cz.4 - FTP i Usenet.pdf

(411 KB) Pobierz
M-podstawy.p65
NA CD
NEWSY
Z OK£ADKI
FIRMA
MAGAZYN
PROGRAMY
WARSZTAT
podstawy
Elementarz Internetu
Czêœæ IV: FTP i Usenet
2
Do czego mi potrzebne FTP?
W poprzednim odcinku uzupe³niliœmy
wiadomoœci na temat poczty elektronicz-
nej i przegl¹darki WWW. Pora opisaæ
kolejne podstawowe us³ugi internetowe
– FTP i Usenet (grupy dyskusyjne).
Obecnie, w dobie powszechnie panuj¹cego WWW, wielu zw³aszcza
pocz¹tkuj¹cych internautów zadaje sobie to pytanie. No bo po co ko-
rzystaæ z FTP, skoro wszystkie pliki i tak œci¹ga siê poprzez WWW
(czyli za pomoc¹ protoko³u HTTP) lub programami P2P (jak np. Ka-
zaa czy eMule). Owszem, FTP nie nale¿y ju¿ dzisiaj do czo³ówki naj-
popularniejszych us³ug internetowych, jednak znajduje bardzo istot-
ne zastosowanie. Mianowicie wszystkie (albo prawie wszystkie) strony
internetowe s¹ przesy³ane na serwery w³aœnie za pomoc¹ FTP. Web-
master tworzy stronê w domu lub w miejscu pracy, ale aby sta³a siê
ona widoczna w Internecie, musi j¹ jakoœ przes³aæ na serwer. I tu
nieodzowna okazuje siê us³uga FTP. Dlatego zawsze podczas zakupu
konta WWW na dowolnym serwerze otrzymujemy do niego równie¿
adres FTP (wraz z loginem i has³em) – jest to swego rodzaju furtka,
dziêki której mo¿na w ka¿dej chwili uaktualniaæ stronê, kasowaæ lub
dodawaæ do niej pliki itd.
1
Co to jest FTP?
Skrót FTP pochodzi od File Transfer Protocol (protokó³ transferu pli-
ków) i oznacza us³ugê internetow¹, która umo¿liwia przesy³anie plików
pomiêdzy komputerem u¿ytkownika a serwerem. Oczywiœcie transfer
jest mo¿liwy w obie strony. Co wiêcej, niektóre programy FTP pozwa-
laj¹ na przesy³anie plików pomiêdzy dwoma serwerami – wówczas klient
pe³ni jedynie rolê steruj¹c¹.
FTP to nic innego jak zwyk³e kopiowanie plików. Normalnie kopiu-
jemy pliki np. z p³yty CD na dysk twardy, z dyskietki, z karty pamiêci itp.
W przypadku FTP rolê tych noœników danych pe³ni po prostu odleg³y
serwer, ale sama istota rzeczy nie ulega zmianie.
3
Jak korzystaæ z FTP?
Dawniej, nim powsta³y specjalizowane programy FTP, korzystanie
z tej us³ugi by³o bardzo uci¹¿liwe, gdy¿ trzeba by³o znaæ ró¿ne skompli-
kowane polecenia (np. open, bin, lcd, get, quit i inne) i ich argumenty. Za
pomoc¹ tych poleceñ, sterowa³o siê prac¹ serwera FTP. Szybko jednak
powsta³y odpowiednie programy, które operowanie poleceniami wziê³y
na siebie, zaœ dla u¿ytkownika pozostawi³y jedynie zgrabny, graficzny
interfejs, z przyciskami i menu, obs³ugiwany myszk¹.
W klientach FTP standardem jest podzia³ ekranu na dwa panele. Z jed-
nej strony widzimy zawartoœæ katalogów naszego dysku twardego, z dru-
giej pliki i katalogi na dysku serwera. Kopiowanie w jedn¹ czy drug¹ stro-
nê sprowadza siê zazwyczaj do wskazania pliku(ów) czy te¿ ca³ych katalo-
gów i przeci¹gniêcia ich myszk¹ na drugi panel. Nic prostszego. Oprogra-
mowanie samo ustala tryb transmisji (mo¿e byæ tekstowy lub binarny)
i zapewnia bezproblemow¹ komunikacjê pomiêdzy naszym komputerem
a serwerem.
Podobnie jak w przypadku poczty elektronicznej, FTP wymaga logo-
wania (ale nie wymaga posiadania konta na serwerze). Istnieje tu istotne
rozró¿nienie na tzw. anonimowe FTP i zwyk³e. To pierwsze pozwala za-
logowaæ siê na serwerze ka¿demu, bez koniecznoœci posiadania unikal-
nego has³a. Jako login wpisujemy „anonymous”, a jako has³o podajemy
po prostu – zwyczajowo – adres naszej skrzynki pocztowej (choæ czêsto
mo¿e to byæ dowolny tekst). Typowe logowanie na anonimowy serwer
FTP bêdzie wiêc wygl¹da³o tak:
Zasada dzia³ania FTP
Zwyk³e kopiowanie plików: z p³yty CD, dyskietki, innego kompu-
tera itd. (lub odwrotnie)
login: anonymous
pass: janek@skrzynka.pocztowa.pl
Kopiowanie poprzez FTP: rolê noœnika danych pe³ni odleg³y
serwer internetowy, który mo¿na traktowaæ jako dodatkowy
napêd w systemie
Natomiast zwyk³e logowanie wymaga oczywiœcie podania unikalne-
go loginu i has³a.
Anonimowe konta FTP by³y bardzo popularne dawniej, kiedy np.
ogromne katalogi oprogramowania by³y dostêpne tylko na serwerach FTP.
Administator takich serwerów nie musia³ tysi¹com u¿ytkowników przy-
dzielaæ odrêbnych hase³. Nale¿y jednak pamiêtaæ, ¿e anonimowy dostêp
do serwera FTP wi¹¿e siê z najmniejszymi uprawnieniami. Zazwyczaj
mo¿na tylko pobieraæ pliki i nic wiêcej, nie mo¿na nawet skasowaæ czy
zmieniæ nazwy pliku albo katalogu. Niemo¿liwe jest tak¿e swobodne
76
INTERNET.czerwiec.2004
Elementarz Internetu
Czêœæ IV: FTP i Usenet
7839910.051.png 7839910.054.png 7839910.055.png 7839910.056.png 7839910.001.png 7839910.002.png 7839910.003.png 7839910.004.png 7839910.005.png 7839910.006.png 7839910.007.png 7839910.008.png 7839910.009.png 7839910.010.png 7839910.011.png
WARSZTAT
PROGRAMY
MAGAZYN
FIRMA
Z OK£ADKI
NEWSY
NA CD
podstawy
Okno konfiguracji po³¹czenia FTP
w Total Commanderze. Jak widaæ
do po³¹czenia z serwerem potrzebne jest
standardowe (unikalne) has³o i login,
nie jest to wiêc konto anonimowe
Ekran programu Total Commander,
który oprócz tego, ¿e jest najlepszym
mened¿erem plików, pe³ni tak¿e rolê
przegl¹danie ca³ego dysku serwera, przewa¿nie otrzymuje siê tylko do-
stêp do katalogu publicznego (najczêœciej o nazwie „pub”).
klienta FTP. W prawym panelu widoczne zasoby na dysku lokal-
nym, w lewym katalogi na serwerze ftp://vip.pnet.pl
4
Czy da siê œci¹gaæ pliki z FTP na raty?
6
Czy FTP-em mo¿na przesy³aæ pliki zaszyfrowane?
Tak, pod jednym warunkiem: ¿e serwer FTP obs³uguje polecenie resu-
me. Polecenie to, bêd¹ce zreszt¹ czêœci¹ specyfikacji FTP, umo¿liwia
przejêcie ¿¹dania od klienta, w którym jest sprecyzowane, ¿e plik ma byæ
pobierany nie od pocz¹tku, ale od konkretnego miejsca, np. od 183452
bajtu. Dziêki temu nie musimy siê obawiaæ, jeœli po³¹czenie zerwie siê
podczas œci¹gania jakiegoœ du¿ego pliku. Obecnie wiêkszoœæ serwerów
ma mo¿liwoœæ wznawiania zerwanych transferów.
Tak, s³u¿y do tego odmiana protoko³u FTP – EFTP (Encrypted File Trans-
fer Protocol). Ma on tak¹ sam¹ funkcjonalnoœæ jak zwyk³y FTP, a dodat-
kowo szyfruje przesy³ane pliki, dziêki czemu transmisja jest bezpieczna.
Jednak rzadko który klient FTP obs³uguje ten protokó³ (jeden z nich to
Encrypted FTP). Ponadto, aby szyfrowana transmisja dosz³a do skutku,
równie¿ serwer musi obs³ugiwaæ protokó³ EFTP.
7
Jak szukaæ plików dostêpnych na serwerach FTP?
5
Które programy s¹ najlepsze do korzystania z FTP?
Dawno, dawno temu s³u¿y³o do tego narzêdzie o nazwie Archie. By³a
to prymitywna odmiana dzisiejszych wyszukiwarek webowych, spraw-
dzaj¹ca tylko zawartoœæ serwerów FTP. Trzeba by³o podaæ co naj-
mniej kilka liter nazwy poszukiwanego pliku, resztê zastêpuj¹c ma-
Zacznijmy od tego, ¿e po³¹czenia FTP mo¿na zrealizowaæ nawet za po-
moc¹ przegl¹darki internetowej. Wówczas w adresie, z którym siê po³¹-
czyliœmy, zamiast przedrostka „http://” pojawia siê „ftp://” i widoczne s¹
dostêpne na serwerze katalogi i pliki w postaci ikonek. Taki sposób korzy-
stania z FTP jest jednak bardzo niewygodny, dlatego lepiej u¿ywaæ aplika-
cji dedykowanych, z interfejsem podzielonym na dwa panele. Jest ich ca³a
masa, czêœæ darmowych. Trudno polecaæ jakiœ jeden konkretny program,
bo wiêkszoœæ oferuje podobn¹ funkcjonalnoœæ. Dobrym rozwi¹zaniem jest
np. zwyk³y Total Commander (mened¿er plików z opcjami FTP). Kilka
innych, darmowych programów wymieniono w za³¹czonej ramce.
POPULARNE PROGRAMY FTP
Encrypted FTP – http://www.eftp.org
AceFTP3 Free – http://freeware.aceftp.com
FileZilla – http://sourceforge.net/projects/filezilla
SmartFTP – http://www.smartftp.com
FTP Scheduler – http://prosoftcentral.com
FTP Explorer – http://www.ftpx.com
FreeFTP – http://members.aol.com/brandyware
WS_FTP LE – http://www.gabn.net/junodj
LeechFTP – http://lem.stud.fh-heilbronn.de/~debis/leechftp
Plikoskop dzia³a analogicznie jak zwyk³e wyszukiwarki internetowe,
ale jego specjalizacj¹ s¹ pliki i serwery FTP (w Polsce). Obs³uga
jest standardowa: najpierw wpisujemy zapytanie, a nastêpnie
zwracana jest lista serwerów FTP z ró¿nymi dodatkowymi informacjami
INTERNET.czerwiec.2004
77
7839910.012.png 7839910.013.png 7839910.014.png 7839910.015.png 7839910.016.png 7839910.017.png 7839910.018.png 7839910.019.png 7839910.020.png 7839910.021.png 7839910.022.png
NA CD
NEWSY
Z OK£ADKI
FIRMA
MAGAZYN
PROGRAMY
WARSZTAT
podstawy
skami w postaci gwiazdki lub znaku zapytania. Zapytanie mog³o wiêc
wygl¹daæ tak: telnet* – by³y wyszukiwane wszystkie pliki o nazwie
rozpoczynaj¹cej siê na „telnet”, lub telnet.??? – co powodowa³o wy-
szukanie plików o nazwie „telnet” i dowolnym trzyznakowym roz-
szerzeniu (np. telnet.exe, telnet.zip itd.). System Archie nie wytrzy-
ma³ jednak próby czasu, wyparty przez WWW. Natomiast us³uga FTP
w³aœciwie do dziœ dnia nie dorobi³a siê jakiejœ uniwersalnej wyszuki-
warki. A to dlatego, ¿e wiêkszoœæ u¿ytkowników dok³adnie zna³a ad-
resy anonimowych serwerów i nie by³o potrzeby tworzenia systemów
wyszukiwawczych (plików szuka³o siê po prostu przegl¹daj¹c kata-
logi serwera).
Obecnie funkcjonuj¹ z rzadka serwisy WWW, które oferuj¹ mo¿-
liwoœæ przeszukiwania serwerów FTP. W Polsce najlepszy tego typu
serwis to Plikoskop: http://www.plikoskop.pl (patrz ilustracja na poprzed-
niej stronie).
9
Z którego serwera Usenetu powinienem korzystaæ?
Zgodnie z tym, co napisano w serwisie Usenet.pl ( http://www.usenet.pl ), któ-
ry jest prawdziw¹ kopalni¹ wiedzy o Usenecie, obowi¹zuje generalna
zasada, ¿e nale¿y siê ³¹czyæ z serwerem funkcjonuj¹cym w sieci danego
dostawcy Internetu. Np. posiadacze modemów, którzy u¿ywaj¹ nume-
rów dostêpowych Telekomunikacji Polskiej powinni ³¹czyæ siê z serwe-
rem news.tpi.pl, bez wglêdu na to gdzie korzystaj¹ z Internetu. To samo
dotyczy u¿ytkowników Neostrady czy innych us³ug dostêpowych TP.
Dla u¿ytkowników kont Onetu w³aœciwym serwerem bêdzie news.onet.pl.
Natomiast jeœli ktoœ jest pod³¹czony np. do sieci miejskiej (MAN) w Poz-
naniu, powinien wybraæ sobie serwer news.man.poznan.pl. Analogicz-
nie w innych miastach, wed³ug zasady: news.NAZWA_SIECI.pl. W za-
³¹czonej ramce podajemy listê niektórych polskich serwerów Usenetu.
Podana wy¿ej zasada wyboru newsserwera jest bardzo istotna i nale-
¿y jej przestrzegaæ. W przypadku gdy wybierzemy niew³aœciwy serwer,
najprawdopodobniej bêdziemy mogli korzystaæ z Usenetu, ale z ograni-
czeniami. Przyk³adowo, uzyskamy dostêp tylko niektórych grup dysku-
syjnych (najczêœciej tylko polskich) lub zostaniemy pozbawieni mo¿li-
woœci wysy³ania postów do grupy.
8
Co to jest Usenet (grupy dyskusyjne)?
Usenet to wielkie, ogólnoœwiatowe forum dyskusyjne, w którym miliony
internautów mog¹ siê wypowiadaæ na dowolne tematy, wymieniaæ po-
gl¹dy itd. Aby unikn¹æ ba³aganu, wprowadzono podzia³ na grupy – ka¿-
da grupa to, mówi¹c w du¿ym skrócie, inny temat do rozmowy (szczegó-
³owo o podziale na grupy napisano poni¿ej). Dziêki temu unika siê sytu-
acji, w której np. jedni mówi¹ o hodowli rybek akwariowych, a inni
o uzbrojeniu wspó³czesnych czo³gów.
Idea Usenetu jest prosta. Ca³y mechanizm obs³ugi grup dyskusyjnych,
jak równie¿ przechowywanie nap³ywaj¹cych od internautów wypowie-
dzi (tzw. postów) zapewniaj¹ specjalnie do tego celu wyznaczone serwe-
ry. S¹ to tzw. newsserwery, inaczej zwane te¿ serwerami NNTP – od
skrótu protoko³u, na którym opiera siê Usenet. U¿ytkownik, chc¹c uczest-
niczyæ w jakiejœ dyskusji, dokonuje subskrypcji okreœlonej grupy dysku-
syjnej. U¿ywa do tego celu programu klienckiego, tzw. czytnika grup
dykusyjnych (ang. newsreader) – wbrew nazwie taki „czytnik” pozwala
nie tylko na odbieranie postów, ale tak¿e na ich wysy³anie. Najprostszym
przyk³adem mo¿e tu byæ zwyk³y Outlook Express, który oprócz funkcji
programu pocztowego pe³ni te¿ rolê newsreadera. Jest to zreszt¹ ju¿ w³a-
œciwie standard, ¿e programy pocztowe wyposa¿a siê w funkcje obs³ugi
Usenetu (tak jest np. w przypadku klientów pocztowych wchodz¹cych
w sk³ad pakietów Netscape, Mozilla, Opera), choæ mo¿na oczywiœcie
korzystaæ z odrêbnych aplikacji, przeznaczonych wy³¹cznie do komuni-
kacji z grupami dyskusyjnymi (patrz ramka).
Subskrypcja polega na po³¹czeniu siê z newsserwerem i œci¹gniêciu
z niego listy dostêpnych grup dyskusyjnych, a nastêpnie zapisaniu siê do
jednej lub kilku. Po tej operacji newsreader pobiera z newsserwera na-
g³ówki (czyli temat, datê nadania, adres nadawcy itp.) postów ostatnio
wys³anych do grupy, np. z ostatniego tygodnia. Dalsza obs³uga polega po
prostu na zapoznaniu siê z danym postem i – jeœli zechcemy dodaæ swoje
trzy grosze do danej dyskusji – wys³aniu odpowiedzi na niego.
Wysy³aj¹c wiadomoœæ w ramach Usenetu mo¿emy j¹ zaadresowaæ
albo do grupy, wówczas pojawi siê po pewnym czasie na serwerze i bê-
dzie móg³ j¹ przeczytaæ ka¿dy uczestnik grupy, albo bezpoœrednio do
nadawcy danego postu, wówczas otrzyma j¹ tylko on.
Poniewa¿ w Internecie istnieje kilkadziesi¹t tysiêcy grup dyskusyj-
nych, ma³o który serwer Usenetu przechowuje i obs³uguje wszystkie.
Zazwyczaj jest tak, ¿e administrator serwera sam okreœla, które grupy
bêd¹ dostêpne na jego serwerze. Nie znaczy to jednak, ¿e musimy ³¹czyæ
siê z wieloma serwerami, by uzyskaæ dostêp do interesuj¹cej nas grupy.
Usenet jest bowiem systemem rozproszonym i serwery wymieniaj¹ miê-
dzy sob¹ posiadane wiadomoœci. Z drugiej strony wiele grup ma si³¹
rzeczy ograniczony zasiêg, choæby ze wzglêdu na jêzyk, którym pos³u-
guj¹ siê internauci, wiêc nie by³oby sensu umieszczaæ np. grup rosyj-
skich na serwerze we Francji itd.
WYBRANE SERWERY USENETU W POLSCE
news.nask.pl
news.tpi.pl
news.onet.pl
news.internetia.pl
news.ipartners.pl
news.vogel.pl
news.man.poznan.pl
news.pwr.wroc.pl
news.chello.pl
Zasada wyboru newsserwera:
Serwer powinieneœ wybraæ zale¿nie
od tego, w jaki sposób jesteœ
pod³¹czony do sieci Internet.
Jeœli korzystasz z sieci chello,
wybierz news.chello.pl, jeœli masz
konto w Netii, wybierz news.interne-
tia.pl itd. (Ÿród³o: Usenet.pl)
DARMOWE CZYTNIKI GRUP DYSKUSYJNYCH
40tude Dialog – http://www.40tude.com
Forte Free Agent – http://www.forteinc.com/agent/freagent.htm
Xnews – http://xnews.newsguy.com
GrabIt – http://www.shemes.com/grabit
10
Czy grupy dyskusyjne s¹ jakoœ uporz¹dkowane?
Tak, w tym tkwi ca³a kwintesencja Usenetu. Ka¿da grupa dyskusyjna jest
poœwiêcona jakiemuœ jednemu tematowi, zaœ tematy s¹ u³o¿one wed³ug
okreœlonej hierarchii. Grupê z interesuj¹cym nas tematem bardzo ³atwo
odnaleŸæ, gdy¿ nazwy grup precyzyjnie odzwierciedlaj¹ tematy toczo-
nych w nich dyskusji.
Gdy us³uga Usenetu powstawa³a, zdecydowano siê na podzia³ grup
dyskusyjnych na siedem g³ównych kategorii (hierarchii). Jest to tzw.
Wielka Siódemka:
comp.* – tematy zwi¹zane z komputerem, informatyk¹ itd.;
news.* – tematy techniczne dotycz¹ce funkcjonowania samego Usenetu;
rec.* – rekreacja, rozrywka, hobby itp.;
sci.* – tematy naukowe;
soc.* – tematy spo³ecznie, socjologiczne;
talk.* – tematy kontrowersyjne, np. aborcja, eutanazja, kara œmierci
(obecnie dyskusja na te tematy odbywa siê jednak w innych
grupach);
misc.* – tematy ró¿ne, np. zakupy, ¿ycie codzienne, dom, ogród itd.
Nied³ugo po uruchomieniu Usenetu do powy¿szych siedmiu g³ów-
nych kategorii dosz³a jeszcze jedna, obecnie bardzo popularna – alt.*
78
INTERNET.czerwiec.2004
7839910.023.png 7839910.024.png 7839910.025.png 7839910.026.png 7839910.027.png 7839910.028.png 7839910.029.png 7839910.030.png
WARSZTAT
PROGRAMY
MAGAZYN
FIRMA
Z OK£ADKI
NEWSY
NA CD
podstawy
(alternatywna). Wyró¿nia siê ona przede wszystkim tym, ¿e w jej ramach
mo¿na zak³adaæ grupy dyskusyjne bez ¿adnych formalnoœci (w przeci-
wieñstwie do grup z Wielkiej Siódemki, które zanim zostan¹ za³o¿one,
wymagaj¹ przedstawienia oficjalnej propozycji, g³osowania itd.). Dlate-
go kategoria alt.* jest dzisiaj najbardziej dynamiczna w ca³ym Usenecie.
Prawie codziennie powstaj¹ i znikaj¹ kolejne grupy alternatywne, a po-
ruszane w nich tematy obejmuj¹ praktycznie wszystko, co tylko da siê
pomyœleæ – od dziedzin zupe³nie zwariowanych, poprzez bulwersuj¹ce,
dziwaczne czy zupe³nie zwyczajne, a skoñczywszy na wyj¹tkowo wyra-
finowanych b¹dŸ specjalistycznych. Panuje tu pe³na dowolnoœæ, nikt nie
kontroluje ani nie ma w³adzy nad hierarchi¹ alt.*.
Oprócz wymienionych kategorii grup dyskusyjnych istniej¹ jeszcze
grupy krajowe. O ile bowiem w grupach nale¿¹cych do Wielkiej Sió-
demki, a w³aœciwie Ósemki (licz¹c z kategori¹ alt.*), prowadzi siê kon-
wersacje w jêzyku angielskim, o tyle w grupach krajowych internauci
dyskutuj¹ w jêzykach ojczystych. Polskie grupy maj¹ oznaczenie pl.*,
a wiêc bêd¹ to np. pl.misc.*, pl.rec.*, pl.comp.* itd.
Tyle teorii, a jak siê w tym wszystkim rozeznaæ? To naprawdê proste,
oto kilka przyk³adów polskich grup:
pl.comp.www.nowe-strony – tematem s¹ nowe strony WWW,
pl.rec.humor – humor, humor, humor...,
pl.comp.lang.perl – dotyczy programowania w jêzyku Perl,
pl.rec.muzyka.hip-hop – o muzyce hip-hopowej.
Nie zadawaj pytañ, na które ju¿ dawno ktoœ udzieli³ odpowiedzi. Za-
nim zadasz pytanie, zapoznaj siê z plikiem FAQ (patrz pkt 13) danej
grupy dyskusyjnej.
Nigdy nie wysy³aj do grupy dyskusyjnej wiadomoœci sformatowa-
nych w HTML-u. W Usenecie dozwolone s¹ wy³¹cznie posty bêd¹ce
zwyk³ym, czystym tekstem ASCII (TXT). Ewentualnie mo¿na u¿y-
waæ polskich znaków, ale tylko w standardzie ISO-8859-2.
Nie do³¹czaj do listów ¿adnych za³¹czników, chyba ¿e korzystasz
z grupy maj¹cej w nazwie „binaries” (to jedyne grupy, na które mo¿-
na wysy³aæ listy z za³¹cznikami).
Staraj siê wypowiadaæ mo¿liwie krótko i treœciwie. Posty wiêksze ni¿
kilkanaœcie kilobajtów s¹ niemile widziane. Standardowy post powi-
nien siê zmieœciæ w kilku kilobajtach.
Nie cytuj ca³ych listów, do których nawi¹zujesz w swoich wypowie-
dziach, a jedynie ich wybrane fragmenty – dok³adnie te, w sprawie
których chcesz zabraæ g³os. Jeœli masz zamiar napisaæ tylko „Nie zga-
dzam siê”, albo „Masz racjê”, to lepiej nie pisz w ogóle.
Osoby, które chc¹ dowiedzieæ siê czegoœ wiêcej o zasadach netykiety,
odsy³amy do Internetu, gdzie mo¿na znaleŸæ liczne, obszerne opracowa-
nia, np. pod adresami: http://www.wsp.krakow.pl/papers/netykiet.html,
http://urethan.chem.pg.gda.pl/docs/S_S_vivre.txt
Jak widaæ nazwa grupy mówi¹ wszystko o temacie, który jest w niej
poruszany. Poszczególne grupy stoj¹ce wy¿ej w danej hierarchii mog¹
siê dzieliæ na pokrewne, ale o zawê¿onej tematyce, np.:
pl.rec.gry
pl.rec.gry.karciane
pl.rec.gry.komputerowe
pl.rec.gry.strategiczne (itd.)
13
Co to jest FAQ?
FAQ pochodzi od Frequently Asked Questions, co oznacza czêsto zada-
wane pytania. W wielu grupach dyskusyjnych poszczególni internauci
zadaj¹ czêsto te same pytania. Przewa¿nie znajduj¹ siê osoby, które za-
daj¹ sobie trud, by te pytania uporz¹dkowaæ i na nie odpowiedzieæ,
a nastêpnie ca³oœæ umieœciæ na serwerze w postaci jednego pliku. Plik ten
zwyk³o siê w³aœnie okreœlaæ mianem FAQ.
Dziêki FAQ-om ka¿dy nowy uczestnik grupy dyskusyjnej mo¿e za-
znajomiæ siê z podstawowymi informacjami na dany temat i ten sposób
nie bêdzie ju¿ zadrêcza³ innych problemami, które by³y ju¿ kiedyœ oma-
wiane. Oprócz funkcji informacyjnej FAQ-i pozwalaj¹ te¿ utrzymywaæ
wiêkszy porz¹dek w grupach i zmniejszaj¹ ruch na ³¹czach.
Aktualna lista wszystkich aktywnych polskich grup dyskusyjnych
Polsce jest zawsze dostêpna w serwisie Usenet.pl pod adresem
http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.3.html .
11
Co to jest w¹tek w grupie duskusyjnej?
W grupach dyskusyjnych czêsto siê zdarza, ¿e jedna osoba pyta siê
o coœ, a wiele innych udziela odpowiedzi na to pytanie. W ten sposób
tworzy siê ci¹g wiadomoœci dotycz¹cych konkretnego zapytania.
To one w³aœnie stanowi¹ w¹tek. Chyba wszystkie programy do obs³u-
gi Usenetu maj¹ odpowiedni¹ opcjê, za pomoc¹ której mo¿na wy-
œwietlaæ posty uporz¹dkowane wed³ug w¹tków. Bardzo u³atwia to ko-
rzystanie z grup dyskusyjnych.
14
Jak korzystaæ z grup dyskusyjnych?
Opisano to ju¿ czêœciowo w punkcie nr 8. Skoro teoriê mamy ju¿ za
sob¹, poszczególne kroki najlepiej po kolei zilustrowaæ:
Uruchamiamy program do obs³ugi Usenetu, np. Outlook Express.
Wybieramy z menu Narzêdzia opcjê Konta, w wyœwietlonym oknie
klikamy przycisk Dodaj i wybieramy Grupy dyskusyjne (rys. 1).
W ten sposób wywo³ujemy kreatora, który krok po kroku przepro-
wadzi nas przez proces subskrypcji jednej b¹dŸ wielu grup dysku-
syjnych.
12
Co to jest netykieta?
Jest to zbiór zasad dobrego zachowania, których nale¿y przestrzegaæ
przede wszystkim w Usenecie, ale tak¿e np. w poczcie elektronicznej.
S³owo pochodzi od zbitki wyrazów angielskich: net (sieæ) i etiquette (ety-
kieta). Osoba, która nie stosuje siê do zasad netykiety, musi siê liczyæ
z tym, ¿e zostanie szybko wykluczona z grona u¿ytkowników Usenetu,
a nawet – w drastycznych przypadkach – dodatkowo napiêtnowana.
Nie miejsce tu, by rozpisywaæ siê o wszystkich zasadach netykiety,
warto jednak wspomnieæ o kilku podstawowych:
1
Nie u¿ywaj s³ów wulgarnych, nikogo nie obra¿aj. Staraj siê te¿ uni-
kaæ publicznego wyra¿ania opinii (zw³aszcza niepochlebnych) o oso-
bach trzecich.
INTERNET.czerwiec.2004
79
Nigdy nie wysy³aj spamu na grupê dyskusyjn¹. To najgorsze prze-
stêpstwo, jakie mo¿e siê zdarzyæ w Usenecie.
7839910.031.png 7839910.032.png 7839910.033.png 7839910.034.png 7839910.035.png 7839910.036.png 7839910.037.png 7839910.038.png 7839910.039.png
NA CD
NEWSY
Z OK£ADKI
FIRMA
MAGAZYN
PROGRAMY
WARSZTAT
podstawy
Obs³uga kreatora: w pierwszym oknie
wpisujemy nazwê u¿ytkownika (bêdzie
ona widoczna dla wszystkich uczestni-
ków grupy dyskusyjnej, do której bê-
dziemy wysy³ali posty). W drugim oknie
podajemy adres e-mail, poprzez który
bêdziemy siê komunikowali z Usene-
tem. W trzecim oknie (rys. 2) rzecz naj-
wa¿niejsza – newsserwer (patrz punkt
nr 9). Na potrzeby naszego przyk³adu
wpisujemy tu: news.tpi.pl. Nastêpnie
pojawia siê okno z informacj¹, ¿e kon-
figuracja jest ju¿ zakoñczona. Po powro-
cie do okna z rys. 1 i klikniêciu Zamknij,
program proponuje pobranie listy grup
dyskusyjnych z serwera. Nale¿y siê na
to zgodziæ i klikn¹æ Ta k . Ta operacja
mo¿e potrwaæ doœæ d³ugo (rys. 3), za-
le¿nie od liczby grup dostêpnych na ser-
werze (zazwyczaj kilkadziesi¹t tysiêcy),
na szczêœcie jest przeprowadzana tylko
jednorazowo.
4
2
5
3
Wreszcie pojawia siê lista dostêpnych
grup. Nale¿y wybraæ jedn¹ lub kilka
i klikn¹æ przycisk Subskrybuj oraz
OK (rys. 4).
W lewym górnym panelu Outlook
Expressa pojawi siê nowa pozycja – gru-
pa dyskusyjna, do której siê zapisaliœmy.
Nale¿y wskazaæ j¹ myszk¹, klikn¹æ pra-
wy przycisk myszy i z podrêcznego
menu wybraæ opcjê Otwórz (rys. 5). Spo-
woduje to pobranie nag³ówków najnow-
szych wiadomoœci.
Klikaj¹c dowolnie wybrany nag³ówek
mo¿emy zapoznaæ siê z treœci¹ danej
wiadomoœci (rys. 6). Wygl¹da to iden-
tycznie jak podczas obs³ugi poczty
elektronicznej. Zmieniaj¹ siê jednak
niektóre opcje, np. obok standardowe-
go przycisku Odpowiedz pojawia siê
te¿ drugi: Odp. grupie (zaznaczony na
rys. 6). Umo¿liwia on wysy³anie po-
80
INTERNET.czerwiec.2004
7839910.040.png 7839910.041.png 7839910.042.png 7839910.043.png 7839910.044.png 7839910.045.png 7839910.046.png 7839910.047.png 7839910.048.png 7839910.049.png 7839910.050.png 7839910.052.png 7839910.053.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin