Rozbudowa kanalizacji sanitarnej Tczewa w okresie ostatnich stu lat.pdf

(686 KB) Pobierz
293655083 UNPDF
Ryszard Lidzbarski
Zakład Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Tczewie
sanitarnej Tczewa
w okresie ostatnich stu lat
W roku 1904 Firma David Grove z Berlina rozpoczęła kompleksowe
Rys. 1.
Kanalizacja sanitarna w Tczewie.
Reprodukcja dokumentacji projek-
towej z 1904 roku.
W ramach tego projektu wybudowano mechaniczną
oczyszczalnię ścieków oraz rozpoczęto budowę, kanalizacji
sanitarnej i deszczowej.
Kanalizacja sanitarna była projektowana i wybu-
dowana jako rozdzielcza [1]. Na ok. 80% powierzchni
miasta była to kanalizacja grawitacyjna. Na pozostałym
obszarze wybudowano kanalizację tłoczną, z jedną prze-
pompownią, uruchomioną w 1909 roku. Przepompownia
ta została wyłączona w 1986 roku, po 77 latach eksplo-
atacji. Umożliwiła to przebudowa kolektora sanitarnego
w rejonie osiedla„Zatorze” [2]. Na rys. 1. przedstawiono re-
produkcję dokumentacji projektowej wykonanej w 1904
roku, z zaznaczoną na skraju obszaru D przepompownią
ścieków sanitarnych.
0
/2009 BMP Ochrona Środowiska
Rozbudowa kanalizacji
prace projektowe infrastruktury wodno-ściekowej Tczewa.
293655083.080.png
W roku 1906 w Tczewie wybudowano 1090 mb pierw-
szych odcinków kanalizacji sanitarnej o średnicy DN 200
i 250 mm. W następnym roku wybudowano kolejne
7293 mb [3]. Natomiast pierwsze odcinki kanalizacji desz-
czowej w ilości 807 mb wybudowano w 1905 roku.
W 1909 roku łączna długość wybudowanej kanalizacji
deszczowej wynosiła już 2877 mb [3].
Rozwój kanalizacji sanitarnej
Zmiany długości kanalizacji sanitarnej łącznie z przy-
kanalikami w okresie ostatnich stu lat przedstawiono na
rys. 3.
Ukształtowanie terenu i warunki geologiczne
Tczew położony jest na obszarze wysoczyzny more-
nowej, z urozmaiconą rzeźbą terenu. Różnice wysokości
wynoszą ok. 10 m w sąsiedztwie lewego brzegu Wisły i ok.
50 m w rejonie obecnej ul. Głowackiego. Rozwój miasta
oraz budowa szlaków komunikacyjnych, spowodowały
zmiany w rzeźbie terenu, utrudniające budowę sieci wod-
no-ściekowej. Tczew zarówno sto lat temu, jak i obecnie,
podzielony jest dwiema liniami kolejowymi, kierunek
Bydgoszcz – Gdańsk i Malbork – Gdańsk.
Na terenie miasta występują z reguły korzystne
warunki geologiczne dla budownictwa, ze względu
na występowanie gruntów spoistych, z wartych
i półzwartych oraz gruntów sypkich zagęszczonych,
w których woda gruntowa występuje na głębokości
powyżej 2m [4].
Rozwój przestrzenny i demograiczny miasta
Na początku XX wieku miasto ze względu na
dynamicznie roz wijający się transport kolejowy
było ważnym węzłem komunikacyjnym. Z upływem
czasu przekształciło się w miasto przemysłowo-usługowe.
W pierwszych latach XXI wieku w Tczewie dominują usługi
i przemysł zaawansowanych technologii.
Ekspansja miejskiej zabudowy mieszkalnej i gospodar-
czej stymulowała rozwój przestrzenny miasta. Powierzchnia
miasta w okresie od 1928 roku do 2008 nie uległa istotnej
zmianie. W roku 1928 –wynosiła 24,01 km 2 , a w 2006 r.
– 22,26 km 2 . Natomiast gęstość zaludnienia w okresie tym
w sposób znaczący uległa zmianom – rys. 2.
Z rys. 2 wynika, że z początkiem lat 80 XX wieku, nastąpił
istotny wzrost gęstości zaludnienia Tczewa. W roku 1990 na
1 km 2 powierzchni miasta przypadało już 2705 mieszkań-
ców. Wynikało to z intensywnego rozwoju zblokowanych
osiedli mieszkaniowych, takich jak: osiedla Garnuszewskie-
go, Suchostrzygi, Bajkowe.
Zapewnienie niezbędnych higienicznych warunków ży-
cia mieszkańcom tych osiedli, wymagało zintensyikowania
rozbudowy sieci wodno-ściekowej.
Przyspieszenie budowy nowych odcinków kanalizacji
sanitarnej, przypada na lata 90. ubiegłego wieku.
Rys. 3.
Zmiany długości kanalizacji
sanitarnej w Tczewie.
Źródło: opracowanie własne
na postawie [3].
Na rys. 4 Przedstawiono zmiany jednostkowego wskaź-
nika długości sieci kanalizacyjnej, łącznie z przykanalikami
na jednego mieszkańca Tczewa.
Z rys. 4 wynika, że poziom jednostkowej długości ka-
nalizacji sanitarnej, przypadający na jednego mieszkańca
wynoszący 1,46 mb/M z 1910 roku. osiągnięto z trwałą
tendencją wzrostu dopiero w połowie lat 90. XX wieku.
Oceniając według tych kryteriów rozwój kanalizacji sanitar-
nej w Tczewie należy stwierdzić, że najgorsza sytuacja była
w latach 1960- 80 ubiegłego wieku.
Porównanie stopnia skanalizowania i zwodociągo-
wania Tczewa w okresie ostatnich 25 lat przedstawiono
na rys. 5.
Rys. 2.
Zmiany gęstości zaludnienia
Tczewa.
Źródło: opracowanie własne
na podstawie [5] i danych
GUS.
BMP Ochrona Środowiska /2009
1
293655083.091.png 293655083.102.png 293655083.113.png 293655083.001.png 293655083.012.png 293655083.023.png 293655083.033.png 293655083.034.png 293655083.035.png 293655083.036.png 293655083.037.png 293655083.038.png 293655083.039.png 293655083.040.png 293655083.041.png 293655083.042.png 293655083.043.png 293655083.044.png 293655083.045.png 293655083.046.png 293655083.047.png 293655083.048.png 293655083.049.png 293655083.050.png 293655083.051.png 293655083.052.png 293655083.053.png 293655083.054.png 293655083.055.png 293655083.056.png 293655083.057.png 293655083.058.png 293655083.059.png 293655083.060.png 293655083.061.png 293655083.062.png 293655083.063.png 293655083.064.png 293655083.065.png 293655083.066.png 293655083.067.png 293655083.068.png
Rys.6.
Porównanie jednostkowych wsk aźników długości
kanalizacji sanitarnej, bez przykanalików na jednego
mieszkańca.
Źródło: opracowanie własne na podstawie [6].
Rys. 4.
Zmiany jednostkowego wskaźnika długości sieci kanalizacyjnej, łącznie z przykanalikami
na jednego mieszkańca Tczewa.
Źródło: opracowanie własne na postawie [3],[5] i danych GUS.
W obliczeniach przedstawionych graicznie na rys. 5
w kanalizacji sanitarnej nie uwzględniono długości przy-
kanalików, a w sieci wodociągowej uwzględniono długość
magistrali i uliczną sieć rozdzielczą bez przyłączy do budyn-
ków. Takie założenia umożliwiły porównanie uzyskanych
wyników z danymi publikowanymi przez GUS.
Z uwagi na brak jednoznacznych danych statystycz-
nych, do obliczeń przedstawionych na rys. 5 przyjęto liczbę
mieszkańców, a nie liczbę korzystających z sieci wod-kan.
Z rys. 5 wynika, że wskaźnik długości sieci kanalizacyj-
nej przypadający na jednego mieszkańca w porównaniu
ze wskaźnikiem długości sieci wodociągowej na jednego
mieszkańca przyjmuje w całym okresie niższe wartości.
Oznacza to mniejsz y stopień skanalizowania miasta
w porównaniu ze stopniem zwodociągowania.
W latach 1995 - 2000 różnice w tempie rozbudowy sieci
wodociągowej, w stosunku do rozbudowy sieci kanalizacji
sanitarnej pogłębiły się.
Począwszy od 2003 r. osłabło tempo
wyprzedzania rozbudowy sieci wodocią-
gowej, w stosunku do rozbudowy sieci
kanalizacji sanitarnej.
Porównanie jednostkowych wskaź-
ników długości kanalizacji sanitarnej bez
przykanalików z danymi województwa
pomorskiego i krajowymi przedstawiono
na rys. 6.
O ile w 2000 r. w Tczewie wskaźnik
ten był wyższy od średniej krajowej, to już
w 2006 r. był niższy, zarówno od średniej
krajowej jak i średniej województwa
pomorskiego.
Jest to ocena zgubna. Dokładniej-
sza analiza danych i porównanie ze
wskaźnikami regionalnymi, wymagałaby
uwzględniania gęstości zaludnienia oraz
kategorii miasta z podziałem na liczbę
mieszkańców.
Rys. 5.
Jednostkowe wskaźniki długości sieci wodociągowej bez przyłączy do budynków i kanalizacji
sanitarnej bez przykanalików na jednego mieszkańca Tczewa.
Źródło: opracowanie własne na postawie [3],[5] i danych GUS.
2
/2009 BMP Ochrona Środowiska
293655083.069.png 293655083.070.png 293655083.071.png 293655083.072.png 293655083.073.png 293655083.074.png 293655083.075.png 293655083.076.png 293655083.077.png 293655083.078.png 293655083.079.png 293655083.081.png 293655083.082.png 293655083.083.png 293655083.084.png 293655083.085.png 293655083.086.png 293655083.087.png 293655083.088.png 293655083.089.png 293655083.090.png 293655083.092.png 293655083.093.png 293655083.094.png 293655083.095.png 293655083.096.png 293655083.097.png 293655083.098.png 293655083.099.png 293655083.100.png 293655083.101.png 293655083.103.png 293655083.104.png 293655083.105.png 293655083.106.png 293655083.107.png 293655083.108.png 293655083.109.png 293655083.110.png 293655083.111.png 293655083.112.png 293655083.114.png 293655083.115.png 293655083.116.png 293655083.117.png 293655083.118.png 293655083.119.png 293655083.120.png 293655083.121.png 293655083.122.png 293655083.123.png 293655083.002.png 293655083.003.png 293655083.004.png 293655083.005.png 293655083.006.png 293655083.007.png 293655083.008.png 293655083.009.png 293655083.010.png 293655083.011.png 293655083.013.png 293655083.014.png 293655083.015.png 293655083.016.png 293655083.017.png 293655083.018.png 293655083.019.png 293655083.020.png 293655083.021.png 293655083.022.png 293655083.024.png 293655083.025.png 293655083.026.png 293655083.027.png 293655083.028.png 293655083.029.png 293655083.030.png 293655083.031.png 293655083.032.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin