwałością i aktywnością, skutecznością rażenia ogniowego powiązaną z właściwościami obronnymi terenu i zaporami inżynieryjnymi, uporczywością w prowadzeniu walki, szeroko stosowanym manewrem oraz odpornością na uderzenia środkami rażenia. Obrona jest więc zjawiskiem bezwzględnej konfrontacji z przeciwnikiem, którego rezultatem końcowym powinno być: zniwelowanie jego przewagi; niedopuszczenie do umocnienia się w zdobytym rejonie (obiekcie); zdominowanie przeciwnika; odzyskanie przez obrońcę utraconych punktów i obiektów.

Obrona pododdziału oparta jest na systemie ognia powiązanym z zaporami inżynieryjnymi oraz wykorzystaniem przeszkód naturalnych. Wysiłek broniących się pododdziałów ukierunkowany powinien być  przede wszystkim na zadanie przeciwnikowi jak największych strat podczas walki o przednią linię obrony oraz na kolejnych liniach. Główną rolę odgrywa ogień środków przeciwpancernych i system zapór inżynieryjnych oraz zdeterminowany opór broniących się pododdziałów.

W przypadku wdarcia się przeciwnika w głąb obrony dąży się do jego zatrzymania w oparciu o rozbudowane zapasowe linie obrony i spełnienia warunków do odzyskania utraconego terenu poprzez wykonanie kontrataku przez przełożonego.

Działania obronne mogą być prowadzone jako obrona manewrowa i pozycyjna.

Obrona manewrowa jest oparta na ruchliwości wojsk i ich aktywności oraz na obronie obiektów i rejonów kluczowych, których utrzymanie umożliwi skierowanie ruchu wojsk przeciwnika w pożądanym dla obrońcy kierunku.

Pluton (drużyna) może brać udział w poszczególnych etapach obrony manewrowej.

Obrona pozycyjna polega na utrzymaniu terenu, dążeniu do rozbicia nacierających zgrupowań przeciwnika przed przednią linię obrony lub rejonie pierwszego rzutu.

Pododdziały w zależności od sytuacji mogą przechodzić do obrony w styczności lub bez styczności z przeciwnikiem. Przygotowanie obrony w sytuacji styczności z przeciwnikiem prowadzone będzie zawsze w warunkach oddziaływania na nasze pododdziały jego sił i środków walki w wymiarze lądowym i powietrznym. Natomiast przygotowanie  obrony bez styczności z przeciwnikiem prowadzone może być bez oddziaływania przeciwnika lub w warunkach ograniczonego oddziaływania środków walki, w tym głównie wymiaru powietrznego. Należy przyjąć, że jedynie w okresie kryzysu pododdziały będą przechodzić do obrony (osłony) granicy w warunkach braku oddziaływania przeciwnika w wymiarze lądowym i powietrznym. Nie można jednak nawet wówczas wykluczyć oddziaływania na pododdziały rozpoznania specjalnego, działania dywersyjno-sabotażowego bądź oddziaływania informacyjno - psychologicznego.