miejscowy południk ast. – koło wielkie na sferze niebieskiej przechodzące prze bieguny świata, zenit, nadir
górowanie (kulminacja górna) dołowanie (kulm. dolna) – moment osiągnięcia przez * lub inny obiekt astr. min max wysokości w wyniku pozornego ruchu dziennego strefy niebieskiej
wys. górowania każdej * 1) zależy od deklinacji * 2) w tym samym miejscu zawsze taka sama
Ciała niebieskie górują i dołują na miejscowym południku.
ciała nieb. dołują nad horyzontem lub pod horyzontem, zależy to od szer. geogr. miejsca obserwacji i deklinacji ciała nieb.
Słońce, księżyc i planety zmieniają deklinację więc w tym samym miejscu dołują na co dzień na innej wysokości.
hgPd = 90o – γ + δ, gdy γ > δ to * góruje na płd od zenitu
hgPn = 90o + γ – δ, gdy γ < δ to * góruje na płn od zenitu
hdPn = -90o + γ + δ, * dołuje nad horyzontem
Od szerokości geograficznej zależy:
- moment wsch. i zach. *
- dł. łuku dziennego (dł. dnia)
- kąt godz. i azymut pkt. wsch. i zach. *
Nari.shma