RÓŻYCZKA
RUBEOLA
· źródło :
- chory człowiek (jama nosowo – gardłowa, w przypadkach wrodzonych też mocz)
- zakaźność przez 14 dni (6 –7 dni przed, i 8 dni po ujawnieniu się zakażenia)
- coraz częściej notuje się u młodych dorosłych ludzi
· droga zakażenia :
- droga kropelkowa
- kontakt bezpośredni
- zakażenia wrodzone (vide różyczka wrodzona)
ETIOLOGIA:
· Rubeolavirus :
- wirus RNA
- zaliczany do rodziny Togaviridae
PATOGENEZA:
· wirus wnika do dróg oddechowych i tu się replikuje po czym dostaje się do krwi
· wiremia pojawia się ok. 8 dni przed wystąpieniem jawnego zakażenia i znika najpóźniej 2 dnia wysypki
OBRAZ KLINICZNY:
· okres wylęgania :
- trwa ok. 17 dni (2,5 tyg.)
· okres zwiastunowy :
- trwa 1 – 7 dni przed wystąpieniem wysypki
- u dzieci zwykle nie występuje
- obniżone samopoczucie
- bóle głowy
- bóle mięśniowo – stawowe
- zapalenie spojówek
- powiększenie węzłów chłonnych
· okres wysypkowy :
- wysypka :
→ bladorózowa, grudkowo – plamista, lub drobnoplamista
→ niekiedy przypomina płoniczą, lub odrową
→ rozpoczyna się na twarzy i czole i stopniowo w ciągu 24 godzin zajmuje tułów i kończyny
- nieznacznie powiększona temperatura ciała
- zapalenie węzłów chłonnych zwłaszcza węzły karkowe, potyliczne i zauszne
- rzadko zapalenie błony śłuzowej gardła i jamy ustnej
- czasem plamki Forshcheimera na podniebieniu miękkim
- zmiany skórne ustępująpo 1 – 5 dniach nie pozostawiajac przebarwień, a limfadenopatia utzymuje się nieco dłużej
- niekiedy powiększenie węzłów jest jedynym objawem zakażenia
BADANIA DODATKOWE :
· morfologia i rozmaz :
- leukopenia ze względną limfocytozą
- atypowych limfocytów, monocytów i palzmocytów
ROZPOZNANIE:
· izolacja wirusa z jamy nosowo – gardłowej, lub krwi
· wykrycie przeciwciał w klasie IgM, lub rosnących w klasie IgG :
- przeciwciał można stwierdzić już w 2 dobie wysypki, a ich stężenie w ciagu 10 – 21 kolejnych dni
-
RÓŻNICOWANIE:
·
LECZENIE:
· leczenie przyczynowe :
- nie ma leczenia przyczynowego
- szczepienie przeciwko różyczce do 24 godzin od narażenia może, ale nie musi uchronić przed zachorowaniem
- zastosowanie gammaglobulin nie zapobiega zakażeniu i wirusemii, jedynie może łagodzić obraz kliniczny, lub zapobiegać jawnej infekcji
· leczenie objawowe :
- w przypadku głebokiej trombocytopenii prednizon 1 mg/kg/dz i preparaty uszczelniające śródbłonek
POWIKŁANIA:
· przemijające zapalenie stawów :
- głównie u młodych kobiet
- obrzęk i bolesność głownie stawów kolanowych i drobnych rąk
- najbardziej wyrażona w wysypkowym okresie choroby i może się utrzymywać 2 – 3 tygodnie
· małopłytkowa skaza krwotoczna :
- głęboka trombocytopenia rzadko (1 : 3000)
- najczęściej krwawienia z nosa, dziąseł
- wysypka może mieć charakter krwotoczny
- sporadyczie wybroczyny na skórze i błonach śłuzowych
· zapalenie mózgu :
- 1 : 6000
- pierwsz objawy 1 – 6 dni po wystąpieniu wysypki
- przypomina inne poinfekcyjne encephalitis z reguły o łagodnym przebiegu
ROKOWANIE:
PROFILAKTYKA:
· szczepienia
PATRZ TEŻ:
· różyczka wrodzona
2
Ceslaus