19.Hbr.pdf

(315 KB) Pobierz
Hbr
ListdoHebrajczyków
Wstęp:ObjawieniesięBogawSynuiprzezSyna
przewyŜszawszelkieobjawieniaprzeszłości 1
1 Bóg,którystopniowoinawielesposobówobjawiałdaw
niej[swojeSłowo]ojcomprzezproroków, 2 2 wtychostat
nichdniach 3 przemówiłdonasw[osobie]Syna, 4 którego
ustanowiłdziedzicemwszystkiegoiprzezktóregostworzył
wszystko,coistniejewczasieiprzestrzeni. 5 3 On,jakoodblask
1 Autorrozpoczynaswójlistwywodem,ŜeobjawieniesięBogawSynui
przezSynaprzewyŜszawszelkieobjawieniaprzeszłości.Todlatego,Ŝe
Syn BoŜy przewyŜsza wszystkich i wszystko: (1) On jest dziedzicem
wszystkiego (w. 2; Rz 8,17). (2) On jest pośrednikiem stworzenia
wszechświata (w. 2; J 1,3; Kol 1,16). (3) On jest odblaskiem BoŜej
chwałyiodbiciemJegoIstoty(w.3;J1,4.18;14,9;Kol1,15).(4)On
podtrzymujebytwszystkiego(w.3;Kol1,17).(5)Onjestsprawcąod
puszczeniagrzechówizbawiania(1,3;2,9).(6)OnjestTym,któryza
siadapoprawicyBoga(w.3).(7)OnpiastujewyŜszągodnośćniŜanio
łowie, którzy w przeszłości pośredniczyli między Bogiem a Izraelem
(ww.4,8,10,13).(8)OnjestApostołemiArcykapłanem(3,1).Objawie
niesięBogaprzezSynadomagasięnajwyŜszejuwagi(2,2),aodrzuce
nieSynapociągazasobąpowaŜnekonsekwencje(2,3).
2 Bógobjawia[swojeSłowo].Stądwiemy,(1)ŜeOnistnieje,aniezostał
przezludzkirozumstworzony;(2)ŜeczłowiekniejestMuobojętny;(3)
ŜeostatecznieOnjestAutoremPismaŚwiętego;(4)Ŝeponawianieprzez
NiegopróbkontaktuznaminiejestsprzecznezJegonaturą.
3 Czasy, w którychŜyjemy,sąwczasamiostatecznymi,erąmesjańską,
zainaugurowanąprzezprzyjścienaświatSynaBoŜego(zob.Dz2,17;1
Tm4,1;1J2,18).ProrockiopisJegoKrólestwaznajdujemywDn2,44n;
7,2327.
4 Przemówiłdonasw[osobie]Syna:SynBoŜyjestposelstwemwistocie
swejnowym—wporównaniuzdotychczasowymi.OnobjawiaBoga
jakojednorodzonyBóg(J1,18).
Wiersze23stanowią(obokKol1,1520)jedenznowotestamentowych
opisówOsobyJezusa:JestOnSynem—kimśzrodzonym,niestworzo
nym—maOnudziałwewszystkim,coBoskie,idysponujewszystkim,
coBoskie(Mt28,18;J5,22);jestStworzycielemwszystkiego,coistnie
jewczasieiprzestrzeni(1MjŜ1,26)igwarantemtegoistnienia;wsto
sunkudoBogajestjakpromieniedosłońcaijaklustrzaneodbiciedo
przedmiotu,którysięwnimodbija(J14,9;Kol1,15);OnjestZbawicie
lem,zasiadapoprawicyBoŜej.
5 Greckiesłowo`_hv,m(aion),występującetuwliczbiemnogiej(aionas)
1
2
O,głębokościpoznaniaBoga...
chwały i odbicie Jego Postaci, 6 podtrzymujący wszystko sło
wemswojejmocy,gdysamdokonałoczyszczenia[nas]zgrze
chów,zasiadłpoprawicyMajestatunawysokościach 4 istałsię
o tyle waŜniejszym od aniołów, o ile wspanialsze od nich
odziedziczyłimię. 7 5 Doktóregobowiemzaniołów[Bóg]po
wiedziałkiedykolwiek:
TyjesteśmoimSynem,JaCiędziśzrodziłem? 8
Igdzieindziej:
JabędęmuOjcem,aOnbędziemiSynem?
6 AgdyznowuwprowadzaPierworodnego 9 naświat,mówi:
NiechJemuoddająpokłonwszyscyaniołowieBoŜy.
7 Oaniołachwprawdziepowiedziano:
Onswychaniołówczyniwichrami, 10
aswojesługipłomieniamiognia;
8 leczoSynu:
Twójtron,oBoŜe,nawiekiwieków,
BerłemprawościberłoTwojegoKrólestwa.
9 Ukochałeśsprawiedliwość,aznienawidziłeśbezprawie;
DlategoTwójBógnamaściłCię,oBoŜe,
olejkiemradościjakŜadnegoztwoichtowarzyszy. 11
10 Oraz:
oddanotuwyraŜeniem:wszystko,coistniejewczasieiprzestrzeni.Sło
wotomakilkaodcieniznaczeniowych.Pierwszymjestwiek(w.8)
6 Lub: odwzorowanie Jego istoty. W Hbr słowo t_on,rs`rhi (hypostasis)
określato,cosprawia,Ŝecośjesttym,czymjestoraz:to,cosprawia,Ŝe
cośstajesiętym,czymmabyćizaleŜnieodkontekstutłumaczonejest
słowami: istota, postać (Hbr 1,3; 3,14); podstawa spełnienia się (Hbr
11,1).
7 Imię—wBiblii—nietylkoidentyfikuje,aleteŜokreślanaturęistatus
(zob.1MjŜ17,5).JezusjestSynem,zrodzonymprzezOjca—jaknikt
innywewszechświecie.
8 CytatzPs2,7(mesjanicznegowswymostatecznymznaczeniu),przyto
czonyrównieŜwDz13,33jakowypełnionywzmartwychwstaniuJezusa
(Rz1,4).
9 Jako Bóg, Jezus jest w stosunku do Ojca jednorodzony (J 3,16); jako
człowiekjestwstosunkudoodkupionegostworzeniapierworodnym(Mt
28,10;Rz8,1823.29;Kol1,18).
10 lub:duchami
11 Albo: Dlatego Bóg, Twój Bóg, namaścił Cię olejkiem radości ponad
twoichtowarzyszy.
182865163.001.png
ListdoHebrajczyków
3
Ty,Panie,napoczątkuzałoŜyłeśfundamentyziemi
iniebiosasądziełemTwoichrąk;
11 oneprzeminą,aTypozostaniesz,
wszystkiejakszataulegnązuŜyciu,
12 jakpłaszczjezwiniesz,jakokrycie—
idoznająprzemiany;
leczTyjesteśtensaminieskończąsięTwojelata.
13 DoktóregozaniołówpowiedziałteŜkiedykolwiek:
Usiądźpomojejprawicy,
aŜpołoŜęTwoichnieprzyjaciół
jakopodnóŜekdlaTwoichstóp? 12
14 Czyniesąoniwszyscyduchamidoposług,posyłanymido
pomocytym,którzymająodziedziczyćzbawienie? 13
OstrzeŜenieprzedlekcewaŜeniemposelstwaozbawieniu
1 Dlatego 14 powinniśmywwiększymstopniustosowaćsię
dotego, 15 cousłyszeliśmy,abynasczasemniezniosło[z
kursu]. 16 2 Bo skoro słowo wypowiedziane przez aniołów
stałosięwiąŜące,akaŜdewykroczenieinieposłuszeństwo
spotkałosięzzasłuŜoną 17 zapłatą, 3 towjakisposóbmyujdzie
mycało,lekcewaŜąctakwyjątkowy[dar]—zbawienie? 18 Po
czątkowozwiastowaneprzezPana,zostałonam[ono]potwier
dzoneprzeztych,którzyusłyszeli, 19 4 aprzytymBógpoświad
12 List do Hebrajczyków konsekwentnie odnosi Ps 110 do Jezusa (Hbr
3,13;5,6.10;6,20;7,3.11.17.21;8,1;10,1213;12,2).
13 AniołowiesąduchamisłuŜącyminawetnam.Bógposyłaich,byoznaj
miałynamwolęPana(5MjŜ33,2;Ps68,17;Dz7,38.53;Gal3,19;Łk
1,26)ratowałynas(Dz12,7nn)ipocieszały(Dz27,23).
14 Dlatego,ŜeJezusprzewyŜszaprorokówianiołóworazdlatego,Ŝenowe
objawienieprzewyŜszastare.
15 Lub:mocniejtrzymaćsiętego…
16 PierwszezpięciuostrzeŜeńListu(pozostałe:3,74,13;5,116,12;10,19
39;12,1429),przestrzegaprzedzlekcewaŜeniemposelstwaozbawieniu
objawionymwChrystusie.Autormalujeprzednamiobrazokrętuzno
szonegoprzezwiatriruchwody.
17 Gr.endikon,sprawiedliwy,zasłuŜony.
18 Bógjest„wraŜliwy”nabrakwiarylubwierności:tozawszewywoływa
ło wzburzenie Jezusa i jest powodem najboleśniejszych konsekwencji
(Mt10,33;2Tm2,12).
19 Chodzioapostołów(2Ptr1,16;1J1,1).AutorListuniezaliczasam
2
182865163.002.png
4
O,głębokościpoznaniaBoga...
czał je znakami i cudami, róŜnorodnymi przejawami mocy i
udzielaniemDuchaŚwiętegowedługswojejwoli. 20
CzłowieczeństwoSynaBoŜegoetapemnadrodzedopanowa
nianadświatemidodoskonałościwarcykapłaństwie 21
5 GdyŜ nie aniołom podporządkował przyszły zamieszkały
świat, 22 októrymmówimy. 6 Stwierdziłtobowiemktoś,kiedy
gdzieśpowiedział: 23
Czymjestczłowiek,ŜewciąŜonimpamiętasz?
Albosynczłowieczy,Ŝesięoniegotroszczysz? 24
siebiedoapostołów.
20 Wiersz ten jest dla nas źródłem wielu waŜnych informacji na temat
nadnaturalnychczynówBoga:(1)Wśródczynówtychautorwymienia:
znaki(gr.rgld_hnm,semeion),cuda(gr.sduq`i,teras),dziełamocy(gr.ct-
m`ulhi, dynamis),darylubdziałyDucha(gr.ldqhrlnui, merismos)—Bo
Ŝe„nadnaturalności”przejawiająsięzatemwróŜnejformie.Wwierszu
braksłowagr. b`qh,rl` (charisma).(2)NadnaturalneczynyBogamają
zazadaniepotwierdzaćprawdziwośćewangelii(zob.:J4,48),moŜemy
spodziewaćsięichzatemtam,gdzieewangeliawkracza.(3)Nadnatural
neczynyBogamogątowarzyszyćzwiastowaniuewangelii,aleniemuszą
występowaćwszędzieizawszetaksamo:Bógporęczałnimiewangelię
zwiastowanąprzezapostołów(Dz2,412;3,79.1112.16),alenieporę
czał jej tak samo w przypadku zwiastowania tych, którzy załoŜyli
wspólnotę,doktórejskierowanyjestniniejszyList.Ciekawe,Ŝewca
łymLiścieautorniepowołujesięnacharyzmatycznedoznaniaadresa
tów(wprzeciwieństwiedoPawłapiszącegodoGalacjan—Gal3,4).(4)
Występowanie„niezwykłości”BoŜychzaleŜyostatecznieodJegowoli.
ZdajesięnatowskazywaćjuŜNowyTestament(Gal4,1214;Flp2,26
30;1Tm5,23;2Tm4,20).
21 FragmenttenwychodzibyćmoŜenaprzeciwargumentowi,ŜeprzecieŜ
JezusChrystusbyłtylkoczłowiekiem—przynajmniejwpewnymokre
sie swojej egzystencji — a przy tym tak jak kaŜdy człowiek doznał
śmierci.Autorwyjaśnia,ŜeczłowieczeństwoJezusaChrystusabyłonie
odzownymetapemdozapanowanianadcałymstworzeniem(w.7,por.
Ps8,57)idoosiągnięciaprzezNiegodoskonałościwarcykapłaństwie
(2,9b18),aJegośmierćzakaŜdegoczłowiekabyławyrazemłaskiBoŜej
(2,9)orazjedynymsposobemnapokonaniediabłaiwyzwoleniezniewo
lonychprzezniegoludzi(2,1415).
22 Gr.oikoumeneoznaczaświatzamieszkały.
23 doprzekładuliterackiego:potwierdzajątonastępującesłowa,jaktoktoś
gdzieśstwierdził
24 Albo:Ŝegootaczaszopieką.
182865163.003.png
ListdoHebrajczyków
5
7 Tylkonachwilęuczyniłeśgomniejszymodaniołów,
ukoronowałeśgochwałąidostojeństwem,
8 wszystkopoddałeśpodjegostopy.
Gdy bowiem podporządkował [Mu] wszystko, nie pozostawił
niczego,cobyMuniebyłopodporządkowane. 25 Terazjednak
jeszcze nie widzimy, Ŝe wszystko Mu jest podporządkowane;
9 widzimyraczejTego,którynachwilęzostałuczynionymniej
szymodaniołów—Jezusa,ukoronowanegochwałąidostojeń
stwemzacierpieniaśmierci—poto,bymóczłaskiBoŜejza
kosztować śmierci za kaŜdego. 10 Przystało bowiem Temu, z
powodu którego [dzieje się] wszystko, i za sprawą którego
[dziejesię]wszystko,[abyTego,który]wielusynówdochwały
doprowadził, 26 Sprawcęichzbawienia,udoskonalićprzezcier
pienia. 27 11 TakbowiemTen,któryuświęca,jakici,którzysą
uświęcani,zjednego[są]wszyscy; 28 ztegopowoduniewstydzi
sięnazywaćichbraćmi, 12 gdymówi:
RozgłoszęTwojeimięwśródmoichbraci,
PośródzgromadzeniabędęCiśpiewałnachwałę; 29
13 iznowu:
WNimbędępokładałufność;
iznowu:
OtoJaidzieci,któredałmiBóg.
14 AponiewaŜdzieciomprzypadłudziałwkrwiiciele,Onrów
nieŜmiałwnichudział,abyprzezśmierćpokonaćtego,który
25 Autor odnosi Ps 8,46 do Chrystusa. W Nim, jako wcielonym, widzi
realizatoraplanówBoga,waŜniejszychniŜte,wktórychwStarymTe
stamencie uczestniczyli aniołowie. Ze sposobu, w jaki autor wyjaśnia
Psalm,przekonujemysię,jakwspaniałejestnaszepowołaniejakoludzii
—wChrystusie—jakoczłonkównowejludzkości.
26 Dosł.wielusynówdochwałydoprowadzającegoSprawcęichzbawienia
udoskonaliłprzezcierpienia.
27 Wiersze 918 rzucają nowe światło na cierpienie i śmierć. Udział w
cierpieniu jest wyrazem udziału w BoŜej łasce (w. 9), cierpienie jest
elementemsłuŜącymdoskonaleniu(w.10),cierpienieotwieraprzedna
mitajemnicewspółczującegomiłosierdzia(ww.1718).
28 Słowa: z jednego [są] wszyscy nawiązują do faktu, Ŝe dzięki dziełu
odkupieniastaliśmysięuczestnikamiChrystusowejnatury,nowegoro
dzajuludzkiego,dziećmiBoŜymijuŜniezracjistworzenia,leczzracji
zrodzenia(w.13;J20,17;Rz8,29;1Kor15,4549;2Ptr1,4).
29 CytatzmesjanicznegoPs22,22.
182865163.004.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin