WYKŁAD 1

Ekonomika w leśnictwie.

Mamy pewność co się w lesie robi, ale do tego musi dojść świadomość problemów ekonomiki.

Ekonomika leśnictwa- nauka o gospodarowaniu pewnym rodzajem zasobów, umożliwiających zaspokojenie naszych potrzeb ( pewne grupy potrzeb społecznych ). Koncentruje się na zagadnieniach gospodarowania lasem. Szczególnie interesuje nas gospodarowanie dwoma grupami potrzeb:

-          gruntami leśnymi

-          zapasem rosnącym

W skład ekonomiki wchodzą : gospodarowanie gruntami, dystrybucja, konsumpcja marketing.

Przedmiot zainteresowania ekonomiki leśnictwa - ludzie , jak ludzie zachowują się w życiu zawodowym w odniesieniu do lasu.

Definicja amerykańska: ekonomika leśnictwa to nauka badająca, jak ludzie radzą sobie z rzadkością czyli brakiem nieograniczonego dostępu do dóbr leśnych, jak rozwiązują problem alokacji ograniczonych zasobów w celu zaspokojenia konkurencyjnych potrzeb, aby zaspokoić ich tyle ile jest w danej sytuacji możliwe.

Rzadkość – nie możemy mieć wszystkiego co chcemy, i to przez cały czas.

Zasoby – rzeczy wykorzystywane do produkcji dóbr i usług.

Podstawowe rodzaje zasobów:

Ziemia – obejmuje obszar powierzchni ziemi i wszystko to co w naturze jest użyteczne w procesie produkcji np. minerały,

Praca – obejmuje każdy sposób w jaki ludzka energia fizyczna lub umysłowa, może być sensownie wydatkowana, czasem zwana mianem siły roboczej.

Kapitał – dobra inwestycyjne : obejmuje wszelkie ....... procesu produkcyjnego, który przeznaczony jest do późniejszego wydatkowania  ( wykorzystania ) w procesie produkcyjnym.

Technologia – widza jak zasoby mogą być łączone produkcyjny sposób

Leśnictwo – sektor gospodarki, który wymaga odrębnej analizy ekonomicznej. Wpływają na to trzy rzeczy:

-          długi okres produkcji

-          zapas rosnący ( drewno w formie drzew ) jest jednocześnie fabryką ( kapitałem zakładowym ) i produktem finalnym

-          wiele użytków pochodzenia leśnego nie jest przedmiotem obrotu rynkowego – nie sprzedaje się nie ma na nie rynku. Mają cechy „dóbr publicznych”. 

Dobro publiczne – np. latarnia morska, bo wszyscy mogą z niej korzystać. Niezależnie czy z latarni korzysta jeden statek czy sto, latarnia nie siądzie – nie powoduje to jego uszczerbku, więc nie ma sensu tworzyć rynku. Ponadto nie dałoby się wyegzekwować opłaty za korzystanie z latarni, byłoby to skomplikowane. Tak samo jest z lasem.

W Europie lasy są już deficytowe.

Ważne: u podstaw gospodarowania leżą ludzkie potrzeby.

Podział potrzeb :   - indywidualne i zbiorowe

                              - podstawowe ( egzystencjalne ) i luksusowe.

Problem zaspokajania potrzeb społeczeństwa zaspakajane są za pośrednictwem rynku.

Przedsiębiorstwo – najogólniejszy termin ekonomiczny: miejsce gdzie się coś wytwarza ( morze być jednoosobowe ).

Gospodarstwo domowe – odbiorcy dóbr materialnych, wytworzonych w przedsiębiorstwie

Przedsiębiorstwa

Y                                                                   P         Dm

Gospodarstwa domowe

Dm – dobra materialne

P – pieniądz wyłożony przez przedsiębiorców

Y – zarobki

Wnioski:

·         Y = P – równowaga, wszystko jest w porządku

·         Y > P – ludzie oszczędzają, rozpoczyna się kryzys, bo pieniądze wyłożone przez przedsiębiorców nie zwracają się im. Trzeba tak oszczędzać, aby przedsiębiorcy mogli z tych oszczędności korzystać – poprzez banki.

·         O tym ile się produkuje decyduje pobyt.

Rozdział 1 KLASYCZNE TEORIE GOSPODAROWANIA W LEŚNICTWIE

Podręcznik do tego zagadnienia : Klocek, Rutkowski.

I.  Gospodarowanie  i podstawowe formy użytkowania lasów.

1.       elementy charakteryzujące działalność gospodarczą człowieka.

2.       formy użytkowania ( zagospodarowania ) lasów.

a.       Gospodarstwo łowieckie

b.       Gospodarstwo zbierackie

c.       Gospodarstwo wypasowe

d.       Produkcja drewna

e.       Wielofunkcyjne gospodarstwo leśne

II. Trakcyjnego – zwyczajowy etap użytkowania d-stanów.

III.                    Początek kalkulacji i początek gospodarstwa leśnego.

IV.                    Statyka leśna  ( nauka o równowadze w gospodarstwie leśnym )

V.                      Model wielofunkcyjnego gospodarstwa leśnego.

Ad. I. Działalność gospodarczą w leśnictwie wyznaczają dwa zjawiska ( elementy )

-          bodźce ekonomiczne – potrzeby najważniejsze, które wyznaczają cel działalności gospodarczej, więc otwierają sytuację pobudzające do realizacji tych celów.

-          ...................................  - sprowadza się do stosowania określonej metody lub techniki gospodarczej, na którą składają się : materialne środki produkcji i sposób ich wykorzystywania.

Działalność w gospodarce leśnej, to działalność polegająca na realizowaniu celów za pomocą dostępnych środków gospodarowania.

·         Gospodarowanie ma charakter historyczny

·         Zaspokojenie elementarnych potrzeb człowieka – leśnictwo odgrywa w nim bardzo dużą rolę. – drewno opałowe – na świecie idzie na ten cel prawie 50% pozyskiwanego drewna.

·         Sposób zdobywania środków materialnych – zależy od zasobności nadleśnictwa i stosowanej techniki. Dzięki praca rodzą się nowe techniki, technologie. Jednocześnie rodzą się stale nowe problemy. Pogłębienie się i zróżnicowanie potrzeb człowieka oraz pojawienie się nowych technik wpływa na pojawienie się nowych celów w gospodarstwie leśnym i nowych technologii.

·         Formy użytkowania lasu:

1)      – gospodarka łowiecka

2)      – gos. zbieractwo – jako element dodatkowy. Zbieractwo jest dozwolone ale do pewnych granic aby nie stwarzać zagrożenia dla innych celów w leśnictwie.

3)      Gospodarstwo wypasowe – w USA łączy się gospodarkę leśna z gospodarką wypasową. W Europie są wspólnoty leśne, w Polsce jest jedna taka wspólnota w Witowie koło Zakopanego – ich właściciele mają prawo wypasania bydła na terenach leśnych.

4)      Produkcja drewna – z tego nas nikt nie .... ,jest to jeden z zasadniczych celów leśnictwa. W ten sposób nie zaspokajamy jednak innych potrzeb związanych z ekologią............

5)      Wielofunkcyjność gospodarki leśnej – te idee wypływają z idei trwałego rozwoju lasu, z dążenia do zapewnienia ich trwałości. Chodziło o to, aby zapewnić nam możliwość zaspokajania naszych potrzeb, ale tak, aby nie spowodować szkód w przyrodzie.   

Strona 1 z 3