Stany nagłe w nadciśnieniu tętniczym

Definicja:
stan nagły w przebiegu nadciśnienia jest definiowany jako zaburzenie równowagi w czynności mózgu, serca lub nerek przy obecności ciężkiego nadciśnienia

Patofizjologia:

              stałe podwyższone ciśnienie na poziomie tętniczek prowadzi do uszkodzenia prawidłowych mechanizmów autoregulacji, powodując ich rozszerzenie, wzrost ciśnienia w kapilarach oraz przesiąkanie płynu do przestrzeni okołonaczyniowej.

              Upośledzona zostaje perfuzja tkankowa prowadząc do powstawania ognisk lokalnego niedokrwienia.

Uszkodzenie śródbłonka, martwica włóknikowa w ścianie naczyń, pęknięcia naczyń i obrzęk tkankowy prowadzą do mikroangiopatycznej niedokrwistości hemolitycznej.

Z powodu zmniejszenia się przestrzeni w sklepieniu czaszki upośledzeniu ulega przepływ mózgowy. Wrażliwość tkanki mózgowej na wzrost ciśnienia powoduje obrzęk mózgu.

Obraz kliniczny:

Wywiad ujawnia niestosowanie zalecanych leków przeciwnadciśnieniowych

Objawy:

bóle głowy bóle głowy, nudności, wymioty, zaburzenia widzenia lub zaburzenia świadomości należy traktować jako objawy encefalopatii

mogą występować takie objawy jak bóle w klatce piersiowej lub duszność

Badanie przedmiotowe:

dno oka: krwotoczki, wysięki, obrzęk tarczy

neurologicznie: zmiany stanu świadomości od przymroczenia do śpiączki. Obecność objawów ogniskowych może być następstwem niedokrwienia lub krwotoku

Ocena kliniczna:

Badania laboratoryjne

stężenie elektrolitów w surowicy – u 50% chorych hipokaliemia

morfologia krwi obwodowej – mikroangiolpatyczna niedokrwistość hemolityczna

stężenia kreatyniny > stężenia kreatyniny (zaburzenie czynności nerek)

badanie ogólne moczu – krwiomocz, białkomocz

Ekg i badania radiologiczne kl. piersiowej umożliwiają ocenę niedokrwienia m. sercowego

Tomografia komputerowa głowy wskazana, gdy podejrzenie krwawienia wewnątrzczaszkowego

Leczenie ze wskazań nagłych należy rozpocząć natychmiast po ustaleniu rozpoznania

Cele leczenia:

obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, aby średnie ciśnienie tętnicze (tj. wartość ciśnienia rozkurczowego plus 1/3 częstości tętna) obniżyło się o 20 – 25%.

W nadciśnieniu dochodzi do przewlekłych zaburzeń w autoregulacji przepływu mózgowego, a obniżenie średniego ciśnienia tętniczego po przeszło 25% może spowodować spadek perfuzji i objawy niedokrwienia mózgu

Środki farmakologiczne:

Nitroprusydek sodu (0,5 – 10 µg/kg/min iv)

Nitrogliceryna (20 – 30 µg/min iv)

Labetolol – bloker receptora a i b 2 mg/min iv

Nikardypina – bloker kanału wapniowego 5 – 10 mg/h iv

Benzodiazepiny

2