program wychowania i kształcenia oraz wspomagania rozwoju sześciolatków.pdf

Edyta Gruszczyk-Kolczyƒska

Ewa Zieliƒska

Gustawa Grabowska

wychowania i kszta∏cenia oraz wspomagania rozwoju

szeÊciolatków w przedszkolach, w klasach zerowych

i w placówkach integracyjnych

z komentarzami psychologicznymi i metodycznymi

Projekt okładki i strony tytułowej: Konrad Klee

Opracowanie graficzne: Michał Nakonieczny

Redakcja i korekta: Małgorzata Misiak, Renata Wasilewska

ISBN 978-83-89272-97-3

Warszawa 2003

Wydanie szóste

Warszawa 2008

Skład i łamanie: Nowa Era Sp. z o.o.

Nowa Era Sp. z o.o.

Aleje Jerozolimskie 146 D, 02-305 Warszawa

tel. 0 22 570 25 80, fax 0 22 570 25 81

www.nowaera.pl, e-mail: nowaera@nowaera.pl

Druk i oprawa: Techgraf

Spis treÊci

1. Charakterystyka programu: założenia, główne cele, zakresy wychowania

i edukacji oraz wspomagania sześciolatków w rozwoju psychoruchowym . . . . . . . . . . 8

2. Sposoby łagodzenia stresu adaptacyjnego u dzieci, które po raz pierwszy

przekroczyły próg przedszkola lub szkoły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

3. Konieczność zapewnienia szans edukacyjnych dzieciom wolniej rozwijającym się

poprzez intensywne wspomaganie ich w rozwoju umysłowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

4. Program dla sześciolatków: szczegółowe treści wraz z komentarzami

metodycznymi, które pomogą je właściwie odczytać i zrealizować . . . . . . . . . . . . . . . 23

4.1. Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności

ruchowej sześciolatków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

4.1.1. O potrzebie współpracy z rodzicami w zakresie wychowania fizycznego

dzieci oraz o konieczności rozpoznania stanu zdrowia sześciolatków . . . . . . . 23

4.1.2. Jakie treści kształcenia trzeba zrealizować w zakresie Wychowania

zdrowotnego i kształtowania sprawności ruchowej sześciolatków ?

Szczegółowe treści kształcenia wraz z komentarzami metodycznymi . . . . . . . 27

4.1.3. Co sześciolatek powinien wiedzieć i umieć z wychowania zdrowotnego

przed rozpoczęciem nauki w klasie pierwszej? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

4.2. Wychowanie do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych . . . . . . . . . . . . 31

4.2.1. Dlaczego trzeba rozszerzać zakres wychowania dzieci do dbałości

o własne bezpieczeństwo? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

4.2.2. Jakie treści kształcenia trzeba zrealizować w zakresie Wychowania dzieci

do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych ? Szczegółowe treści

kształcenia wraz z komentarzami metodycznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

4.2.3. Co sześciolatek powinien wiedzieć w zakresie dbałości o bezpieczeństwo

swoje oraz innych przed rozpoczęciem nauki szkolnej? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

4.3. Wychowanie do radzenia sobie z samoobsługą oraz do utrzymywania

ładu i porządku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

4.3.1. Rozpoznanie poziomu opanowania umiejętności samoobsługowych

u sześciolatków i zorganizowanie wsparcia tym dzieciom, które są mało

zaradne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

4.3.2. Jakie treści kształcenia trzeba zrealizować w obrębie Wychowania

do radzenia sobie z samoobsługą oraz do utrzymywania ładu i porządku ?

Szczegółowe treści kształcenia wraz z komentarzami metodycznymi . . . . . . . 37

4.3.3. Co sześciolatek powinien wiedzieć i umieć po zrealizowaniu treści

Wychowanie do radzenia sobie z samoobsługą oraz do utrzymywania

ładu i porządku ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

4.4. Wychowanie do zgodnego współdziałania z rówieśnikami i dorosłymi . . . . . . . 40

4.4.1. Orientacja w umiejętnościach społecznych dzieci, które zaczynają

uczęszczać do grupy sześciolatków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

4.4.2. Jakie treści kształcenia trzeba zrealizować, aby zgodnie współdziałać

z rówieśnikami i dorosłymi? Szczegółowe treści kształcenia wraz

z komentarzami metodycznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

4.4.3. Co dziecko powinno wiedzieć i umieć po zrealizowaniu treści

Wychowanie do zgodnego współdziałania z rówieśnikami i dorosłymi ? . . . . . . . . 44

4.5. Wychowanie rodzinne i obywatelskie: przynależność do rodziny,

miejsca zamieszkania i kraju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

4.5.1. Od czego trzeba zacząć realizację wychowania rodzinnego

i obywatelskiego? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

4.5.2. Jakie treści kształcenia trzeba zrealizować w zakresie Wychowania

rodzinnego i obywatelskiego: przynależności do rodziny,

miejsca zamieszkania i kraju ? Szczegółowe treści kształcenia

wraz z komentarzami metodycznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

4.5.3. Co sześciolatek powinien wiedzieć i umieć z zakresu wychowania

rodzinnego i obywatelskiego, zanim rozpocznie naukę w szkole? . . . . . . . . . . 48

4.6. Wychowanie do rozumienia oraz poszanowania świata roślin i zwierząt . . . . . 49

4.6.1. Jaki stosunek do świata roślin i zwierząt mają dzieci, które zaczęły

uczęszczać do grupy sześciolatków? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

4.6.2. Jakie treści kształcenia należy realizować w pracy z sześciolatkami,

aby wychowywać je do poszanowania roślin i zwierząt?

Szczegółowe treści kształcenia wraz z komentarzami metodycznymi . . . . . . . 50

4.6.3. Co sześciolatek powinien wiedzieć i umieć po zrealizowaniu treści

kształcenia Wychowanie do rozumienia oraz poszanowania świata

roślin i zwierząt? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

4.7. Wspomaganie rozwoju umysłowego: troska o rozwój mowy i kształtowanie

kultury językowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

4.7.1. W jakim zakresie trzeba wspomagać rozwój mowy sześciolatków? Także

o potrzebie objęcia dzieci z zaburzeniami mowy opieką logopedyczną . . . . . . . . 58

4.7.2. Jakie treści kształcenia trzeba realizować, wspomagając dzieci w rozwoju

mowy i w kształtowaniu ich kultury językowej? Szczegółowe treści

kształcenia wraz z komentarzami metodycznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

4.7.3. Jakie kompetencje powinno mieć dziecko zaczynające naukę

w pierwszej klasie w zakresie uważnego słuchania innych i takiego

mówienia, aby inni rozumieli jego intencje? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

4.8. Wspomaganie rozwoju umysłowego: przygotowanie do nauki czytania

i pisania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

4.8.1. Krótko o tym, jak dzieci uczą się w szkole czytania i pisania.

Jak nauczycielki mogą realizować treści zawarte w tej części

programu, nawet wówczas, gdy wybrały inną koncepcję kształtowania

umiejętności czytania? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

4.8.2. Jakie treści kształcenia należy realizować w pracy z dziećmi sześcioletnimi,

aby przygotować je do podjęcia nauki czytania i pisania? Szczegółowe

treści kształcenia wraz z komentarzami metodycznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

4.8.3. Jakie kompetencje w zakresie przygotowania do nauki czytania i pisania

powinno mieć dziecko podejmujące naukę w pierwszej klasie? . . . . . . . . . . . . 77

4.9. Wspomaganie rozwoju umysłowego: edukacja matematyczna . . . . . . . . . . . . . . 78

4.9.1. Najważniejsze założenia edukacji matematycznej sześciolatków.

Konieczność orientowania się w tym, co dzieci potrafią, i pomaganie tym,

które wymagają dodatkowego wsparcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

4.9.2. Jakie treści kształcenia trzeba zrealizować w zakresie wspomagania

rozwoju umysłowego wraz z edukacją matematyczną? Szczegółowe

hasła programowe wraz z uwagami o wspomaganiu rozwoju

umysłowego dzieci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

4.9.3. Co sześciolatek powinien wiedzieć, znać i umieć, aby sprostać

wymaganiom stawianym mu w szkole na zajęciach z edukacji

matematycznej? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

4.10. Wychowanie przez sztukę: wyrażanie własnych myśli i uczuć

w różnorodnych formach plastycznych. Poznawanie tego, co inni

przekazują w malarstwie, rzeźbie i architekturze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

4.10.1. O potrzebie wspomagania dzieci w wyrażaniu własnych myśli i uczuć

poprzez różnorodne formy plastyczne oraz wdrażanie do poznawania

i przeżywania malarstwa, rzeźby i architektury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

4.10.2. Jakie treści trzeba zrealizować w zakresie wychowania przez sztukę

z uwzględnieniem różnorodnych form plastycznych oraz wprowadzenia

dzieci w świat malarstwa, rzeźby i architektury? Szczegółowe hasła

programowe wraz z komentarzami metodycznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

4.10.3. Co sześciolatek powinien wiedzieć i umieć z zakresu

wypowiadania się w działalności plastycznej, gdy rozpoczyna

naukę w pierwszej klasie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107

4.11. Wychowanie przez sztukę: słuchanie, rozumienie i tworzenie muzyki . . . . . . . . 108

4.11.1. O potrzebie dopasowania wychowania muzycznego do możliwości

rozwojowych dzieci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108

4.11.2. Jakie treści trzeba zrealizować w zakresie wychowania

muzycznego? Szczegółowe hasła programowe wraz

z komentarzami metodycznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111

4.11.3. Co sześciolatek powinien wiedzieć i umieć z zakresu wychowania

muzycznego, zanim rozpocznie naukę w pierwszej klasie? . . . . . . . . . . . . . . 113

4.12. Wychowanie przez sztukę: małe formy teatralne,

dziecko widzem i aktorem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

4.12.1. Czym różni się drama od teatru? Także o kompetencjach sześciolatków

w zakresie tworzenia i przeżywania małych form teatralnych . . . . . . . . . . . . 114

4.12.2. Jakie treści kształcenia należy realizować w pracy z dziećmi

sześcioletnimi, aby rozwijały się twórczo w małych formach teatralnych?

Szczegółowe treści kształcenia wraz z komentarzami metodycznymi . . . . . 116

4.12.3. Co dziecko powinno wiedzieć i umieć po zrealizowaniu treści

Wychowanie przez sztukę – małe formy teatralne ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: