Dogoterapia w pl.doc

Dogoterapia, znana ostatnio również pod takimi nazwami jak canisterapia oraz kynoterapia, jest formą wspomagającą rehabilitację, psychoterapię oraz edukację. Jak wszystkie nazwy wskazują, bez względu na ich etymologię, filarem tego rodzaju terapii kontaktowej jest pies. Wyselekcjonowany, sprawdzony i odpowiednio wyszkolony czworonóg razem ze swoim przewodnikiem stanowią zespół terapeutyczny.

Dogoterapia odnajduje zastosowanie z pełnym powodzeniem we współpracy z osobami niepełnoprawnymi umysłowo i/lub fizycznie, chorymi oraz z ludźmi zdrowymi niezależnie od wieku. Dogoterapia to emocjonalny kontakt, specyficzna więź pomiędzy podopiecznym i psim terapeutą. Więź, która staje się motywatorem działań, daje poczucie bezwarunkowej akceptacji i sympatii. Ten rodzaj dodatkowej terapii, swoje szybkie i zauważalne rezultaty działań, zawdzięcza cechom psa, które są widoczne i czytelne dla większości z nas. Psia przyjaźń to oddanie, uwielbienie i troska. To nieocenianie, a co za tym idzie niezauważanie wad, tak łatwo i szybko uchwytnych dla nas u drugiej osoby. To magia psa, towarzysza i przyjaciela człowieka, gotowego służyć mu na dobre i na złe.

Niezwykłość kontaktu terapeutycznego pomiędzy psem a człowiekiem definiuje pojęcie „rapport”. Jest to umiejętności zwierzęcia do stworzenia kanału emocjonalnego będącego bazą bezpiecznej komunikacji. Dzięki temu zwierzę w bardzo szybkim tempie uzyskuje zaufanie i przyjaźń uczestnika zajęć.
Obecność psa na zajęciach, staje się motywacją do podejmowania działań, przynosi ukojenie i radość, odrywa od codziennej rzeczywistości. Dotyk, kontakt emocjonalny, poczucie współistnienia ze stworzeniem, które posiada uczucia wyższe, a przy tym nie spostrzega negatywnych aspektów naszej osoby, to otwarte wrota możliwości do wszelkich podnoszących jakość życia działań.

Główny nacisk w programach zajęć dogoterapeutycznych kładziony jest na aktywizację naturalnych możliwości i predyspozycji każdego człowieka. Zadanie to możliwe jest , przede wszystkim, dzięki ścisłej współpracy zespołu terapeutycznego z lekarzami, psychologami, pedagogami i terapeutami, którzy współtworzą przebieg zajęć, odpowiednio ustalają, klasyfikują priorytetowe cele i weryfikują postępy podopiecznego. Jest to nieodłączna i nieoceniona praca zespołowa z indywidualnym podejściem do każdego uczestnika zajęć.

Terapia z udziałem psów w Polsce


Terapia z udziałem psów w Polsce znana jest od 1996 roku. Zajęcia prowadzone w tamtym czasie nie były zajęciami terapeutycznymi. Były to raczej spontaniczne wizyty miłośników psów (głównie zaprzęgowych) w placówkach, w których przebywały osoby niepełnosprawne. Trend ten utrzymał się w niektórych organizacjach i środowiskach do dnia dzisiejszego.
Jedna z pierwszych fundacji promujących dogoterapię to CZENEKA z Warszawy. Chociaż jej główną gałęzią działalności był sport zaprzęgowy to jednak, jako jedna z pierwszych organizacji podjęła próby promowania dogoterapii w Polsce.
Natomiast jedną z pierwszych organizacji, której głównym celem było prowadzenie terapii z udziałem psów jest Fundacja Przyjaciel z Warszawy, powstała w październiku 2002 roku. Organizacja ta pokazała się, jako niosąca nowy standard w terapii z udziałem psów, rozpoczynając działalność dużą kampanią społeczna promującą dogoterapię, dzięki czemu więcej osób po raz pierwszy dowiedziało się o jej istnieniu. Dużym wkładem fundacji Przyjaciel w rozwój polskiej dogoterapii jest jej działalność wydawnicza - pierwsza w Polsce książka o terapii z udziałem psów ukazała się dzięki tej właśnie fundacji.
Równolegle do fundacji Przyjaciel powstała Fundacja Dogtor z Trójmiasta. Fundacja Dogtor rozpoczęła działalność w lipcu 2002 roku a w styczniu 2003 uzyskała wpis do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem 0000145034. Obecnie fundacja posiada status Organizacji Pożytku Publicznego, liczy 30 wolontariuszy i posiada własny ośrodek Dogoterapii i terapii wspomagających Dogtorlandię. Oprócz działalności terapeutycznej fundacja Dogtor prowadzi szkolenia dla osób zainteresowanych zooterapią, prowadzi edukacje humanitarną oraz współpracuje z organizacjami z całej Polski. Istotnym wkładem Fundacji Dogtor w rozwój terapii z udziałem psów było opracowanie pierwszych standardów dla psów oraz pierwszego egzaminu dla psów pracujących w fundacji. Za swoją działalność Fundacja otrzymała wyróżnienie w konkursie „Gdynia Bez Barier”. Oprócz działalności na terenie Trójmiasta fundacja zyskała prężnie działająca filię na terenie Warszawy. Od kwietnia 2006 filia usamodzielniła się tworząc własna Fundację „Razem Łatwiej”
W roku 2003 w Łodzi powstała Fundacja „Ama Canem”. Fundacja pracuje z osobami cierpiacych na rozmaite schorzenia, przebywających w Łódzkich placówkach zajmującymi się rehabilitacją osób niepełnosprawnych. Dla dzieci zdrowych z przedszkoli, szkół i świetlic prowadzi cykle spotkań w ramach socjoterapii i zajęć dydaktycznych. W 2004r rozpoczęty został przez Fundację program „Przyjaciele”, którego celem jest zaangażowanie młodzieży szkolnej w pomoc dzieciom niepełnosprawnym. W 2005r przy udziale Zakładu Poprawczego z Konstantynowa Łódzkiego i Łódzkiego Schroniska dla psów zainicjowany został program pod nazwą „Pomóżmy Sobie”, mający na celu resocjalizacje poprzez socjalizacje psów. Obecnie w fundacji jest 28 psów pracujących i przygotowywanych do pracy .
Fundacja „Razem w Świecie” z Nowego Sącza powstała w 2003r. Od samego początku prowadzi zajęcia dla osób niepełnosprawnych w szczególności dzieci, w rożnych placówkach oświatowych, wychowawczych i rehabilitacyjnych. Psy, które wykorzystuje w pracy to przede wszystkim golden retrievery, labradory, flat coated retrievery. Fundacja przygotowuje również psy asystujące dla osób niepełnosprawnych oraz osób niewidomych. Zajmuje się również szkoleniem psów do ratownictwa specjalistycznego.
Fundacja „Cane pro humano” powstała w 2003 roku. Celem działania fundacji jest upowszechnianie i prowadzenie terapii kontaktowej z udziałem zwierząt, mającej na celu pomoc i rehabilitację osób niepełnosprawnych. Działalność fundacji obecnie jest prowadzona w ramach zajęć dogoterapeutycznych z dziećmi - zajęcia w szkołach, ośrodkach dziennego i stałego pobytu dzieci. Fundacja organizuje pokazy zręcznościowe dla dzieci razem z psami, imprezy integracyjne.
Fundacja Dogoterapeutyczna "Właśnie Tak" formalnie zaczęła działalność 18 czerwca 2004r. w Bydgoszczy. Założycielem Fundacji jest Hanna Wojciechowska. Od początku istnienia fundacji, podjęła decyzję o podziale działań AAA, AAE i AAT. Ostatni nurt: pracę terapeutyczną potraktowała jako główny Zaowocowało to wytworzeniem się wyspecjalizowanych sekcji pracujących z dziećmi z deficytami słuchu, wzroku, mowy, z Zespołem Downa i dziećmi z cechami autystycznymi. Programy fundacji znalazły uznanie i propozycje stałej współpracy z Uniwersytetem Kazimierza Wielkiego, Ośrodkiem Wczesnego Wykrywania Autyzmu, placówkami oświatowymi z oddziałami integracyjnymi, poradniami psychologicznymi, Międzynarodowym Instytutem Neurokinezjologii.
Ciekawą formą organizowania się jest tworzenie sekcji dogoterapii w istniejących wcześniej stowarzyszeniach, czego przykładem może być Stowarzyszenie Terranowa. Sekcja dogoterapii została powołana w dniu 15.07.2005r. i kieruje nią Danuta Rozwadowska. Jej głównym celem jest praca terapeutyczna z udziałem nowofundlandów, a także prowadzenie zajęć edukacyjnych i pokazów dla dzieci i młodzieży, prowadzenie kampanii informacyjnej na temat zajęć i terapii z udziałem nowofundlandów, szkolenie i przygotowanie psów do pracy terapeutycznej, zebranie jak największej bazy danych o ośrodkach chętnych do współpracy.
Sekcje dogoterapii powstały też przy oddziałach Związku Kynologicznego w Polsce w miastach takich jak: Toruń, Płock, Bydgoszcz oraz Będzin.
Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym "AMI" powstała w 2005 roku
w Zduńskiej Woli, z inicjatywy Arkadiusza Rutkowskiego. Fundacja zajmuje się profesjonalnie dogoterapią, czyli wspomaganiem rehabilitacji osób niepełnosprawnych z wykorzystaniem psów. Fundacja jest organizacją non profit. Żadna z osób pracujących na rzecz fundacji nie otrzymuje wynagrodzenia. W pracę w fundacji zaangażowani są ludzie, którzy na co dzień łączą dwie pasje: prace zawodową, głównie jako nauczyciele z dziećmi niepełnosprawnymi oraz swoją miłość do psów. Oprócz zarządu w pracę w fundacji, zaangażowanych jest 15 wolontariuszy. Psy pracujące w Fundacji przechodzą najpierw kwalifikacyjne testy psychologiczne, a po ich pozytywnym wyniku zostają przygotowywane przez instruktorów i opiekunów do pracy w ośrodkach. Następnie przechodzą cykliczne szkolenia, sprawdziany oraz badania lekarskie. Zajęcia prowadzone są reguarnie według ściśle określonego programu dla danej placówki. W tej terapii program zajęć jest ustalony z terapeutą, lekarzem, lub rehabilitantem.
W roku 2006 powstała na terenie Warszawy Fundacja „Pies dla Stasia”. Myślę, że aby przedstawić fundację najlepiej będzie przytoczyć tutaj tekst z jej strony www:
„Poznawaliśmy się przez ponad rok. Okazało się, że oprócz olbrzymiej sympatii, którą do siebie żywimy, mamy także bardzo podobny stosunek do dogoterapii, przejawiający się w dążeniu do jak najlepszej pracy na rzecz drugiego człowieka i sprostania międzynarodowym standardom. Pierwszym miejscem, któremu mogliśmy zaproponować naszą pomoc stał się „Dom Małego Stasia” - przedszkole dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych: alkoholowych, niewydolnych wychowawczo, rozbitych, ubogich, w których panuje przemoc fizyczna i psychiczna. To urocze Małe Stasie pokazały nam wartość naszej pracy. Tutaj zrealizowaliśmy (i nadal realizujemy) nasz pierwszy program edukacyjno - terapeutyczny, napisany dla konkretnej grupy dzieci, pod kątem konkretnych dysfunkcji. Jest to jeden z nielicznych w Polsce programów skierowanych do dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi. Nie znaleźliśmy literatury na ten temat, scenariusze zajęć tworzyliśmy na podstawie potrzeb naszych dzieci. W wyniku naszej pracy „Dom Małego Stasia” stał się przedszkolem o profilu dogoterapeutycznym „
Większość organizacji w Polsce działa według własnych ustalonych standardów. W większości brak jest między nimi współpracy i wymiany doświadczeń. Próby tworzenia wspólnych standardów kończą się zazwyczaj niepowodzeniem, co bardzo źle wpływa na jakość prowadzonych zajęć.
Oprócz organizacji działa w Polsce wiele osób prywatnych prowadzących „na własną rękę” terapie z udziałem psów. Wiele z tych osób ma stosowne przygotowanie, wiedzę i wielką chęć do pracy w charakterze kynoterapeuty/dogoterapeuty, co owocuje doskonałymi zajęciami i efektami terapeutycznymi. Z powodu braku weryfikacji, standardów i przepisów prawnych istnieje plaga naciągaczy - osób bez przygotowania, oferujących zdesperowanym rodzicom „pseudodogoterpię”. Niestety, dopóki nie będzie istniało systemowe uregulowanie problemu terapii z udziałem psów wysiłek wielu ludzi będzie niweczony przez szukających łatwego zarobku oszustów. Z drugiej jednak strony systematyzowanie pracy dogoterapeutow nie powinno się odbywać na zasadzie wzajemnego obrzucania błotem i prób monopolizowania rynku szkleń przez jedną organizację, gdyż jak zawsze najbardziej poszkodowanym pozostaną potencjalni pacjenci, których nie będzie stać na usługi „profesjonalnego kynoteraeuty”.

Marta Daria Czerwińska, Fundacja Dogtor.