Rozdział 7 Działania opóźniające.DOC

ROZDZIAŁ 7

DZIAŁANIA OPÓŹNIAJĄCE

0701. ZASADY OGÓLNE

1. Działania opóźniające są jednym z rodzajów walki. Obejmują one szereg kolejnych starć         o charakterze obronnym i zaczepnym, szeroko stosowany manewr i działania osłabiające potencjał przeciwnika, których celem jest powstrzymywanie jego natarcia. Działania te oddziały prowadzą w pasach lub na kierunkach.

2. W ramach pasa lub kierunku opóźniania batalion (kompania) może mieć przydzielony rejon lub kierunek opóźniania. Na kierunku i w rejonie opóźniania wyznacza się linie opóźniania: przednią, pośrednie, końcową.

3. Istotą działań opóźniających jest unikanie przewlekłych walk przez stawianie nacierającym oporu na kolejnych liniach opóźniania, nie dopuszczanie do rozstrzygających starć.

4. Działania opóźniające prowadzi się w celu:

- zadania strat przeciwnikowi;

- zyskania czasu kosztem stopniowej utraty terenu;

- skierowania przeciwnika w określonym kierunku, aby tam przejąć inicjatywę;

- wyprowadzenia wojsk w wypadku zagrożenia rozbiciem ich przez przeciwnika;

- ustalenia zasadniczego kierunku natarcia przeciwnika.

5. W działaniach opóźniających szczególnie ważne są następujące czynniki:

- rozpoznanie i wykorzystanie skutków walki elektronicznej;

- połączenie manewru i siły ognia;

- teren, przestrzeń i czas;

- aktywność i różnorodność oddziaływania na przeciwnika;

- podtrzymywanie swobody działania;

- ochrona i obrona;

- pozorowanie.

6. Terminowa i wiarygodna informacja o zamiarach i możliwościach oraz słabych stronach przeciwnika, pozyskiwana środkami rozpoznania wszystkich szczebli dowodzenia będzie potrzebna przez cały czas trwania działań opóźniających.

7. Manewr w połączeniu ze skutkami ogniowo-elektronicznego oddziaływania umożliwia zadawanie strat przeciwnikowi, a także warunkuje i wspiera zwroty zaczepne. Pododdziały opóźniające stosują manewr i ogień także w celu wyjścia z walki. Ponadto ogniem dozoruje się oraz zagradza luki i otwarte skrzydła w ugrupowaniu wojsk własnych.

8. Wojska prowadzące działania opóźniające powinny efektywnie wykorzystywać teren, przez co zmuszają przeciwnika do prowadzenia wyczerpujących działań w celu jego opanowania. Teren powinien zrekompensować skromność sił opóźniających, a ponadto stawiać nacierającego przeciwnika w możliwie niekorzystnym położeniu. Przeszkody terenowe w połączeniu z rażeniem przeciwnika staną się dogodnymi obiektami do podjęcia walki ze znacznie silniejszym jego zgrupowaniem.

9. Do podstawowych wyznaczników czasowych w działaniach opóźniających zaliczamy czas dyspozycyjny na przygotowanie  linie opóźniania oraz nakazany czas opóźniania.

10. Pododdziały opóźniające dzielą się na te, które prowadzą aktywne opóźnianie przeciwnika, wycofujące się na kolejną  linię opóźniania oraz te, które pozostają w odwodzie. Muszą one wykazywać zdolność do wykonania kontrataku w każdej dogodnej sytuacji.

11. Obrona i ochrona są ważnym elementem zapewniającym żywotność siłom opóźniającym. Zadania te wykonuje się wykorzystując ukrycia, maskowanie, pozorowanie, obronę i ochronę ważnych obiektów przez siły obrony terytorialnej.

0702. UGRUPOWANIE I ZADANIA

1. Pododdziały zmechanizowane i pancerne odgrywają zasadniczą rolę w działaniach opóźniających i wykonują podstawowe – najważniejsze zadania. Ich siła ognia umożliwia skutecznie oddziaływanie na przeciwnika, a duże możliwości manewrowe pozwalają im szybko przemieszczać się pomiędzy kolejnymi liniami lub na skrzydła.

2. Batalion zmechanizowany (batalion czołgów) może być użyty do prowadzenia działań opóźniających samodzielnie na kierunku lub w składzie brygady w pasie przesłaniania. Organizuje on linię opóźniania. Batalion wzmacnia się artylerią do ognia pośredniego, przeciwlotniczą oraz pododdziałem saperów. Pododdziały innych rodzajów wojsk wykorzystuje się całością lub podporządkowuje kompaniom. Batalion usamodzielnia się pod względem logistycznym.

3. Ugrupowanie bojowe batalionu powinno odpowiadać zamiarowi prowadzenia działań opóźniających. Szerokość ugrupowania zależy od: warunków terenowych, siły i charakteru działania przeciwnika oraz możliwości własnych. Tworzy go system kompanijnych punktów oporu osłoniętych zaporami inżynieryjnymi. Głębokość zależy od sposobu prowadzenia opóźniania, liczby linii opóźniania oraz możliwości bojowych.

4. Kompania zmechanizowana (kompania czołgów) może być użyta do prowadzenia działań opóźniających na linii w składzie batalionu. Wzmacnia się ją pododdziałami innych rodzajów wojsk i usamodzielnia pod względem logistycznym.

5. Ugrupowanie bojowe kompanii tworzy system plutonowych punktów oporu osłoniętych zaporami inżynieryjnymi, odpowiadające zamiarowi prowadzenia działań opóźniających. Szerokość ugrupowania zależy od: warunków terenowych, siły i charakteru działania przeciwnika oraz możliwości bojowych. Kompanię ugrupowuje się w jeden rzut z odwodem.

6. Pododdziały wojsk OT posiadają ograniczone możliwości podjęcia działań opóźniających. Mogą natomiast prowadzić skuteczną walkę z przeciwnikiem na zawczasu przygotowywanych pozycjach (liniach) opóźniania lub w terenie dogodnym dla nich.           W każdym wypadku zmuszają siły przeciwnika do rozwinięcia się, zanim pododdziały OT wycofają się na kolejną pozycję (linię). Skuteczność ich działania wymagać będzie zwiększonej uwagi co do odejścia lub przemieszczania się pomiędzy kolejnymi pozycjami (liniami) pod osłoną wsparcia ogniowego, przy wykorzystaniu terenu.

7. Pododdziały aeromobilne mogą być szeroko wykorzystane w działaniach opóźniających. Są one w stanie prowadzić działania rajdowe lub wzmacniać pododdziały wojsk zmechanizowanych i pancernych, umożliwiając szybkie ześrodkowanie wysiłków                 w kluczowych miejscach. Mogą także szybko rozśrodkować się w celu zmniejszenia wrażliwości na uderzenia oraz spełniać rolę sił odwodowych. Śmigłowce uzbrojone są           w stanie skutecznie wspierać naziemne siły opóźniające przede wszystkim przez zwalczanie celów opancerzonych przeciwnika.

8. Śmigłowce przeciwpancerne, rozpoznawcze, wielozadaniowe i transportowe mogą odegrać ważną rolę w działaniach opóźniających poprzez:

- prowadzenie rozpoznania, obserwacji i wskazywanie celów;

- ogniowe niszczenie sił przeciwnika;

- zwiększenie operatywności dowodzenia i łączności;

- przerzut wojsk między pozycjami opóźniania;

- stawianie narzutowych zapór minowych;

- przerzut pododdziałów ochrony obiektów;

- ewakuację rannych i chorych;

- zaopatrywanie wojsk.

9. Podczas prowadzenia działań opóźniających artyleria, wykorzystując maksymalny zasięg ognia, zwalcza przeciwnika ogniem ześrodkowanym i za pomocą zdalnie ustawianych pól minowych na podejściach do linii opóźniania oraz wspiera pododdziały prowadzące opóźnianie. W tym celu realizuje podstawowe zadania taktyczne:

- wzbrania i dezorganizuje podejście wojsk przeciwnika;

- obezwładnia i oślepia pododdziały rozpoznawcze i ubezpieczenia bojowe przeciwnika;

- blokuje przeciwnika i zmusza go do rozwinięcia;

- kanalizuje manewr przeciwnika;

- wzbrania atak czołowych pododdziałów przeciwnika;

- osłania wycofanie wojsk na kolejne linie opóźniania;

- osłania rejony nie zajęte oraz luki i skrzydła.

10. W działaniach opóźniających pododdział przeciwlotniczy osłania pododdziały na liniach opóźniania. Walkę z przeciwnikiem powietrznym prowadzi w ugrupowaniu bojowym, którego zmiany dokonuje w trakcie przemieszczenia pododdziałów w głąb obrony.

11. Wsparcie inżynieryjne działań opóźniających obejmuje budowę zapór inżynieryjnych utrudniających ruch przeciwnikowi oraz zapewnienie pododdziałom własnym warunków terenowych do wykonania manewru. Zapory inżynieryjne wykonuje się na znacznej głębokości ugrupowania pododdziałów własnych z zachowaniem luk i przerw umożliwiających wycofanie. Powinny być tak zakładane, aby powodowały skierowanie uderzenia przeciwnika w miejsca wcześniej zaplanowane oraz dogodne do rażenia ogniowego. Budowa zapór inżynieryjnych musi być ściśle zaplanowana, a informacje            o zaporach muszą być przekazane podwładnym w celu szczegółowego poinformowania ich co do miejsca założenia, sposobu wykorzystania oraz ochrony i zamykania przejść. Wszystkie siły prowadzące działania opóźniające muszą posiadać informacje o lukach w zaporach             i przejściach utrzymywanych w stanie otwartym. W tym celu wyznacza się pododdział do zamykania zapór minowych oraz określa niezbędne sygnały współdziałania podczas ich przekraczania przez pododdziały.

12. Trudny teren może spowodować skupienie wysiłku na przygotowaniu i utrzymywaniu dróg marszu dla pododdziałów opóźniających. W ramach tworzenia warunków do manewru pododdziały inżynieryjne przygotowują drogi wycofania, urządzają przeprawy przez przeszkody wodne oraz wykonują przejścia w narzutowych zaporach minowych ustawionych przez przeciwnika na kierunkach odejścia.

0703. PROWADZENIE DZIAŁAŃ OPÓŹNIAJĄCYCH

1. Działania opóźniające mają na celu stopniowe oddawanie terenu bez wdawania się w przewlekłe walki. Prowadząc działania należy umiejętnie wykorzystać naturalne zasłony       i ukrycia terenowe, a zarazem wszechstronnie maskować przewidywany manewr. Przedni skraj obrony rozbudować wykorzystując ukształtowanie i pokrycie terenu. Celowym jest stosować zasadzki i fortel, by podejmowanymi działaniami wprowadzić przeciwnika w błąd co do zamiaru dalszego powstrzymywania jego natarcia. Czołowe oddziały przeciwnika należy zwalczać w miarę ich podchodzenia do przedniej linii opóźniania. W tym oddziaływaniu istotną rolę odgrywa rażenie ogniowe.

2. W miarę przybliżania się przeciwnika do pierwszej linii opóźniania bronią jej organiczne siły i środki oraz środki przełożonego przewidziane do działania na danym kierunku. Wspólnym wysiłkiem dążą do powstrzymania natarcia przeciwnika i uniemożliwienia mu pokonania z marszu przedniej linii opóźniania. Aktywna działalność broniących się pododdziałów ma na celu utwierdzić nacierającego w przekonaniu, że napotkał dobrze rozbudowaną linię obronną, której pokonanie wymagać będzie zaangażowania sił głównych oraz odpowiedniego przygotowania i zabezpieczenia ataku.

3. Dążąc do uzyskania dodatkowego czasu można, oprócz działalności ogniowej, elektronicznej i minerskiej, stosować inne formy oddziaływania na podchodzące wojska przeciwnika. Skutecznym sposobem hamującym ruch mogą okazać się zasadzki. Podobny rezultat można uzyskać przez zaskakujące uderzenia śmigłowców bojowych, działalność grup dywersyjno-rozpoznawczych i desantowoszturmowych oraz umiejętne stosowanie zapór inżynieryjnych. Temu celowi należy podporządkować działania pododdziałów, które na skutek dotychczasowej walki znalazły się przed przednią linią opóźniania.

4. Z chwilą rozpoczęcia natarcia przez przeciwnika pododdziały broniące przedniej linii opóźniania odpierają atak czołowych oddziałów. Przez skupienie ognia środków przeciwpancernych i ognia innych środków rażenia na wybranym kierunku hamują natarcie pancerno-zmechanizowanego zgrupowania przeciwnika. Ważnym jest wówczas, aby nie ujawnić posiadanego potencjału bojowego i przyjętego zamiaru walki. Artyleria powinna wykonywać swoje zadania z tymczasowych lub zapasowych stanowisk ogniowych.              W podobny sposób wykorzystuje się inne środki, dążąc do dezorganizowania poczynań przeciwnika.

5. W razie powstrzymania natarcia wojsk przeciwnika na określonym kierunku należy liczyć się z wznowieniem ataku na innym. Pododdziały broniące linii opóźniania wycofują się w sposób skryty, po wcześniej rozpoznanych i oznakowanych drogach. W takim wypadku w dotychczas bronionych punktach oporu pozostawia się wydzielone pododdziały z ograniczoną liczbą środków ogniowych. Wzmożoną aktywnością zabezpieczają one wyjście z walki i zorganizowanie kolejnej linii opóźniania .

6. Pododdziały, które wyszły z walki kontynuują opóźnianie natarcia przeciwnika realizując różne zadania. Zależnie od przyjętej metody (przemiennej lub ciągłej) prowadzenia działań opóźniających przechodzą do odwodu, organizują kolejną linię opóźniania lub wyczekują na realizację zadań wynikłych w toku działań bojowych.

7. Z chwilą, gdy czołowe oddziały przeciwnika znajdą się w zasięgu ognia kolejnej linii opóźniania, przejmuje ona główny ciężar walki, nie dopuszczając do opanowania z marszu bronionych przez siebie obiektów. W tym wypadku sposób opóźniania oraz możliwości bojowe pododdziałów ściśle zależą od umiejętnego wykorzystania terenu, zapór inżynieryjnych i oddziaływania ogniowego.

8. Na kierunku działań opóźniających mogą znajdować się różnego rodzaju obiekty terenowe, które posiadają określone znaczenie dla obydwu stron. Dlatego, aby uniemożliwić przeciwnikowi wykorzystanie np. przepraw przez przeszkody wodne lub ciaśnin terenowych, a jednocześnie zapewnić sobie swobodę ruchu, należy dążyć do ich utrzymania.

9. Pododdziały prowadzące działania opóźniające, bez względu na miejsce w ugrupowaniu bojowym, muszą być w stałej gotowości do podjęcia walki w każdych warunkach.                W dynamicznie prowadzonych działaniach powstrzymywanie natarcia przeciwnika opierać się będzie na uporczywej obronie określonych punktów obrony i obiektów oraz szerokim stosowaniu manewru ogniem, siłami i środkami oraz zaporami inżynieryjnymi.

10. Powietrzno-lądowy charakter natarcia przeciwnika nakazuje, aby od początku działań być przygotowanym na podjęcie walki z desantem powietrznym przeciwnika. W niektórych sytuacjach możliwe będzie jedynie blokowanie wysadzonego pododdziału. W razie braku możliwości rozbicia wysadzonych pododdziałów konieczne jest, aby maksymalnie opóźniać czas połączenia się wojsk nacierających od czoła z desantem.

11. Należy uwzględnić możliwość walki z pododdziałami przeciwnika, które przeniknęły w głąb pasa opóźniania. Zadanie to będą wykonywać pododdziały prowadzące opóźnianie we współdziałaniu z wojskami obrony terytorialnej.

12. Pododdziały broniące linii opóźniania opuszczają zajmowany rejon (punkty oporu), gdy dalsza walka grozi rozbiciem lub okrążeniem. Czynią to na rozkaz przełożonego, nie wcześniej jednak, zanim zostanie przygotowana kolejna linia obrony.

0704. DOWODZENIE I ŁĄCZNOŚĆ

1. Dynamicznie zmieniające się sytuacje, częsty i szybki manewr oraz aktywne oddziaływanie przeciwnika w toku działań opóźniających zmusza dowódcę batalionu (kompanii) do szczegółowej analizy i dokładnego zrozumienia zamiaru przełożonego. Wnikliwa ocena sytuacji pozwala określić zamiar działania i dokładnie opracować plan stopniowego powstrzymywania przeciwnika. Celowe jest prowadzenia scentralizowanego        i skoordynowanego planowania, lecz dowodzenie w toku prowadzenia opóźniania powinno być zdecentralizowane.

2. Dowódca powinien dowodzić swoimi wojskami tak, aby utrzymać zsynchronizowane i spójne działanie zmierzające do realizacji zadań cząstkowych zgodnie z planem działania.

3. Wojska będące na tyłach powinny być przygotowane do skoordynowanego działania na rzecz pododdziałów walczących na pozycji opóźniania.

4. W celu zabezpieczenia dowodzenia w działaniach opóźniających, w systemach łączności wykorzystuje się przede wszystkim środki radiowe, funkcjonujące sieci teletransmisyjne (taktyczną lub operacyjno-taktyczną), na zasadach obowiązujących w obronie, przy uwzględnieniu właściwości ugrupowania bojowego i charakteru prowadzonych działań opóźniających. Szczególną uwagę należy zwrócić na organizację łączności radiowej w celu zapewnienia wymiany informacji w zakresie współdziałania.

0705. LOGISTYKA

1. Zabezpieczenie logistyczne pododdziałów prowadzących działania opóźniające jest organizowane i realizowane w pierwszej kolejności w oparciu o siły i środki logistyczne pododdziałów i przełożonego oraz o terenową infrastrukturę logistyczną wojskową i cywilną.

2. Batalionowi (kompanii) obsadzającemu poszczególne  pozycje opóźnienia, na czas planowanych działań, zapewnia się niezbędną autonomiczność logistyczną, przydzielając dodatkowe zapasy środków bojowych i materiałowych oraz elementy zabezpieczenia technicznego i medycznego (przydzielone przez przełożonego).

3. W czasie obsadzania poszczególnych pozycji opóźniania, gromadzenie zapasów środków bojowych na pozycjach powinno odbywać się przy ścisłym współdziałaniu z organami logistycznymi przełożonego. Dostarczanie środków bojowych jest realizowane transportem przełożonego, który powinien pozostać w dyspozycji batalionu, celem zabezpieczenia,          w przypadku szczególnej konieczności,  ewakuacji materiałowej i medycznej. Sposób żywienia w działaniach opóźniających określa dowódca pododdziału.

4. W realizacji przedsięwzięć zabezpieczenia technicznego stosuje się zasadę odtwarzania  w pierwszej kolejności sprawności technicznej uzbrojenia i sprzętu wojskowego spełniającego zasadniczą rolę w działaniach opóźniających, a także wymagającego najmniejszego nakładu sił i środków remontowych.

Rozpoznanie techniczne oraz ewakuacja techniczna, w ograniczonym zakresie, realizowane są przez batalionowy patrol rozpoznania i pomocy technicznej oraz działające w rejonie batalionu grupy ewakuacyjno - rozpoznawcze przełożonego. Do ewakuacji niesprawnego uzbrojenia i sprzętu wojskowego, w przypadku przejścia na kolejną pozycję opóźnienia,  powinno się angażować wszystkie środki ewakuacyjne, inny sprzęt bojowy, np. czołgi              z niesprawnym uzbrojeniem lub sprawny sprzęt bojowy zgodnie z decyzją dowódcy pododdziału.

5. Pomoc medyczna rannym i chorym żołnierzom w pododdziałach prowadzących działania opóźniające ograniczana jest do ratowania życia. W kompaniach udzielana jest pierwsza pomoc medyczna w miejscu porażenia w ramach samopomocy, pomocy wzajemnej oraz przez sanitariusza kompanii lub przydzielonych sił i środków medycznych. W zależności od sytuacji taktycznej i dysponowanego czasu, batalionowy punkt opatrunkowy może się częściowo rozwijać na kolejnych pozycjach opóźniania, celem udzielania pomocy przedlekarskiej i przygotowywania rannych do ewakuacji. Ewakuację rannych i chorych          z pododdziałów batalionu do następnych etapów ewakuacji medycznej lub wskazanych szpitali należy wykonywać natychmiast  transportem sanitarnym własnym, przydzielonym przez przełożonego oraz transportem ogólnym, po uprzednim przygotowaniu środków transportu.

6. Przed planowanym przemieszczeniem pododdziałów na kolejną pozycję opóźniania, pododdziały i punkty logistyczne nie biorące bezpośrednio udziału w jego  zabezpieczeniu logistycznym, wyprowadza się do zawczasu wyznaczonych rejonów. W batalionie (kompanii) pozostawia się tylko  niezbędne zapasy środków materiałowych oraz elementy zabezpieczenia technicznego i medycznego.

7. W czasie przechodzenia batalionu (kompanii) na kolejne pozycje opóźniania pododdziały i punkty logistyczne przemieszczają się w sposób zorganizowany i skryty, rozpoczynając marsz na rozkaz  dowódcy batalionu.

8. Zajęcie nowych rejonów rozmieszczenia pododdziałów oraz rozwinięcia punktów logistycznych powinno być poprzedzane ich rozpoznaniem.

9. W wypadku wymuszonego opuszczenia pozycji opóźniania, w pierwszej kolejności ewakuowani są ranni i chorzy, środki bojowe i materiałowe niezbędne pododdziałom do dalszego prowadzenia działań oraz uszkodzone uzbrojenie i sprzęt wojskowy odgrywający zasadniczą rolę w prowadzonych działaniach.

10. W razie braku możliwości ewakuacji środków bojowych i materiałowych, uszkodzonego uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz innego mienia wojskowego zagrożonego przechwyceniem przez  przeciwnika, niszczy się je lub pozbawia cech używalności. Jeżeli porażeni żołnierze nie mogą być ewakuowani ze względu na stan kliniczny, pozostają pod opieką wyznaczonego personelu medycznego, w miejscu oznakowanym zgodnie                    z Konwencją Genewską. W miejscu tym również pozostawia się sprzęt i materiały niezbędne do opieki medycznej.