Antybiotyki makrolidowe.docx

Antybiotyki makrolidowe

Makrolidy

    – grupa antybiotyków o działaniu bakteriostatycznym. Nazwa pochodzi od słow makro (duży) i oligo (lakton), ponieważ cząsteczki tych antybiotyków mają 12-16 atomowy rdzeń laktonowy. Najstarszym i wzorcowym makrolidem jest erytromycyna.

Mechanizm działania

Działanie makrolidów związane jest z wiązaniem się z podjednostką 50S rybosomu bakterii, unieczynnianiem tRNA powodującym przedwczesne zakończenie syntezy łańcucha peptydowego.

Mechanizm oporności bakterii polega na syntezie metylazy, metylującej miejsce docelowego działania antybiotyku, zaburzeniu przechodzenia przez ścianę komórkową lub aktywnemu wypompowywaniu leku z komórki.

Zakres działania

Spektrum przeciwbakteryjne jest bardzo szerokie   i obejmuje wszystkie bakterie tlenowe                  i beztlenowe, inne niż Enterobacteriaceae (wyjątkiem jest aktywność azytromycyny wobec Shigella) i Pseudomonas aeruginosa, a ponadto zachowuje aktywność wobec Chlamydia, Toxoplasma gondii, Campylobacter, Bordetella pertussis.

Jako jedne z niewielu antybiotyków są skuteczne wobec bakterii atypowych, nie posiadających własnej ściany komórkowej lub żyjących wewnątrz komórek gospodarza.

Odsetki szczepów opornych są zróżnicowane i są ściśle związane z częstością stosowania makrolidów w terapii.

Makrolidy, według klasyfikacji FDA ryzyka stosowania leków w czasie ciąży, należą do kategorii B. Oznacza to, że w badaniach na zwierzętach nie wykazano zagrożenia dla płodu, jednak wpływ tych leków na ciążę człowieka nie jest potwierdzony w badaniach klinicznych. Wyjątek stanowi klarytromycyna, która jest zaliczana do kategorii C, czyli jest bardziej niebezpieczna dla płodu niż inne makrolidy.

Zastosowanie

• zakażenia drobnoustrojami Gram-dodatnimi przy penicylinooporności i uczuleniach na penicylinę,

• zakażenia dróg oddechowych,

• nietypowe zakażenia dróg moczowo-płciowych,

• zakażenia pałeczką krztuśca, kiły, błonicy,

• zakażenia przewodu pokarmowego,

• Azytromycyna po raz pierwszy  za pomocą jednej dawki umożliwiła wyleczenia zapalenia cewki moczowej wywołanej przez chlamydie,

• Klarytromycyna jest stosowana do eradykacji Helicobacter pylori,

• Spiramycyna jest wskazana do leczenia toksoplazmozy u kobiet w ciąży.

Farmakokinetyka

Erytromycyna jest inaktywowana w kwaśnym środowisku soku żołądkowego. W celu poprawienia wchłaniania przy podawaniu doustnym makrolidy stosuje się częściowo w formie estrów (jako etylobursztyniany). Najnowsze makrolidy nie rozkładają się w środowisku kwaśnym.

Wszystkie makrolidy dobrze przenikają do tkanek. Słabo przenikają do płynu mózgowo-rdzeniowego.

Eliminacja następuje głównie przez biotransformację i wydzielanie z żółcią lub z kałem.

Podział

Makrolidy starszej generacji, często zwane I generacji;

n      Erytromycyna (Aknemycin - płyn na skórę,maść;

Davercin - płyn do stosowania na skórę, tabletki powlekane; Erythromycinum TZF – tabletki powlekane; Isotrexin – żel)

Makrolidy nowszej generacji, często zwane II generacji;

n      Azytromycyna (Azibiot – tabl. powl., Azimycin – tabl.powl.; Aziteva – proszek do sporządzania zawiesiny doustnej; Azitrox – tabl.powl.; Azitrin –tabl.powl.; Oranex – granulat, tabl.powl.; Sumamed – granulat, syrop, kapsułki, tabl.powl.) 

n      Roksytromycyna (Renicin – tabl.powl.; Rolicin – tabl.powl.; Roxiratio - tabl.powl.; Rulid – tabl.powl.; Xitrocin – tabl.powl.)

n      Klarytromycyna (Fromilid – granulat, tabl.powl.; Klabax – granulat, tabletki; Klabion – tabl.powl.; Klacid – granulat, tabl.powl.; Taclar – tabl.powl.)

n      Josamycyna

n      Spiramycyna ( Rovamycine – tabl.powl.)