Bogusław Wołoszański - Sensacje XX wieku - II Wojna Ĺšwiatowa.pdf - Książki - Nemo163

BOGUSŁAW WOŁOSZAŃSKI

SENSACJE XX WIEKU

DRUGA WOJNA ŚWIATOWA

ŚMIERĆ MARSZAŁKA

CZAS KLĘSKI, CZAS CHWAŁY

Nadchodził świt. Dowódca Frontu Zachodniego, Michaił Tuchaczewski, wyszedł z

pokoju drewnianego domku, który od dwóch dni służył mu za kwaterę. Nie spał tej nocy.

Oczywiście nadchodzący dzień nie mógł przynieść rozstrzygnięcia. Bitwa miała trwać

długo, ale podniecenie, które odczuwał przed rozpoczęciem ofensywy, i zmęczenie

odpędziły sen. Przeszedł przez wąską sień, gdzie na komodzie skulił się żołnierz.

- Nie śpij, bo cię zarżną jak prosię - Tuchaczewski trącił go łokciem.

Żołnierz zeskoczył z komody. Zaczął wtykać bluzę munduru za pasek spodni, a

drugą ręką gorączkowo usiłował wymacać karabin, który zsunął się na podłogę.

- Tak jest, towarzyszu dowódco. Zmęczony... Ja tylko na chwilę głowę o ścianę

oparł... - mamrotał.

- Nastaw samowar. Wygasł już całkiem. - Tuchaczewski zdjął z wieszaka skórzaną

kurtkę, narzucił na ramiona i otworzył drzwi wejściowe. Żołnierze stojący na warcie

wyprężyli się. “Dobrze, że przynajmniej ci nie śpią” - pomyślał. Miał pod komendą prawie

pół miliona ludzi, ale wiedział, że ich wartość bojowa nie jest duża. Zbieranina tych, którzy

uwierzyli w rewolucję, i jeszcze więcej takich, co uważali, że będą łupić polskie dwory i

gwałcić polskie dziedziczki. Nie mieli doświadczenia ani umiejętności żołnierskich, a

dyscyplinę trzeba było krwawo egzekwować.

Wyszedł na wąską, piaszczystą uliczkę. Sierpniowy świt był zimny i wilgotny.

Tuchaczewski zapiął guziki skórzanej kurtki. Postanowił pospacerować przez kilka minut.

Polacy cofali się. Uważał, że ani na moment nie można dać im odetchnąć, gdyż

wówczas mogliby zorganizować rezerwy, podciągnąć zaopatrzenie, wzmocnić obronę i

przejść do kontrofensywy. Tuchaczewski był głęboko przekonany, że cała Europa

Zachodnia śle do Polski broń, amunicję, ochotników i prowiant. Dlatego siły wojsk

polskich szybko się odradzały i każda przerwa w ofensywie, zelżenie nacisku może

kosztować Rosję przegraną.

Armie Tuchaczewskiego też rozbudowywały się. W czerwcu Front Zachodni

otrzymał pięćdziesiąt osiem tysięcy ludzi uzupełnienia i tym samym liczebność jego wojsk

wzrosła do czterystu czterdziestu siedmiu tysięcy żołnierzy. Na początku lipca

Tuchaczewski mógł wystawić w pierwszej linii dziewięćdziesiąt jeden tysięcy żołnierzy i

dzięki temu na kierunku głównego uderzenia jego wojska miały dwukrotną przewagę

liczebną nad wojskami polskimi. Ciągle jednak było to za mało, dlatego też zdecydował

rzucić do boju wszystkie odwody, a służby tyłowe ograniczyć do minimum. W ten sposób

zyskał dodatkowo ponad pięć tysięcy żołnierzy.

O świcie 4 lipca 1920 r. wojska Frontu Zachodniego rozpoczęły ofensywę. W ciągu

siedmiu dni Armia Czerwona przełamała polski front, przekroczyła Berezynę, zajęła

Ihumień, Mińsk i Białystok. Polacy ponieśli duże straty i mimo zażartej obrony nie zdołali

zatrzymać armii Tuchaczewskiego. Uchodzili z pola, ale w sposób zorganizowany; bez

panicznej ucieczki wojska, które straciło wszystko i rozbite na niewielkie grupy ratowało

się przed śmiercią lub niewolą. Odchodząc, wysadzali mosty i minowali drogi. W

potyczkach osłonowych oddawali niewielu jeńców i zostawiali niewiele sprzętu.

Zachowywali siły do ostatecznej rozprawy. Pod Warszawą mogli odbudować swoje wojska,

których potęgę pokazali w kwietniu i maju 1920 r. Tuchaczewski liczył jednak, że szybki

marsz jego oddziałów uniemożliwi Polakom zorganizowanie obrony i zmobilizowanie

rezerw. Przed nim była Warszawa i ostateczne zwycięstwo. Wydał odezwę do żołnierzy:

Czerwonoarmiści! (...) Wielki pojedynek rozstrzygnie losy wojny i narodu

rosyjskiego oraz ludności polskiej. Wojska spod znaku Czerwonego Sztandaru i wojska

łupieżczego białego orła oczekuje śmiertelny pojedynek. (...) Na Zachodzie rozstrzygają się

losy światowej rewolucji. Ponad trupem białej Polski wiedzie droga do ogólnoświatowej

pożogi. Poniesiemy na bagnetach szczęście i pokój pracującej ludzkości.

Tuchaczewski planował wielkie uderzenie na Warszawę od północy i tam

zdecydował się skoncentrować cztery armie, które mogłyby przełamać silną obronę, jakiej

spodziewał się w rejonie stolicy. Prawe skrzydło jego wojsk było potężne, ale na

pozostałych odcinkach wielkiego frontu sytuacja kształtowała się niekorzystnie dla Rosjan.

Na centralnym kierunku, na obszarze rozciągniętym na sto sześćdziesiąt kilometrów

działała słaba grupa mozyrska, licząca zaledwie pięć tysięcy żołnierzy. Lewe skrzydło

pozostało całkowicie odsłonięte. Polskie uderzenie w to miejsce groziło odcięciem armii

idących na Warszawę, okrążeniem ich i zniszczeniem. Tuchaczewski musiał więc uzyskać

dodatkowe siły. Mógł je przejąć z Frontu Południowo - Zachodniego, którego armie

podeszły pod Lwów. Naczelny dowódca Armii Czerwonej, Siergiej Kamieniew obiecał,

podczas narady 22 lipca, że wyda rozkaz przesunięcia 1. Armii Konnej i 14. armii z Frontu

Południowo - Zachodniego na lewe skrzydło Frontu Zachodniego. Jednakże dowódca

Frontu Południowo - Zachodniego Aleksander Jegorow i członek Rady Rewolucyjnej Józef

Stalin nie mieli zamiaru oddawać najsilniejszych jednostek do dyspozycji innego

dowództwa i umożliwić mu tym samym odniesienie świetnego zwycięstwa. Sami chcieli

przejść do historii jako pogromcy Polski. Stalin pisał do naczelnego dowódcy Armii

Czerwonej:

Na całej linii Frontu Południowo - Zachodniego Polacy stawiają bardzo silny

opór, przy czym szczególną zaciętość przejawiają na kierunku lwowskim. Sytuacja z

Rumunią jest niejasna i napięta. W tych warunkach uważam za konieczne przenieść

punkt ciężkości głównego uderzenia armii i Frontu Południowo - Zachodniego w granice

Galicji. Siergiej Kamieniew zatwierdził tę propozycję, chociaż oznaczała ona rozproszenie

sił. Od tej chwili Stalin zaczął lekceważyć polecenia przekazania części wojsk Frontu

Południowo - Zachodniego do Frontu Zachodniego.

Rozkaz w tej sprawie - jaki nadszedł 3 sierpnia - po prostu wyrzucił do kosza.

Dyrektywa z 6 sierpnia mówiąca o przekazaniu 1. Armii Konnej, 12. armii i dodatkowo 14.

armii, również nie została wykonana. 11 sierpnia Kamieniew ponownie wydał rozkaz

przekazania Tuchaczewskiemu 1. Armii Konnej i 12. armii. Pisał w telegramie do Stalina i

Jegorowa:

W celu udzielenia pomocy Tuchaczewskiemu skierować jak najwięcej sił do

uderzenia mniej więcej w kierunku na Lublin, Puławy, aby wszelkimi sposobami wesprzeć

lewe skrzydło Tuchaczewskiego. (...) Jest rzeczą istotną i konieczną, by jak najprędzej

przekazać dowódcy frontu [tj. Tuchaczewskiemu - B W] najpierw 12. armię, a potem

bezpośrednio podporządkować mu również Armii Konną, przy czym Tuchaczewski

wyznacza termin przekazania 12. armii na 13 sierpnia, a Armii Konnej - na 15 bm.

- Michaile Nikołajewiczu, telegram z dowództwa. - Tuchaczewski odwrócił się. Stał

za nim członek Rewolucyjnej Rady Wojennej, Józef Unszlicht. - Już rozszyfrowane!

- Co piszą?

- Towarzysz naczelny dowódca potwierdza wysłanie do dowództwa i Rady

Rewolucyjnej Frontu Południowo - Zachodniego rozkazu przekazania nam 12. armii, ale

nie precyzuje terminu. Powołuje się jedynie na waszą ocenę, iż 12. armia powinna

najpóźniej jutro dołączyć do nas, a Konarmia - do 15 sierpnia...

- Czy od Jegorowa nadeszła jakaś wiadomość?

- Nie. Nie sądzę, abyśmy, w ciągu najbliższych dni usłyszeli cokolwiek od Jegorowa i

Stalina...

- Uważasz, że będą sabotować rozkazy dowództwa?

- Robią to już od pewnego czasu. - Unszlicht rozpiął płaszcz i z kieszeni munduru

wyjął paczkę papierosów. - Francuskie, zdobyczne. - Wyciągnął papierosy w stronę

Tuchaczewskiego. Ten pokręcił przecząco głową.

Bogusław Wołoszański - Sensacje XX wieku - II Wojna Ĺšwiatowa.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: