01_DREWNIANY ORZEŁ.pdf

ZBIÓR BAŚNI NARODÓW ZSRR

O MISTRZACH-RZEMIEŚLNIKACH

Wybór i opracowanie N. Kołpakowa

ZŁOTE RĘCE

Reprint wydania z 1956 roku

NASZA KSI Ę GARNIA

Opracowanie edytorskie: Jawa 48 ©

Złote r ę ce – Ba śń I DREWNIANY ORZEŁ

B A ŚŃ R O S Y J S K A

DREWNIANY ORZEŁ

Był sobie pewien car i miał mnóstwo sług. I to nie

zwyczajnych pachołków, lecz najrozmaitszych majstrów: i

stolarzy, i garncarzy, i krawców. Car lubił, ż eby jego odzie ż

była

uszyta

jak

najlepiej

naczynia

wymalowane

jak

najkunsztowniej, i pałac rze ź bami przyozdobiony.

Majstrów w carskim pałacu było bez liku.

Wszyscy majstrowie czekali co rano, a ż car si ę uka ż e i

wyznaczy ka ż demu prac ę na cały dzie ń .

I oto zdarzyło si ę pewnego razu, ż e na progu komnat

carskich spotkali si ę złotnik i stolarz. Spotkali si ę i wszcz ę li

spór, czyja praca jest trudniejsza.

Złotnik powiada tak:

— Twoje rzemiosło nie jest trudne, pracujesz w drzewie,

z drzewa rze ź bisz najrozmaitsze rzeczy. A moja robota jest

delikatna... Robi ę wszystko ze szczerego złota: a ż przyjemnie,

a ż miło popatrze ć .

A stolarz na to:

Opracowanie edytorskie: Jawa 48 ©

Złote r ę ce – Ba śń I DREWNIANY ORZEŁ

— Nie sztuka zrobi ć kosztowny przedmiot ze złota, skoro

i tak ma ono wielk ą warto ść . Ale zrób ty ze zwykłego drzewa

tak ą rzecz, ż eby wszyscy naokoło nie mogli wyj ść z podziwu!

Wtedy uwierz ę , ż e ś majster.

Sprzeczali si ę i sprzeczali, omal ż e si ę nie pobili. A tu

wła ś nie wszedł car. Posłyszał ich rozmow ę , u ś miechn ą ł si ę i

rozkazał:

— Zróbcie dla mnie obaj jakie ś cacko: jeden ze złota,

drugi — z drzewa. Wtedy os ą dz ę , który z was jest lepszym

majstrem.

Carowi nie sprzeciwi si ę nikt, komu ż ycie miłe. Wi ę c

majstrowie opu ś cili pałac i poszli do domu; obaj łami ą sobie

głow ę , jakby tu zdoby ć pierwsze ń stwo w rzemio ś le.

Car dał im tygodniowy termin.

Po tygodniu przychodz ą majstrowie do pałacu, staj ą w

szeregu z innymi rzemie ś lnikami i czekaj ą na cara. Ka ż dy z

nich trzyma zawini ą tko.

Car wychodzi i rzecze:

— No, zuchy, pochwalcie si ę waszym kunsztem — a sam

u ś miecha si ę pod w ą sem. Kazał zawoła ć carow ą i młodego

syna-carewicza. — Niech i oni na wasze cuda popatrz ą .

Car z carow ą zasiedli na ławie, a carewicz stan ą ł obok

nich. Pierwszy wyst ą pił złotnik.

— Carze miło ś ciwy, ka ż przynie ść du żą kad ź z wod ą .

Przyniesiono wielk ą kad ź , nalano do niej wody.

Majster rozwi ą zał swój tobołek, wyj ą ł z niego złot ą

kaczk ę i pu ś cił j ą na wod ę . Popłyn ę ła kaczka jak ż ywa: kr ę ci

głow ą , kwacze, piórka dziobem czy ś ci.

Car otworzył usta ze zdumienia, a carowa krzyczy:

— To jest ż ywa kaczka, nie złota! On pewnie ż yw ą

kaczk ę poci ą gn ą ł złotem!

Obruszył si ę majster.

— Jak to „ ż yw ą "? Mog ę j ą rozebra ć na cz ęś ci, a potem

znów zło ż y ć i ś rubki przykr ę ci ć .

Wyj ą ł z kadzi kaczk ę , odkr ę cił jej najprzód skrzydełka,

pó ź niej głow ę , a wreszcie cał ą rozebrał na cz ęś ci. Rozło ż ył je

na stole i znów zacz ą ł ze ś rubowywa ć . Ze ś rubował, pu ś cił na

wod ę . I popłyn ę ła kaczka jeszcze lepiej ni ż za pierwszym

razem.

Wszyscy dworzanie klasn ę li w dłonie.

Opracowanie edytorskie: Jawa 48 ©

Złote r ę ce – Ba śń I DREWNIANY ORZEŁ

— Ale ż majster z niego! Ale ż cudo zrobił! Nigdy ś my

czego ś podobnego nie widzieli!

Car zwrócił si ę do stolarza:

— Teraz ty si ę pochwal

swoj ą sztuk ą . Stolarz ukłonił si ę .

— Najja ś niejszy panie, ka ż

otworzy ć okienko w tej ś wietlicy.

Otworzono okienko. Stolarz

rozwin ą ł swój w ę zełek i wyj ą ł z

niego drewnianego orła. Orzeł był

tak dobrze zrobiony, ż e nie

odró ż niłby ś go od prawdziwego.

Mówi stolarz:

— Złota kaczka tylko po

wodzie pływa, a mój orzeł wznosi

si ę w obłoki.

Stolarz siadł na orle jak na koniu i pokr ę cił ś rubk ą . Wzbił

si ę orzeł w gór ę i wyleciał ze stolarzem przez okno komnaty

carskiej. Wszyscy skoczyli do okien, rozdziawili g ę by, patrz ą

— a stolarz zatacza w powietrzu nad pałacem najrozmaitsze

koła. Przekr ę ci ś rubk ę na lewo — orzeł leci w dół, na prawo

— orzeł wzbija si ę w gór ę . Carowi ze zdziwienia korona

zjechała na tył głowy, patrzy przez okienko, napatrzy ć si ę nie

mo ż e. Naokoło wszyscy a ż zamarli. Nikt dot ą d nie widział tak

doskonałego tworu ludzkich r ą k.

Stolarz przez jaki ś czas szybował w powietrzu, a potem

sfrun ą ł z powrotem do komnat. Postawił orła, podszedł do cara

i zapytał:

— No jak, carze-ojcze, czy podoba ci si ę moja robota?

— Słów nie mam, tak mi si ę podoba — odpowiada car. —

Ale jake ś do tego doszedł? Jake ś mu t ę ś rubk ę przymocował?

Stolarz zacz ą ł wszystko carowi obja ś nia ć , a tymczasem

carowa jak nie krzyknie,

jak nie zawoła:

— A ty dok ą d?!

Dok ą d?! Ach, trzymajcie

go, trzymajcie! Wszyscy

obejrzeli si ę na ten krzyk,

patrz ą , co si ę dzieje.

Oto kiedy car

rozmawiał ze stolarzem,

młody carewicz skoczył na

Złote r ę ce – Ba śń I DREWNIANY ORZEŁ

orła, przekr ę cił ś rubk ę i wyfrun ą ł przez okno.

— Wró ć natychmiast! Dok ą d? Zabijesz si ę ! — krzycz ą do

niego car z carow ą .

Ale carewicz machn ą ł r ę k ą i przeleciał nad srebrnym

ogrodzeniem, które otaczało cały pałac. Przekr ę cił ś rubk ę na

prawo — orzeł wzniósł si ę ponad obłoki i znikn ą ł z oczu.

Carowa le ż y bez zmysłów, car na stolarza si ę gniewa.

— Ty — powiada —

umy ś lnie wymy ś liłe ś tego

ptaka, ż eby zgładzi ć

naszego jedynego syna. Hej,

stra ż nicy, wzi ąć go i

wrzuci ć do lochu! A je ż eli

carewicz nie wróci za dwa

tygodnie, to stolarz zawi ś nie

na szubienicy.

Stra ż nicy schwycili

stolarza i wrzucili go do

mrocznych podziemi.

A tymczasem carewicz leci na drewnianym orle coraz

dalej i dalej...

Raduje si ę carewicz. Dokoła niego wolny, szeroki

przestwór. W uszach wiatr gwi ż d ż e, k ę dziory rozwiewa, pod

nogami p ę dz ą obłoki, a carewicz leci niby ptak skrzydlaty.

Dok ą d chce, tam sobie po niebie szybuje.

Nad wieczorem przyleciał do nieznanego kraju,

wyl ą dował na kra ń cu miasta. Patrzy — przed nim mała

chatynka.

Carewicz zastukał do drzwi. Wyjrzała staruszka.

— Pozwól mi tu przenocowa ć , babciu — mówi carewicz.

— Jestem obcy, nie znam nikogo, nie mam gdzie si ę

zatrzyma ć .

— Dobrze, synku. Wejd ź , miejsca starczy. Mieszkam

sama. Carewicz roz ś rubował orła, schował go do w ę zełka i

wszedł do chaty.

Staruszka pocz ę stowała go wieczerz ą , a carewicz zapytał,

co to za miasto, jacy tu ludzie mieszkaj ą , jakie s ą w mie ś cie

osobliwo ś ci.

A staruszka mówi:

— W naszym pa ń stwie, synku, jest jedno dziwo

niezwykłe. Stoi w ś rodku miasta carski pałac, a obok niego —

wysoka

wie ż a.

wie ż a

jest

zamkni ę ta

trzydzie ś ci

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: