POSTĘPOWANIE KARNE
Spis treści
Wprowadzenie 2
Naczelne zasady procesowe 4
Odpowiednie stosowanie przepisów kpk 11
Warunki dopuszczalności procesu karnego ( przesłanki procesowe ) 13
Sąd 17
Strony postępowania karnego 23
Oskarżyciel publiczny 24
Pokrzywdzony 25
Oskarżyciel posiłkowy 26
Oskarżyciel prywatny 28
Powód cywilny 29
Oskarżony 31
Strony szczególne 34
Quasi - strony 35
Przedstawiciel procesowe stron 36
Przedstawiciel ustawowy 36
Obrońca 37
Pełnomocnik 40
Rzecznicy interesu społecznego 42
Czynności procesowe 43
Polecenie 46
Zarządzenie 46
Postanowienie 47
Wyrok 48
Doręczanie decyzji procesowych 50
Podpisywanie orzeczeń i ich uzasadnień 51
Porządek i forma czynności procesowych 52
Doręczenia 54
Terminy 58
Sposoby dokumentacji czynności procesowych 59
Przeglądanie akt i sporządzanie odpisów 63
Postępowanie odtworzeniowe 65
Dowody 67
Wprowadzanie dowodów do procesu 73
Wyjaśnienia oskarżonego 74
Świadkowie 75
Świadek koronny 79
Biegli, tłumacze, specjaliści 84
Badanie psychiatryczne oskarżonego 86
Oględziny 88
Eksperyment procesowy 89
Badanie oskarżonego 90
Wywiad środowiskowy 90
Dokument 91
Taśma filmowa/magnetofonowa 91
Fotografia 91
Okazanie 91
Konfrontacja 92
Sposoby wykrywania dowodów 92
Kontrola i utrwalanie rozmów 92
Zatrzymanie rzeczy i przeszukanie 93
Metody niekonwencjonalne 98
Środki przymusu 98
Zatrzymanie 99
Środki zapobiegawcze 103
Poręczenie 110
Dozór policyjny 113
Zawieszenie w czynnościach służbowych 113
Zakaz opuszczania kraju 113
Poszukiwanie oskarżonego i list gończy 114
List żelazny 115
Kary porządkowe 116
Zabezpieczenie majątkowe 119
Postępowanie przygotowawcze 122
Wszczęcie śledztwa 125
Przebieg śledztwa 129
Zakończenie śledztwa 133
Zawieszenie postępowania przygotowawczego 135
Dochodzenie 136
Nadzór prokuratora nad postępowaniem przygotowawczym 138
Czynności sądowe w postępowaniu przygotowawczym 140
Akt oskarżenia 141
Postępowanie przed sądem I instancji 145
Wstępna kontrola oskarżenia 145
Rozprawa w sądzie I instancji 151
Przebieg rozprawy 159
Rozstrzygnięcie sądu I instancji 163
Postępowanie odwoławcze 165
Przesłanki skuteczności środka odwoławczego 167
Zakres orzekania sądu odwoławczego 168
Przyczyny odwoławcze 170
Rozstrzygnięcie w postępowaniu odwoławczym 172
Apelacja 174
Zażalenie 176
Postępowania szczególne 178
Postępowanie uproszczone 179
Postępowanie w sprawach z oskarżenia prywatnego 181
Postępowanie nakazowe 184
Nadzwyczajne środki zaskarżenia 185
Kasacja 186
Wznowienie postępowania 191
Wniosek z Art. 12 pwkpk 194
Wniosek o stwierdzenie nieważności prawomocnego orzeczenia 194
Wniosek Prokuratora Generalnego 196
Postępowanie po uprawomocnieniu się orzeczenia 196
Podjęcie postępowania warunkowo umorzonego 196
Odszkodowanie za niesłuszne skazanie/niewątpliwie niesłuszne
tymczasowe aresztowanie/zatrzymanie 198
Odszkodowanie dla osób niesłusznie represjonowanych 201
Ułaskawienie 202
Wyrok łączny 204
Postępowanie karne wojskowe 206
Ekstradycja 208
WPROWADZENIE
POSTĘPOWANIE KARNE- prawnie uregulowana działalność uczestników tego postępowania zmierzająca do realizacji przepisu prawa karnego materialnego.
Synonimy tego pojęcia ( aczkolwiek używane czasem w nieco innym znaczeniu ):
a) PROCES KARNY- konkretny, w odróżnieniu od abstrakcyjnego ( czyli postępowania karnego ),
b) PROCEDURA KARNA- gdy chodzi o kwestię, jak stosować przepisy.
Z definicji postępowania karnego wynikają trzy elementy:
1) jest to działalność prawnie uregulowana,
FUNKCJE ( RODZAJE DZIAŁALNOŚCI PROCESOWEJ ) POSTĘPOWANIA KARNEGO
a) ŚCIGANIE I OSKARŻANIE:
- policja- może tylko ścigać,
- prokurator- może ścigać i oskarżać
Cel- doprowadzenie do tego, by każda osoba poniosła odpowiedzialność,
b) OBRONA
Cel- aby uzyskać dla oskarżonego jak najkorzystniejszy efekt bez względu na to, czy na takowy zasłużył
NIEWINNY- nie ten, kto nie dopuścił się danego przestępstwa, ale ten, co do którego nie ma dowodów, iż się go dopuścił albo też są, ale są one zbyt słabe.
c) ORZEKANIA
Cel- rozstrzyganie w przedmiocie procesu
- sąd,
- prokurator ( umorzenie postępowania przygotowawczego )
d) WYKONYWANIA ROZSTRZYGNIĘĆ ( pochodna względem 3)- regulowana w kkw- wykonanie wyroku, tymczasowego aresztowania itd.
Proces karny musi być trój- podmiotowy. Każda z trzech funkcji ( a, b, c ), musi należeć do innego podmiotu.
Inaczej było w średniowieczu- sędzia ( inkwirent ) wszczynał postępowanie ( funkcja ścigania ), był oskarżycielem ( funkcja oskarżania ), bronił ( funkcja obronna ) i następnie rozstrzygał ( funkcja orzekania ), Obecnie każda z tych funkcji jest przypisana komu innemu. Jeśli te funkcje próbuje się łączyć, to przypomina to proces inkwizycyjny.
Pewnym wyjątkiem jest tu postępowanie z nieletnimi- nie ma prokuratora, sędzia pełni funkcję oskarżycielską, ścigania i orzekania, jest natomiast osobny obrońca. Przedmiotem takiego postępowania nie jest jednak odpowiedzialność nieletniego ( bo takiej nie ponosi ), chodzi o pomoc nieletniemu. Choć jest to proces o popełnienie czynu zabronionego, nie jest on procesem karnym. Istotą jest:
- czy nieletni popełnił dany czyn zabroniony?
- jaki środek jest niezbędny?
2) jest to działalność UCZESTNIKÓW tego postępowania
3) cel: jest nim realizacja przepisów prawa karnego materialnego:
- jest w stosunku do prawa karnego materialnego wtórne,
- pełni wobec niego rolę służebną
PRZEDMIOT POSTĘPOWANIA KARNEGO-
a) koncepcja niemiecka- roszczenie, jakie realizuje państwo w stosunku do sprawcy przestępstwa, krytyka:
- są przecież przestępstwa prywatnoskargowe,
- definicja upodobnia postępowanie karne do postępowania cywilnego
b) przestępstwo, krytyka:
- sprawca czynu zabronionego może być niewinny,
c) kwestia odpowiedzialności karnej sprawcy czynu zabronionego
- czy miał miejsce czyn zabroniony?
- czy spełnia on znamiona przestępstwa?,
- kto jest sprawcą tego przestępstwa?,
- czy ta osoba może ponieść odpowiedzialność?,
- jaką odpowiedzialność należy mu przypisać?
WYKŁADNIA PRZEPISÓW POSTĘPOWANIA KARNEGO
1) ze względu na podmiot:
a) autentyczna ( legalna )- podaje ją sam ustawodawca ( np. żołnierz - osoba pełniąca czynną służbę wojskową ),
b) sądowa- interpretacja przepisów zaprezentowana przez sądy w:
- konkretnych sprawach ( uchwałą SN jest w danej sprawie wiążąca- Art. 441 §3 ).
- sprawach abstrakcyjnych ( ustawa SN przewiduje instytucję pytań prawnych- prawo do ich wniesienia przysługuje I Prezesowi SN, RPO ) mających za przedmiot interpretację przepisu. Jeśli uchwałą zostanie podjęta w pełnym składzie, to ma faktycznie charakter wiążący ( moc zasady prawnej )- sądy nie mają obowiązku jej przestrzegania, ale pewne jest, że w razie odstępstwa od niej, ich wyrok zostanie skasowany,
- sąd odwoławczy, jeśli wyrok uchyli i przekaże sprawę do ponownego rozstrzygnięcia, może udzielić wskazań odwoławczych ( interpretacja przepisu )- jest ona wiążąca
c) doktrynalna ( przez naukę )- przedstawienie zdaniem autora ...
birkus89