k4
1. etapy postępowania w badaniach pedagogicznych - Pilch
- faza koncepcyjna
o temat – przedmiot, cel, uzasadnienie
o problemy badawcze
- mają postać pytań
- rodzaje:
· pytania rozstrzygnięcia – czy – alternatywna możliwość poszukiwania odpowiedzi; pytania kierunkowe;
· pytania dopełnienia – jak, jak jest – pytania twórcze
- zadania:
· wyczerpanie zakresu tematu
· ukazanie kierunków poszukiwań badawczych oraz sposobów badań
· wyjaśnienie tematu
- kogo dotyczy temat? gdzie szukać jego rozwiązania? jakimi sposobami?
o hipotezy badawcze
- odpowiedzi na problemy badawcze
- pytania rozstrzygnięcia – hipotezy odwróceniem szyku i zmianą formy gramatycznej problemu
- puste hipotezy – nic nie mówiące stwierdzenia
- hipoteza – informacja konkretna; wychodząca poza stwierdzenie faktów; twórcza; inspirująca; poprzedzona rozeznaniem i studiami literatury;
o wybór terenu badań i dobór próby
- wybór terenu
· typologia wszystkich zagadnień, cech, wskaźników jakie muszą być zbadane;
· odnalezienie ich na odpowiednim terenie, u grupy społecznej, w układach i zjawiskach społecznych
· wytypowanie rejonu, grupy zjawisk i instytucji jako obiektów zainteresowania
- próba reprezentatywna – ma reprezentować wszystkie cechy i wszystkie elementy populacji generalnej;
o typologia zmiennych
o schemat wyjaśniania związków między zmiennymi
o typologia wskaźników do zmiennych
o metody, techniki i narzędzia badań
o definicje teoretyczne ważniejszych pojęć
o badania pilotażowe
- weryfikacja wstępnej wiedzy badacza o środowisku, jego charakterze, zróżnicowaniu, procesach w nim zachodzących – badanie trafności doboru próby
- sprawdzenie sprawności narzędzi badawczych – badanie trafności rozstrzygnięć warsztatowych
o ostateczna wersja problemów badawczych, hipotez teoretycznych i narzędzi badań
o harmonogram badań
o bibliografia
- podział:
· literatura wykorzystana albo cytowana
· literatura przedmiotu
· druki zwarte
· artykuły
· dokumenty i źródła
- notka bibliograficzna
· nazwisko autora
· imiona lub inicjały imion
· tytuł
· miejsce wydania
· rok wydania
- notka bibliograficzna prac zbiorowych:
· red. nazwisko, czasem nazwiska redaktorów z inicjałami imion
· miejsce i rok wydania
- notka bibliograficzna artykułu z czasopisma naukowego
· nazwisko
· tytuł czasopisma
· rok
· numer
· strony
- faza wykonawcza
o przeprowadzenie badań właściwych
- prowadzenie badań w czasie, w którym nie nastąpią wydarzenia mogące mieć wpływ na badane układy społeczne
- stosowny czas do prowadzenia badań
- liczba osób przeprowadzających badania
- przystosowanie języka, pojęć, sposobu rozumowania do respondenta
- anonimowość
o uporządkowanie materiałów badawczych
- według zakresu zagadnienia – ogólne lub szczegółowe
- według grupy społecznej lub rodzaju zjawiska
- według zależności społecznej
o opracowanie klucza kodyfikującego
- kodyfikacja – klasyfikacja odpowiedzi według określonego klucza
- stworzenie uniwersalnej skali kategorii odpowiedzi
o kodyfikacja i opracowanie statystyczne
o analiza jakościowa, klasyfikacja zagadnień i zależności
o weryfikacja hipotez
o opracowanie teoretyczne
2. formułowanie problemów i hipotez badawczych
- formułowanie problemów badawczych:
o problem - zabieg werbalny polegający na rozbiciu tematu na pytania, problemy;
o warunki:
- wyczerpanie zakresu niewiedzy badacza, zawartego w temacie badań; problemy są bardziej precyzyjne
- zawarcie wszystkich generalnych zależności między zmiennymi
- rozstrzygalność empiryczna oraz wartość praktyczna
o jest podstawą tworzenia hipotez
o pośrednio stanowi podstawę do typologii zmiennych zależnych i niezależnych a także wskaźników do zmiennych
o wpływa na dobór technik i narzędzi
- formułowanie hipotez
o niezbędna wiedza:
- wiadomości o przedmiocie badań (demograficzne, ekonomiczne, kulturalne) i znajomość badań podobnych;
- wiadomości ogólne z zakresu wychowania, praw społecznych, elementów socjologii
o hipoteza – twierdzenie częściowo tylko uzasadnione, wszelki domysł za pomocą którego tłumaczymy dane faktyczne a więc też i domysł w postaci uogólnienia osiągniętego na podstawie danych wyjściowych
o zadania: możliwie wiele hipotez (wszystkie zależności interesujące oraz cechy środowiska, obiektu, zjawiska stanowiącego przedmiot badań i mających dla nich znaczenie); określenie zależności między zmiennymi; na podstawie uznanej wiedzy naukowej;
o hipotezy: proste i złożone
3. ustalanie zmiennych i wskaźników
- formułowanie zmiennych i ich rodzaje
o zmienne wyrażane ilościowo lub jakościowo
o zmienne: niezależne (przyczyny) i zależne (skutki)
- wskaźniki i ich rodzaje
o wskaźnik – cecha, zdarzenie, zjawisko na podstawie zajścia którego wnioskujemy z pewnością bądź określonym prawdopodobieństwem bądź z prawdopodobieństwem wyższym od przeciętnego iż zachodzi zjawisko które nas interesuje
o wskaźniki: definicyjne (ilościowe), empiryczne (z bezpośredniej, empirycznej obserwacji), inferencyjne
4. krytyczna analiza przedstawionego przykładu koncepcji badań; wskazanie i korekta popełnionych błędów
1
http://www.nonameuwb.eu
cyganeczka1