Uroczystości pogrzebowe Papieża minuta po minucie
Trumnę z ciałem Jana Pawła II złożono po południu w krypcie bazyliki Św. Piotra, w której do 2000 r. znajdował się grobowiec Jana XXIII, przeniesiony po jego beatyfikacji do bazyliki. Zgodnie z ostatnią wolą wyrażoną w testamencie, Jan Paweł II spoczął w grobie w ziemi, bez sarkofagu.
Uroczystości pogrzebowe Jana Pawła II zakończyły się ok. godz. 14.30. Wcześniej mszy pogrzebowej przewodniczył dziekan Kolegium Kardynalskiego, niemiecki kardynał Joseph Ratzinger.
9:00 - Plac świętego Piotra, otwarty od rana, jest całkowicie zapełniony pielgrzymami. Pojawiają się pierwsze oficjalne delegacje.
9:05 - Agencje podają, że ciało Jana Pawła II zostało złożone do pierwszej, cyprysowej trumny. Uczestnikami ceremonii byli: Kardynał Kamerling, kardynałowie - najwyżsi przedstawiciele urzędów papieskich, Kardynał Archiprezbiter Bazyliki Watykańskiej, Kardynał Sekretarz Stanu, Kardynał Wikariusz Diecezji Rzymskiej, Substytut Sekretariatu Stanu, Prefekt Domu Papieskiego, Jałmużnik Papieski, Wicekamerling, przedstawiciele kanoników Bazyliki Świętego Piotra, Sekretarz Ojca Świętego oraz członkowie tzw. papieskiej rodziny, czyli najbliższego otoczenia Papieża.
Mistrz Papieskich Nabożeństw Liturgicznych abp Piero Marini i papieski sekretarz abp Stanisław Dziwisz okryli twarz zmarłego białą chustą, czemu towarzyszyła modlitwa. Kamerling Eduardo Martinez Somalo pokropił ciało wodą święconą. Następnie mistrz ceremonii położył obok ciała zapieczętowany rulon z życiorysem Papieża i sakwę z medalami, wytłoczonymi w czasie pontyfikatu. Następnie trumna została zamknięta i chór odśpiewał w tym czasie psalm 42. - "Tęsknota za Bogiem i świątynią z prośbą o powrót do świątyni".
9:30 - Kolejne oficjalne delegacje przybywają na Plac świętego Piotra. Obecna już jest delegacja polska, m.in. z prezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim z małżonką oraz były prezydent Lech Wałęsa.
10:02 - Ruszył orszak rozpoczynający uroczystą mszę świętą.
10:03 - Niesiona przez czternastu mężczyzn zamknięta trumna z ciałem Jana Pawła II została wniesiona na Plac świętego Piotra i ustawiona na ziemi (nie na katafalku). Na trumnie, którą zdobi jedynie papieski herb, położono Ewangelię. Obok trumny stoi Paschał - wysoka świeca symbolizująca Chrystusa Zmartwychwstałego.
10:07 - Kardynałowie i patriarchowie Kościołów wschodnich, którzy będą koncelebrować mszę, wchodzą na plac. Koncelebrze przewodniczy dziekan Kolegium Kardynalskiego, niemiecki kardynał Joseph Ratzinger.
10:15 - Kardynał Ratzinger okadził ołtarz, przy którym sprawowana jest Eucharystia.
10:17 - Kardynał Ratzinger rozpoczął celebrację uroczystej mszy świętej pogrzebowej Jana Pawła II.
10:23 - Rozpoczęła się Liturgia Słowa. Lektorka odczytała po hiszpańsku fragment Dziejów Apostolskich (rozdział 10, wersety 34-43). Fragment rozpoczyna się słowami świętego Piotra: "Przekonuję się, że Bóg naprawdę nie ma względu na osoby. Ale w każdym narodzie miły jest Mu ten, kto się Go boi i postępuje sprawiedliwie". Następnie odśpiewano psalm "Pan jest moim pasterzem". Lektor odczytał z kolei po angielsku list świętego Pawła do Filipian (3,20-4,1). Na początku listu święty Paweł pisze: "Nasza ojczyzna jest w Niebie".
10:34 - Diakon odśpiewał po łacinie fragment Ewangelii wg świętego Jana, w którym opowiedziane jest przekazanie świętemu Piotrowi przez Zmartwychwstałego Chrystusa pieczy nad ludem bożym. "Paś owce, paś baranki moje" - mówi Chrystus do swojego ucznia. Opisane przez św. Jana wydarzenie jest w Kościele katolickim traktowane jako początek instytucji papiestwa.
10:38 - Kardynał Joseph Ratzinger rozpoczął wygłaszanie homilii, w której wspomina naszego nieodżałowanego Jana Pawła II. Homilia przerywana jest oklaskami zgromadzonych na mszy tłumów.
10:41 - Kardynał Ratzinger podziękował za obecność młodzieży, którą - jak powiedział - Jan Paweł II szczególnie umiłował.
10:50 - Przypominając życie Karola Wojtyły od odkrycia przez niego powołania kapłańskiego podczas II wojny światowej, kardynał Ratzinger przypomina, że w życiu tym wyraźnie widać siłę miłości Chrystusa. "Pójdź za mną: te słowa Chrystusa mogą być uważane za klucz do zrozumienia przesłania płynącego z życia Papieża" - powiedział kardynał. Ratzinger powiedział też, że teraz jego serce jest pełne smutku, ale także radosnej nadziei i głębokiej wdzięczności.
10:57 - Kardynał Ratzinger wspomniał w swojej homilii szczególne oddanie, jakim darzył Jan Paweł II Matkę Bożą. Przypomniał hasło Papieża: "Totus Tuus". Kardynał powiedział również: "Papież cierpiał i miłował w jedności z Chrystusem; dlatego jego cierpienie, przesłanie jego cierpienia, jego milczenie stało się tak wymowne i owocne".
11:00 - Kończąc homilię kardynał Ratzinger powiedział, że Jan Paweł II stoi teraz w oknie Domu Ojca, patrzy na nas i nam błogosławi.
11:05 - Rozpoczęła się modlitwa powszechna. Wezwania do Boga kierowana jest w kilku językach (między innymi po niemiecku i w swahili). Pierwsze wezwanie w języku francuskim brzmi: "Za zmarłego Papieża Jana Pawła II, aby Najwyższy Pasterz, który zawsze żyje, by wstawiał się za nami, przyjął Go łaskawie do swego królestwa światła i pokoju". Czwarte wezwanie, w języku polskim, brzmiało: "Za dusze zmarłych Papieży i wszystkich, którzy w Kościele głosili Ewangelię, pełniąc posługę kapłańską, aby zostali przyłączeni do liturgii niebieskiej".
11:10 - Przedstawiciele wiernych z całego świata przynoszą dary do ołtarza. Wśród nich jest para z Polski. Podczas Liturgii Eucharystycznej chleb i wino zostaną przemienione w Ciało i Krew Chrystusa.
11:30 - Przeistoczenie chleba i wina w Ciało i Krew Chrystusa to część rozpoczętej Modlitwy Eucharystycznej. W tej Eucharystii używana jest Pierwsza Modlitwa Eucharystyczna, czyli najbardziej uroczysta - Kanon Rzymski.
11:34 - Rozpoczyna się Obrzęd Komunii Świętej. Po odmówieniu modlitwy "Ojcze Nasz" nastąpi m.in. przekazanie znaku pokoju oraz pieśń "Baranku Boży" i udzielenie Komunii Świętej wiernym.
11:43 - 350 kapłanów wyszło do zgromadzonych na Placu św. Piotra wiernych, by udzielić im Komunii Świętej. Kardynał Joseph Ratzinger udzielił komunii przykutemu do wózka bratu Rogerowi ze wspólnoty Taize. Chór śpiewa psalm 130 "De profundis". "Z głębokości wołam do Ciebie, Panie! Panie słuchaj głosu mego! Nakłoń swoich uszu ku głośnemu błaganiu mojemu!".
11:57 - Kard. Joseph Ratzinger odczytuje modlitwę kończącą Obrzęd Komunii Świętej.
12:00 - Rozpoczyna się obrzęd ostatniego pożegnania. Kardynałowie przeszli w pobliże trumny Jana Pawła II. Po wezwaniu kard. Josepha Ratzingera nastąpi chwila cichej modlitwy.
12:05 - "Święty, święty, święty!" - wołali wierni zgromadzeni na Placu św. Piotra, gdy rozpoczynał się obrzęd ostatniego pożegnania, a kardynałowie przechodzili w pobliże trumny Jana Pawła II. "Niech żyje Papież!", "Janie Pawle II" - rozlegało się wśród tłumu. Kardynał Joseph Ratzinger czekał kilka minut z rozpoczęciem kolejnych modlitw.
12:07 - Rozpoczęło się Błaganie Kościoła Rzymskiego, czyli Litania do Wszystkich Świętych.
12:13 - W Litanii do Wszystkich Świętych wezwanie: "Módl/módlcie się za nami" zostało zastąpione przez: "Módl/módlcie się za Niego". Ostatnie wezwanie Litanii skierowano do św. Faustyny Kowalskiej, kanonizowanej przez Papieża Jana Pawła II.
12:19 - Powierzajmy Wielkiemu Miłosierdziu Bożemu duszę naszego Papieża Jana Pawła II, biskupa Kościoła katolickiego, który utwierdzał braci w wierze w zmartwychwstanie - mówił kard. Joseph Ratzinger, zaczynając obrzęd ostatniego pożegnania. Prośmy Boga Ojca przez Jezusa Chrystusa w Duchu Świętym za zmarłego Papieża, aby wykupiony ze śmierci został przyjęty do Twego pokoju, a Jego ciało zmartchwychwstało w Dniu Ostatecznym - modlił się kardynał. Święta Dziewica Maryja, Królowa Apostołów i zbawienie ludu rzymskiego niech wstawia się u Boga, aby ukazał oblicze swego błogosławionego Syna naszemu Papieżowi i pocieszy Kościół światłem zmartwychwstania - zakończył kardynał.
12:21 - Po Litanii do Wszystkich Świętych nastąpiła modlitwa katolickich Kościołów wschodnich, zaczerpnięta z Oficjum za zmarłych liturgii bizantyjskiej. Patriarcha koptyjski Aleksandrii Stefan II Ghattas okadził trumnę Jana Pawła II. Najpierw nastąpił główny hymn śpiewany na Święto Zmartwychwstania, zaś potem odśpiewano Panichidę. "Daj odpoczynek duszy Twego sługi, o Boski Zbawicielu! Wraz z duszami sprawiedliwych zaprowadź ją do błogosławionego życia przy Tobie, przyjacielu ludzi".
12:29 - Kard. Joseph Ratzinger pokropił trumnę z ciałem Papieża Jana Pawła II wodą święconą i okadził ją.
12:34 - Po modlitwie kard. Josepha Ratzingera rozległ się hymn "In paradisum deducant te angeli". "Niech aniołowie zawiodą cię do raju, a gdy tam przybędziesz, niech przyjmą cię męczennicy i wprowadzą cię do krainy życia wiecznego".
12:37 - Po uroczystej mszy pogrzebowej, odprawionej na placu św. Piotra, sformowała się procesja, w której trumna Jana Pawła II zostanie wniesiona do bazyliki św. Piotra, a stamtąd do Grot Watykańskich - miejsca spoczynku Papieża. W procesji idą kardynałowie: Kamerling Eduardo Martineza Somalo, byli prefekci kongregacji, Archiprezbiter Bazyliki Watykańskiej kardynał Francesco Marchisano, były sekretarz stanu kardynał Angelo Sodano, wikariusz Rzymu kardynał Camillo Ruini, Substytut Sekretariatu Stanu abp Leonardo Sandri, Prefekt Domu Papieskiego abp James Michael Harvey, Wicekamerling abp Paolo Sardi oraz przedstawiciele tzw. papieskiej rodziny, czyli najbliższego otoczenia Papieża - arcybiskup Stanisław Dziwisz i prałat Mieczysław Mokrzycki. Uroczystości wniesienia trumny do bazyliki przewodniczy kardynał Martinez Somalo ubrany w liturgiczną kapę w kolorze czerwonym. Podczas przenoszenia trumny papieskiej na miejsce wiecznego spoczynku śpiewany jest maryjny kantyk "Magnificat" - pieśń Maryi z Ewangelii Łukasza (Łk. 1, 46-55).
12:40 - Trumna z ciałem Papieża Jana Pawła II jest wynoszona z Placu św. Piotra. Wynoszeniu trumny towarzyszą pożegnalne okrzyki wiernych i oklaski.
12:44 - Przed wniesieniem do bazyliki św. Piotra, trumna z ciałem Jana Pawła II została odwrócona w stronę wiernych zgromadzonych na Placu św. Piotra. Na placu rozlegają się okrzyki "Jan Paweł", biją dzwony. Ludzie klaszczą, powiewając flagami, w tym polskimi.
12:52 - Procesja z trumną Jana Pawła II weszła do bazyliki św. Piotra, a stamtąd przejdzie do Grot Watykańskich, które będą miejscem spoczynku Papieża. Procesja weszła do środka bazyliki tzw. bramą św. Marty przy wtórze psalmu 114, ukazującego cuda towarzyszące wyjściu Izraela z Egiptu. Zejście do Grot Watykańskich znajduje się w pobliżu konfesji św. Piotra - głównego ołtarza nad grobem Apostoła, pierwszego biskupa Rzymu.
W grotach nastąpi ostateczne zamknięcie trumny i umieszczenie jej w podwójnej, ocynkowanej trumnie drewnianej. Po jej szczelnym zamknięciu zostaną na niej umieszczone pieczęcie Kamery Apostolskiej, Prefektury Domu Papieskiego, Urzędu Obrzędów Liturgicznych Papieża i Kapituły Watykańskiej. Śpiew psalmów - 114, 118 i ponownie 42, który śpiewano na początku liturgii pogrzebu, będzie towarzyszyć wnoszeniu trumny do grobowca.
Podczas składania do grobu dziekan Kolegium Kardynalskiego kard. Ratzinger ostatni raz powierzy Bogu duszę Jana Pawła II. Następnie wszyscy odmówią "Ojcze nasz". Złożeniu trumny w grobie towarzyszyć będzie śpiew "Salve regina" - "Witaj Królowo" - jednej z najstarszych (XI w.) antyfon ku czci Matki Bożej, matki Miłosierdzia. Na końcu ceremonii notariusz kapituły bazyliki watykańskiej sporządzi świadectwo prawdziwości pochówku i odczyta je zebranym.
12:54 - Przywódcy delegacji oficjalnych obecni na mszy pogrzebowej Jana Pawła II, po zakończeniu Eucharystii na Placu św. Piotra, wchodzą do bazyliki. Wśród wchodzących był Aleksander Kwaśniewski z małżonką.
13:03 - Części uroczystości pogrzebowych, która odbywa się w bazylice św. Piotra i Grotach Watykańskich, nie transmitują już stacje telewizyjne. Ma ją rejestrować telewizja watykańska.
14:30 - Papież Jan Paweł II został pochowany w Grotach Watykańskich - podał oficjalnie Watykan
zkliban