128
ROZDZIAŁ 3
ROZPOZNANIE
3.1. Cel i zadania rozpoznania
Sukces w walce zależy od możliwości „obejrzenia” pola walki przez dowódcę. Dowódca, który posiada precyzyjne informacje o przeciwniku, terenie, w którym przyjdzie mu walczyć oraz w sposób właściwy wykorzysta je na potrzeby ognia i manewru zwykle zwycięża. Chociaż nie ma konkretnego „przepisu” na zwycięstwo, istnieją kluczowe czynniki wpływające bezpośrednio na sukces. Jednym z takich czynników jest rozpoznanie.
Rozpoznanie dostarcza dowódcy plutonu i drużyny wiedzy o przeciwniku, terenie i pogodzie. Wiedza ta obejmuje aktualny skład, uzbrojenie i wyposażenie jego pododdziałów oraz ich rozmieszczenie. Pozwala określić słabe i silne punkty przeciwnika. Na jej podstawie dowódcy mogą ocenić prawdopodobny zamiar dalszych działań przeciwnika oraz możliwości ich prowadzenia.
Teren i pogoda mają równie duży wpływ na przebieg walki plutonu i drużyny – nie mniejszy niż uzbrojenie i wyposażenie.
Teren, na którym prowadzona jest walka może być wykorzystany przez obie walczące strony. Zwykle zwycięża ta strona, która wykorzysta teren najefektywniej. Rozpoznanie dostarcza dowódcy informacji, które pomogą mu w wyborze terenu walki i wykorzystaniu go.
Rozpoznanie to działalność skierowana na zdobywanie i dostarczanie dowódcy informacji o działalności przeciwnika, terenie, warunkach meteorologicznych pozwalających na przygotowanie i prowadzenie walki.
Organizacja i prowadzenie rozpoznania jest obowiązkiem każdego dowódcy, niezależnie od posiadanych sił i środków rozpoznania.
Zdobywanie informacji o przeciwniku realizuje się wszystkimi możliwymi sposobami oraz dostępnymi środkami, niezależnie od realizowanego zadania przez pododdział. Rozpoznanie prowadzi się ciągle - przed walką, w czasie walki i po jej zakończeniu.
Pododdziały i żołnierze wyznaczeni do prowadzenia rozpoznania powinny działać śmiało i skrycie oraz przejawiać inicjatywę, upór i spryt w dążeniu do wykonania w określonym czasie postawionego zadania. Ponadto powinni znać i umieć praktycznie stosować różne sposoby zdobywania wiadomości o przeciwniku oraz rozpoznawać siły i środki na podstawie ich cech demaskujących.
Celem rozpoznania jest zdobycie i dostarczanie dowódcy informacji o przeciwniku i terenie pozwalających na określenie składu, rozmieszczenia i możliwości przeciwnika, jego słabych i silnych stron, oraz podjęcie decyzji i wykonanie otrzymanego zadania.
Ustalenia te powinny wykluczyć zaskoczenie ze strony przeciwnika oraz zapewnić uzyskanie we właściwym czasie informacji, których wykorzystanie umożliwi najefektywniejsze użycie własnych sił i środków w celu rozbicia przeciwnika w krótkim czasie.
Aby osiągnąć cel rozpoznania, wydzielone siły i środki plutonu i drużyny, muszą wykonać podczas przygotowania i prowadzenia walki szereg trudnych do realizacji zadań.
Do zadań rozpoznania w natarciu należą:
a) do czasu rozpoczęcia natarcia
– wykrycie położenia przeciwnika na przedniej linii obrony oraz ustalenie jego składu i ugrupowania bojowego;
- wykrycie środków ogniowych, głównie przeciwpancernych na przedniej linii obrony;
- ustalenie rozmieszczenia zapór inżynieryjnych przed przednią linią obrony i w głębi ugrupowania bojowego przeciwnika;
- wykrycie luk i otwartych skrzydeł w ugrupowaniu oraz sposobu ich zabezpieczenia;
- wykrycie stanowisk dowodzenia, posterunków - obserwacyjnych, rozpoznania radiolokacyjnego i radioelektronicznego oraz punktów naprowadzania lotnictwa.
- ustalenie kierunków wycofania pododdziałów przeciwnika i kolejnych linii obronnych oraz stopnia ich rozbudowy inżynieryjnej i obsadzenia wojskami;
- wykrycie rejonów ześrodkowania pododdziałów przeciwnika i charakteru ich działań bojowych, a zwłaszcza ciągłe śledzenie jego odwodów;
- ustalenie czasu wyjścia, kierunków przegrupowania i linii rozwinięcia odwodów;
- wykrycie kolejnych rejonów rozwinięcia stanowisk dowodzenia, artylerii i środków rozpoznania i WRE;
- zdobycie wiadomości o terenie po stronie przeciwnika, a w szczególności możliwości jego przekroczenia (pokonania), stanie dróg, przepraw i brodów oraz rejonach zniszczeń, pożarów i zatopień, a w razie konieczności ustalenie i rozpoznanie kierunków ich pokonania lub obejścia.
W obronie zadania rozpoznania realizowane przez pluton i drużynę będą podobne, zmieni się jednak ich priorytet. Do najważniejszych będą należały wykrycie i ustalenie:
- czasu i kierunku podejścia pododdziałów przeciwnika do linii styczności oraz linii ataku;
- rejonów rozmieszczenia SD, WŁ, środków rozpoznania i zakłóceń;
- rejonów rozmieszczenia środków ogniowych i artylerii;
- wykrycie punktu ciężkości;
- wykrycie drugich rzutów i odwodów, ustalenie czasu, kierunków i linii ich wprowadzenia do walki.
Zasadniczy wysiłek rozpoznania dowódca plutonu, (drużyny) skupia na wykryciu przeciwnika będącego w bezpośredniej styczności. Szczególną uwagę należy poświęcić na wykrycie środków przeciwpancernych i odwodów, których zniszczenie w znacznym stopniu umożliwia prowadzenie działań własnych pododdziałów.
Rozpoznanie powinno również ustalić nowe środki walki, wzory uzbrojenia i zmiany w sposobach prowadzenia walki przez pododdziały przeciwnika.
Pomyślne wykonanie zadań rozpoznania osiąga się przez połączone działania sił i środków wszystkich rodzajów rozpoznania i ich ścisłe współdziałanie.
W każdym przypadku cel i zadania rozpoznania będą precyzowane inaczej, z uwzględnieniem sytuacji bojowej, charakteru zadania bojowego, działalności przeciwnika i posiadanych o nim wiadomości. Oprócz tego, w czasie prowadzenia walki mogą wyłonić się całkowicie inne nowe zadania bojowe, do wykonania których trzeba będzie wydzielić dodatkowe elementy rozpoznawcze.
3.1.1. Wymagania rozpoznania
Realizacja zadań w zakresie rozpoznania przyniesie oczekiwany rezultat wtedy, gdy rozpoznanie spełni szereg wymagań. Do podstawowych należą: celowość, ciągłość, aktywność, terminowość, operatywność, skrytość, wiarygodność i dokładność określania współrzędnych obiektów (celów).
Celowość - ścisłe podporządkowanie przedsięwzięć rozpoznawczych na najważniejszych kierunkach (w rejonach, na obiektach) i zapewnienie wykonania zadania bojowego.
Ciągłość - nieustanne prowadzenie rozpoznania zarówno podczas przygotowania, jak i w toku walki, w dzień i w nocy, w każdej sytuacji oraz w różnych warunkach terenowych i atmosferycznych.
Aktywność - uporczywe dążenie dowódców i żołnierzy do zdobywania potrzebnych wiadomości w każdych warunkach, wydzielonymi siłami i środkami stosując wszystkie dostępne sposoby.
Terminowość - zdobywanie i dostarczanie dowódcy, danych rozpoznawczych w ściśle określonym czasie, aby można je było wykorzystać w czasie podejmowania decyzji do użycia środków odpowiednio do zmiany sytuacji i wykonywanego zadania.
Skrytość - zachowanie w tajemnicy przedsięwzięć rozpoznawczych oraz ukryciu przed przeciwnikiem kierunku głównego wysiłku rozpoznania.
Wiarygodność - zdobywanie wiadomości rozpoznawczych, odpowiadających faktycznej sytuacji, a także wykrycie i dokonanie oceny rzeczywistych i pozornych działań oraz obiektów strony przeciwnej.
Dokładność określania współrzędnych obiektów (celów) - ustalenie ich miejsca rozmieszczenia z dopuszczalnymi błędami, przyjmowanymi w planowaniu użycia środków rażenia i wynoszącymi dla:
– moździerzy i artylerii lufowej 25 m
– artylerii rakietowej 50 m
– rakiet 100 m
Osiąga się ją przez:
– użycie nowoczesnych środków technicznych i sposobów rozpoznania;
– właściwy poziom wyszkolenia stanów osobowych prowadzących rozpoznanie.
Obiekt rozpoznania to siły i środki walki przeciwnika, jego urządzenia inżynieryjne i obiekty terenowe, które mogą wywierać określony wpływ na działanie naszych pododdziałów (np. trudności w ich pokonaniu) lub mające wyraźne znaczenie wojskowe.
Obiekt może składać się z jednego lub kilku ważnych elementów, które zależnie od tego w jakim stopniu są obezwładnione lub zniszczone mogą decydować o sprawności bojowej jako całość.
W zależności od rozmiarów i rozmieszczenia w terenie obiekty dzielą się na:
punktowe, powierzchniowe i linearne.
mają jeden lub kilka elementów rozmieszczonych razem w sposób zwarty (np. rakieta na stanowisku startowym, posterunek radiolokacyjny, most na przeszkodzie wodnej).
Rozpoznając obiekty punktowe należy ustalić współrzędne ich rozmieszczenia, aby można było wykonać na nie uderzenie ogniowe.
Obiekty punktowe
Rys. 3.1. Obiekty punktowe
Obiekty powierzchniowe
składają się przeważnie z kilku elementów wzajemnie ze sobą powiązanych, ale rozmieszczonych w pewnym oddaleniu od siebie. Odległości pomiędzy poszczególnymi elementami mogą być różne, co zwykle uwarunkowane jest potrzebami sprawnego funkcjonowania całego obiektu (np. pułku artylerii, stanowiska dowodzenia brygady) oraz zasadami prowadzenia działań. Obiekty powierzchniowe mogą być
.
zniszczone całkowicie lub częściowo. Przy ich rozpoznaniu należy ująć kształt i wielkość
obiektu, jego skład, główne elementy i ich współrzędne, rozmieszczenie głównych
elementów w terenie.
Obiekty linearne to te, których długość jest co najmniej dwa razy większa od szerokości (np. kolumny wojsk, linia kolejowa, itp.).
Rys. 3.3. Obiekt linearny – kolumna wozów bojowych
Pod względem ruchliwości obiekty dzielą się na:
· ruchome;
· stacjonarne (mało ruchliwe).
Obiekty ruchome - to te, które mogą zmieniać swe położenie w krótkim czasie, czyli w ciągu kilku minut lub kilku godzin (np. bateria artylerii rakietowej). Obiekty te należy śledzić ciągle lub kontrolować okresowo.
Obiekty stacjonarne - to te, których położenie nie ulega zmianie lub też przebywają w jednym i tym samym miejscu w ciągu dłuższego czasu (np. bazy morskie, lotniska polowe),obiekty te dokładnie rozpoznaje się już w czasie pokoju.
W czasie rozpoznania należy ustalić najważniejsze elementy tych obiektów i ich najbardziej wrażliwe miejsca.
W celu efektywnego obezwładnienia (zniszczenia) obiektów przeciwnika należy je wykryć, rozpoznać i ustalić ich położenie.
Przez wykrycie – rozumiemy ustalenie faktu istnienia obiektu; rozpoznanie – to określenie jego charakteru i rozmiarów, a położenie – określenie współrzędnych obiektu lub zorientowanie go w stosunku do dobrze znanego punktu terenowego.
W wyniku swej działalności w stosunku do każdego obiektu przeciwnika, elementy rozpoznawcze powinny ustalić: charakter obiektu, jego rozmiary (wielkość), główne elementy składowe i dokładne współrzędne, a także ustalić najbardziej wrażliwe elementy, których zniszczenie lub obezwładnienie zapewnia wyeliminowanie go z ugrupowania bojowego.
Dla plutonu (drużyny) obiektami rozpoznania będzie przeciwnik znajdujący się na kierunku działania plutonu, bezpośrednio przed jego frontem. W natarciu będą to między innymi zapory inżynieryjne przed przednią linią obrony, środki ogniowe przeciwnika na stanowiskach ogniowych (karabiny maszynowe, środki ppanc. bojowe wozy piechoty, czołgi itp.) punkty dowodzenia i stanowiska obserwacyjne, artyleria zwłaszcza moździerze, wycofujące się pododdziały, kolejne linie w głębi oraz teren (pod względem przejezdności) wraz ze wszelkimi jego przedmiotami - naturalnymi lub powstałymi w wyniku celowej działalności
hermes50