Zaburzenia w zachowaniu ICD – 10 / F91
G1
Powtarzający się utrwalony wzorzec zachowania, cechujący się gwałceniem albo podstawowych praw innych osób, albo norm i reguł społecznych właściwych dla wieku, trwający co najmniej 6 miesięcy, w czasie których występują niektóre z następujących przejawów.
Jednorazowe (11,13,15,16,20,21,23)
Ø Używanie broni (narzędzi), która może powodować u innych poważne uszkodzenia ciała;
Ø przejawy fizycznego okrucieństwa wobec innych osób;
Ø rozmyślne niszczenie własności (z wykluczeniem podpalenia);
Ø rozmyślne podkładanie ognia (ze stwarzaniem ryzyka lub zamiarem spowodowania poważnych zniszczeń);
Ø popełnianie przestępstw w konfrontacji z ofiarą;
Ø Zmuszanie do aktywności seksualnej;
Ø Włamanie do cudzego domu, budynku lub samochodu
Wielokrotne (1-10,12,14,17-19,22)
Ø Wybuchy złości;
Ø częste kłótnie;
Ø aktywne odrzucanie wymagań i reguł;
Ø rozmyślne zachowania, które budzą gniew; oskarżanie innych za swoje pomyłki i niewłaściwe zachowania;
Ø „drażliwość” i wybuchowość, wpadanie w gniew lub rozżalenie;
Ø złośliwość i mściwość;
Ø inicjowanie starć fizycznych i bójek (poza rodzeństwem);
Ø pozostawanie poza domem po zapadnięciu zmroku, mimo zakazu rodziców (przed 13 rokiem życia);
Ø fizyczne okrucieństwo wobec zwierząt;
Ø kradzieże przedmiotów o niebanalnej wartości (bez konfrontacji z ofiarą);
Ø wagary (przed 13 rokiem życia);
Ø co najmniej dwukrotne ucieczki z domu (z wykluczeniem ucieczki „obronnej);
Ø terroryzowanie innych (zastraszanie, dręczenie, molestowanie).
G2
Ø Zaburzenie nie spełnia kryteriów osobowości dyssocjalnej (F60.2.); schizofrenii (F20.-); epizodu maniakalnego F30.-); epizodu depresyjnego (F32.-); całościowego zaburzenia rozwojowego (F84.-) ani zaburzenia hiperkinetycznego (F90.-)
Ø Jeśli spełnione są kryteria zaburzenia emocjonalnego (F93.-) należy rozpoznawać mieszane zaburzenia zachowania i emocji (F92.-)
Zaburzenia zachowania ograniczone do środowiska rodzinnego (F91.)
Ø A. Spełnione ogólne kryteria zaburzeń (F91);
Ø B. Trzy lub więcej objawów z kryterium G1 dla F91, w tym co najmniej trzy spośród (9-23);
Ø C. Co najmniej jeden objaw spośród (9-23) występował prze co najmniej 6 miesięcy.
Ø D. Zachowania zaburzone są ograniczone do środowiska rodzinnego.
Zaburzenia zachowania z nieprawidłowym procesem socjalizacji (F91.1)
Ø Wyraźnie słabe związki z grupą rówieśniczą (izolacja, odrzucenie, niepopularność, brak trwałych, bliskich wzajemnych przyjaźni)
Zaburzenia zachowania z prawidłowym procesem socjalizacji (F91.2)
Ø Spełnione ogólne kryteria zaburzeń (F91);
Ø C. Co najmniej jeden objaw spośród (9-23) występował przez co najmniej 6 miesięcy;
Ø D. Zaburzenia zachowania występują w sytuacjach poza domem lub kontekstem rodzinnym;
Ø E. Relacje w grupie rówieśniczej w normie.
Zaburzenie opozycyjno-buntownicze (F91.3)
Ø B. Cztery lub więcej objawów (G1 dla F91) lecz w tym nie więcej niż dwa spośród (9-23);
Ø C. Objawy kryterium B wiążą się z nieprzystosowaniem i są niezgodne z poziomem rozwojowym;
Ø D. Co najmniej cztery objawy występowały przez co najmniej 6 miesięcy.
Mieszane zaburzenia zachowania i emocji (F92.)
F92.0. Depresyjne zaburzenie zachowania:
Ø B. Spełnione kryteria jednego z zaburzeń nastroju (afektywnych) F30-F39;
F92.8. Inne:
Ø B. Spełnione kryteria jednego z zaburzeń nerwicowych związanych ze stresem i pod postacią somatyczną (F40-F48) lub zaburzeń emocjonalnych wieku dziecięcego (F93.-)
Zaburzenia emocjonalne rozpoczynające się zwykle w dzieciństwie (F93)
Ø F93.0. Lęk przed separacją
F93.1 Zaburzenia lękowe w postaci fobii dzieciństwie
F93.2 Lęk społeczny w dzieciństwie
F93.3 Zaburzenie związane z rywalizacją w rodzeństwie
F93.8 Inne zaburzenia emocjonalne okresu dzieciństwa: niepokój, napięcie psychiczne, poczucie zmęczenia, trudności koncentracji, drażliwość, napięcie mięśniowe, zaburzenia snu;
F93.9 Inne nie określone
Zaburzenia funkcjonowania społecznego rozpoczynające się zwykle w dzieciństwie lub wieku młodzieńczym (F94)
Ø F94.0 Mutyzm wybiórczy
Ø F94.1 Reaktywne zaburzenia przywiązania (reactive attachment disorder) dzieciństwie– początek przed 15 rokiem życia;
Ø F94.2 Zaburzenia selektywności (disinhibited attachment disorder) przywiązania w dzieciństwie;
Ø F94.8 Inne dziecięce zaburzenia funkcjonowania społecznego.
Tiki (F95)
Ø F95.0 Tiki przemijające;
Ø F95.1 Przewlekłe tiki ruchowe lub głosowe (wokalne);
Ø F95.2 Zespół tików głosowych i ruchowych (zespół Gilles de la Tourette’a – początek przed 18 rokiem życia);
Ø F95.8 Inne tiki.
Inne zaburzenia zachowania i emocji rozpoczynające się zwykle w dzieciństwie i w wieku młodzieńczym (F98)
Ø F98.0 Moczenie mimowolne (enuresis) nieorganiczne: wyłącznie nocne, wyłącznie dzienne, nocne i dzienne (kalendarzowy i umysłowy wiek dziecka wynosi co najmniej 5 lat)
Ø F98.1 Zanieczyszczanie się kałem (encopresis) nieorganiczne: słabo wykształcona kontrola fizjologii wydalania stolca, wydalanie w niewłaściwych miejscach, towarzyszące nadmiernej płynności stolca (kalendarzowy i umysłowy wiek dziecka wynosi co najmniej 4 lata)
Ø F98.2 Zaburzenie odżywiania się w niemowlęctwie i dzieciństwie (przed 6 rokiem)
Ø F98.3 Pica utrwalone lub powtarzające się zjadanie substancji niejadalnych (kalendarzowy i umysłowy wiek dziecka wynosi co najmniej 2 lata);
Ø F98.4 Stereotypie ruchowe : bez samouszkodzeń,z samouszkodzeniami, mieszane;
Ø F98.5 Jąkanie (czas trwania co najmniej trzy miesiące);
Ø F98.6 Mowa bezładna (czas trwania co najmniej trzy miesiące);
Zaburzenia hiperkinetyczne - zespół nadpobudliwości ruchowej (F90)
Ø G1 Brak uwagi
Ø G2 Nadmierna aktywność
Ø G3 Impulsywność
Ø G4 Początek zaburzenia nie później niż w wieku 7 lat
Ø G5 Całościowość
Ø G6 Objawy G1-G3 powodują istotne kliniczne cierpienie lub upośledzenie w zakresie funkcjonowania społecznego, szkolnego, zawodowego;
Ø G7 Zaburzenie nie spełnia kryteriów całościowych zaburzeń rozwojowych (F84.-) epizodu maniakalnego (F30.-) epizodu depresyjnego (F32.-) ani zaburzeń lekowych (F41.-)
Ø F90.0 Zaburzenie aktywności i uwagi
Ø F90.1 Hiperkinetyczne zaburzenie zachowania
Ø F90.8 i 9 Inne i nie określone
1
cyganeczka1