Zestawienie metod badawczych stosowanych
przez psychologów społecznych

Metoda

Opis

Zalety

Wady

Metody opisowo – korelacyjne

Obserwacja naturalna

Ukryta obserwacja zachowania w warunkach naturalnych.

Przykład:

Badania zalotnych zachowań kobiet, przeprowadzone przez Moore.

·       Zachowania są spontaniczne.

·       Metoda nie jest uzależniona od zdolności opisania własnych doświadczeń przez badanych

·       Badacz może wchodzić w interakcję z badanym zachowaniem.

·       Niektóre interesujące zachowania zdarzają się bardzo rzadko.

·       Badacz może zwracać uwagę na niektóre wydarzenia pomijając inne ( błąd obserwatora )

Studia przypadków

Dogłębne badanie osoby lub grupy

Przykład:

Przeprowadzone przez Bugliosiego studium przypadku seryjnego mordercy Charlesa Mansona

·       Bogate źródło hipotez

·       Pozwala badać rzadkie zachowania

·       Błąd obserwatora

·       Trudności z generalizowaniem wyników badań pojedynczego przypadku.

·       Niemożność odtworzenia wydarzeń z przeszłości w całej ich złożoności.

Badania archiwalne

Badanie zbiorów dokumentów dotyczących wielu przypadków

Przykład:

Badanie raportów policyjnych z Detroit, przeprowadzone przez Wilson i Daly’ego

·       Łatwy dostęp do dużych zbiorów danych

·       Wiele interesujących zjawisk społecznych nie zostawia po sobie śladów w archiwach.

Sondaże

Badacze zadają badanym bezpośrednie pytania.

Przykład:

Studium zachowań seksualnych przeprowadzone przez Kinseya.

·       Pozwala na badanie trudnych do obserwacji zachowań, myśli i uczuć.

·       Ludzie odpowiadający na pytania sondażowe mogą nie stanowić reprezentacyjnej próby.

·       Badani mogą być uprzedzeni lub udzielać nieprawdziwych odpowiedzi

Testy psychologiczne

Badacz próbuje ocenić zdolności, przekonania, motywy lub zachowania badanych.

Przykład:

Test Predyspozycji Zawodowych

Test Kompetencji Szkolnych

·       Pozwala na zmierzenie cech, które nie zawsze można łatwo obserwować

·       Testy mogą być nierzetelne ( dawać rozbieżne wyniki )

·       Testy mogą być rzetelne, ale nietrafne ( nie mierzyć cech, nie mierzyć cech do których mierzenia zostały stworzone )

Metody eksperymentalne

-

Eksperymenty laboratoryjne

Badacz bezpośrednio manipuluje zmiennymi i obserwuje ich wpływ na zachowanie uczestników eksperymentu prowadzonego w laboratorium

·       Pozwala wyciągnąć wnioski na temat związków przyczynowo – skutkowych.

·       Pozwala kontrolować czynniki zewnętrzne.

·       Sztuczna manipulacja może nie oddawać rzeczywistych wydarzeń. Reakcje badanych mogą nie być naturalne, ponieważ wiedzą, że są obserwowani.

Eksperymenty naturalne

Tak samo jak w eksperymentach laboratoryjnych, ale badani przebywają w warunkach naturalnych.

Przykład:

Badanie przebierańców w Halloween, przeprowadzone przez Dienera i in.

·       Pozwala na wyciąganie wniosków dotyczących związków przyczynowo – skutkowych.

·       Badani reagują bardziej naturalnie.

·       Manipulacje mogą nie odpowiadać istotnym zdarzeniom zachodzącym w sposób naturalny.

·       Mniejsza kontrola nad czynnikami zewnętrznymi niż w warunkach laboratoryjnych.